HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No 55
Citgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84 Achttiende Jaargang.
144
van WOENSDAG 8 Juli 1896.>
Nieuwsberichten.
TÏLEPHOONNUMMER
TELEPHON1SCHE VERBINDING
met AMSTERDAM
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
franco p. post —40.
Afzonderlijke nonrmers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Aoord-Ziiidlioilandsclie Stoouitrannreg-ittaatscliappijHaarlemLeiden. I Mei 1896
Amsterdamsche tijd. Eaarl.—Hilleg.— Leiden 3.30-f, 5.SP, 7 15, 8.35,9.65, tl.15 'sm., 12.35,
I.55, 3 15, 4.35, 5.55, 7 15, 8.35 'sav. HaarlemHillegom 9.55, 11.15 'aav.
•f- Alleen des Vrijdags.
Stoomtram Haarlem Beverwijk. (Amsterd. tijd). Haarlem-Beverwijk7.—, 9.—, 11 .'0,2.30,
4.3U, 6 30, 8.31', 10.50. Beverwijk-Haarlem: 5.34, 7.32, 9.32, .2.2, 3.2, 5.2. 7.2, 9.3'.
Haarlemsche Tramway-Maatschappij. Van 't Station 7.80 's morgens tot iu.au a avonds.
Uit den Hout 7.50 'smorgens tot 10.50 'savonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Mei 1896. Tijd van Greenwich. Naar Am
sterdam: 5.40, 6.25*, 7.31, 7.42*. 7.52* 8.4*, 8.37, 9.10*, 9.25* 10.-, 10.20, H.Bf,
II.15, 'sm. 12.411.32,1.52*.2.25*. 3.3*, 3.1 4, 3.48*, 4.22, 4.58*, 5.28*, 5.38», 6.2", 6.44+,
7.34, 8.48* 9.14*, 9 44, 9.58*, 10 28*, 10.50*. 11 19 'sav.
Van Amsterdam: 5.38, 5.50* 7.20f, 7.43, 8.3*, 8.17* 8.46*, 9.10* 9.16.9.30*, 9.46*, 10.40,
11.5*, 11.37 'sm., 12.12*, 12.29% 12.a6, 1.2l*, 2.35, 3.5*, 3.25* 3.54,4.40% 5.6, 6.10+,
6.36, 7 31, 8.34*, 9.11, 10.-*, 1L3\ 11.45 'sav.
Naar Rotterdam: 6.19, 7.41-j-, 8.29*, 8.35, 9.31", 10.8*, 11.28* 's morgens, 12,15, 12,50*,
1.55, 3.28% 4 24, 6.3lf. 7.6, 8.56*, 10.23* 'savonds.
Van Rotterdam: 5.8, 5.58t, 6.51.*, 7.35*, 9.48% 10.41, 'smorg., 12 40% 1.—, 2.23% 3.35*, 3.55,
4.32', 5.31*, 6.35, 8.10', 9. 10.7* 'sav. De metgemerkte treinen zijn sneltreinen.
De met -f- /.:jn exprestremen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.12, 9.49 'smorgens, 1.30, 5.7, 7.10, 9.42 'savonds.
Naar IJmuiden: 5.50, 6.12, 7.32, 8.43. 9.49, 11.31 'sm., 1,30,3.52, 5.7,7.10, 8.8, 9.42 's av.
Van IJmuiden: 7.23, 7 58, 10.37 'sm., 12.8, 2.26, 4.51, 5.44, 6.59, 9.10, 10.18 'sav.
Naar Zandvoort: 6.49*, 7.44*, 8.40, 9.59* 10.11*, 11.16* 'smorg., 12.42, 2.—*, 3.31,
4.27*, 5.10*, 5.37, 6 31* 8 5, 9.45* 'savonds.
Van Zandvoort: 7.1''*, 8.11*, 9.3, 10.43* 'smorgens, 12.10% 1.5, 2.45* 4.— 4.58*, 6.2,
7.12, 8.29*, 9.33* 10.26* 'savonds.
