HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 55. Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84. Negentiende Jaargang.
144
van WOENSDAG 14 Juli 1897.
Nieuwsberichten.
T11EPHOONNUMMER
TELEPHON18CHE VERBINDINS
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandent —,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers S centen per stuk
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs verschenen werken op aan
vrage ter bezichtiging te verkrijgen bij
De Erven Loosjes, te Haarlem.
BOLS (JAN). Honderd oude Vlaamsche
liederen met woorden en zangwijzen
verzameld en voor de eerste maal aan
het licht gebrachting. ƒ2.50
FARRAR (F. W.) Drie Cricket-spelers.
Nasr den 13den Eögelschen druk door
H. J. Hana. Met 8 illuatratiëa.geb. 1.90
GRAM (JOHAN) Voor ieder wat. Ver
tellingen voor de jeugd. Met 4 platen, geb. 1.90
KAUTZMANN—v. OOSTERZEE (Mevr.
S. H Deótima. Oorspronkelijke roman.
2 dlniog. 4.50
MEADE (L. T.). Trouwe vrienden. Uit
het Engelech door Mevrouw J. van der
Hoven geb. 1.50
TRIBUNUS PolitiekeMixed-Pickles.ing. 0.50
TWAIN (MARK). De Amerikaansche
Pretendent. 2e drukgeb. 1.90
Bnitenlaodsche nieuw verschenen werken
HEYSE (PAUL). Abenteaer einea Blau-
strümpfchen8ing. 1.
Bovenstaande werken zyn voorhanden
bjj de boekhandelaars de Erven Loosjes
Het. Gemeenteverslag 1896.
Bevolking. Aan het Verslag van den
toestand der Gemeente Haarlem over
1896, door Burgemeester en Wethou.
ders aan den Raad ontleenen wij het
volgende
De bevolking bedroeg op 31 December
1895 59682 zielen, en beliep na aftrek
van in 1896 overledenen en vertrokkenen
en vermeerdering door geboorten en
vestiging binnen de gemeente 61156
zielen op 31 December 1896.
Er hadden plaats 1919 geboorten en
999 sterfgevallen. Gesloten werden 466
huwelijken, het sterftecijfer bedroeg 1
op 633. Bij de gehuwden kwamen nog
steeds analphabeten voor. Ingeschreven
werden 7 echtscheidingen.
Het grootste getal geboorten had plaats
in Mei, het kleinste in November. In
Januari hadden de meeste sterfgevallen
plaats, in Mei de minste. Het grootste
getal huwelijken werd gesloten in Mei,
het kleinste in Maart.
Verkiesingen. Het getal kiezers was
2891 voor de Tweede Kamer, 2887 voor
de Provinciale Staten, 2883 voor den
Gemeenteraad. Tengevolge van het ont
slag nemen van den Heer Mr. W. A.
't Hooft had op 6 October de verkiezing
plaats van een lid van den Gemeenteraad
en op 20 October de hiervoor noodige
herstemming als wanneer verkozen
werd de Heer Th. G. Schürmann met
806 van de 1464 geldige uitgebrachte
stemmen.
Het Gemeentelettuur hield in 189618
openbare vergaderingen en 9 met ge
sloten deuren.
Het Dagelijksch Bestuur hield 143
vergaderingen.
Archief. Het belangrijkste, zegt het
verslag, wat omtrent het Gemeente-
Archief te vermelden is, is het overigden
van Mr. A. J. Enschedé, den Archivaris,
die in 1857 met het beheer werd belast,
het Archief heeft geordend en beschre
ven en den Inventaris ervan voor den
druk heeft gereed gemaakt. Op velerlei
wijze en onafgebroken, heeft bij de aan
zijne voortreffelijke zorgen toevertrouwde
verzameling bedacht en kwam altijd te
hulp wanneer er belangrijke aankoopen
konden gedaan worden, hetgeen menig
maal het geval is geweest. Voor talrijke
geschriften, door hem in het licht gegeven,
zocht en vond hij in het A rchief de bouw
stoffen, en dit ook op die wijze naar bui
ten bekend makende, zal zijn naam gewis
voor goed verbonden bljjven aan het Ar
chief, dat alle reden heeft zij n dood te be
treuren en zijne nagedachtenis in wee
moedige en erkentelijke herinnering zal
bewaren.
Talrijk waren in 1896 de nasporin
gen op velerlei gebied die ten behoeve
van verschillende aanvragen werden
verricht. Verschillende, voor Haarlem
belangrijke stukken werden- aangekocht
en ook de Gemeente-Atlas nam in be
langrijkheid toe door aankoop en schen
king.
