'o8;uuoz oip no spAouq ajiBjqini epnoSspjin op }ocu
'pjoq mvi[ uoq(|[o8j3A oj ubuioj nop }in uopno uoip
join qo;z uBuisSluq uojoddnp JBBq uba 8uopou oog
j uopjOAv joop jbbu opnoz pioq8j|bz ouoo qpiz ug
•jbj8 no poop joao sj(oz 'UBBjsoq uoAfqq noz fiz
t8uiao(uomBs jop uocujoa oSqoizaiojq ops aoAoq joiqjOA
0PID°IO U9 fiz l®p '80} qos}ooj8 ooz JBBq uooqos
opjoq ozog 'ofsiotn oSaof opao|q }oq uo ubui uojbiu
-08 'nopjBBfoq suizsSiaoo nop uba pioquoSouoS opnoai
-joMpoq op ui ojdoipjOA qoiz fiz sjb 'uoppiojoq jbbq
no[00noo}sopjoi} op }Bp jouo8 }oq uo8o} do joiu uo8om
no opuBBofiqjooA uossiujoSjo ozop uojbaa noqossn}u[
„•opjoojs }oin jbbq pioqSmnoo op joao joqqiqoS }oq
jnpaio'doqs Sqsru oip// *}qoB[soS }oq uba SuipooA no
Sni}hb[d}JOOA }0} oaiqoBm oaoo UBp opuoqoo}oq jooni
sjoi qoo} nota }Bp 'uomoqoS tnos}0|8 op }0} sbaa fiz
uo uBBpoSdo pioqsfiAV ojsq uoqooq opuojiiqasjOA }in
joAOJoiq psq (jg -°BSiqy uo piABg uba |bbijjoa }oq bjb
joozuoao Bufiq JBBq 0}}in}s <(pioqjBBq}qonjA opuozoS
op// joao qojdsoS 'puojooqSnjoj suoqjoj qoo '}oq jbbj\[
•uoqqoj opuoA|o8 'oSubj uba poopuoAO uoo opuoS[OA
op ui uo jSsBjp JBBq }diuqo8}joq qooM ouoo op ui
opipojg }Bp 'pioqSmiojq op do jo 'uizuo nopuouqoAAp
-oq 'noqfijouuiaioq uop do uo8uiqqnip}in opuoABjp
-8ooq 'opuoauojsoqiotnoq op do ubuioj uop ui jBBp
uo joiq uoSuijsqjoq op do fiz 3}}oj uiiuuojg •uoaqBBtu
JBBq do qnjpui uopaBBSfiqjooA jooz uoo sjqoojs uopsmS
-oq oufiz uo SuiAAnoqosoqsaoAoi sjBossg jojqop }Bp uo
8aipjBB}uo uo pioqqfipjjo joao uoSunoouopoj s(b|og ui
uo||0}s uoq SuBjoq uoo8 SuinnnojsspooraoS oSipjooAi
-uo8o} OJBq ut bbj }Bp qfl{JnU}BU UBp }OIU si }3JJ
siuopoiqoso8 oip jopuoz ufiz }boomoS
joioom jooA '[30a ooz noz 'opjoij jouanq ofqoojds }oq
55
,/fica jooA uooisuod do
jjooS sasq ope }Bp 'qnjs uoo qi puiA joig -uojoSoj
suo jooA qsoq }oq ;bz qi bsj 'uoiz }oq gnz op//
fiz opioz suoodo uo uojoidsd
opno ui fiz op|ojjBqos uopioquoqossn} fuoAfuqos 3}
uojopuiq o8izoa(jb op ubb jopnoqos JBBq opjoisjoA
sjo}sb osjBBd uo 3}}ïav UBA ofgm} uoo poojqoS
Aünoj nop ui }bz o/wnpoM og -uop[o8 uoop 0} jopoAV
nojqujojj MnojAom uba jbbjoS }oq do uo}qooj opno
oufiz 8[poods jb mo 'jopoAi sqinjsjo} sjb nep uo nu
spooj qoiz opuoo}j9A ofqoB[ }Bp jo 'uoABjSoq ouopojjOAO
op SBM Sqjj[OMnBU JBBIU tsOUOJBq jop uoddij op uba
qoBjiuiiS uop ofsood uoo jooa SoofjoA jbaoSuo }ig
■}sj30
qoq 8uiS ubcu opno op uBB}soq 3} uopnoqdo uo noz
uoduiBpjOA }sjoo }oq opioq uba oim 'pf}j}s uoSiqqoupjBq
uoo uojBq op uo uoquBjp oqriJ}BooS op uopjoOA sinq
JBBU 80AA uop do •uf]Z}SnAIOq jopuoz 'pUB}BJB u9}J0q
uoo do jo}sootu ufiz no uoSSq poop pjBBfl }oq uopuoA
uopoqdooq opuoqqoj}fiqjooJY 'JBBq}9 ui Liq 3}qnz 'uoqoz
oppM JBjp ui ofpjooM puoSipooinuBB uoo }0U1 inoq
uo uojooA }oi[ uojods op rooq uojnq op fiqjBBA* 'do
o}8ooq ouog'uoSbisoS pnq of}jnn ufig j°Bp uopno uftz
do uopnoq 0} |oa mo }oiu sba\ }Bg 'uoqoSjOA uopiOM
o}sinqq[3 jooa uo uoAfijq uo}oom 9} pmoo}o8do 8np
uojooqoS nop }ojd uooS qfipiBBAi sbai }opj •joyosin ahz
sjb pmo}bo8 qj\{oojA ooz }oiu bba\ joiqBJB og
j uojoSoj |oa\ JoiUBra ojopnB uoo do qoiz }oq qBBz
op UOJBM puoqooqos }3IU 6|0s6b1aa Oip JO UBB do
43 joq uiBAAq }By\ 'uoddii opuoqoBimqS p8oouo8jOA
op uoqoBsnj 'opuoSuBq qooqpuom uouoo nop ui jnnA
jopuoz jbb8is op nu dssuoAinjp/' uba pnozojq jbbioS
opjodraijo8 opno joq uoAoqosoS uojojqoB jbbu joa pooq
05
54
mocht klinken; er zou een enkele toon in kunnen