De met gemerkte treinen stoppen aan de Halte Zandvoort (dorp).
rram-Omuibns-Maatschapplj. BloemendaalüverveenHaarlem. 1 Mei 1896.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerland)7.45*, 8.2 J-j-, 8.60, 9.40, 10.40,
11.5*, 11.40' 'sn„ 12.20, 1.5, 1.30, 2.5, 2.55, 3.25, 3 55, 4.35 5.5, 6.—, 6.25, 7.10,
8.15, 9.10, 10.— 'satonds
Van Haarlem (Station)8.28*, 9.31, 9.50, 10.25, 11.28*, 11.45 'sm., 12.25% 1.8,1.43 2.9,
2 45, 3.45, 4.8, 4.39, 5.23, 5.49, 6.49, 7.21, 7.55, 9.13, 9.58, 10.40 'saronds
t Vertrekt Zondags 8.5. Van af 1 Juni.
Telegraafkantoor, i Mei 1896. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 7.30 tot 's av
9.30 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 7.30— 3.30 's av.
5.308.30 lur. Binnenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste
10 woorden, vori elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Mei 1896. Tijd san Greenwich. Openstelling
van het kantoor: Dsg van 7.30 'smorg. tot 9 uur'sav. Op Zondag van 's morg. 7.30 toi
9,30 en van 11.30 tot 2.30 uur 's av. Voor de storting en uitbetaling van postwissels, post-
bewijzen en de invordering van gelden op kwitantiëc alleen op werkdagen, van 8 30 uur
's morg. tot 2.30 uur 's av. Voor de Spaarbank van's m. 8.30 tot 8.30 uur's av., op Zon
dag van 8.30 tot 9.30 ure 's m. Voor de Postpakketten alleen op werkdagen, van
'smorgens 7.30 tot 9 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 6.40, 8.10,10.40'sm., 12.10,2.40, 6.10. 8.55'sav.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7 25 'smorgens, 2.30 'savonds.
Lichting der hulpbrievenbnsserBotermarkt, Gr. Houtstr., 2e Hassel.str., Parklaan, Kaasplein,
Amsterd. Poort: 6.25, 9.40 'smorg., 1.40, 4.55, 8.10 's av. Florapark, Kampersinpe%
LeidschevaartSchootersingelBrongebouw: 6.10, 9.25 'sm. 1.25, 4.40, 7.55 'sav.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.10 en 12.25 's av., binnenwijken 's m. 6.25 en 12 40 'sav.
Lichting aan bet Station: Richting Amsterdam 7.26,10 58,11.10 'sm., 12 36% 1.47,2.58' 5.23%
5.3i* 6.39%1018* 'sav. Richting Rotterdam 7.36, 8.30, 11.23*'sm., 1245 4.19',626,
8.51*, 10.18* 'sav. Richting den Helder, 6.7, 9.44 'smorg., 1.25', 5.2*,9.37"savonds.
De met worder Zondags niet gelicht.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs verschenen werken op aan
vrage ter bezichtiging te verkrijgen bij
De erven Loosjes, te Haarlem.
-GERSUNY (Dr. R.) Gedragslijn van Ge
neesheer en Patient. Naar het Duitsch
ing. 0.75
MAURIK (JUSTUS VAN) Krates (Volks-
uitgavegeb. 0.75
RUST ROEST. Safve Kurt Co. geb. 1.60
Buitenlandsche nieuw verschenen werker.
CHANDPLAIX (M. de) Pour un mari! ing. 1.90
DUBOIS. Les lêcheurs de Pile de Mar
kengeb. „22 0
NOCQ (H Tendances nouvelles. Enquête
sur Involution des industries d'ait.ing. 2.20
BUCHENAU (Prof. Dr. FRANZ) F ora
der Ostfriesischen Inseining. - 2.40
DANNEMANN(L)r.FRIEDIUCH) Grund-
riss einer Geschichte der Naturwissen
schaften. Iing. 3.90
KUGLER (Prof. Dr. B.) Die Hohenzol-
lern und das Deutsche Vaterland L. 1.
Vollstaudig in 18 L.a 0.35
STOLZMANN (R.) Die aoziale Ka'.egorië
in der Volkawirtbschaftslehre..ing. 6.50
Bovenstaande werken zgn voorhanden
bg de boekhandelaars de erven Loosjes
Gemeenteverslag over 1895.
