HAARLEMSCH
Wereldkroniek,
A
Eerste Blad.
A o. 59
!No 26 Citgave van DE ERVEN LOOSJE^, Gedempte Oudegracht 84 Achttiende Jaargang.
144
met AMSTERDAM,
ZATERDAG
Maart
Hei Vereen, tet bevordering
van
Doet Uwe inkoopen liefst niet
•p Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
N ieu wsber ichten
TELEPHOONNUMMER
TELEPHON 1SCHE VERBINDINS
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf—,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Pr^s per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Het Bestuur der Afdeeling.
VAN DE
is direct na uitgave voorhanden in den
Boekhandel van DE ERVEN LOOSJES.
Prijs 10 Cents.
Koning Alphonso XIII van Spanje,
die over eenige maanden 10 jaren oud
zal zjjn, krjjgt nu zijn eigen Hofstaat
uitsluitend mannelijke personen
en zijn eigen appartmenten. De vertrek
ken van zijn overleden vader worden
voor hem ingericht.
Een Britsch onderzoekingsvaartuig
(de Peuguin) heeft op de reis van Tonga
naar Nieuw-Zeeland drie plaatsen ge
peild, waar de zee dieper dan 5000
vadem was. Tot dusverre was de grootste
diepte, die men vond, nog slechts 4655
vadem. Die groote diepten zijn niet in
het midden der zee, doch nabij land.
De grootste, die men peilde, was 5155
vadem of 30.930 voet. Geen enkele berg,
die zich op de aarde verheft, is zoo hoog.
Pater Pamphilius Devuister, de broe
der van den beroemden pater Damiaan,
is eenigen t(jd geleden behouden aan
gekomen op het leprozen-eiland, te Mo-
lekai. Hij werd er feestelijk ontvangen
met de 4 ziekenoppassers, die hem ver
gezelden. Tweehonderd leprozen te voet
en te paard, met een fanfare-korps in
hun midden, haalden hem af en geleid
den hem naar de kerk te Kalewao, door
wijlen pater Damiaan gesticht.
Mgr. Rupert, de apostolische vicaris,
verwelkomde hem hier. Daarna werd
een bezoek gebracht aan het graf van
pater Damiaan, hetwelk een geweldigen
indruk maakte op bet gemoed van pater
Pamphilius.
De pater, die uitgebreide taalkennis
bezit, zal de inboorlingen in hunne
moedertaal onderwijzen.
Tijdens de feesten, ter gelegenheid
van de kroning van Czaar Alexander,
zal deOostenrijksch-Hongaarsche gezant,
vorst Von Lichtenstein, een soiree ge
ven. De Oostenrijksch Hongaarsche re
geering heeft 70,000 roebels toegestaan,
om zich behoorlijk te doen vertegen
woordigen, doch deze som wordt lang
niet voldoende geacht. Het souper al
leen, berekend voor duizend personen,
zal 25 roebel per persoon kosten, bui
ten den wijn.
Algemeen is het bekend, dat de ge
zant van zijn schatrijken broeder jaar-1
lijks ongeveer 200,000 gulden ontvangt
om zijn stand op te houden.
Het Turksche Gezantschap te 's Gra-
venhage komt opstegen eene oproeping
in Nederlandsche bladen tot vereeni-
ging in het gebed van alle christenen
in Nederland voor de vervolgde christe
nen in Armenië.
Wanneer er, zegt het desbetreffende
stuk, bloedige tooneelen hebben plaats
gehad, dan zijn die uitgelokt door or
thodoxe Armeniërs, hiertoe aangezet door
buitenlandsche comités en zendelingen,
terwijl van eenig ander christen nooit
een haar gekrenkt is.
Omtrent den overgang van sommigen
tot den Muzelmanschen godsdienst zou,
volgens het gezantschap, nooit van Turk
sche zijde eenige dwang zijn uitge
oefend.
Verschillende bladen, ten eerste de
Engelsche, hebben echter heel anders
geleerd en nu behoort men te vragen
wat waar en wat niet waar is.
Niettegenstaande het geleden échec
der befaamde chartered Company, doen
zich in Engeland veel personen op om
bij hare politie te worden opgenomen,
maar de maatschappij verklaart, in
Zuid-Afrika zelf genoeg manschappen
te kunnen krijgen en goedkooper.
