HAARLEMSCH
W©. 47
Wereldkroniek,
Eerste Blad.
No. 14
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84
Negentiende 'aargang.
144
van ZATERDAG 20 Februari 1897.
lai. ïepeen. tet bevordering
van Zondagsrust.
Nieuwsberichten.
TSLEPHOONNÜMMEK
TSLEPHON1SCHE VERBINDING
met AMSTERDAM
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
franco p. post ,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentiën wordm aangenomen Jot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo rrwgelijk nog worden geplaatst.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
•p Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Het Bestuur der Afdeeling.
VAN DE
is direct na uitgave voorhanden in den
Boekhandel van DE ERVEN LOOSJES.
Prijs 10 Cents.
ÏUCHCONCERT.
Het hoog genot, de kennismaking te
hernieuwen met een voortreffelijk kun
stenaar, schonk het vierde Bachconcert.
De heer Hugo Heerman uit Frankfort,
die zich Dinsdagavond voor de tweede
maal in onze concertzaal deed hooren,
behoort tot de viool-artisten van den
eersten rang. Niet zoo zeer door de
bewonderenswaardige technische bedre
venheid, welke hij ten toon spreidt, dan
wel door den ernst en de waardigheid,
die zich in zijn spel openbaren. Technisch
ontwikkeld zijn heel veel violisten en
bedenkelijk voor het muzikaal genot van
het concertpubliek wordt de wedstrijd,
elkander in dat opzicht te overtreffen.
Doch heel wat kleiner is het keurkorps
dat uit kunstenaars bestaat, die als
Heerman, met rijken kunstzin begaafd,
hunne voordrachten weten te stempelen
met een cachet van adel en hoogheid.
Prof. Heerman mag in eenen adem
genoemd worden met Joachim. Als bij
dezen vir.den wij hier terug een klaar
en ongekunsteld spel, waarbij de muzi
kale behandeling geldt als hoogst en
eenigst doel.
Prof. Heerman speelde het Hongaarsch
vioolconcert van Joachim, het Adagio uit
het 6de concert van Spohr en tot toegift,
na een aanhoudend applaus, een echt
virtuosenstukje van Bach, Bouréc (een
verouderde dans in den vorm eener
Gavotte
Het viool-concert van Joachim is
nog al „dik" geïnstrumenteerd en
zeker is het daaraan toe te schrijven,
dat het solo instrument minder op den
voorgrond kon treden, dan men met
het oog op den aard van het spel wel
wenschte. Betere verhoudingen bood in
dat opzicht het Adagio van Spohr. De
instrumentale achtergrond bleek hier
voor het zelfstandig uitkomen der solo
partij minder een beletsel te zjjn. De
nobele voordracht er van, verhoogd door
den mooien, smijdigen toon van Heer
mans Stradivarius maakte een heerlijken
indruk.
Zooals gezegd is, bewogen de luide
toejuichingen den violist er toe, een
extra-nummer aan zijn programma toe te
voegen, dat als eene proeve mocht gelden
van des spelers volkomene beheersching
van zijn instrument.
Heeren Directeuren der Bachvereeni-
gin g hebben het met dezen solist bij zonder
getroffen, trouwens de naam van Heer
man heeft een te goeden klank om
daaraan ook maar een oogenblik te
kunnen twijfelen.
Mejuffrouw Manifarges, een Rotter-
damsche dame, thans te Frankfort
gevestigd, trad bij dit concert op met
eene Aria van Gliick en eenige liederen
van Widor en Brahms. Zij wist daarbij
respect af te dwingen voor haar deug
delijk, sonoor geluid. Vooral door de
liederen van Brahms. Immer leiser wiri
mein Schlummer en Von ewiger Liebe
keurig door den heer Schlegel begeleid,
gelukte het haar in de zaal warmte te
brengen.
Het orkestrale gedeelte van den con
certavond was in handen van het
Utrechtsch Stedelijk Orkest onder leiding
van den heer Wouter Hutschenruyter.
