HAARLEMS
Wereldkroniek,
Eerste Biad.
No. 45
No. 10.
Negentiende Jaargang.
144
met AMSTERDAM.
van ZATERDAG 6 Februari 1897.
isé. ïereen. iet bevordering
m Zondagsrust.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
tp Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
1ST ieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84
TBLEPHOONNUMMBR
TBLBPHON1SCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
franco p. post ,40.
JJtonderlfjke nommera 3 centen per stole.
Prijs per Advertentie van 1-5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Het Bestuur der Afdeeiing.
VAN DE
is direct na uitgave voorhanden in den
Boekhandel van DE ERVEN LOOSJES.
Prijs 10 Cents.
Eerste Kamer).
Donderdag was eerst aan de orde
een Overeenkomst met België voor de ver
betering van hel Kanaal Gent Terneuzen.
De heer Godin de Beaufort maakte
bezwaar, omdat meer zou zijn toegestaan
dan verplicht was. Hij drong bij de
Reg. aan om de heffing van rechten
van zeeschepen, die te Terneuzen lossen,
alsnog te doen vervallen. De heer van
Weideren Rengers wees op de belangen
van Nederlandsche fabrikanten van
dezelfde rechten te verkrijgen voor water
onttrekking als de Belgische. De Min.
van Buitenl. zaken wees er op, dat de
nieuwe bepalingen in de overeenkomst ten
bate zijn van de verbinding van Terneu
zen met de zee, terwijl België de kosten
draagt. Over 3 jaar eerst kunnen de
weikeu gereed zijB, en er bestaat dus
geen urgentie tot afschaffing vanrechten.
De Min. van Waterstaat enz. verzekerde,
dat de bruggen niet hooger gemaakt
worden dan het lokaal verkeer vereischt.
De kwestie van het watergebruik was
nog in onderzoek. De overeenkomst werd
goedgekeurd zonder stemming. Aan de
orde was toen het wetsontwerp houdende
nieuwe bepalingen betreffende den Suikerac-
.ijns. De heer Prins verklaarde zich
tegen bescherming, en zag niet in,
waarom wij, met onze rietsuiker voort
brengende kolonieën, bietsuiker zouden
moeten beschermen. Het wetsontwerp
keurde Spreker goed, omdat de exercice
wordt ingevoerd. De heer van der Biezen
wees op de verhooging der export pre
mie van Duitschland en Frankrijk, en
drong er op aan, ook hier te lande een
apportpremie te geven boven deze wet,
te betalen uit te heffen surtaxe op
vreemde suiker. Spreker bestreed deze
wet als ten nadeele van landbouw en
industrie, en hij waarschuwde krachtig
den Minister en de leden der Kamer om de
verantwoordelijkheid er van niet op zich te
nemen, daar er een débacle te voorzien is.
De heer Muller meende, dat de suiker
industrie tevreden mag zijn met dit
ontwerpde belangen van industrie,
landbouw en van den fiscus worden
voldoende behartigd, maar het belang
van konsument en schatkist zou meer
gebaat zijn door verlaging van den
akcijns. In Engeland is de prijs voor
betere suiker '/3 van hier. Spreker
wees er op, hoe te zeer vergeten wordt
het groote belang eener koloniale sui
kerkuituur waarbij de inlandsche biet
suikerkuituur slechts een kind is. Toch
gaat niet meer dan 3/3 percent van
de uitgevoerde Java-suiker naar Neder
land. Ernstig wees hij op het belang van
afschaffing van den suikerakcijns. De
heer Rahusen zou vóór stemmen, omdat
het entrepötstelsel het begin is op den
goeden weg, en men zal moeten komen
tot afschaffing van de akcijns. De heer
Bultman was, evenals zijne medeafge
vaardigden, praktische landbouwers,
tegen het ontwerp, omdat daarin een
zijdig de fabrikant wordt beschermd,
en de landbouwbelangen niet in het
oog worden gehouden. De heer Godin
de Beaufort verklaarde zich tegen het
ontwerp, waarin volgens hem, de na-
deelen de overhand hebben. Spreker
achtte den maatregel ontijdig. By pre-
mieverhooging in het buitenland zal onze
pozitie by internationale regeling ver
zwakken, terwijl zeer schadelijke invloed
op den landbouw niet kan uitblijven.