De Belgische Kamer heeft een wets
voorstel aangenomen bepalend dat
iemand van een en twintig jaar niet
meer de toestemming zijner of harer
ouders behoeft tot het aangaan van een
huwelijk.
De discusies over dit voorstel leidden
alweer tot het uiten van allerlei hate
lijkheden, zooals men dit, in eene ver
tegenwoordiging waar de partijen zoo
scherp tegen over elkaar staan, mag
verwachten.
Vreemd zullen velen de wet vinden
en de vraag zal worden gesteld of men
op een en twintig jarigen leeftijd reeds
toerekenbaar genoeg is om de gevolgen
van een daad als het huwelijk is te
kunnen dragen, en of men daar te lande
minder omberaden huwelijken telt dan
in andere landen, waar de termijn veel
later gesteld is en ook de echtscheidin
gen gemakkelijker worden gemaakt dan
in België.
Een geneesheer te Stokholm heeft
de landen van Europa gerangschikt naar
het aantal blinden, die er zijn, in even
redigheid met de bevolking, en heeft
daarbij de volgende uitkomsten ver
kregen.
Terwijl men 20 blinden telt op de
10,000 inwoners in Portugal en in
Rusland, vindt men er niet meer dan
4,5, op een even groot aantal zielen
in Nederland, het land, dat in dit op
zicht in de gunstigste gesteldheid ver
keert.
De volgorde der verschillende Euro-
peesche Staten, in betrekking tot het
voorkomen van blindheid, is overigens
aldus: Portugal en Rusland, Finland,
Spanje, Noorwegen, Hongarije, Enge
land, Duitschland (met uitzondering van
Pruisen), Frankrijk, Pruisen, Zweden,
België, Oostenrijk, Zwitserland, Italië,
Denemarken, Nederland.
De Nederlanders kunnen dus het best
uit hunne oogen zien.
De „Röntgenstralen" worden ook de
schrik der wijnvervalschers. Een natuur
kundige in de wijnstad Bordeaux heef
verscheidene monsters wijn met Rönt"
genstralen gephotographeerd en bevon"
den, dat dit licht der waarheid ver"
valschingen van den wijn met fuchsine,
glycerinezuur enz, aan geelt door zwarte
stippen op de plaat. Bij de onderzochte
monsters natuurwijn vertoonden die
stippen zich niet.
Echtscheidingschijr.tgevaarlijk, vooral
voor mannen!
Men krijgt na de scheiding een neiging
tot zelfmoordDat bewijst de statistiek
in Pruisen. Daar treft men op één milli-
oen inwoners het volgende aantal zelf
moorden aan
61 gehuwde vrouwen
87 jonge meisjes;
124 weduwen;
348 gescheiden vrouwen, of vrouwen
die gescheiden leven van haar man;
286 gehuwde mannen;
298 vrijgezellen;
948 weduwnaars;
2834 gescheiden mannen;
Echtscheiding schijnt ook zeer nadee-
lig te werken op de hersenen. Dat be
wijst de krankzinnigen-statistiek in
Wurtemberg. Op het millioen personen
heeft men daar het volgende aantal
krankzinnigen
143 gehuwde vrouwen
224 jonge meisjes,
338 weduwen;
1540 gescheiden vrouwen of vrouwen
die gescheiden leven van haar man;
140 gehuwde mannen;
236 vrijgezellen;
338 weduwnaars
1484 gescheiden mannen.
Steeds ontdekt men nieuwe gasbron
nen, thank ook op het terrein der fabriek
van de Heeren J. en O. Blooker te
Amsterdam. Het plan moet bestaan dit
gas te bezigen tot het verhitten der
speten waarin de cacaoboonen worden
geroosterd. De bron moet bij toeval ont
dekt zijn.
Dezer dagen trok het de aandacht
van den rijksontvanger te Winschoten
(buitengemeenten), dat onder het ressort
van één zijner sub-ontvangers het
drankgebruik in de jaren 1892, '93 en
'94 achtereenvolgens had bedragen 8,76,
8,89 en 9.51 liter per hoofd en per jaar.
Op de vraag om inlichtingen over de
oorzaak dier gestadige vermeerdering
van het drankgebruik, antwoordde de
betrokken sub-ontvanger, dat met het
toenemend aantal gevallen van influenza
ook het drankgebruik vermeerdert.