Dit Orkest staat in ons land niet slecht
aangeschreven en ook in onze concertzaal
vond het in de laatste jaren dikwijls
gelegenheid, zich van een gunstige zijde
te doen kennen. Aan toewijding ontbreekt
het deze musici waarlijk niet; de uit
voering van Mozarts vriendelijke Sympho
nic, van Wagenaars Romantisch Inter
mezzo, een zonnig stukje muziek, en
van Webers Freischiilz Ouverture leverde
daarvan de beste bewijzen. Blijkbaar
had het aan eene duchtige voorbereiding
niet ontbroken. Toch meenen wij, dat
het niet op den weg der Bachvereeniging
ligt, voor hare concerten dit orkest te
engageeren. Alleen wat van superieure
kwaliteit is mag tot de kunstavonden
van deze vereeniging worden toegelaten
en dat nu is het Utrechtsch Orkest
niet; niet in samenstelling en r.iet in
gehalte. Nu kan men ons tegen voeren,
dat met het oog op de inkomsten niet
steeds het Amsterdamsch Oikest ge
bracht kan worden. Indien dat zoo is,
en wij mogen uit de aan leden gerichte
circulaire opmaken, dat het zoo is, zal
het noodig zijn de tarieven van de
Bachvereeniging te herzien. In Amster
dam vraagt men voor een concert met
de zelfde solisten vier gulden entrée,
hier betaalt men nog geen tweekwarljes.
Dat behoeft toch waarlijk niet zoo te
blij ven. Eenige honderden guldens mogen
voor een lidhaam als de Bachvereeniging
is geen beletsel zjjn, voor hare leden
op kunstgebied het beste uit het beste
te kunnen bestemmen, in casu het
Amsterdamsch Orkest.
B.
Tweede Kamer, 't Reces is voorbij en
de Kamer is Dinsdag weder vergaderd.
Toegelaten zijn de nieuw gekozen leden,
de heeren de Bieberstein en Quarles van
Ufford. De ingekomen wetsontwerpen
zijn verzonden naar de afdeelingen, ook
dat tot verzekering van werklieden tegen
ongevallen. Daarna zijn de afdeelingen
opnieuw samengesteld. Tot voorzitters
werden gekozen de heeren Vos de Wael,
van Delden, Rutgers van Rozenburg,
Bastert en Vermeulen. Donderdag is
bestemd voor afdeelingsonderzoek en
voor de openbare behandeling van de
wetsontwerpen tot wijziging van de
provinciale wet en de gemeentewet tot
wijziging der provinciale kiesdistricten,
en tot oprichting van Kamers van Ar
beid. De heer de Savornin Lobman heeft
verlof gevraagd en bekomen, om op een
nader te bepalen dag een interpellatie
tot den Min. van Binnenl. Zaken te
richten betreffende het ontslag van den
heer Dr. A. Bredius, direkteur van het
Mauritshuis.
De Grieken zijn niet alleen reeds op
Kreta geland, doch hebben ook een aan
val gewaagd op eene Turksche vesting
en daar vierhonderd Turken gevangen
genomen en zulks nadat een en ander
door de gezanten der mogendheden was
afgeraden. Inmiddels zoekt men den
Sultan te bewegen afstand van het eiland
te doen.
Het Spreekt van zelf dat Europa niet
kan berusten bjj de geheel eigen
machtige daad van Griekenland. Deed
het dit, dan zou het de deur openzetten
tot goedkeuring van elk bedrijf van
dien aard.
Rhodes, die thans in Engeland zijn
inval in Transvaal bepleit, voor de En-
gelsche enquête commissie, heeft zich
reeds op Griekenland beroepen om aan
te toonen, dat in sommige gevallen een
inval in ander land en op vreemd grond
gebied geoorloofd is.
Door hooggeplaatste Grieken is de
bedreiging uitgesproken dat, mochten
de groote mogendheden Griekenland te
hard aanspreken en hunne aanspraken
op Kreta onvoorwaardelijk afwijzen,
de 200,000 Grieken die te Konstantinopel
wonen, op een goeden dag het paleis van
den Sultan zullen belegeren, en voorts
alle in Turkije gevestigde Grieken tot
oproer zullen overslaan.
Intusschen schijnen op dit oogenblik
van Duitsche zijde zeer dringende ver-
toogen tot den Sultan gericht te worden,
om nu ernstig en loyaal hervormingen
in Turkije in te voeren; dat zou het
eenige middel zijn, niet alleen om zich
een zekere opperheerschappij over Kreta
te verzekeren, maar ook om de rest van
zijn rijk te behouden. De Sultan moet
ook niet vergeten, dat Rusland anders
niet meer zulk een krachtigen tegen
stand in Europa vinden zou, als het
Konstantinopel en de zeeëngten wilde
bezetten.
In het Britsche Lagerhuis, waar de
Kretakwestie ter sprake kwam, was een
vriend der Grieken aan het woord. Het
Het was de Iersche afgevaardigde O'Con
nor, die verdaging der werkzaamheden
van het Huis voorstelde, om de aandacht
te wijden aan den bedenkelijken staat
van zaken op Kreta en verzet aan te
teekenen tegen de veroordeelende woo
den, in de vorige zitting door den
Markies van Salisbury van de Grieksche
Regeering gebezigd.
