,<(j:»aq BAgj jqaam aojj//
•uauiouaSuea pjaM JBBqjoop aip'mis ufiz bsj pooq ua
jaed iaq uaqossnj atnqog jooqos uapjooM aip fig „'sag
-uaoqos-sauiBp JOOA j3(iqosa8 japuioi tnoiasp si ua ua(iu3(
a^fijiapBjjaA stnos jSiaqjaA Jaiq puoz sqiIP ïail M0I
-ag MiiojAatn 'naniau a} tuia ufitn pao2 ooz saa^//
•}si§iaA
qoiz fiq paq nap 'isaaMa/i piajaqjoOA sbm jaapS jBBq
do piaquapaJAajuo uba afsqoM uaa do fiq s[B na fiz
apiaz<('nnBA qfgapnaiiA si jap !aam 3joo n jbb£)«
•cno
Sbz 'apjooq qoiz aaiqoB uaddBjsiaoA a°Sn{A aip 'bbj
•UBBSaSdo uajBM fiz uaip 'ui 8aM nap Saojs
na do 3(oo puois fijj •namouaS jirqsaq ufiz fiq paq
qqquaSoo puaSjOA jaq do jbbui Jan aaAAj aip auiqog
Sbz Sijaupia^ 'uajaioigo apuaSinq JBaq jooa daip Jap
safgajaj ap sSubj uaSusAjuo uappaq piaqpuayiM
-j3M apuauuaqosaq oba jjoos naa jam uaoj fiz jap na
*p(a}sa§jooA sbm Sniiq nnq ui uapapS jbbC naa jap
■•afsiain aSaof uaSagaA 'aAfijs jaq jam jbbmjooa 8aiqa}S
-uaSai adiaqos naa apuajaojS qfqapaatjA squq na
sjqoai uajaaq ap 'fiz qoijjaA pjazagjaA jaujQ ioog
t[l ufiz najjiM pao§ ooz (aay uaiqossira
jaz lanjg juBuajini jaaj\r j (Moqqound aMn Sou 3(oo
sjatntnt jqaq g« 'pooquBB apiaja° ufiz JBaq 'apuBB}S
-do 3(oo nqStia^ uaoj 'fiz apiaz (l'uaiojs uagiM SaoiA
ooz jaiu uaSaonaS A\n noz 3(i n 3(UBp 3(i naajq;//
•ubbS a; sinq jbbu mo do puojs fig
•fiq ja fiz apSoaoA (('tn(oqsuio{j uba nas
-sajaom ap sSubj nsp uapuu a; sjapua sua&iau jmnq
ap ui jaiq ufiz fiz isafgooiAqosoq ajjiM ufiz jajj
a(3jnBpaq
maq fiz uaoj 'jaBjaS jasq ajqapaq sojq ajqoi( nag
raojBBp na (aijijud na jqoBJifsjiAY japuoz 'soo[a(sn(
'Sbbjj jo 'jainBra aSunajj 'auaAajqoaq S3}Bjjs ap do
sjBB[d yaaq °nija3jqiMjuo aip jo uapiaq uba naa jbbot
i,(jjaq na pjooq oba naAajajsaaS 3}fi(janni jaq uba
SnqaqqiMjuo ap apuajapjoAaq// s[B praaojaS na(8A joop
puBjsaoj aip jpjOM 3|fi(annjB[q 'naraau sjBBjd napnoq |ajBj
auaiz-tooApM naajqapa8 nnq jooa pjoojsaSno na 'napjaa(
apajA uba jbbjs napuajnpjJooA ni fiz sjb 'apnoz uazaM
uaqosnam ap jooa paoS ooz jaq jBp 'ni jain jbbui Sou
fim fiq ja |im joo(a8 jaq jBBra 'uadpq jain nsq 3(j
•puajapjOAaq jiajiuBranq aqasjaMjaMtiaiu ap uba apfiz
suaa snp(B yaaq a°|OAa§ naj paaj jaSja ua japua
(aaqaS sjbba aip 'jjsms aqfipmaqaij jooa saajA ajqsf
ap ua3a( uaqaAA ua([nz |im jap 'sno uba jqosia qi(q
ai(j majBiBU napnz uajqoajsaS apnaS(OA sno do ubb fiM
jbm auaSjBp do najqoij aj qi(q nap 3[00 'niz naip ui
'ua uaa8a"jBJ00A ufiz suo aip 'uaq joop pjaM uaiapgaa
sno aip 'SuuBAja ap joop pjaapg ua pnnajsaS 'naop aj
uapat/ pq jam uaqqaq fiM naqossnjui uaiaojS jaz pfg
nap jam pinas nnq pp -- ja3(az pin jbbui 3(fipSoin
si pq fsja!oU8quBB (sp8 nia|3( naa ejqoa|s Sou jpj aj
-SBBU nap jooa piaqSipjBBAjqoaj uba (aoAaS pp 'qof)"
(i-uaAa( fiM niJBBM
pfij nap ui SubSjiujooa nap uba si 3jjamna3j pq jap
'ajSBBn uap uba jqoaj pq jooa poAaS pp '-Soo pq
Jin (aaqaS jiaguamnq ap naqossnpi paijjaA af jbbj\[#
((-8ni|japuo na3((0a apua(
-[iqosjaA ap fiq piaqjsaqjaaM jap ppqqfippzpoou ap
uba SniSipaAaq ap uapaq Son si naAaSaS 8ni(jaa( nfiz
ubb 3(aij g napno uap uba psej azfiM azap 1(jnajojjaA af
uaq uap jubm 'uooz ufica 'uajaauapaj aj pin uiSag//#
jaiBBjpiaAuap
-JOOM ua japjdioom napjaajagjin uaip 'jBBuapaj uaufy
8f?l
142
