HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 17
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88.
Twintigste Jaargang.
144
met AMSTERDAM.
van ZATERDAG 26 Februari
M Vereen, tot bevordering
van Zondagsrust.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
ep Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Nieuwsberichten.
fILEPHOONNUMMEK
TELEPHON18CHB VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandent
franco p. post -
Afzonderlijke nommers 3 centen per
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag^ en Vrijdagavond.
Advertmtiëa worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
i\ oord-Zuldhollandsclie Stoomtramweg-MaatschappijHaarlem—Leiden. 1 Oct. 1897.
Amsterdamsche tijd. Haarl.—Hilleg.— Leiden 6X9, 7.45,9.35,10.55 'am., 12.20,1.58,3.17,
4.30, 5.58, 7 23, 8.43 'sav. Haarlem—Hillegom 10 03. 11.15 'sav.
Stoomtram Haarlem-Alkmaar. (Amaterd. tijd). Haarlem-Alkmaar: 6.25, 8.10, 9.40,11.—,
1.45, 3.10, 4.30, 7.20, 8.45-J-, l0.45j\ Alkmaar-Haarlem: 8.35, 11.10, 12.45, 2.4.50,
fi'20, 7.40. 10.—*. Tot Velsen. f Tot Beverwijk.
Haarlemsche Tramway-Maatschappij. Van 't Station 7.30 'a morgen» tot 10.30'savonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 'a avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct. 1897. Tjjd van Greenwich. Naar Am
sterdam: 5.33. 6.15* 7.24*, 7.45, 8.4*, 8.29,9.6*, 9.27*, 10.38,11.-+ 'sin., 12.2,12.34.
126, 1.54*. 2.21* 2.44, 3.14, 3.36*, 4.25, 4.58*, 5.24, 5.35*, 6.24, 6.45-1-, 7.23*, 7.57,
8.40, 9.5, 9.38*, 10.8*, 10.40, 11.47* 'sav.
Van Amsterdam: 5.35, 6.55, 7.12*, 7.54*, 8.50, 9.10*, 9.26*, 9.44*, 10.36, 11.5*, 11.35 'sm,
12.5, 12.20*, 12.58*, 1.33*, 1.56*, 2.35, 3.5*, 3.27», 4.1, 4.37'. 5.10, 5.32, 6.7f, 6.50,
7.38, 8.45*, 9.12, 9.56*. 10.30, 11.30 'sav.
Naar Rotterdam: 6.13, 7.33f, 8.15*, 9.32', 10.10, 11.28* 'smorgens, 12,41*, 1.28, 3.28*,
4.32, 6.28+, 7.23, 9.8*, 10.20 's avonds.
Van Rotterdam: 5.10, 6.50*, 7.35*, 9.45* 10.5 'smorg., 12.42*, 1.—, 2.14*, 3.35*, 3.50,
4.32", 5.32*, 6.33, 8.14*, 8.41 10.28 'sav. De met gem. treinen ayn sneltreinen
De met -j- zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.7, 9.23 'smorgens, 3.55, 6.32, 9.43 'savonds.
Naar XJmuiden: 5.44, 6.7, 7.44, 8.18, 9.23, 11.3 'sm,, 12.36, 2.21, 3.55, 5.4, 8.7,9.43'sav.
Van IJ muiden6.52, 8.54, 10.2,11.32'sm., 2.9,3.40,4.52, 5.51,6.43,8.36,9.35,10.44's av.
Naar Zandvoort: 6.34, 7.39, 9.51, 'sm. 12.11, 2.—, 3.35, 5.9, 8.10 's avonds.
Van Zandvoort: 6.59, 8.4, 10.31 'sm., 12.59, 2.45, 4.—, 6.58, 8.36 'savonds.
Deze treinen stoppen allen aan de Halte.
Tram-Omnlbns-Maatschapplj. BloemendaalOverveenHaarlem. 1 Oct. 1897.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Eennemerland): 8.25-J-, 9.10,10.40,11.5* 11.40* 's m.,
12.15, 1.1.30, 2.55, 3.15, 4.-, 4.40, 6.05, 6.50, 8.20 9.15*, 9.50 's atonds.
