HAARLEMSCH
Wereldkroniek,
No. 20.
144
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84. Negentiende Jaargang.
met AMSTERDAM.
van ZATERDAG 13 Maart 1897.
Nieuwsberichten.
I.SPHO ONNUM MEE
TELEPHONISCHE VERBINDINS
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf—,25.
franco p. post ,40.
&fironderlijke nommers 3 centen per stuk
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën vimden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog wordengeplaatst.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
SP Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Het Sestuur der Afdeeiing.
VAN DE
is direct na uitgave voorhanden in den
Boekhandel van DE ERVEN LOOSJES.
Prys 10 Cants.
Voordrachten in Teylers stichting.
Prof. Dr. H. A. Lorentz sloot Woens
dagavond de rij der voordrachten in dit
seizoen.
Ongeveer honderd jaar geleden, deelde
Spreker mede, was aan Teylers Stichting
werkzaam de Heer Van Marum, een
geleerde, wiens onderzoek zich ook be
paalde tot het verband tusschen elek
triciteit en chemische verschijnselen en
diens arbeidsveld zou ook thans betreden
worden, want Professor Lorentz had
tot onderwerp gekozen: De elektrische
lading der atomen.
Atomen, de laatste ondeelbare deelen
van een lichaam zelve, werden het eerst
ter sprake gebracht, doch eerst werd
aangetoond hoe een grooter lichaam
elektrisch geladen wordt, waarbij de
opmerking, dat op het voetspoor van
Franklin gesproken wordt van elektrische
vloeistof evenwel in de beteekenis van
iets onstoffelijks.
De beide elektriciteiten kan men zich
ook denken, eeD positief geladen lichaam
als een bakje overvuld met elektrische
vloeistof een negatief geladen als een
hakje slechts gedeeltelijk gevuld en men
heeft het in zijn macht deze vloeistof te
verplaatsen, namelijk door de elektri
seermachine en het galvanisch element,
op dezelfde wijze als eene wezenlijke
vloeistof verplaatst wordt door een pomp,
met welk instrument Spreker de elek
triseermachine vergeleek.
Aangetoond werd wat er plaats heeft
ah in het element de stroom van koper
naar zink voert; dan wordt de vloeistof,
waar die koper en zink aanraakt ge
splitst in twee deelen bevat de vloeistof
metaal, b.v.b. koper, dan scheidt het
koper zich af naar de negatieve plaat, het
zout dat zich in de oplossing bevindt
naar de positieve plaat. Spreker ver
toonde het vrijgeworden koper, dat zich
op deze wijze op eene platinaplaat ge
vormd had, terwijl tevens werd duide
lijk gemaakt, hoe mende sterkte der elek
trische lading der atomen kan vei gelijken
en aangetoond, dat eene lading, welke
eene sterke elektrische vonk te voor
schijn riep, slechts sterk genoeg was om
een zeer kleine hoeveelheid atomen jo
dium uit eene verbinding vrij te maken.
Er zijn goede en slechte geleiders
der elektriciteit. Dat water al een zeer
slechte is werd door een proef aange
toond en dat er reeds een elektrische
stroom ontstaat bij het met de hand
aanraken van een koper-en een zink
staaf werd mede door eene proef bewezen.
Als de elektrisch geladen atomen,
ionen, worden blootgesteld aan de
werking van eene magneet, ondergaat
hun loop eene verandering of af wjjking.
Eigenlijk, deelde Spreker mede, zijn
alle lichamen, alle stoffen in mindere
of meerdere mate onderhevig aan mag
netische werking en zoo had o.a. de
Heer Zeeman te Amsterdam den invloed
der magneet kunnen aantoonen op de
trillingen der atomen van een vlam en
dit in verband met de onderzoekingen
van Dr. Herz, die heeft aangetoond, dat
de ether-trillingen veroorzaakt worden
door elektriciteit. Sommige der geladen
atomen van de vlam zullen in hunne
beweging eene versnelling, andere eene
vertraging ondergaan en medegedeeld
werd hoe dit wordt zichtbaar gemaakt
in eene natriumvlam, doch deze proef
kon niet vertoond worden aangezien er
bij noodigzijn zeer nauwkeurige optische
instrumenten, omdat de dan aan
het licht komende feiten anders niet
waarneembaar zgn.
Spreker besloot zijne voordracht met
de bemerking, dat in deze het veld der
onderzoekingen nog zeer ruim is en
bracht gaarne hulde aan de regeeringen,
maatschappijen en genootschappen die
door het brengen van geldelijke offers
de wetenschappelijke onderzoekingen
helpen bevorderen.
