'pjajsjaq sbm jqoaruo ajoojS jaq iooa 'uajqanjAjuo
a? jojs jaq p,ia8i9Ma8 Suiaoq aquBiqpoop nap uba
jsaaS 9p puq 'ag -jubzoSjb aap jam 'puojsjaj apiaaq
f?H 'apja^ajdjaA maq aip 'uaraaujuo a; jsb] aap nap
■joom apuaAaSiaA 'apuauaoziaA joop sjapBA suftz pusfu
nap 'piajaq uiufljBiqx nooz uftz suaAaj qaop 'jaSjoA
-j3a uajaSaojA uftz uba naqtiAjaA a) apaq ap jbbjs uaj
•inq ajquMzsmBBqaq joop 'pjassftiS nap napnoA [12
•apjaojjaA
pftyn Son Suiyapa ojquaaqaS jbbavz ap jbbm 'uaquBjg
jap pnB[ jaq jbbo qoiz uappaods fig "jsjoa uapuaAjajs
nap nba uajaoAjOA 35 jsbj nap mo paajaS naSnqaAoq
apjajBjuo jap aSiuaa qoiz uajqBBra pua8fiM2 'uaq
-no|qa§ raajs uftz psq jaipjooj puoMaS qftppoop uaa
uba najajnaj jaq sp 'jaAOJajqoB ftq quoz jndaSyg
„juftz UOO| Mtl JBZ
joojS na n jdag j uaqBtupaoS [im sape 'saps qi nam
ubb jaiq maq jSuajg juaquBjj jap pnB[ jaq jbbu n
jbbbjj j jMuoqosuBB jsSuBspoop na jammBf uftui aip
[18 'n jpaodg jjaiq Snizjn^ daoj 'Smzmy^ jjooSjaA
pasq aSqBZuo nftm }Bp 'pao[q unq 'paojq m uaqqijs
naop ftm aip 'uajajqsdooquBM na naSniqaojAjaA anunq
jam uagnAjaA jqoiy ap aip 'uaSuiirao puaSiaip susqj
ftm aip 'paapsira uapn qi jba\ uaqBropaoS maq ubb
lira jBBg j yaaj sjajjoiqaBje jauftra uaa Sofq j raSaj
uftra uba SaAv 'Sajft j jasqoods qaajq '8a m nap qi£^//
•SupajfiMjiaA eppM
ni 'Suojm uapusq ap ftq piMjaj tdo pjooq apaora
jaq |Bnrauaa Sou ayqou na aquBjqpoop ap 'qoqos
uaa jam 'Supasjojd qoiz jaiqiaA jbbq qiaq puojappis
uftz do uaSflaj aj puBq apiq ap rao jin uiib uap spaaj
ajqaijB '[Bq ajaqmos ap ui puoj apjbbm 'ftq usp jaSij
-qoBra Sipniauo 'Sutuoq nag; "jaqosaaaq uaSuaijs uap-
Si
992// :uaizjaajq qoiz jooa jaqmos oqjifj^ uaoj u g
„jlüïjod ajvqqnp smb '.jss snag japnods in^>
itreui JoqBj^smj ads osu 'iaou raupaio inj}4'
:uaddp auftz
uba Sijqoajd jaq quojq pjoo jajaq 'jauiaj jm 'auraftq
uaa S[Y gin pusq ap ia8pmg ajqaijs puajaMjy
4 j JBUIUO
uauuiq uba 'pftjjs uajmq uba tpaa[ na jBBq 'apuaga
qi aiz |bj9aq -lira qoo jaq jbbS snuiAig sjy//
apS[0aj8a qfijapuia ftq uaoj 'apSftq maps s^qpf^
•uauapiaq apjappMjaA 'amuj uba
uappiraaj uapfti naop jsaora jbbmz uajsnqQ uapjaqqiM
-juo nap aip 'jjaiiqsrao jaiz ap paoraaoM uba jaAau
uaa jam aip 'Smiaqjuo uag maiaqqiMjuo aj japjaA
jsaaS ua pusjsjaA mo piaqua8a|a8 aqp ubb siraaS
SunpSuBj jin qoo qoop 'SuiiqqjaM jauftz uaSuqaqoooS
-juo ajaA ap jm apuaiaojAjjooA sjqoajs jam 'piaqSij
-qoB|Sjaau ajBAizpooj uaa japuo uftz pjajjajdjaA Buftq
jsaora 'ppMaS uojbm jjsq jaq jm uapSaj azap uaiM
f[H "quojqjaaM aiSap jazap uapjooM ap ui jep 'piaq
-mBBznaa uba jaoAaS jaqmos jaq Muaiudo maq jojj daig
•ubb jooua8jo[ uaSuof uftz jaSpnuj 8bz pnamaupag
,/jqoBU ap ftm yaaSmo aSaAVjaqy
:apajA uaaS jsuj uftra 'jqoij uaa8 yaaq Sup uftra
'uajojjaA yaaq bubj8 JBsq uoz ap jos|b ftm jaq juftqos
'qaq pSijsaAaS uauapiaq ap japuo ftm qi spuis//
:jBBjspuB| ap ui nu
'suaa Sou uapjooM aqjpzap ftq appsqjaq 'uajaoAaS
uba piaqjayiq aqosuaS ap ja ftq apjiM sjb 'uaog
«an qttij xon 4^ixn| uou iqiin |os
^aajas aonj 'ixodsuoo sopdod mvnb^sod 60"g
•ssinb ao«d auis 4oiq saip aorq auis
:ipiA auiran{ ants u.a\os :tnba] wtra oapnykt
08
76
rukken, als de omstandigheden hem hiertoe niet had
den gedwongen. De dolk van een Frieschen koopman
