HAARLEMSCE
Eerste Blad.
No. 68.
Zeventiende Jaargang.
144.
van WOENSDAG 28 Augustus 1895.
Nieuwsberichten.
Uitgave van RE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84
TELEPHOONNUMMER
TELEPHON1SCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf—,25.
franco p. post 40.
Afzonderlijke noinmers 8 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertmtiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs verschenen werken op aan
vrage ter bezichtiging te verkrijgen bij
De erven Loosjes, te Haarlem.
BYE (Jhr. A. H. v. d. Does de) Het Goe-
derenrecht der echtgenooten in tweede
en verder huwelijking. f 1.50
CAERTE vande Reysen ende Handel der
Hollanders mg. 1.25
GOUDE (L. v. d.) Fred van Hagening. 2.25
HUME (Fergus) Het geheim van Lady
Court. Uit het Engelschmg. 1.90
OHNET (GDe misdaad der ouders.
(Geill. Novellenbibl. No. 44)ing. 0.10
KOZENBEEK (H.) De perspectievische
verschijnselen en hunne toepassing op
het teekenen naar de natuur en uit het
hoofd. Handleiding voor hen die zich
voor de Onderwijzers- en Hoofd- On
derwijzersakte wenschen te bekwamen.
ing. - 1.25
Yoor moeders en dochters. Eene studie
over het corset en de gezondheid der
vrouw. Met 2 afbeeldingening. 0.75
Buitenlandsche nieuw verschenen werken
Daheim Kalender 1896geb. 1.
BARTSCH (K) Chrestomathie de Tanden
fran9ai8 (VIII—XY siècles). Accompag-
née d'une grammaire et d'un glossaire.
ing. 6.50
Belgique médicale. (La) Revue scienti-
fique pratique, paraissant tous les
jeudis. 2e Anne'e No. 27ing. 0.30
Bovenstaande werken zijn voorhanden
de boekhandelaars de erven Loosjes
Concert in de Sint Bavoberk.
Zaterdagmiddag had in de Groote- of
St. Bavokerk, onder vrij veel belangstel
ling van de zijde des publieks, de aan
gekondigde muziekuitvoering plaats van
den heer W. Robert. Medewerkende
krachten daarbij waren, mejuffrouw A.
Blaauw, concertzangeres van 's Graven-
hage, de heeren W. Ezerman (orgel)
en W. Robert Jn. (viool), benevens de
Koninklijke liedertafel „Zang en Vriend
schap". Aan afwisseling in de voordrach
ten, waarvan bovendien veel goeds ge
zegd kan worden, ontbrak het derhalve
geenszins.
Mej. Blaauw maakte zoowel door hare
flink ontwikkeldo altstem als door de
voordrachtswijze een goeden indruk. Alle
recht liet zij wedervaren aan de schoon
heden van de aria Sei stille dem Berm
van Mendelssohn, waarmede zij baar
programma aanving.
Niet minder goed klonken de liederen
Pax vobiscum van Schubert en Wenn der
Herr ein Kreuze sckickt van Radecke.
Stemmiddelen, voordracht en muzikale
behandeling wettigen het vermoeden,
dat deze jeugdige zangeres in de con
certzaal, waar zij in vele opzichten onder
gunstiger voorwaarden kan optreden,
geheel op hare plaats is. De wensch,
haar daar weldra eens te mogen ont
moeten, zal bij velen zijn opgekomen.
Ongetwijfeld zullen de jaren haar
talent nog moeten doen rijpen voor den
verheven stijl waarin Bach's klassieke
aria uit Matthaus Passion Erbarme dich
mein Gott dient gezongen te worden.
In sonoriteit en diepte van opvatting
schoten de krachten daar nu nog voor
te kort.
Hoeveel de tijd in dat opzicht doen
kan, bewees het optreden van den heer
W. Robert Jr., wiens vioolspel met be
langstellende aandacht gevolgd werd.
De goede hoedanigheden van spel en
voordracht, welke vooral in de aria op
de G-snaar, van Bach en in Le Déluge
van Saint- Saëns aan het licht kwamen,
toonden hoeveel benijdenswaardige ga
ven deze jonge musicus zich reeds heeft
eigen gemaakt en hoe zijne kunst zich
in de gewenschte richting blijft ont
wikkelen.
Een belangrijk aandeel in den geeden
uitslag van de hier besproken uitvoering
had de Koninklijke liedertafel «Zang
en Vriendschap." Dank zij het fraaie
klankgehalte, het goede ensemble en de
muzikale voordracht mocht het haar
gelukken, buitengewone indrukken ach
ter te laten.