Van Haarlem (Station): 9.35, 10.25, 11.21*, 11.45 'sm., 12.21*, 12.59,1.42§, 2.17, 3.45,
4.10, 4.46, 5.20, 6.46, 7.35, 9.25, 9.59*, 10.37 'savonds. Alleen op Z n- en Feeat-
Tnsschen 15 Dec. en 15 Maart alléén op Zon- en Fees'd. -j-Vertrekt Zondags 8.5.
Telegraafkantoor. 1 Mei 1897. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 7.30 tot 'a av,
9.30 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 7.30—3.30 's av.
5.308.30 vur. Binnenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste
10 woorden, voer elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Mei 1897. Tjjd van Greenwich. Openstelling
van bet kantoor: Dag van 7.30 'smorg. tot 9 uur'sav. Op Zondag van's morg. 7.30 tot
9,30 en van 11.30 tot 2.30 uur 's av. Voor de storting en uitbetaling van postwissels, post-
bewijzen en de invordering van gelden op kwitanties alleen op werkdagen, van 8 30 uur
's morg. tot 2.30 uur 's av. Voor de Spaarbank van 's m. 8.30 tot 8.30 uur 's av., op Zon
dag van 8.30 tot 9.30 ure 's m. Voor de Postpakketten alleen op werkdagen, van
's morgens 7.30 tot 9 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 6.40, 8.10,10.40'sm., 12.10,2.40, 6.10, 8.55'sav.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.25 'smorgens, 2.30 'savond»,
Lichting der bulpbrievenbussenBotermarkt, Gr. Houtstr., 2e HasBel.str., Parklaan, Kaasplein,
Amaterd. Poort: 6.25, 9.40 'smorg., 1.40, 4.55, 8.10'sav. Florapark, Kampersingel,
Leidscbevaart, ScbootersingelBrongebouw: 6.10, 9.25 'sm. 1.25, 4.40, 7.55 'sav.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.10 en 12.25's av., binnenwijken's m. 6.25 en 12.40'sav.
Lichting aan het StationRichting Amsterdam 7.40,10.55,11.57 'sm., 12.29', 1.49,2.39". 5.19",
5.30* 6.40', 10.15* 'sav. Richting Rotterdam 7.28, 11 23*'sm„ 12 36. 4.27',6.23,
9.03*, 10.15* 'sav. Richting den Helder, 6.2,9.18'smorg., 12.29', 4.59*, 9.38*'savonds.
De met worder Zondags niet gelicht.
Het Bestuur der Afdeeling.
Na afloop van de getuigenverhoor in
het proces Zola zijn aan het woord ge
weest de advokaat generaal, Zola en
diens verdediger Labori, de eerste Zola
beschuldigende, het leger verheerlij
kende.
Zola las zijne toespraak tot de jury
voor. Het effect kan niet goed geweest
zijn, want de beroemde man is een
slecht spreker.
Labori, met zijne meer dan gewone
scherpzinnigheid en zijne groote orato
rische gaven, heeft evenmin de jury
overtuigd, gebukt als zij lag onderden
eisch van den legerchef, welke volle
vertrouwen vordert voor het leger. Ieder
voorzag dan ook een veroordeelend von
nis voor Zola tegemoet. Of men echter
hierdoor de zaak in de doos zal kunnen
stoppen, geloove men niet. Zeer zeker
zullen nieuwe stormen losbarsten boven
de hoofden dergenen, die geen volle
licht in de zaak Dreyfus gewenscht
achten, in het algemeen kon worden
aangenomen, dat Labori de jury niet
zou kunnen overtuigen van hetgeen
hij wenscht, maar effect bracht hjj te
weeg, dit bleek uit de kreten; Leve Labori.
Labori heeft Dinsdag zijn pleidooi
voortgezet. Beschikkende over een over
vloed van argumenten, heeft hij wer
kelijk eenigszins vat gekregen op het
publiek in de raadzaal en dit wasvoor
den verdediger een onverwacht succes.