De Min. van Financieën wees er op hoe
nu de belangen van fabrikanten en
landbouwers tegenover elkaar worden
gesteld, in stryd met vroeger. Voor
akcijns verlaging was in dit ontwerp
geen plaats. Overigens ontkende de
Minister, dat het ontwerp voor den
landbouw nadeelig zou zijn. Het geeft
alleen vastheid voor belanghebbenden
en den fiscus. De Min. ontkende, dat
eenig vooruitzicht op eene spoedige in
ternationale suikerkonferentie zou be
staan. De suikerwet werd aangenomen met
25 tegen 16 stemmen. Daarna is de
Kamer uiteengegaan.
Te Baltimore wordt een nieuwe on-
derzeesche boot gebouwd. Gedurende
den tijd dat de boot ondergedompeld is
zal de beweegkracht door eene battery
accumulators geleverd worden. De snel
heid zal voor korte afstanden zijn 12
knoopen per uur.
De noodzakelijke lucht zal in daar
voor bestaande reservoirs geperst wor
den. Mocht de onderdompeling zoo lang
duren dat de reservoirs niet genoeg
lucht meer voor de ademhaling leveren,
dan kunnen zy op nieuw gevuld worden.
Daarvoor heeft men een buis aange
bracht, waarvan het eene uiteinde door
een drijver boven water gehouden wordt,
terwyl het andere met een goede lucht-,
zuig- en perspomp, die in de boot ge
plaatst is, in verband gebracht is. Deze
pompt dus de buitenlucht op en perst
die in de reservoirs.
Een som van f 16,800,000 voor een
patent is dezer dagen, volgens een be
richt van Richard Lüders Patent- en
Technisch Bureau, betaald aan een wak
keren stationschef te Sleepy Eye, in
Minnesota, Grant Bamble genaamd.
Het betreft een nieuw uitgevonden
rotatiestoommachine, welke nu door de
Allan Steamship Company geëxploiteerd
zal worden.
De enquête-commissie in zake den
inval der Chartered Company is op
voorstel van minister Chamberlin her
benoemd en het onderzoek zal dus thans
opnieuw aangevangen worden. Terecht
werd er in het lagerhuis op gewezen, dat
aan de verbittering tusschen het Engel-
sche en het Hollandsche ras in Zuid-
Afrika een eind moest komen. Toch
schynt men er niet doordrongen van het
groote gepleegde onrecht, want de en
quête, zeide een der leden, moet ook
vaststellen in hoeverre de teJohannes-
berg bestaande grieven den inval moge
lijk maakten. Dat lid stelt hierdoor
vast, dat een inval in het land van een
bevrienden staat onder zekere omstan
digheden geoorloofd is. Dat riekt wel
wat naar de soort waanzin, welke het
recht toekent aan den sterkste. Nog
erger; de verwachting werd uitgespro
ken, dat de Company triumfantelijk zou
te voorschyn treden na een nieuw in-
gestelil onderzoek.
Van de Europeesche Mogendheden,
die al zoo lang te Constantinopel doende
zijn om van de Porte hervormingen te
verkrijgen, heet het thans, dat zij te
rade zijn geworden by te springen
met een voorschot van vier millioen
Turksche ponden. Ook zouden zij de
schatplichtige Staten Bulgarije o. a,,
dat 100,000 pond per jaar schuldig is
willen aansporen hunnen Suzerein wat
geregelder te voldoen.
Het voorschot, in den vorm eener door
de Mogendheden te waarborgen leening,
zou moeten strekken om in den ergsten
nood te voorzien. Frankryk en Rusland
zouden desnoods gezamenlijk in deze de
verantwoordelijkheid op zich willen
Ook in Griekenland, van ouds nu niet
juist door vrouwen emancipatie beroemd,
dringt de feministiesche beschaving door.
Twee zusters Angelica en Alexandria
Panagiotabas, hebben dezer dagen hun
arts-examen „cum laude" afgelegd en
zijn beiden met den doctors titel begif
tigd. De beide dames denken zich voor
namelijk met vrouwen en kinderen te
gaan bezighouden.
Ongeveer twee jaar geleden besloot
de gemeenteraad van Graz ter gelegen
heid van Bismarcks tachtigsten ver
jaardag een feestcommers te houden en
een Bismarck-eik te planten. De stad
houder van Stiermarken maakte be
zwaar en wilde het raadsbesluit ver
nietigen, maar de raad beriep zich op
de regeering. Ook deze wenschte te
handelen in den geest van den stad
houder en nu bracht de raad de kwestie
voor het administratief gerechtshof, dat
dezer dagen in gunstigen zin voor den
raad heeft beslist.