Geldmiddelen. De Gemeenterekenin g over
1895 wees in ontvangst ƒ1.158.719,79'
aan en leverde een batig saldo van
ƒ99.248.185, waarvan tot dekking van
buitengewone uitgaven beschikt werd
over ƒ62.231,19».
De begrooting over 1897 wijst in
ontvangst op 1.167.515,84 bij een
batig saldo groot 94.25.
De gemeenteschuld bedroeg op 1 Ja
nuari 2.642.06. Het oorspronkelijk
bedrag was 3.297.200. De verplichtige
atlossing was ƒ52.000 en de gezamelijke
rente was ƒ82.952.
Volgens de kohieren der plaatselijke
direkte belasting was het beschreven
inkomen ƒ13.378.700, het belastbaar
inkomen 8.465.763 en het bedrag van
den aanslag 323.886.41 bg een getal
van 8680 aanslagen.
Gemeenteeigendommen. De onderhouds
werken der gebouwen waren in aanbe
steding.
De torens, voor zooverre gemeente
eigendom onderhield de gemeente in
eigen beheer.
Het orgel in de Groote Kerk werd
op de gewone wijze onderhouden.
De gebouwen voor Onderwgs zijn
mede in onderhoud aanbesteed.
De raad besloot tot oprichting van
eene nieuwe school als derde Tusschen-
school op het Leidsche plein. De uitvoe
ring van dit werk werd aanbesteed voor
38.987.
De kazemegebouwen waren in onder
houd bij het Rijk.
Overeenkomsten werden gesloten met
Mevrouw D. van der Vliet-Borski tot
het verkrijgen van terrein in de gemeen
te Bloemendaal ten behoeve van den
aanleg van eéne duinwaterleiding voor
deze gemeente, en tot het in huur be
komen van terrein voor schietbanen
onder Overveen. De aanleg van deze
banen eischte 10.870, terwijl met het
Rjjk eene overeenkomst werd gesloten
betreffende het gebruik van dit sohiet-
terrein.
De oppervlakte der Gemeente bedraagt
thans 653.08.04 H. A. Vermeerdering
van grondeigendom door aankoop heeftin
1896 niet plaats gehad, wel onderging
de oppervlak te eene wgziging doorruiling
en door aanleg van straten en werden
verschillende gedeelten grond in huur
afgestaan.
De inkomsten door de gemeente ge
noten wegens verhuurde gebouwen of
gronden beliepen 17368.40», zijnde
ruim 600 minder dan in 1895.
De wandelplaatsen, parken, plantsoe
nen en de Hout werden door vaste ge
meente werklieden onderhouden.
De opbrengst van verkochte hoornen
was 3497.95, de verkoop van blad
bracht 418.96 op.
Twee reebokken uit de Hertenkamp
werden verkocht voor 32.
De boomkweekerg bij het Stads Ar
men- en Ziekenhuis werd in behoorlijken
staat onderhouden.
Door den Heer J. J. F. Beijnes werden
drie honderd tuinstoelen ten geschenke
gegeven om tijdens de muziekuitvoerin
gen in den Hout door het publiek ge
bruikt te worden.
De visscherij in de gemeentewateren
was verpacht tegen 1895 per jaar.
Eene jacht-acte werd tegen 4 uit
gegeven.
Straten, pleinen enz. In 1896 werd de
eigendom op sommige straten en wegen
door de gemeente aanvaard. Voor de
kosten van bestrating enz. ontving hier
voor de gemeente van belanghebbenden
16798.13»
Aan de Haarlemsche Tramweg Maat
schappij werd vergunning verleend om
op sommige plaatsen dubbel spoor aan
te leggen, tot het hebben van een hulp
stal op het Sationsplein en tot het aan
leggen van een zijlijn naar bet Bronge
bouw.
2000 werd beschikbaar gesteld als
bijdrage in de kosten voor het bouwen
van een brug over de rails aan den Kruis
weg.
Aan elf straten en een plein werden
namen gegeven.
Op enkele punten werden op verzoek
der eigenaars de stoepen vervangen door
trottoirs.
Bestratingen werden, als vroeger,uit
gevoerd door werklieden in dienst der
gemeente De verstrate oppervlakte be
droeg 63664.46 M2
Het onderhoud der pompen geschiedt
bij aanbesteding. Vier stads pompen
werden opgeruimd.
'Wordt vervolgd).
Lang heeft het geduurd eer Engeland
wilde afstand doen van zijn stelsel van
maten en gewichten.