In hoevere zijne rede van invloed is
geweest op de jury was niette bemerken.
Hij bleef aantoonen, dat het veel
besproken borderel afkomstig is van
Esterhazy en dat het laatstelijk inge
bracht zoogenaamde bewijsstuk valseh is.
Hij stelde vast dat het zwijgen van
generaal Mercier, toen er sprake was
van geheime stukken, gelijk staat met
eene bekentenis. De uitspraak der jury
verwachtte men Woensdag tegen zes
uur en werkelijk, de meening van het
publiek omtrent het schuldig of niet
schuldig voor Zola was verdeeld.
Van de twaalf juryleden zijn vier
kooplieden, een verver, een koperslager,
een kantoorbediende, een blikslager, een
kastelein, een looier, een rentenier, een
warmoezier.
Woensdagavond nog heeft de beslis
sing plaats gehad.
De jury heeft, door op alle vragen
bevestigend te antwoorden, Zola schuldig
verklaard en hem veroordeeld tot een
jaar gevangennisstraf en drie duizend
francs boete. Den directeur van l'Aurore
werd een gevangenisstraf van vier maan
den opgelegd. Zola zou niet in cassatie
komen.
Gedurende de laatste zitting had zich
om het gerechtshof een groote menig
te volks: verzameld. De regeering,
bevreesd voor eene volksbeweging, had
de militaire macht noodig geoordeeld
tegen eventueliteiten.
Na het vernemen van de uitspraak
was er dan ook heel wat gebrul van
Leve het leger en weg met Zola.
De Parijsche bladen beoordeelen de
veroordeeling van Zola naar het stand
punt dat zij innemen.
Figaro: Zola is met recht gebroken
door die groote wet van het algemeeD
welzijn, waarop men wel dikwijls een
beroep heeft moeten doen onder degenen
die aan zijne zijde stonden. Zola is het
slachtoffer geworden van zijne onvoor
zichtigheid en van den onweerstaanbaren
loop der gebeurtenissen.
De Soleil: De auteur van Débacl e
(Zola) heeft zich geopenbaard als een
geest van sociale kwaadwilligheid.
De Radical: Zola heeft het land de
waarheid toegeschreeuwd. Maar de me
nigte, door een schandelijke pers bedro
gen, heeft hem niet willen hooren en
de jury is door bedreigingen geschrikt.
De Aurora: Noch boete, noch gevan
genis zullen hem tot stilstaan nopen.
De Siècle: De jury, die Zola veroor
deelde, heeft de sleutels der burgerlijke
maatschappij aan de generaals de Bois-
deffre en de Pellieux overgeleverd.
De Rappel: Wij zjjn diep bedroefd
door deze uitspraak, maar niet verrast.
Zeker is het kenschetsend dat het
verlichte Parijs aan de kreetLeve het
leger telkens verbindt die van: Weg
met de joden. Hoe een en ander gecom
bineerd wordt begrijpt men niet. Beide
kreten getuigen in dit geval van zooveel
verblindheid en zulk een opgezweepten
haat, als men van een vrij, redelijk
denkend volk niet zou kunnen verwachten
Wat nog van al deze feiten de gevolgen
kunnen zijn, wie zal het zeggen!
Thans wordt bericht, dat zoowel
Labori voor Zola, als de gérant van
l'Aurore voorziening in cassatie hebben
aangevraagd.
Aan het Rotterdamsch Nieuwsblad
ontleenen wij het volgende.
Over een tijdvak van anderhalf jaar
werkt in Rotterdam een industrie, die, op
Amerikaansch-energieke wijze aangevat,
reeds nu een betrekkelijk groote vlucht
heeft genomen en wier toekomst thans
wel verzekerd kan worden geacht.
Naar den eisch des tijds heeft de maat
schappij die haar ondernam de mogelijke
winst der eerste jaren gaarne ten offer
willen brengen aan de reclame. En reeds
nu ondervind zij dat een dergelijk offer,
hoe belangrijk ook, geheel in het belang
is van het ondernemen.