Hier antwoordde Minister Balfour,
dat, naar het hem vooikwam, eenige
Afgevaardigden de meening waren toe
gedaan, dat men Griekenland mocht
veroorloven op eigen gezag, en geens
zins als daartoe door de Mogendheden
gemachtigd, hervormingen op Kreta in
te voeren. Eene dergelijke staatkunde
zou ontwijfelbaar tot eenen Europee-
schen oorlog leiden; want indien de
regeering haar aanvaardde, zou het
ïEuropeesch concert" uiteenspatten. En
dan moet alle hoop, welke daarop was
gevestigd, als vervlogen worden be
schouwd en gaat het Turksche Rjjk te
gronde, welke opmerking bij de oppositie
toejuichingen ontlokte.
Ér is sprake van het blokkeeren door
de schepen der mogendheden van den
Piraeus, de haven van Athene en net
plan hiertoe zou van keizer Wilhelm
zijn uitgegaan. Bij dit alles gaan de
Grieken op Kreta kalm hun gang, en
zullen wel zoo lang mogelijk blijven om
te zorgen, dat alles op het eiland zich
tegen de Turken verzet en bij de Grie
ken aansluit, om dan de mogendheden
erop te kunnen wijzen dat Kreta de
Turksche overheerschirig moede is en
zich in de armen van Griekenland heeft
geworpen. De kommandant en zijn sol
daten gedragen zich op Kreta overigens
correct en verschuilen zich ten opzichte
van vertrekken aan de ordei-s der Griek
sche regeering, waartegen zij niets ver
mogen. Turkije talmt; blijkbaar ziet de
sultan er tegen op om officieel met
Griekenland te breken.
In het Engelsche Lagerhuis hebben
sommige leden zich niet verheeld de
zaak van Kreta te zijn toegedaan en een
paar leden van het Hoogerhuis hebben
het Salisbury zeer kwalijk genomen,
dat bij zich onaangenaam tegen Grie
kenland had uitgelaten. Toch is er niets
in te brengen tegen liet feit, dat de
Grieken wederrechtelijk een inval ge
pleegd hebben in het land van een be-
vrienden staat en dat, als dit de goed
keuring der Engelschen wegdraagt, zij
dan ook den inval in Transvaal kunnen
goedkeuren, zelfs al bestonden voor dien
der eersten niet dezelfde gronden als
voor den laatsten. Waar is het en waar
blijft het, dat een inval, zoowel die der
Grieken als der Engelschen, tegen alle
volkenrechten indruischt en dus nooit
kan goed gepleit worden.
Robdes heeft het bij de Enquête
commissie zwaar te verantwoorden.
Sommige vragen beantwoordt hij ont
wijkend, andere met stilzwijgen. Meer
en meer wint de overtuiging veld, dat
hooggeplaatste Engelschen bij de zaak
betrokken zijn en het zal de commissie
moeilijk zijn die namen te verzwijgen,
als eenmaal Rohdes aan het spreken is
geraakt. De commissie moet zeer ont
stemd z(jn over de onheusche manier
waarop Rohdes hare leden toespreekt,
terwjjl zij meent, dat Rohdes soms de
vragen hem gedaan niet of verkeerd
begrijpt. Ook in dit opzicht heeft men
zich in hem bedrogen; men meende
hem iemand te zijn met een sterk ont
wikkeld bevattingsvermogen en men
vindt een man die maar half of in 't
geheel niet begrijpt wat men van hem
verlangt. Van de ongelukkige telegram-
mengeschiedenis. welke hij niet ontken
kon, maakte liij zich af met de bewering
dat hij ze verzonden had met de beste
bedoelingen.
De Schah van Perzië, die een groot
liefhebber van rooken is, heeft voor
plechtige gelegenheden een zeer kostbare
pijp, met diamanten, smaragden en
robij nen, welke niet minder dan f 125,000
waard is.
De Engelsche professor Hafkin heeft
een serum tegen de pest vervaardigd,
dat goed schijnt te voldoen althans, de
regeering had de hulp van dien geleerde
ingeroepen.
Men heeft groote verwachtingen van
het serum, doch men heeft nog niet
kunnen bepalen hoelang het zijne kracht
behoudt.
Van tijd tot tijd rollen berichten de
wereld door, die het publiek betrekkelijk