Ongetwijfeld is het meerstemmig ge
zang van een talrijk Koor als het hier
bedoelde eene kunstuiting, die meer
dan solo-zang of vioolspel past voor de
ruimte van het groote gebouw, waarvan
de trotsche afmetingen den spot drijven
met de capaciteit van ééne stem of van
ééne in trilling gebrachte vioolsnaar.
Heerlijk mooi klonk het Ecce quomodo
moritur justus van J. Handl door de hooge
gewelvenindrukwekkend verheven het
Tenebrae factae sunt van M. Haydn,
waarin zoo onbeschrijfelijk teeder de
laatste oogenblikken van den stervenden
Heiland worden geschetst.
Grab itnd Mond van Schubert, een
juweeltje van harmonische zetting, gaf
het Koor gelegenheid een schoon pianis
simo te ontwikkelen.
In het algemeen mag over den zang
der liedertafel met den meesten lof wor
den gesproken.
Wij vinden er aanleiding in, den
heeren in overweging te geven, een vol
gend seizoen eene uitvoering van gewijde
toonwerken te organiseeren en deze
toegankelijk te stellen voor de kunst
lievende leden der liedertafel. Aan suc
ces zal het daarbij stellig niet ontbreken.
De ervaring, dat de résonnance in
de kerk aan de duidelijkheid van eenigs-
zins gefigureerde muziek in den weg
staat, opgedaan bij de voordracht van
Des Heeren Buis van Boers, kan bij de
keuze der te zingen werken van dienst
zijn.
De heer Ezerman leidde de uitvoering
in met een waardig en mooi gespeeld
orgelnommer, Allegro Moderato uit de
16e sonate van Rheinberger en belastte
zich verder met de begeleiding der solo
voordrachten. De seriëuse wijze, waarop
dit laatste geschiedde, kon aan de uit
voering slechts ten goede komen.
B.
Onlangs heeft er een afstandswedloop
plaats gehad tusscben meisjes van
Weenen naar Parkersdorf, waarin me
juffrouw Anna Mössl, die 25 min. later
vertrok dan haar mededingsters, als over-
winnares in den strijd aankwam. Twee
dagen later evenwel werd er protest
aangeteekend tegen dezen uitslag; men
beweerde n. 1. dat mej. Mössl op sommige
plaatsen, waar zij niet kon worden gezien,
gerend had, en dus op onrechtvaardige
wijze den prijs had gewonnen. Mej.
Mössl kwam hiertegen op en verklaarde
zich bereid, opnieuw en onder dezelfde
voorwaarden den loop te doen en in
denzelfden tijd.
Dat zou gebeuren en zoo ontstond er
een nieuwe wedloop, waaraan al de 30
meisjes, die eerst hadden meegedaan,
nu weer deelnamen. Anna Mössl had
weldra al haar mededingsters weer in
gehaald, behalve Anna Ziller, die het
protest had ingediend en die bij den
vorigen wedloop No. 4 was geweest. Nu
bemerkte mej. Mössl, die door twee
heeren in een rijtuig werd gevolgd, dat
haar mededingster voor haar telkens
eenige schreden in looppas deed en dan
weer een eindje rende. Daarover woedend,
begon mej. Mössl, den wedloop er aan
gevend, ook te rennen en greep Anna
Ziller vast. Hierop ontstond een ver
woede twist, die met schelden en schim
pen begon, maar weldra een geregeld
gevecht met parasols werd.
De andere meisjes, die nu ook aan
kwamen, deden tevergeefs moeite, de
beide mededingsters te scheiden. Mej.
Ziller greep mej. Mössl bij de haren en
vernielde haar hoed, de laatste liet daar
entegen de roode sporen harer nagels
achter op de wang der eerste. Na een
lang gevecht gaven beide het ten slotte
op. De kampplaats werd gekenmerkt
door een gebroken parasol en een geheel
vernielden hoed. Anna Ziller ging met
den trein naar Weenen, dreigend dade
lijk een klacht wegens mishandeling in
te dienen. Of zij 't gedaan heeft, weten
wij niet, maar in elk geval is van den
wedloop niets terecht gekomen.
Nu yvordt vermoed, dat als de wed
strijd Had plaats gehad voor jonge man
nen in plaats van jonge vrouwen, deze
eene minder bloedigen afloop zou gehad
hebben.
De Belgische Kamer heeft vijf millioen
francs toegestaan voor de haven van
Heist en als eerste bijdrage voor de
werken aan het kanaal te Willebroek,
ten behoeve van Brussel-zeehaven, drie
honderd vijfduizend francs.
Nog steeds komen uit China berichten
van Christenmoorden. Naar de eerste
voorvallen is een onderzoek ingesteld,
doch hiermee is belast de onderkoning,
de man die de moorden zoo niet heeft
uitgelokt, dan toch begunstigd. Het
onderzoek zal dus niet veel resultaten
voor de toekomst opleveren.
