HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 85
144
met AMSTERDAM.
van WOENSDAG 25 October 1899.
N ieu wsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Eenentwintigste Jaargang.
T1LIFHOONNDHMII
TELEPHONISCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden—,25.
franco p. post ,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels 10.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlanga versohenen werken op aan
vrage ter bezichtiging te verkrijgen bij
De Erven Loosjes, te Haarlem.
BARENTZ (S. J.) De Nederlandsche
taal. Kleine cursus voor zelfonderricht.
Met sleutelgeb. f 1.50
ing. 1.25
EMANTS (MARCELLUS) Op zee.ing. 2.90
FRUIN'S (ROBERT) Verspreide Geschrif
ten met aanteekeningen, toevoegels en
verbeteringen uit des schrijvers nala
tenschap. Uitgegeven door Dr. P. J.
Blok, Dr. P. L. Muller eu Mr. S.
Muller Fz. Aflevering 1. Compleet in
ongeveer 60 afleveringen a.60
GROOTE (A. W.) Stenographie voor
iedereen. Een alfabetisch kortschrift.
Leerboek met leesoefeningening. .90
KALFF (S.) Oonder een worstelend volk.
Met tal van platen en portretten en
een kaart van Znid Afrika. Afleve
ring 1. Campleet in 4 afleveringen a .35
KIERSCH (H. J. P. A.) Een volksleger.
Nederland en Zwitserlanding. .90
KOPS (W. P.) Uit grootvaders tijd.geb. 2.75
ing. 2.25
KUYPER L. L. D. (Dr. A.) Evolutie.
Rede, uitgesproken bij de overdracht
van het rectoraat aan de Vrije Univer
siteit op 20 October 1899ing. .60
MARIUS (G. H.) John Rnskin. Een
inleiding tot zijn werkengeb. 2.40
REICHE (D.) Buffalo Bill. Zijne erva
ringen en avonturen in het verre Wes
ten. Met 4 platen in kleurendruk van
Fritz Bergengeb. 1.90
SUTTNER (BERTHA von) Vóór het
het onweder. Vrq naar het Duitsch.
ing. .90
Bovenstaande werken zijn voorhanden
bij de boekhandelaars De Erven Loosjes
Te Glencoe, noord Natal heeft Don
derdag het eerste belangrijke wapenfeit
plaats gehad. De stelling der Boeren
werd genomen. De Engelsche troepen
leden zware verliezen. Die der Boeren
worden geschat op achthonderd, der
Engelschen op tweehonderd vjjltig.
Er loopt een gerucht, maar het is niet
bevestigd, dat de regeering na den oor
log vjjf federale staten zou willen vormen
Kaapland, Transvaal, Natal, de Vrijstaat
en Rhodesia, onder den naam Dominion
South Afrika, met een federaal parlement
te Kaapstad.
Uiterst bedenkelijk voorde Engelschen
is wat aan The Standard uit Ladysmith
omtrent een ander Natalsch korps, de
Vmvoti mounted rifles (bereden infanterie)
gemeld wordt. Deze afdeeling, welke
hoofdzakelijk uit Hollandsche kolonisten
bestaat, moet aan het muiten zijn gesla
gen.
Een Engelsche oorlogscorrespondent
noemt de discipline onder het Boeren
leger erbarmelijk. Als dit zoo is, bestaat
er alweer een factor te meer in hun
nadeel. Ook het geschutvuur der Boeren
moet sterk onder doen voor dat van den
vjjand. Men gelooft, dat Joubert niet
gemakkelijk weer aanvallender wijze
zal optreden.
Bij de Engelschen zijn elf officieren
gedood, drie ernstig en zeventien licht
gewond.
Bjj de verschillende tegenstrijdigheden
in de telegrammen rij men echter voor
zichtig met het onvoorwaardelijk als
waarheid aannemen van hetgeen wordt
medegedeeld, aangezien die bijna uit
sluitend uit dezelfde bron voortspruiten.
Uit de zeer scherp gegispte hande
lingen van Chamberlain blijkt nu, dat
hij geen schikking, doch alleen oorlog
wilde. Zijn antwoord op de laatste voor
stellen van Transvaal was zoo ingericht
dat ieder er uit moest opmaken, dat ze
verworpen waren. Nu heeft hij zich
laten ontvallen, dat de bedoeling was te
berichten, dat zij waren aangenomen.
Maar men liet Transvaal niet beter
inlichten. Niemand zal deze manier van
doen kunnen goedpraten en meer en
meer blijkt, dat de Boeren de dupe zijn
van een zeer lage streek, slechts goed te
maken door, zooals eene afgevaardigde
Chamberlain aanraadde, onmiddelijk den
oorlog te staken. In elk geval zijn de
Boeren schandelijk bedrogen.