Een boer zou te 's Hertogenbosch een
kalf afleveren, natuurljjk naar gewicht.
Gelukkig voor den kooper bemerkte
deze, dat het slimme boertje zijn beestje
ongeveer twintig liters water achter
elkander had laten drinken. De verkooper
moest zich tevreden stellen met het ge
wicht verminderd met twintig kilo.
Twee gezinnen uit Nijehorne en
Katlijk maken zich gereed om binnenkort
te vertrekken naar Chili, ten einde zich
daar metterwoon te gaan vestigen. Deze
gezinnen, bestaande te zamen uit 14
personen, zijn niet geheel onbemiddeld.
De minder gunstige tijdsomstandigheien
geven hun aanleiding om derwaarts te
trekken, te meer daar de vooruitzichten
daar best schijnen te zijn.
liet hoofd van ieder gezin bekomt
gratis 70 hectare land in eigendom,
terwijl daaraan 30 H.A. wordt toege
voegd voor ieder kind boven de 12 jaar
oud. De benoodigheden voor een woning
worden ook verstrekt, doch moeten,
evenals de reiskosten, die thans worden
voorgeschoten, later worden teruggege
ven.
De grond, die thans onontgonnen is,
moet zeer vruchtbaar zijn.
De hoofden van de beide gezinnen zijn
flinkemenschen van onbesproken gedrag;
zij hebben een gezond gestel en zijn
bekwaam in het landbouwvak, alle
eischen die gesteld zijn tegenover de
voordeelen, den kolonisten door de Chi-
leensche regeering aangeboden.
In „Vooruit" Christelijk Democratisch
Orgaan van den Bond van Nederl. Spoor
wegpersoneel „Recht en Plicht" lezen
wij het volgende.
Ter gelegenheid van een te Berney
uitgeschreven wedstrijd voor dichters
werd de tweede prijs, met een vleiend
woord, uitgereikt aan een circa 60jarigen,
tot dan toe onbekenden dichter Adolphe
Vard geheeten, die dertig jaar lang
als wagensmeerder aan een der stations
in Frankrijk, Vernon,had dienst gedaan.
Vard was op 14-jarigen leeftijd met
selaarsjongmaatje, doch kwam daarna
bij de Compagnie cle 'l Ouest in dienst,
om aan het station Vernon zich met
het smeren der waggons te belasten.
Had Vard na aankomst van een trein
zijn werk verricht, dan trok hij zich
terug in zijn spoorhuisje en bezong daar
allerlerlei schoone zaken, waarvan hij
slechts een twaalftal dagen in het jaar
zijn vacantie kon genieten. Hij
heeft ook een loflied aan den arbeid
gewijd, waaruit heldhaftige berusting
spreekt. Van comunitische begeerten en
socialistische vrijheidsbegrippen is in zijn
gedichten geen spoor te vinden. Le Petit
Journal geeft eenige fragmenten, die
door gedachtenvlucht en schoone beel
den en wendingen onbetwistbaar zijn
dichterlijken aanleg bewijzen. Hij moge
geen dichter zijn van de eerste grootte,
onder andere levensomstandigheden ware
hij het wellicht geworden. Vard die
na zijn bekroning allengs meer is be
kend geworden, en voor wien eenige
andere Fransche dichters het violette
lint van de Fransche Academie verkregen
sljjt zijn laatste levensdagen in zijn
geboortedorp Aubevoye. Getrouw geble
ven aan de bloemen, wélke hij in zijn
verzen zooveel liefde toedraagt, houdt
hij zich bezig met het rozenkweeken.
Als bewonderaar van de nijvere bij,
schonk hij ook deze een blijk van zijne
achting, door ijmker te worden. En daar
zijn geestelijke kracht nog niet is uit
geput, blijft hij dichten en schrijft hij
in een paar dagbladen.
Donderdagavond sloegen de vlammen
uit een perceel in de Groote Kattenbur
gerstraat te Amsterdam, doch een zeer
bijzonder geval kwam hierbij voor.
Op de eerste étage lag het lijk van
den pas overleden heer Beumerans. Na
tuurlijk moesten de verwanten wilden
zij hun eigen leven redden, het lijk
achterlaten, dat door den vuurgloed ge
deeltelijk geblakerd werd. De brandweer
droeg het naar beneden en de politie
bracht het in een gasthuismand weg.