Of misschien Japan nieuwe oorlogs
plannen heeft, zou men mogen vragen
als men weet, dal de zoon van den
eersten minister naar Engeland is ver
trokken, om oorlogsmateriaal te koopen.
Te Madrid loopen geruchton omtrent
te wachten ongeregeldheden, welke
zouden aangestookt worden door hen
die meenen, dat geen versterkingen
meer behooren gezonden te worden. Er
zijn maatregelen genomen om mogelijke
rustverstoringen te overkomen.
Door de burgemeesters van Kopen
hagen is concessie verleend tot het op
richten van 15 tefephoonkiosken. Reeds
in het najaar zullen er 10 geopend
worden. Behalve telephoneeren zal er
gelegenheid zijn couranten te koopen,
rijtuigen te bestellen, boden te vinden
voor het bezorgen van brieven en pak
jes, schoenen te laten poetsen, enz.
De moordenaars van Stamboeloff zijn
nog niet gevat.
Er is nu een politie commissaris
gevangen genomen, die verklaarde een
der daders te kennen, maar hij had er
maar geen melding van gemaakt, om
dat hij dit niet noodig achtte. Wegens
dit verzuim zal de man nu terecht slaan.
Onder zulke omstandigheden zal het
werkelijk moeielijk zijn de schuldigen
ongestraft te laten, wat wel de bedoe
ling der regeering schijnt te wezen.
Uit Parijs wordt bericht een vreeselijk
ongeval, dat een der chefs van het ban
kiershuis Rothschild te Parijs getroffen
heeft.
Zaterdag werd in het kantoor in de
rue Lafayette een brief bezorgd aan het
persoonlijk adres van baron Rothschild.
Deze werd geopend door den chef Grod-
kovitz en onmiddellijk volgde eene ont
ploffing. Het couvert was gevuld met
fulminaat (knalzuur-zout), dat tusschen
twee blaadjes carton was verpakt.
Bij de opening van het couvert ont
plofte het fulminaat. Door deze ontplof
fing verloor Grodkowitz het rechter oog
en een gedeelte zijner rechterhand. De
dader van dezen aanslag is niet bekend.
De Heer Rothschild was niet te huis
in zoo'n geval worden de brieven, per
soonlijk voor hem bestemd, geopend door
den chef belast met het beheer der land
goederen, zoo kwam het, dat deze het
offer werd van den laaghartigen aanval.
De brief was zóó dicht gemaakt, dat
er bij het openen wrijving moest ont
staan.
Na de eerste hulp verleend te hebben
waren de politie-commissaris der wijk,
de secretaris-generaal der prefectuur, en
de heer Girard, de chef van het schei
kundig laboratorium der stad, spoedig
ter plaatse.
De heer Girard verklaarde, dat hij
niet begreep, hoe deze uiterst gevoelige
stof niet ontplofte, toen de brief ten
postkantore werd afgestempeld. Volgens
de schatting van dezen scheikundige, die
natuurlijk alleen de overblijfselen van
den brief te zijner beschikking had, is
ten minste 50 gram knalkwikzilver
noodig geweest om een zoo ernstige
ontploffing te weeg te kunnen brengen.
Alle bladen zijn het niet eens met de
meening, dat het eene persoonlijke
wraakneming geldt. Zoo o. a gelooft het
Journal des Débatsdat de misdaad door
een anarchist is gepleegd. Met zekerheid
zal dit wellicht nooit blijken, want het
zal moeielijk wezen den afzender op te
sporen. Het eenige spoor, dat men heeft,
wordt gegeven door de verklaring van
een sigaren-verkooper, in wiens winkel
iemand door een ander het adres liet
schrijven op een pakje, voor baron Roth
schild bestemd.
De politie poogt in de eerste plaats
het postkantoor te vinden, waar deze
brief is bezorgd. Tot dusver heeft het
onderzoek geen resultaat opgeleverd.
Volgens de Duitsche Rijkswet verliest
de Duitscher zijne nationaliteit door een
10-jarig onafgebroken verblijf in het
buitenland. Diezelfde bepaling is, volgens
eene beslissing van het Reichsgericht
ook van toepassing op minderjarigen,
onverschillig van welken leeftijd.
Sedert eenige maanden voert de
Noordzee bijna geen schelpen aan,
waardoor de schelpenvisscherij zoo goed
als stilstaat. De schelpkalkbranders zijn
tevens hierdoor niet in staat aan de
opgegeven orders te voldoen, wat tevens
van veel invloed is op den prijs der
schelpkalk.