De Engelschen hebben echter lang
zamerhand leeren inzien, dat, waar alles
in Europa zich schikte tot het metrieke
stelsel men het heeft gewaagd hetEn-
gelsche vooroordeel in deze te overwinnen
en zoo heeft thans het Lagerhuis inderde
lezing genoemd stelsel aangenomen. Nu
moet de wet nog door het Hoogerhuis
en dan is men er nóg niet, want het
metrieke stelsel is bg die wet niet ver
plichtend gesteldalleen is toegestaan, dat,
wie er zich van wil bedienen dit hun vrij
staat. Men stelle zich dus niet voor, dat
de Europeesche kooplieden vooreerstop
de Engelsche markten naar tiendeelig
ingedeeld gewicht en maat. zullen te
recht geholpen worden.
De werkstaking in de Borinage duurt
voort. Omtrent de oorzaak meent men
algemeen, dat het nieuwe reglement,
waarover de kwestie liep, op sommige
punten wel wat ver gaat en dat onder
linge besprekingen nog veel hadden kun
nen wijzigen. De socialistische menners
hebben, zoo deelt men mede door de
werkstaking aan te raden, alle vooruit
zicht tot kalmer oplossing den bodem
ingeslagen. Van de zijde der werkstakers
is thans verzocht om den Raad van
nijverheid en arbeid samen te roepen. Er
wordt evenwel betwijfeld of de minister
hiertoe zal overgaan.
In verschillende Zwitsersche steden,
maar bovenal te Lucern, moet sterk ge
speeld worden. Om beperking te brengen
in dien toestand heeft de Zwitsersche
Bondsraad strenge bepalingen vastge
steld.
De Spanjaarden gaan voort te bluffen
op hunne overwinningen op Cuba. De
berichten spraken van vele gesneuvelde
opstandelingen, dat een groot aantal zich
overgaf en zeer veel paarden werden
buit gemaakt. Nu kan dit alles heel
goed waar zijn, maar omdat vergeten
zgn datum en plaats van al die over
winningen twijlelt mén aan de juistheid
der mededeelingen, terwijl ook niet is
opgegeven of de Spanjaarden bg die zege
pralen verliezen geleden hebben. Reeds
zoo lang en zoo veelvuldig heeft Spanje
Europa vergast op verhalen van schit
terende overwinningen, duizdenen ge
sneuvelden en gevangenneming enz. van
verschillende hoofden en opperhoofden
der opstandelingen, dat men tot de con
clusie behoorde te komen, geheel Cuba
zoo langzamerhand weer onderworpen
zou zijn. Het is dus niets te verwonderen,
als men aan veel snorkerij en eigen
waan der Spanjaarden denkt.
Engeland eert zijn mannen van be-
teekenis ook in hunne nagelaten betrek
kingen. Aan Mrs. Elizabeth Dickens is,
„om de letterkundige grootheid van
Charles Dickens en de bekrompen om
standigheden, waarin zij door den dood
van haren echtgenoot, Charles Dickens
Jr. verkeert," een jaargeld van 100
1200) toegekend, en aan de weduwe
van Anthony Trollope is, om de letter
kundige verdiensten van haren echtge
noot, een jaargeld van een gelijk bedrag
verleend.
De sterrenkundige Habenicht, teCot-
ha, die heel veel aan weervoorspellingen
doet, schrijft: „De vooruitzichten van
het weer zijn voor Midden-Europa zeer
ongunstig. Buitengewoon groote ijsmas
sa's bij Newfoundland en IJsland zullen
oorzaak zgn, dat het weer gedurende
langen tijd vochtig koel zal big ven en
eerst in den laten zomer en herfst hierin
eene gunstige verandering zal komen'"
Nieuwe proeven, bij de Fransche dou
ane genomen, om door middel van Rönt
genstralen den inhoud van pakketten
te onderzoeken, hebben zeer goed vol
daan. Met behulp van een door den Heer
Seguy uitgevonden kgker, waarbg de
ontdekking van Röntgen is toegepast,
kon men in een pakket aangegeven als
„laarzen", behalve een paar dameslaars
jes, twee abrikozen en in een als „mon
sters" aangegeven pak drie blikken
doozen met sigaretten ontdekken.
In het jongste nummer van 1'Illustra
tion vindt men zelfs reeds afgebeeld hoe
een douanier bij eene dame een gesmok
kelde flesch ontdekt.
De twee dieven, die te's-Gravenhage
bg een juffrouwin wier woning zij kamers
hadden gehuurd, eene belangrgke hoe
veelheid geld en kostbaarheden hadden
gestolen, nadat zij haar eerst bedwelmd
hadden, zijn gesnapt. Het tweetal had
eerst te Dordrecht eenige coupons ver-
V