der menschen naar de eeuwigheid voert met den wensch,
tot in 't oneindige te mogen doordringen met onze
kennis en ten slotte haar te mogen bereiken. Natuur
lijk wil ik biermede geen lofzang op den oorlog zingen
en wel het allerminst op de tegenwoordige moderne
manier van" 'oorlogvoeren maar toch schijnt het
mij toe dat deze groote offers onvermijdelijk moeten
worden gebracht om den toorn der goden af te wen
den, die anders verslapping en geestelijke beneveld-
heid over de menschenwereld zouden zenden."
Daar men zag dat Böhme weinig opgewektheid toonde
om het debat verder te vervolgen en dat het niet tot
de bekende warmte scheen te zullen stijgen, verliep
dit nu langzamerhand weder in een algemeen gesprek
en Vanglin meende thans de gelegenheid om nog eens
een poging te wagen, niet ongebruikt te moeten laten
voorbijgaan.
«Onze redenaar heeft u blijkbaar aangenaam bezig
gehouden, mevrouw. Zouden wij niet eens met hem
drinken? Een kleine aanmoediging heeft hij welver
diend na zulk een proef van zijn welbespraaktheid!"
«Luitenant Örner drinkt geen punch."
«Br, neenDat is waar. En iets anders evenmin
ja toch melk drinkt hij als een kalf. Ik denk
dat hij ook anti vleesch-spijzen is; gevoerd door
groenten en meeleen wonderlijk seis
Juist op dit oogenblik bleef een klein meisje op
bloote voeten, dat bloemruikertjes verkocht, voor Örner
staanzij stak baar kleine, vuile hand vol geurige
bosch bloemen tot hem op, met een smeekenden blik
om toch iets te koopen.
Hij kocht de geheele lading van het kind en legde
de bloemen Isa in den schoot.
139
zonder gevolgen. Zie die toestand is gelijk aan zulk
«en prettigen zomer zonder reinigende en opfrisschen-
de onweersbuien en voor het groeien en bloeien noo-
dige plasregens. Wat zouden wij zeggen van dien on
afgebroken zonnigen zomer Zoo heeft het menschelijk
hart er ook behoefte aan te worden opgewekt, geschud,
tot handelen gebracht, zij het soms door ruwe middelen.
Ik wil toestemmen dat vaak tranen van weduwen en
weezen den grond moeten besproeien, waaruit het
nieuwe, verlossende groen ontspruiten en groot worden
zal, dat lichaamslijden en dood van vele menschen
het offer is dat daaraan moet worden gebracht. Toch
heeft ook de smart hare schoonheid en de mensehheid
kan nu eenmaal den donkeren achtergrond der droef
heid niet missen al wordt die achtergrond gevormd
door oorlogskreten en wapengekletter, of door ander
leed. De smart moet hare rol in het menschenleven
spelen en zij moet gedragen worden."
Hij zweeg om zijn sigaar aan te trekken en wierp
te gelijk een gloeienden blik naar dien kant, waar zijne
eenige hoorderes gezeten was.
«Komaan, je moest liever het laatste boek van onzen
modernen apostel, om het kwade niet met geweld tegen
te gaan maar met liefde, eens lezen. Het is een pracht
van een werk 1 Ik heb het juist gisteren ten einde gelezen
en ik ben voornemens het in onze taal over te bren
gen, indien een ander mij daarin althans niet voor is
geweest." zeide Böhme.
«Dat heb ik gelezen," luidde het bedaarde antwoord.
«Ik achtte het voor een Zweedsch officier nuttig en
noodig zich op de hoogte te stellen van den toon, die
onze buren hieromtrent aanslaan. De geschiedenis heeft
het genoegzaam geleerd, dat als er botsingen ontstaan,