Onder de instellingen eener kerkelijke
gemeente, bestemd voor de armen eener
bepaalde gezindte noemt het Verslag
De Vereeniging van den H. Vincentius
A Paulo. Zij ondersteunde 203 gezinnen,
bevattende 1070 personen. Uitgedeeld
werden 68398 porties gekookte spijs,
waarvan 30175 voor rekening van de
Commissie voor kindervoeding ten behoe
ve van behoeftige schoolkinderende
Vereeniging van den H. Elisabeth. Zij
reikte versterkend voedsel uit; het St.
Francisus gesticht, het verpleegde 125
zieken de Commissie tot spijsuitdeeling
aan behoeftigen deelde uit 49675 porties
gekookte spijs.
Onder de instellingen ter voorkoming
van armoede telt het Verslag De Stads
Bank van Leening, werkende met een
kapitaal groot 69607.94s, waarvan
ƒ56907.945 kapitaal der gemeente. Be
leend werden daar 65720 panden,
waarop werd voorgeschoten ƒ191485.50.
Het voordeelig slot, f 1964 90, kwam aan
de gemeentekas.
De hofjes, het Verslag noemt er 20,
kunnen onbespruken blijven.
De Vereeniging Weldadigheid naar
Vermogen hield zich onledig met 530
gezinnen, bestaande uit 2627 personen
waarvoor werd uitgegeven 15271.715,
de ontvangsten beliepen ƒ15213.475.
Van de inrichtingen ter voorkoming
van armoede noemen wij nog de Haar
lemsche Hulpbank, welke aan 471 per
sonen leende een bedrag groot 53080.
De Spaarbank, in 1817 opgericht door
het Departement Haarlem der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen, ont
ving in 4028 posten 122.876.65
en betaalde terug ƒ160034.80 en haar
kapitaal was 766751.91, waarvan
72150 behoort tot de reserve.
Landbouw en Veeteelt. De algemeene
toestand van den landbouw bleef on
geveer dezelfde. Het Verslag noemt de
verschillende vereenigingen welke met
deze takken van bestaan in verband
staan.
De tuinbouw bepaalt zich in hoofd
zaak tot de bloembollenteeltde prijzen
der bloembollen werden gedrukt door
het feit, dat het aanbod de vraag overtrof.
Nijverheid, Handel en Scheepvaart.
Omtrent hetgeen op dit gebied voorviel
meldt de Kamer van Koophandel en
Fabrieken het volgende. In de eerste
helft van het jaar hadden de beoefenaars
van het bouwvak geen reden tot klagen
zelfs was er gedurende eenige weken
behoefte aan geschikte werklieden, welke
aanleiding gaf tot een zonder resultaat
gebleven, werkstaking onder timmerlie
den. Minder gunstig was de tweede
helft des jaars en trad reeds vroeg
werkloosheid in. Tegenover de opmerking
dat door het vele bouwen voor rekening
van coöperatie, de huurwaarde van vele
perceelen is achteruitgegaan en de
coöperatieve bouw dus niet kan geacht
worden te zijn in het algemeen belang,
stelt genoemd verslag, datde huurwaarde
van perceelen op winkelstand aanmer
kelijk gestegen is.
In de opgaven omtrent de fabrieks
nijverheid blijkt als altijd, dat sommige
industrieën vooruit, andere achteruit
gaan, weèr andere stationair blijven, bij
de meesle is het laatste het geval. Som
mige fabrikanten klagen over overdreven
eischen in de bepalingen der arbeiders-
wet, wat tot hooge onkosten aanleiding
geeft.
Ten gevolge van de uitbreiding der
gemeente was ten opzichte van klein
handel en winkelnering eenig meerder
vertier of kapitaal omzet in zaken waar
te nemen, doch scherpe concurrentie,
meer bepaald door „Eigen Hulp", werkte I
zeer ongunstig. Deze Vereeniging, zegt
het Verslag der Kamer, thans haren
werkkring uitbreidende tot genoegzaam
alle vakken en bedrijven, maakt depo
sitie van tal van neringdoenden nog
ongunstiger. Ook de kwijnende toestand
van den landbouw is niet bevorderlijk
aan het welvaren van winkelstand en
marktwezen.
Het getal faillissementen bedroeg in
1895 te Haarlem 17.
Marktioezen. Op de wekelijksche kaas
markt waren 1895 aangevoerd 2196 sta
pels kaas of284057 stuks; ter wekelijksche
veemarkt waren ten verkoop aangeboden
ruim vijftien duizend stuks vee. Op de
paardenmarkt in Maart stonden aan de
lijn 199, in April 60, in Mei 244, in
Juli 820 paarden.
