ÏÏAARL.EMSCH
Wereldkroniek,
Eerste Blad.
Xo. IS
No. 60.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84. Negentiende Jaargang,
144
van ZATERDAG 31 Juli 1897.
M Vereen, tot bevordering
van Zondagsrust.
TILEPHOONNDMMEK
TELEPHON1SCHE VEKBINDIN8
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden—,25.
franco p. post ,40.
Abonderlijke
nommers
3 centen per stuk
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen Jot_ DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
oord-Zuidkollaudsche Stoomtramweg-Maatschappij; HaarlemLeiden. L Mei 1897
Amsterdamsche tijd. Haart.—Hilleg.Leiden 3.25+, 6.11,7.29, 8.47,10.5,11.23 'sm., 12.41,
I.59, 3 17, 4.35, 5.53, 7 11, 8.29 'sav. HaarlemHillegom 9.47, 11.15 'sav.
Alleen des Vrijdags.
Stoomtram Haarlem Alkmaar. (Amsterd. tijd). Haarlem-Alkmaar: 6.50, 8.40, 9.32, 10.30,
12.20, 2.10, 3.-,4.—,6.—,7.55,8.50*, 9.—f,-11.20+. Alkmaar-Haarlem: 6.32,7.25,9.12,
II.2, 12.—, 12.55, 2 45, 4.40, 5.40, 6.35, 8.30. Tot Velsen. Tot Beverwijk.
Haarlemsche 'iramway-Maatschappij. Van 'tstation 7.30 's morgens tot iu.3u's avonds.
Uit den Hout 7.50 'smorgens tot 10.50 'savonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Mei 1897. Tijd van Greenwich. Naar Am
sterdam: 5.37, 6.18* 7.27», 7.45, 8.4', 8.22",8.41,9.6*,9.27*, 10,38,11.—'sm., 12.2,
12.31, 1.26, 1.54*. 2.21*, 2.52, 3.14*, 3.36*, 4.23, 4.58*, 5.21, 5.34*, 6.24,6.45+, 7.23*,
7.57, 8.48, 9.2*, 9.18, 9.38*, 10.8*, 10.35*, 1147* 'sav.
Van Amsterdam: 5.35, 6.55, 7.12*, 7.54,8.2*, 8.50,9.10* 9.26*,9.45*,10.36,11.5*,11.35 'sm.,!
12.5, 12.20-, 12.58*, 1.33*, 1.47*, 2.35, 3.5*, 3.27*, 4.1, 4.37*, 4.45* 5.10, 5.32,6.7+,
6.50, 7.40, 8 58*, 9.17. 9.58', 10.38*, 11.30 'sav.
Naar Rotterdam: 6.13, 7.33», 8.15*, 9.31*, 10.10, 11.28* 's morgens, 12.7, 12,41*, 1.28,
3.28*, 4.32, 6.28+, 7.23, 9.21*, 10.21* 'savonds.
Van Rotterdam: 5.10, 6.50*, 7.35*, 9.45*, 10.5 'smorg., 12.42', 1.2.14*, 3.35*, 3.50,
4.30*, 5.32+, 6.33, 8.14*, 8.41*, 10.28 'sav. De met gem. treinen zijn sneltreinen.
De met zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.10, 9.23 'smorgens, 12.42, 3.55, 6.32, 9.45 'savonds.
Naar IJmuiden: 5.50, 6.10, 7.41, 8.18. 9.23,11.3 'sm., 12.42, 2.14,3.55,5.4,6.32, 8.11, 9.45 'sav.
Van IJmuiden: 6.50, 8.56, 10.2,11.32 's m., 2.14,3.40,4.52, 5.51,6.43, 8.49,9.35,10.44 's av.
Naar Zandvoort: 6.35, 7.38+, 8.28, 9.51, 11.6 'sm. 12.36, 2.-, 3.35+, 4.28, 5.9, 5.38+,
6.35, 8.8, 8.48, 9.50 's avonds.