Behalve door proeven maakte Prof.
Lorentz het besprokene nog duidelijk
door tal van teekeningen en formules,
terwijl zijne heldere wijze van voor
stelling zeker niet weinig medewerkte
om het niet dadelijk bij ieder bekende
onderwerp onder veler bevatting te
brengen.
Bij de laatste der voordrachten be
hoort voorzeker dank gebracht te wor
den aan Heeren Directeuren van Teylers
Stichting voor de vrijgevige wijze
waarop een groot getal stadgenooten
in de gelegenheid gesteld werd om
door de belangrijke voordrachten op
velerlei gebied hun kennis aan te vul
len en hun gezichtskring te verbreeden.
De genotvolle uren, doorgebracht in
Teijlers gehoorzaal, zullen zeer zeker
dikwijls en met dank herdacht worden.
Tweede Kamer).
In de zitting van Vrijdag was aan
de orde het ontwerp houdende nadere
regeling van het recht van sukcessie
en van overgang by overlijden. Geen
algemeen debat werd gevoerd. Op art.
1 memorieën tan aangifte) had de heer
Pijnappel een amendement voorgesteld
ie om te bepalen dat, als de aangever
den oorsprong en het ontstaan der
schuld niet kan opgeven, de reden moet
vermeld worden, waarom hg daartoe
niet in staat is; 2e om niet te eischen,
dat van het bestaan eener schuld reeds
vóór overlijden het bewijs in rechten
moet zijn te leveren geweest, en dat
onderhandsche geschriften, die als be
wijsmiddel worden vermeld, reeds vóór
overlijden in de macht van den schuld-
eischer moeten zijn geweest; doch zich
te bepalen tot den eisch, dat in de aan
gifte zullen worden omschreven de ge
schriften of, bij gebreke daarvan, de
bewijzen, waaruit de aangever de kennis
der schuld put. Door den heer Borret
was op het ontwerp en op het am,-
Pijnappel een sub-amendement voorge
steld, om te doen vervallen de bepaling,
dat de aangever moet verklaren, geen
reden te hebben om te meenen.dat de
bewijzen werden opgemaakt of afgegeven
om iemand te bevoordeelen, of sukces
sierecht te ontgaan. De heer van Deinse
trad in een kritiek van het Regeerings-
ariiekel, dat, volgens hem, in de prak
tijk niet goed zal kunnen werken; hij
beweerde, dat het de minst ontwikkel
den het meest zou treffen, en dat alle
handelingen van den overledene zullen
beschouwd worden als samenspanning
tegen de schatkist. Spreker wees op de
bezwaren, in het adres van de Broeder
schap van Notarissen uiteengezet, en
hoopte, dat de Kamer de bezwarende
bepalingen niet in de wet zou opnemen.
Wat het am.-Pijnappel betrof, dit ver
zachtte, volgens Spreker, wel de bezwa
ren, maar de hoofdzaak was, dat door
het stellen van deze bezwarende bepa
lingen duizenden aangevers successie
belasting zouden betalen, die zij niet
verschuldigd zijn. De heer Heemskerk
achtte de bedoelde eischen zelfs immoreel
en meende, dat zonder het am.-Pijnappel
de wet onaannemelijk moest heeten. De
Min, van Fin. kwam op tegen de voor
voorstelling, dat het ontwerp onnoodig
zou zijn. Hij wees op de schandelijke
ontduikingen, die er plaats hadden, en
die ontzettend toenamen. De Min. vroeg
of voorziening nagelaten moest worden,
omdat ontduiking nog geen regel was
geworden, gelijk de Broederschap van
Notarissen scheen te verlangen. Dat
ware dwaasheid. De eischen bestonden
ook thans reeds; ze waren niet ver
zwaard, maar verduidelijkt, om would-
be onnoozelen het knoeien onmogelijk
te maken. Het am.-Pijnappel ging in
vele opzichten verder dan de Minister.
De Min. betoogde, dat het am.-Pijnappel
ten onrechte als regel stelt, dat de aan
gever aan den ontvanger moet bewijzen
de juistheid van aangifte, terwijl èn de
bestaande wet en het tegenwoordig
ontwerp slechts vorderen inlevering van
eene formeel voldoende memorie van
aangifte. Alleen dan is bewijs noodig
als na beëediging blijkt, dat vergeten
zijn schulden op te geven, en voor dat
geval is het ontwerp zoo vrijgevig om
redres mogelijk te maken, maar men
moet dan daarbij bewijs van den ont
vanger eischen. Het am.-Pijnappel gaat
dus veel verder dan het ontwerp, en
zulks ten nadeele van de erfgenamen.