Inmiddels is aan de westelijke grens
Belmont, ten zuiden van Kimberly bezet.
Zaterdagavond wem een nieuw En-
gelsch telegram ontvangen, meldende het
nemen van eene stelling der Boeren
benoorden Ladysmith (Natal.)
Offïcieele berichten van generaal White
gedateerd van Zondag, geven verslag van
de bemachtiging van Elands-laagte. Het
werkelijk gevecht begon om half vier
's middags. De Boeren hadden een buiten
gewoon sterke positie, op rotsachtige
heuvels. Onze kanonnen namen stelling
op een heuvelkling, op 4100 yards afstand
van den vijand, die onmiddellijk een goed
gericht, hoewel ietwat te hoog vuur open
de de granaten sprongen goed. Na het
geschutvuur van weerszijden, dat ein
digde met het tot zwijgen brengen van
de kanonnen der Boeren, trok de infan
terie op ten aanval, het Devonshire-
regiment voornan, terwijl de Gordon
Highlanders den linkervleugel omtrokken
De kanonnen der Boeren, hoewel meer
malen voor een wijle tot zwijgen ge
bracht, hervatten steeds weer het vuur,
zoodra de gelegenheid er zich toe aan
bood zij werden met grooten moed
bediend. Na een ernstig gevecht nam
de infanterie de stelling om half zeven
's avonds de vijand hield tot het laatst
stand bij de kanonnen met grooten moed
en hardnekkigheid. De lanciers en dra
gonders chargeerden driemaal in het
donker de terugtrekkende Boeren en
maakten er velen af. Wij namen twee
kanonnen en bovendien het geheele kamp.
De verliezen der Boeren zijn zeer aan
zienlijk. Wij heroverden den door de
Boeren bemeesterden trein en negen
Engelsche gevangenen. Onze verliezen
bedragen, naar ruwe schatting, 160 aan
dooden en gewonden.
De Kaapsche Hollanders zouden er
niet aan denken, de Boeren onder deze
omstandigheden bij te staan.
Een Fransch bericht daarentegen,
spreekt van een belangrijke nederlaag
der Engelschen toegebracht door de
Vrijstaters, waarbij de Engelschen ge
vlucht zijn naar Ladysmith, veel oor-
logsmaterieel achterlatende. Deze neder
laag zou opzettelijk' verzwegen zijn.
De Boeren schenen van plan te zijn
eerst met den aanwezigen vijand gereed
te komen, dus voor de groote bezending
hulptroepen uit Engeland i3 aangekomen.
Waarschijnlijk is hieruit hun aanvallend
optreden te danken, terwijl zij vroeger
steeds verdedigend optraden.
Aan de Aar is Donderdag een trein
aangehouden met 20.000 zakken meel,
elk wegende 200 Engelsche ponden, wel
ke door een firma uit de Kaapkolonie
aan de Transvaalsche regeering moesten
worden geleverd.
Deze voorraad zou voldoende zijn ge
weest, zegt de Kaapsche correspondent
der Times, om het leger der Boeren voor
drie maanden van voedsel te voorzien.
De Courrier du Soir en de Mémorial
djplomaligue maken in een corresponden
tie uit Berlijn melding van het gerucht,
dat, vóór de vijandelijkheden in Zuid-
Afrika grooter afmetingen aannemen,
de groote mogendheden krachtige voor
stellen zullen doen, welke gebaseerd zijn
op de Haagsche conventie en de jurispru
dentie der arbitrage.
Omtrent de laatste nederlaag der
Transvalers bij Elandslaagte tot heden
nog geen andere berichten dan Engel
sche, want het is natuurlijk niet voldoende
te weten, dat de Boeren met leeuwen
moed vochten en dat het aantal gesneu
velden alweer vierhonderd beliep, terwijl
de Engelschen een officieren zeventien
minderen verloren.
Een gerucht uit Kaapstad bericht,
dat Kruger zou aangeraden hebben
onvoorwaardelijk zich over te geven,
iets dat geheel niet past in het stelsel
Kruger.
Men schrijft de nederlaag te Glencoe
hieraan toe, dat het korps van Erasmus
de Engelschen uit Glencoe moest lokken,
dan zouden gelijktijdig twee andere
Boerencorpsen hen in den rug aanvallen,
doch deze twee korpsen verschenen niet,
waardoor de Engelschen met Erasmus'
korps gemakkelijk konden afrekenen.
Weer is er sprake van eene samen
spanning tegen Engeland door Frankrijk,
Duitschland en Rusland en Engeland
zou reeds daarvan alles weten.
Van de westelijke grens wordt vermeld,
dat de Boeren den omtrek van Kimberley
geheel verwoest hebben, van hetgeen
daar verder voorvalt geen woord.