Van Zandvoort: 7.2. 7.59, 8.16, 8.57,10.31 11.32 'sm„ 1.3+.2.45,3 58,4.57,6.2+, 7.-+, 7.27,
8.30, 9 38, 10.15+ 'sav. Deze treinen stoppen niet aan de Halte.
Tram-Omnibns-Haatsehapplj. BloemendaalOverveenHaarlem. 1 Mei i897.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerland): 7.45, 8.20+, 9.10, 9.45, 10.40, 11.5,
11.40 'sm., 12.15, 1.-, 1.30, 1.50, 2.55, 3.15, 4.-, 4.35, 5.5, 6.—, 6.25,7.15, 8 25,
9.15, 10.— 's avonds.
Van Haarlem (Station)8.45, 9.35, 10.8, 10.26, 11.21,11.45 'sm., 12.21,12.59,1.42,2.17,
2 30, 3.45, 4.10, 4.46, 5.20, 6.16, 6.46, 7.35, 8.25, 9.39. 10.2, 10.38 'savonds.
Vertrekt Zondags 8.5.
Telegraafkantoor, i Mei 1897. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 7.30 tot 's av,
9.30 uur, op Zon-en algemeen erkende Christelijke feestdagen van's m. 7.30—3.30's av.
5.30—8.30 lur. Binnenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste
10 woorden, von elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Mei 1897. Tijd van Greenwich. Openstelling
van hel kantoor: Dag van 7.30 'smorg. tot 9 uur'sav. Op Zondag van'smorg. 7.30 tot
9,30 en van 11.30 tot 2.30 uur 's av. Voor de storting en uitbetaling van postwissels, post-
bewijzen en de invordering van geldt» op kwitantiën alleen op werkdagen, van 8 30 uur
'smorg. tot 2.30 uur 's av. Voor de Spaarbank van 'sm. 8.30 tot 8.30 uur 'sav., op Zon
dag van 8.30 tot 9.30 ure 's m. Voor de Postpakketten alleen op werkdagen, van
's morgens 7.30 tot 9 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 6.40, 8.10,10.40'sm., 12.10,2.40, 6.10. 8.55 'sav.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.25 'smorgens, 2.30 'savonds,
Lichting der hulpbrievenbnssenBotermarkt, Gr. Houtstr., 2e Hassel.str., Parklaan, Kaasplein,
Amsterd. Poort: 6.25, 9.40 'smorg., 1.40, 4.55, 8.10 'sav. hToraparfc, Kampersinge',
LeidscbevaartSchootersingelBrongebouw: 6.10, 9.25 'sm. 1.25, 4.40, 7.55 'sav.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.10 en 12.25's av., binnenwijken 's m. 6.25 en 12 40'sav.
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 7.40,10 55,11.67 'sm.,12 29', 1.49,2.17" 5.19*,
5.29* 6.40*, 10.16* 's av. Richting Rotterdam 7.28, 8.30,11 23* 'sm.. 12 38,4.27*, 6 23,
9.16*, 10.16* 'sav. Richting den Helder, 6.5,9.18'smorg., 12.36*, 4.49*, 9.40*'savonds.
De met wordes Zondags niet gelicht.
Ooet Uwe inkoopen liefst niet
»p Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Het Bestuur der Afdeeling.
VAN DE
is direct na uitgave voorhanden in den
Boekhandel van DE ERVEN LOOSJES.
Prijs 10 Cents.
Het Gemeenteverslag 1896.
OndericijsKunsten en Wetenschappen.
Het openbaar Lager Onderwijs hier ter
stede telde 12 scholen, waarvan in 1896
kosteloos 7, met 15 hoofden, 95 onder
wijzers, 55 onderwijzeressen, 3131 man
nelijke en 2334 vrouwelijke leerlingen.
Kosteloos onderwijs genoten 3193 kinde
ren. Het voorschot op de vergoeding
krachtens de wet over 1896 aan de ge
meente toe te kennen was 31.500.
Eene nieuwe derde Tusschenschool
zal op 1 Augustus opgeleverd kunnen
worden.
Aan jaarwedden van hoofden van scho
len werd betaald 21095.aan onder
wijzers en onderwijzeressen/108626.18
aan vergoeding voor vrije woning
5000.aan onderhoud der lokalen
en schoolmeubelen, schoolbehoeften enz.