zijn, die een wanklank veroorzaakte. Het gepraat harer
moeder over de beteekenis van droomen en haar eigen
vertrouwelijke gesprekken met de bijgeloovige bewo
ners in den omtrek, als zij op hare verre wandelingen
hier of daar was gaan rusten, hadden het zaad van
't geloof aan wonderen, dat in een verborgen hoekje
van haar gemoed lag, doen ontkiemen. Thans groeide
dit tot een sprietje op en werd allengs tot een ge
heimzinnig voorgevoel, dat zij haar geluk zeer duur
zou moeten betalen en dat er wanklanken zouden
vernomen worden in deze nu zoo liefelijke harmonie
die zoo bekoorlijk was als een lied in den nacht.
Dus bleef de brief voorloopig onbeantwoord. Alleen
verzocht zij hem met een paar onsamenhangende woor
den, een weinig geduld te willen hebben.
Haar gebrek aan verbeeldingskracht veroorloofde het
haar niet zich in bijzonderheden met het geluk der
liefde, dat de toekomst voor haar bereid hield, bezig
te houden. Met des te grooter levendigheid verdiepte
zij zich in de beschrijvingen van Zóla. Voorzeker, het
telkens terugkomen op het mozaïsch verhaal van koning
David en Abisag de Sunamitische, hinderde haar; het
bewustzijn een mensch te wezen van vleesch en bloed
kwam er tegen op, om zich als een eenvoudig ver
warmingstoestel te laten gebruiken. Het baatte niet
of de dichter het al trachtte te vergoelijken en de
leelijke zaak in mooie woorden wist te kleeden: het
feit was er; zoo en niet anders; in alle nuchterheid
vond zij die onbehagelijke geschiedenis vermeld in een
ouden bijbel, dien zij er over nalas. Hoe jammer dat
Pascal en Clotilde deze op zichzelve hadden toegepast
en zich hierdoor hadden laten bedwelmen. Hun roman,
51
Maar in deze dagen was er met Isa niet veel te
praten. Zij had in den afgeloopen zomer de liefde
leeren kennen en onder den machtigen invloed dezer
voor haar geheel nieuwe ervaring, zocht zij meer dan
ooit de eenzaamheid in bosch en veld om zichzelve
rekenschap te vragen van haar gevoel; om zich te
beproeven, zooals zij meende, maar inderdaad om zich
zonder eenige critiek, zonder weerstand hoegenaamd,
over te geven aan het bedwelmend genot van de ge
dachte te beminnen en bemind te worden.
Wat Eva niet voor mogelijk gehouden had, waaraan
niemand der kameraden in ernst had kunnen gelooven,
was gebeurd. De Overste, de aanzienlijkste en knapste
man van het geheele regiment, hoewel niet meer zeer
jong van jaren, had gedurende dien laatsten zomer
het jonge meisje door ontelbare kleine oplettendheden
te verstaan gegeven dat hij haar liefhad. Volkomene
zekerheid ontving Isa hiervan eerst toen hij eenigen
tijd nadat de manoeuvres «aren afgeloopen, bij een
vriend op de jacht zijnde, haar een brief over dit
onderwerp schreef en er een exemplaar van Zola's
//Dokter Pascal" bijvoegde, met de dringende bede den
roman het was een prachtband te willen lezen,
met toepassing van den inhoud op hun beide.
Dit deed Isa en de lectuur zette haar bloed in vuur
en vlam. Zij had den Overste dikwijls in het kamp
ontmoet. Eva's bloedverwantschap met den majoor en
diens duidelijk uitgesproken wensch om bij de par
tijtjes, die ter eere der jonge vrouw gegeven werden,
den gastheer te vertegenwoordigen, had aanleiding
gegeven, dat de dames het meest in aanraking kwamen
met den commandant, hoewel zij het vermakelijker
zouden gevonden hebben, zich met de jongere en