Wat de bepaling betreft, die de heer
Borret wil doen vervallen, de Min.
wijst er op, dat deze noodig is in het
belang van eerlijke aangevers, en dus
in 't belang der notarissen, die van
fraude niets willen weten; aanneming
van het am. Borret zou de fraude ver
meerderen. De heer Rink meende, dat
de Min. niet voldoende ingelicht heeft
het onderscheid tusschen vermomde
legaten en schulden, wel aangegaan ter
bevoordeeling van derden, maar niet
met het doel om de sukcessie-belasting
te ontduiken. De heer Pijnappel hand
haafde zijn amendement, doch bracht
daarin eene kleine wijziging aan.
De heer Borret was niet door den Min.
overtuigd en verdedigde nogmaals zijn
amendement. De heer Willinge stelde
een sub am. voor, om de geheele zin
snede omtrent inzage door den ontvan
ger of afschrift te doen vervallen. De
heer A. van Dedem deelde mede, dat
de Komm. van Rapp. met advies wilde
wachten tot Dinsdag, tegen welken dag
de vergadering verdaagd werd.
Dinsdag werd de beraadslaging over
artt. 1 en 2 van het ontwerp tot wij
ziging der sukcessiewet voortgezet. De
Min. van Fin. deelde mede, dat hij
eenige wijzigingen in par. 2 en 4 van
art. 1 gebracht had ter gemoetkoming
aan de gerezen bedenkingen, maar met
behoud van het stelsel der Regeering.
Namens de Komm. van Rapp. verklaarde
de heer van Dedem, dat de Komm. zich
met de aangebrachte wgzigingen kon
vereenigen. De heer Pijnappel trok zijn
am. in, evenals de heer Borret, daar
nu verklaard zal moeten worden, dat
den aangever niet gebleken is, dat de
schuldbewijzen zijn opgemaakt om
iemand te bevoordeelen. De heeren
Heemskerk en Willinge bleven hun
bezwaar volhouden, dat verklaard moet
worden, dat de schuld vóór overlijden
in rechten bewijsbaar zou zijn geweest.
Daar de heer Rink nader een amende
ment voorstelde, werd het debat over
over art. i aangehouden tot den vol
genden dag. Op art. ibis (verhooging van
overgangsrecht) voor niet-ingezetenen
met 3Va pet. n l., in rechte lijn van 1
tot 4Va pet. en varunderen van 5 tot 8Va
pet., was een am. voorgesteld door den
heer Kolkman, om het overgangsrecht
voor niet ingezetenen in alle gevallen
te bepalen op 8'/a pet., daar buitenlan
ders in ons belastingstelsel te zeer wor
den beèordeeld. De Minister bestreed
dit am. vooral om depreciatie van
grond te voorkomen, en omdat het slaat
ook op Nederlanders-niet-ingezetenen.
Het am.-Kolkman werd aangenomen met
44 tegen 32 stemmen.
Na het verloopen van den futalen
termijn, door de mogendheden aan de
Grieken gesteld voor het ontruimen van
Kreta, behoort men niet meer de berich
ten van dag tot dag, maar van uur tot
uur te kennen. En nu, Griekenland
heeft geantwoord. Het verzocht dringend,
dat de mogendheden niet zullen blijven
bjj het plan om Kreta zelfbestuur te
geven en verder dat deGrieksche schepen
er niet bepaald noodig zijn, maar dat
Griekenlands plicht verbiedt de bevolking
aan de muzelmannen over te laten, en
het noodigt ten slotte uit de Kretensen
zelf te laten beslissen hoe zij wenschen
geregeerd te worden.
fn antwoord besloot de Britsche
regeering over te gaan tot het blokkeeren
van de Grieksche havens en die van Kreta.
Inmiddels zjjn de troepen op Kreta,
d. w. z. de Grieksche en de Turksche
handgemeen geraakt en op de grens is
een toestand welke elk oogenblik tot
uitbarsting kon komen. Griekenland
voert maar gestadig oorlogsmateriaal
naar de grenzen. Ook Turkije doet dit,
maar afgaande op de berichten is het
materiaal daar niet best in orde; paarden
zonder tuigen, slecht gekleede en be
wapende soldaten en geschut dat nimmer
uitgepakt is geweest sedert het de Krupp-
fabriek heeft verlaten. Maar hiertegen
over staat de aan razerng grenzer.de
dweepzucht der Turksche soldaten, al
even gevaarlijk als het beste wapen.
Bovenstaande berichten loopen van
Maandag op Dinsdag.
Omtrent eene nadere beslissing geen
berichten, wel, dat de toestand uiterst