30620.89; aan toelagen en bijdragen
ten behoeve van opleiding enz. 1561.635
Het bedrag der schoolgelden was
/39536.43s.
Eene nieuwe regeling werd vastge
steld van de jaarwedden van het onder
wijzend personeel.
Bij het Bijzonder Lager Onderwijs
waren werkzaam 16 hoofden, 54 onder
wijzers en 52 onderwijzeressen. Het
getal mannelijke leerlingen was 1924,
dat der vrouwelijke 2500. Van deze
genoten 922 kosteloos onderwijs.
De herhalingsschool werd bezocht door
114 leerlingen, de avondscholen (derde
schooltijd) door 235 leerlingen.
De 13 bewaarscholen telden 2328
kinderen onder de zorg van 17 onder
wijzeressen en 53 helpsters.
Het beredeneerd Verslag over den
toestand van het Lager Onderwijs, uit
gebracht door de Commissie van Toezicht
vermeldt nog het volgende:
Tot Voorzitter der Commissie werd
gekozen de Heer P. H. van der Leij en
tot Secretaris de Heer H. Bussemaker.
Van de Eerste Opleidingsschool voor
Jongens werden toegelaten 33 leerlingen
tot de Hoogere Burgerschool en 6 tot
het Gymnasium. Van de Tweede Oplei
dingsschool waren die getallen resp. 19
en 1.
Van de Opleidingsschool voor Meisjes
werden 18 leerlingen toegelaten tot de
Hoogere Burgerschool voor Meisjes en 5
tot die voor Jongens.
Van de Eerste Burgerschool werden
2 leerlingen na afgelegd examen geplaatst
aan de Normaalschool en 10 aan de
scholen voor Middelbaar onderwas.
Omtrent de lokalen in het Proveniers
huis, waar de Tweede Burgerschool
wordt gehouden, is de Commissie niet
goed te spreken. Het Verslag zegt,
luchtverversching slecht, warmte in den
zomer ondraaglijk, verlichting onvol
doende, privaten en waterplaatsen ge
brekkig. Omtrent den toestand der acht
oude lokalen van de Kostelooze School
Lr. B is de Commissie niet gesticht en
hetzelfde geldt van de oude lokalen van
school D.
Aan een der kostelooze scholen wordt
nog vermeld eene klasse van 55 leerlingen
met één onderwijzer en nog wel kinderen
in het eerste leerjaar, en dan nog aan
diezelfde school eene onderwijzeres met
53 leerlingen en een onderwijzer met
een klasse van 53 leerlingen.
De uitslag van het schoolexamen was
zeer bevredigend en het gaf weer afdoen
de bewijzen dat, over het geheel genomen
het lager onderwijs in deze gemeente
zeer te roemen is.
Verder heeft het Verslag der Com
missie nog een vriendelijk woord voor
de Vereeniging „Door Vermaak totNut",
het Korthalsfonds, Mevrouw en den Heer
Gerdessen, de Commissie tot het ver
schaffen van warm voedsel aan behoef
tige kinderen en aan de Heeren, die
mede aan de behoeftigsten schoeisel
verschaffen.
De Openbare scholen zijn elk in het
bezit van eene schoolbibliotheek.
Wordt vervolgd).
KERMIS.
De kermis staat voor de deur. Reeds
vertoonen zich de voorteekenen ervan
in de aankomst van vele oude bekenden,
die jaar in jaar uit onze gemeente be
zoeken, met het doel ons te vermaken
gedurende een dag of negen en met het
onmiskenbare nevendoel wat te ver
dienen.
De gewone plankenparade op onze
mooie Oude Gracht, de Botermarkt, de
Groote- en Turfmarkt wordt reeds in
een gezet om te dienen als poffer-, galan
terie-, of speel goedkraam, schommel-,
schiet-, draaimolen- of andere tent.
Woensdagavond werd onder groot ge
woel en gejoel door een paar honderd
knapen van zes tot veertien jaar een
ontzaglijke circus-kermiswagen binnen
gehaald't jonge goed was reeds on
der den invloed. Of ook de ouderen in
dien toestand zullen komen is niet
te zeggen, maar wel te vermoeden.