Zou Graz nu met het feestcommers
wachten tot Bismarck twee en tachtig
jaar is, of als hij, nog een paar jaar
later, door ieder vergeten is.
Naar men bericht zijn reeds veertig
duizend Armeniërs uit Turkije naar
Rusland vertrokken om zich daar in de
Trans-Kaukasische streken te vestigen.
Een jonge Italiaan, Marconi, moet
een middel gevonden hebben om te
telegrafeeren zonder draad, niet afhan
gende van elektro-magnetische, maar
van elektro statische werkingen. Volgens
mededeeling toonde het Engelsche post-
bestuur veel belangstelling voor de
vinding.
In het afgeloopen jaar nam in Duitsch
land de bouw van oorlogschepen voor
buitenlandsche rekening toe en wel
werden in het geheel 17 nieuwe sche
pen op de verschillende werven aange
bouwd. Voor rekening van China 3
gepantserde en vier torpedobooten, voor
Brazilië drie torpedokruisers, voor
Zweden en Noorwegen een torpedokrui
ser en drie torpedobooten, twee torpedo
booten voor Oostenrijk Hongarije en een
torpedokruiser voor Turkije.
Spinnen kunnen gemaakt worden tot
„de aardigste lievelingsdiertjes ter we
reld" (the dearest litte pets in the world),
aldus betoogt in een Engelsch tijdschrift
zekere Mej. Margaret Wentworth Leigh-
ton. Zij verhaalt, dat zij een gewone
tuinspin drie weken lang onder een
glazen stolp heeft gevangen gehouden,
om het diertje zijn shuis van sneeuw
witte zijde" te zien bouwen en jongen te
zien verzorgen, sde spin nam spoedig
vliegjes aan uit mijn hand," schrijft ze,
„en ze dronk water van een blad, dat ik
alle dagen ververschte."
ïEr zijn weinig diertjes zoo lief'en
aardig als een spiD," zoo besloot deze
dame, die althans door deze opinie een
ongemeene vrouw is.
Te Brussel schijnen de gasleidingen
in den grond en de electrische leidingen
het niet best te kunnen vinden, want in
de straten waar beiden liggen, komen
van tijd tot tijd ontploffingen voor, die
gelukkig geen andere dan materieele
schade toebrachten.
In Britseh Indië neemt de pest toe,
althans te Karatsji moet het zoo hevig
zyn, dat er eene paniek heerscht en
ook te Bombay neemt de ziekte niet af.
Bij de gevallen, welke voorkomen op
Portgueesche gebied, worden de lijken,
de kleederen en de huizen der slacht
offers verbrand.
De Europeesche havens zijn gesloten
voor huiden, welke binnenkomen over
Calcutta, en omdat die stad nu juist
is vrij gebleven, vinden de huidenhan
delaars aldaar dit zeer onbillijk.
Wales bezit wijnbouw, namelijk op
een landgoed van lord Bute en dit
sedert vijftien jaar.
De lord moet met zijn Engelsch pro^
duet al menigen prijs gewonnen hebben.
Ten gevolge van strengen winter en
voorafgeganen mislukten oogst heerschte
in sommige Spaansche provincies veel
gebrek, den hongersnood naby komende.
De regeering doet niets of kan niets
doen om den nood te lenigen en werk-
verschaffen door het aanleggen van
wegen, dit laat de schatkist niet toe.
De kerk schijnt ook niets te kunnen
doen of zeer weinig en dit doet de onte
vredenheid stijgen. Hier en daar traden
de hongerenden handelend op en dan
moesten de troepen met de bajonet de
rust herstellen. De welgestelde burgerij
lijdt den meesten aanstoot; sommigen
van hen barricadeerden zich in hunne
woningen.
Maandag a. s. zal in het iKon. Aard
rijkskundig Genootschap" te Londen
eene lezing worden gehouden door en
hulde gebracht aan den Noordpoolrei
ziger Nansen, in hetzelfde Genoot
schap, waar hij, in Nov. 1892, bij het
ontvouwen van zijn plannen voor zyn
tocht naar de Noordpool zooveel heftige
bestrijders vond.
Men zal daar den beroemden reiziger