Zoo zijn indertijd de groote Engelsche
zeepfabrieken, in dit geval een zeer ac
tueel voorbeeld: zoo zijn over alle landen
massa's industrieën begonnen.
Stuiverszeep, het goedgevonden woord
is al dadelijk een verdienste geweest,
is in zeer korten tjjd populair geworden.
Met uitbundige drukte van reclame
is de Stuiverszeep geboren. Overal deden
op muren en reclameborden reusachtige
plakkaten de geboorte kond' van de Stui
verszeep: in alle bladen, wier omvang
van lezerskring eenigszins een welslagen
waarborgde, verschenen annonces in
wekelijks veranderden vormwat hu
mor werd gezocht in een ezel, door
de straten geleid, op wiens rug een bord
stond met het opschrif: „Waarom ge
bruik ik geen Stuiverszeep? Omdat ik
een benkleurige reclameplaten
en metalen bordjes voor winkels riepen
sStuiverszeep" en ten slotte waren de
beloften van groote geldloterijen een
verlokking voor duizenden.
Onze Hollandsche degelijkheid heeft
het afgeleerd in zooveel drukte iets
antipathieks te zien. Wij hebben ons
gewend aan geroep, dat voor nog niet
zoo heel langen tijd ons onaangenaam
zou wezen. Reclame heeft ook de Hol
landsche goedmoedigheid en berustende
afwachting overrompeld en krachteloos
gemaakt.
De ondernemers van de Stuiverszeep-
fabricage, aVereenigde Zeepfabrikanten''
heeten zij zich, zagen hun voorbeeld in
de Engelsche populaire zeepfabricage.
Zij meenden dat zeer wel Hollandsch
fabrikaat het Engelsch vervangen kon
en het eerste moest zelfs goedkooper
zijn omdat geen inkomende rechten de
kosten behoefden te verhoogen. En, bru
taler nog, de stuiverszeep is in het land
van Engelsche zeep gedrongen en doet
haar nu op eigen gebied onder den
deftigen naam „Hermitsoap" concurren
tie aan. Zij pakte haar op Romaansch
gebied, allereerst België en Frankrijk
aan als „Sultane savon" en zoo zien wij
dan in betrekkelijk korten tijd een groo-
ten strijd ontstaan over de gansche we
reld tusschen Engelsche zeep en Stui
vers- of Hermit-, of Sultane-zeep en wij
zijn verlangend te vernemen wie 't win
nen zal, de Engelsche of de Hollandsche
industrie.
De Stuiverszeepfabrieken staan te Rot
terdam aan den Linker Maasoever, op
uitgestrekt steeds voor uitbreiding vat
baar terrein, waarop ook de onderne
mende heeren Van den Bergh hun fa
brieken hebben, het terrein tusschen
Nassaustraat en Nassauhaven. Deonmid-
dellijke nabuurschap van de margarine-
fabrieken heeft de meening doen ontstaan
dat de Stuiverszeep gemaakt wordt van
overgeschoten magarine. Die meening,
hoewel ze niets bezwarends heeft tegen
de kwaliteit van de zeep, is echter niet
juist. De Stuiverszeepfabricage zou geen
toekomst hebben als ze immer afhan
kelijk was van de hoeveelheid der over
geschoten magarine, dit spreekt wel
vanzelf.
De directie wees ons verder op de
omstandigheid dat magarine te duur is
om ze als vet bestanddeel van de zeep
te gebruiken. Men bezigt voor de zeep-
bereiding gewone natuurlijke oliën.
Het is heel interessant de Stuivers-
zeepbereiding te volgen, de geheele in
dustrie na te gaan zooals ze hier over
ruime terreinen en hooge lichte zalen
verspreid is.
De eerste bewerking vonden we op
één der terreinen. In groote ronde
bakken wordt de caustieke (bijtende)
soda met water gesmolten, dan met
doorgepersten stoom verwarmd en opge
pompt naar een hooge bovenverdieping
Op hetzelfde terrein staan platte bak
ken, waarin de opening van een stoom
pijp uitmondt. Gevulde vaten olie, ko-