Fransche telegrammen geven een heel
andere voorstelling van den aanval bij
Glencoe. De Boeren zouden daar voor
de tweede maal den aanval hebben ge
waagd en den vijand terug gedrongen
hebben. Van dien tweeden aanval zeggen
de Engelsche berichten niets. De regee
ring heeft thans in het Hogerhuis ver
klaard, dat genoemde tweede nederlaag
der Boeren onjuist was, zoodat de En
gelschen uit Dundee moesten terug
trekken. Hunne verliezen blijken ook
grooter te zijn dan eerst gemeld werd.
Van de westgrens wordt nog bericht,
dat Vrijburg door de Engelschen ver
laten is.
In elk geval, de Boeren schijnen tot
heden noch aan terugtrekken, noch aan
capitulatie te denken.
De zaak van den aanleg van eene
visschershaven te Scheveningen is naar
uit 's Gravenhage bericht wordt, thans
zoover gevorderd, dat B. en W. den ge
meenteraad hebben voorgesteld de daar
voor benoodigde gelden op de gemeen-
tebegrooting voor 1899 financieel te rege
len. De uitgaaf voor den aanleg wordt uit
getrokken op/1,500.000 en gedekt door
1,200,00. te vinden uit geldleening en
f300,000 uit de bijdrage der provincie
in de aanlegkosten,
De verwachting bestaat, dat alsnu de
haven binnen twee jaar gereed zal zijn.
Men schrjjft uit Oudepekela:
Zaterdag kwam alhier zekere J. K.
met een meisje op het gemeentehuis om
ingeschreven te worden voor den echte
lijken staat. Mede verscheen echtereen
ander meisje, dat meer recht op den
bruidegom beweerde te hebben. Zij speel
de nogal op en geen wonder dat er ver
scheiden nieuwsgierigen op kwamen
toeloopen. Toen de bruidegom met meisje
No 1 naar huis ging, werden zij voor
afgegaan en gevolgd door ketelmuzikan
ten. Den bruidegom werd het te benauwd
en hij nam de vlucht naar Winschoten.
Dinsdagavond kwam hij terug en ver
scheen nu met meisje No 2 op 't ge
meentehuis. Hij was met goedvinden
van No 1 maar somgerezelveerd".
Een jeugdig Hagenaar, die even den
tienjarigen leefdtijd bereikt had, verliet
zijn geboortestad en trok naar Delft
waar h(j zich als knecht" bij een
bouwman verhuurde.
De Delftsche politie echter, door hare
Haagsche zuster gewaarschuwd, dat het
jongemensch vermist werd, was zoo
wreed den blijden droom te verstoren
en leverde den jeugdigen avonturier
aan zijn ongeruste ouders uit.
De Pruisische spoorweg, staatexploi-
tatie, kwam den 19den dezer 1433 wa
gens te kort voor het vervoer van steen
kolen. De kolenmijnen en de fabrieks
nijvergeid lijden hierdoor aanmerkelijke
schade.
De beklaagden in de Fransche kom-
plotzaak hebben bij de commissie van
instructie een verzoek ingediend, bedoe
lende schorsing der behandeling, tot er
eene beslissing zal gevallen zjjn op hun
aanklacht betreffende vervalsching van
een brief, waarop volgens hen de geheele
zaak steunt.
Dus alweer vervalsching. Nu is die
gepleegd ten nadeele der complottisten
en keurt men haar ten eerste af. Toe»
echter, zooals te Rennes, bleek, dat er
verschillende vervalschingen hadden
plaats gehad, keurde dezelfde partij die
goed. Toen waren de falsiteiten in hun
voordeel en zoo meet men met twee
maten.
In Barcelona en eigenlijk in geheel
Catalonie bljjft het nog woelig. Men
schijnt er autonomie te willen op ad
ministratief en financieel gebied. Het
druk beeld om de belastingen te weige
ren is nog niet opgegeven, maar de re
geering schijnt hiertegen maatregelen
te zullen nemen,
Volgens een Engelsch blad zijn er niet
minder dan 13,811 postzegels. Daaron
der zijn er 131 van Engeland en 3843
van Britsche koloniën en landen onder
Groot-Brittannië's bescherming.
De stad Shanghai heeft 214 soorten
van postzegels. Vuurland heefter maar
één.
In Japan heeft een typhon storm ge
woed, die groote schade over het geheele
land heeft aangericht.
Bovendien is bij Udgu Nomiga door
de kracht van den wind een spoortrein,
toen deze over de brug over de rivier
de Ino reed, daarin geworpen. Zes men-
schen werden gedood en vele gekwetst.
Pr inses Stephanie van Belgie, de we
duwe van aartshertog Rudolf van Oos
tenrijk gaat een huwelijk aan met graaf
Lonyany. De keizer heeft hiertoe zijne
toestemming gegeven. Aan het Belgische
hof schijnt men officieel van het huwe
lijksplan niets te weten.