trof een der voornaamste Iersche edelen, met doodelij-
ken stoot en de woeste wraakzucht der Ieren be
dreigde het leven der landgenooten van den moorde
naar. Toen liet Alcuin //zijn Liudger dien hij meer
liefhad dan eigen leven," onder vertrouwd geleide
terugkeeren naar zijn vaderland, ofschoon het af
scheid beiden in diepen rouw dompelde. Sinds dien
tijd bracht Liudger de wintermaanden in Utrecht door,,
thans zelf de meest gezochte leeraar der, door Grego-
rius gestichte school.
Zoodra echter de gesteldheid van den bodem en het
zachte jaargetijde het reizen in Friesland toelieten,
begaf hij zich naar zijn geboorteland, als geloofspre-
diker en zendeling, een lichtend voorbeeld van stand
vastig geloof en onwrikbare plichtsbetrachting:
De trouwste vriend voor ieder die zijn drempel
overschreed, de heelmeester van elk, die zijn hulp
inriep, hetzij zij krank naar het lichaam waren of
lijdend moesten heeten naar de ziel. En het waren
zoovelen, die tot hem kwamen, die hij steeds een ge
willig oor leende, hoe moeielijk hem dit vaak moest
vallen, boe zonderling soms hunne klachten luidden.
In zijn eenvoudig ingerichte woning heerschte steeds
vrede, doch zelden rust. Er kwamen en gingen zoo-
velen de armen vonden niet slechts een geopend oor,
doch ook een welvoorzienen disch. In weelde van fraai
getuigde strijdrossen, in pracht van kostbare wapenen,
trachtten de Friesche edellingen elkander te overvleu
gelen Liudgers weelde was weldoen, anderen vreugde
bereiden zijn geluk.
Ook thans waren zij nauwelijks heengegaan met.
77
heilbede en dankwoord op de lippen, de armen die
hij hunne nooden deed vergeten, waarvan velen toch
alleen belang schenen te stellen in de vraag: //Wat
zullen wij eten en waarmede ons kleeden?"
Liudger wist dit, doch het kon hem het hoofd niet
twijfelend doen buigen, met een angstig: //Waarom
dit?"
De engel van het geduld zweefde hem voor, die van
het geloof en der hope ontplooiden hunne ruischende
wieken aan zijn rechter en aan zijn linkerhand. Zij
leerden hem vertrouwend fluisteren: //God zal alles
wel maken, op Zijn tijd, niet op den mijne
De schoone lentedag, gesleten onder gestadigen,.
inspannenden arbeid, van zeer uiteenloopenden aard,
liep ten einde. Het avonduur noodde tot rusten, was
die rust thans ook voor hem gekomen Het liet zich
niet aanzien. Reeds, terwijl de laatste armen vertrok
ken, waren eenige, half volwassen knapen binnenge
treden. Zij hielden nog de houten bank bezet, die,
onder de beide kleine vensteropeningen van het ver
trek, in den muur was geklonken.
Hunne ernstige gelaatstrekken bewezen, dat zij met
inspanning Liudger trachtten te volgen, waar die hen
met regels der Latijnsche grammatica bekend maakte,
volgens het vermaarde leerboek, door Priscianus en
Donatus samengesteld. Het waren zonen van edellingen,
die zich voorbereidden voor hun toelating tot de be
roemde school van den abt Gregorius te Utrecht.
Zij waren de eenigen niet, die zich in het vertrek
bevonden. Aan een zijtafel zat een jong geestelijke,
naar het scheen ernstig verdiept in zijne perkament
rollen. Het Liber pastoralis van Gregorius lag onder
zijn bereik, doch zijn geheele aandacht scheen thans-