De Buitenlandsche handel bepaalde
zich in hoofdzaak tot bloem- en bol
gewassen.
Gedurende 1895 zijn de gemeente
binnen gevaren 15113 schepen, metende
704569 tonnen, benevens 6 zeeschepen
en 13 houtvlotten.
De Nederl. Bell Telephoonmaatschap
pij telde 172 aansluitingen, tusschen de
geabonneerden werden gehouden 118808
gesprekken, zijnde ruim vijf duizend
meer dan in 1894.
In een Amerikaanschecorrespondentie
voorkomende in de Telegraaf leest men
het volgende:
De onzinnige bijgeloovigheid, die op
het einde der negentiende eeuw nog in
het hartje van een groote stad heerscht
heeft te New York een paniek veroor
zaakt, waarbij één kind overreden is en
zes gewond zijn. De speelplaats vaneen
der scholen is op de plek, waar vroeger
een kerkhof was, en de kinderen ver
telden elkander fluisterend van al de
spoken, die er rondwaarden. De ouders,
in plaats van den kinderen die dwaas
heid uit het hootd te praten, sterkten
hen en werden zelf ook bang. Eindelijk
ontaardden de losse praatjes in een vast
geloof, dat de duivel in persoon het
gebouw in bezit had genomen.
Op zekeren middag waren de meisjes
aan het spelen, toen plotseling een der
kleinsten schreeuwde: „Ik zie den dui
vel, daar is de duivel?" Dit was het
sein voor een paniek, allen drongen in
doodelijken angst naar de deur, die de
congierge haastig sloot, doch niet vóór
een der kinderon de straat op gevlucht
en door een kar overreden was. Terwijl
de onderwijzeressen hun best deden, de
verschrikte kinderen tot bedaren te
brengen, hadden de ouders zich voor het
schoolgebouw verzameld, om hun doch
tertjes roepend, en dreigementen tegen
de schoolautoriteiten uitend.
Het duurde langen tijd, eer de menigte
uiteen gedreven en de orde hersteld was.
De hoofdonderwijzeres verklaarde, dat
zij de bijgeloovige praatjes der kinderen
zoovee! zij kon was tegengegaan, maar
dat de ouders haar hierin tegenwerkten.
In hoeverre de Europeesche hoofd
steden in deze bij Amerika vooruit zijn,
zou eerst kunnen blijken, als men er
schoolspeelplaatsen stichtte, ter plaatse
waar vroeger kerkhoven waren, 't Zou
echter niet geraden zijn er den proef
mee te nemen!
Volgens nauwkeurige berekening be
draagt de lengte van alle spoorwegen
der aarde 687550 K.M. of ruim 17 x den
omtrek der aarde deze op 7200 u. gesteld.
Van die lengte komen 364,975 K.M.,dus
meer dan de helft op Amerika (op de Ver-
eenigde Staten alleen 288,460 K.M.)J op
Europa 245,300 K.M., op Azië 41,970 KM.
op Australië 22,202 K.M., en op Afrika
13,103 K.M.
In Europa heeft Duitschland de meeste
spoorwegen, nl. 45,462 K.M.; dan volgen
Frankrijk met 39,979 K.M., Rusland met
35,560 K. M. Groot- Brittannië met 33,641
K.M OostenrijkHongarije met 30,038
K.M., Italië met 14,626 K.M., Spanje met
12,147 KM. terwijl de lengte der spoor
wegen van de andere landen van Europa
samen nog geen 10,000 K.M. bedraagt.
Bij de drievoudige executie, welke
onlangs te Londen plaats had, moet
iets niet in den haak geweest zijn. De
hefboom van het schavot zou namelijk
bij de executie van Milson te vroeg zijn
neergedrukt, waardoor de dood niet
oogenblikkelijk intrad. De geestelijke,
die er bij tegenwoordig was en door
een verslaggever van The Standard on
dervraagd werd, verklaarde echter niets
bijzonders te hebben opgemerkt. De an
dere autoriteiten weigerden inlichtingen.
Naar aanleiding van het gerucht heeft
de vader van een ander gehangene,
Chipperfield, zich tot de bevoegde macht
gewend, om een nauwkeurig beschrij
ving van de executie van zijn zoon te
bekomen.