Immers niets is meer aanstekelijk dan
vroolijkheid en drukte, en-zoo komen
ook de ouderen meestal tot het doen van
concessies aan hunne rust en doet hun
besluiten te gaan waar zij zonder den
invloed van kermisgewoonten nietkomen
zouden.
Of de kermis druk zal zijn, wat er
bijzonder aantrekkelijk zal wezen, aan
welken kant de kramen 't mooist zullen
zjjn, welke beperkingen zijn voorge
schreven voor 't verkeer, 't zijn vragen,
die in de eerstvolgende paar dagen wel
opgelost zullen zijn.
Wat het eerste punt betreft, bestaat
vrij algemeen de meening, dat zoo lang
zamerhand de kermissen afnemen, om
dat zij haar vroegere beteekenis verloren
hebben, dat, dit wetende, het geslacht
der kermisreizigers, sterk aan het afne
men is, dat weinig nieuwe firma's van
de nomadenbevolking meer worden opge
richt en de oude flnantieel meestal aan
lager wal zijn, dat de meesten hunne
zaakjes loopende houden om etende te
kunnen blijven. Bij dien toestand
kan het niet anders dan dat het publiek,
daar 't van komen moet, zich meer en
meer terug trekt, ook omdat de meerdere
beschaving, het meer ontwikkeld schoon
heidsgevoel, zich niet bijzonder voelt
aangetrokken door de woeste pret en
de wilde uitgelatenheid, waarvan de
kermisterreinen maar al te vaak getui
gen zijn, want dit is zeker, dat door
alle standen ook de zin voor betamelijk
heid er merkbaar op is vooruit gegaan,
en de genietingen des levens nu niet
dadelijk meer als eerste behoefte de
kermis eischen.
Tot staving van het bovenstaande lette
men b. v. b. op de uittochten van ge-
heele families, zelfs van den kleinen
burgerstand op de kermisdagen en hoe
er in die kringen wordt gespaard en
gewerkt om dan een der dagen door te
brengen buiten, waar niets herinnert
aan de dolle pret meestal van kinderen
te groot voor de school, te klein voor
het leven, doch die zich reeds ontwassen
wanen aan orde en tucht.
Maar men wijte dit kermis-euvel niet
aan de kermis als zoodanig, maar aan
de levensomstandigheden in enkele ge
zinnen en waarbij de hard voor het
dagelijksch brood ploeterende, meestal
matige kermisreizigers gunstig afsteken.
Ontegenzeggelijk stelt de nieuwere
t(jd nieuwe eischen. Waar onze vaderen
met het aanschaffen van allerhande
zaken van nut en luxe verplicht waren
te wachten tot de groote jaarmarkten
het nieuwste en het beste uit den
vreemde in hunne onmiddellijke nabij
heid brachten, zijn hunne nazaten bijna
overstelpt van de gelegenheden om zich
in den kortst mogelijken tijd te voorzien
van alles wat zij behoeven en, dank zij
de concurrentie, zelfs van meer dan dat.
Of onze winkelstand de kermiskoop-
lieden met leede oogen ziet komen, mag
betwijfeld wordenwat door de win
keliers geleverd kan worden overtreft
meestal in deugdelijkheid en frischheid
de kermiswaren. De kritische blik van
het publiek is daar niet blind voor en
in tijden als met de kermis de koop
kracht het toelaat, zijn daarom de
blijvende magazijnen beter bezocht dan
de tijdelijke.
Met de kunst, vooral op tooneelgebied,
is het anders gelegen. Wat op dit ge
bied met de kermis wordt aangeboden,
moet van elders komen, en wie daar
bijna nooit gebruik van maakt, moet
er met kermis toch aan gelooven. In
verband met de algemeene stemming
voert men dan meestal kluchten op en
blijspelen; met kermis wil het publiek
nu eenmaal lachen en iets ernstigs zou
niet druk bezocht worden, tenzij het
ware het beste, vertolkt door de eersten
