HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 95
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Eenentwintigste Jaargang.
144
abonnementsprijsvan WOENSDAG 29 November 1899.
verschijnt
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNUMME*
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
Per drie maanden—,25.
franco p. post—,40. Prfls per Advertentie van 1-5 regels 10.25, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stok. meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk mg worden geplaatst.
KRONIEK.
De kwestie omtrent de onbewoonbaar-
verklaring van woningen in de Raads
vergadering van Woensdag, besprak de
Heer Hoflland Spr. zou niet willen
meegaan met voorstel Van Styrum,
lliever met dat van B. en W.
De Voorzitter geeft de opmerking van
den Heer van Styrum toe. B. en W.
zullen voortaan in dien geest handelen.
De Heer Stolp wil den wenk van den
Heer Van Styrum volgen, zoo ook de
Heer Modoe. Voorstel Van Styrum in
stemming wordt aangenomen.
De Voorzitter stelt voor eenige punten
te verdagen, waar de Heeren de Lanoy en
Macaré tegen zijn.
Dit punt komt in stemming. Men
besluit thans eenige punten uit te stellen.
Tot lid der Commissie voor de be
zwaarschriften benoemt de Raad den
Heer Sneltjes, doch deze verklaart, de be-
ming niet te kunnen aannemen. Toen
benoemde de Raad den Heer Schiirmann,
die de benoeming aannam.
Tot onderwijzer aan de tweede Bur
gerschool voor Jongens benoemde de
Raad den Heer E. Verwaal te Haarlem
met 15 stemmen, na een paar aanmer
kingen van de Heeren Klein en Nieu-
wenhuyzen Kruseman en eene tweede
stemming.
Aangenomen voor kennisgeving werd
het gas verslag over September. Er bljjkt
uit, dat op 30 September in dienst der
gemeente waren 757 lantarens le en
601 lantaarns 2e klasse.
De Heer Leupen vraagt, voortaan de
lezing der notulen niet in de vergadering
te doen plaats hebben, omdat de leden
in de gelegenheid zijn die vooraf te zien.
De Burgemeester verwees in deze naar
het reglement van orde.
De Heer de Lanoy verzoekt den Bur
gemeester een Raadsvergadering over
veertien dagen te beleggen in verband
met een thans uitgesteld punt, dat spoed
eischend is.
De Heer Hofland meent, dat bjj het
plaats gehad hebbend ongeval in de
Korte Veerstraat, de persoon die bg de
politie de brancart kwam aanvragen, te
iang was opgehouden aan het politie
bureau, waardoor de hulp te lang uit
bleef.
De Voorzitter gaf, hoewel niet hiertoe
verplicht, eenige inlichtingen, welke ech
ter door den Heer Hofland eeniger-
mate, werden in twijfel getrokken.
De Voorzitter, van meening, dat, de
inlichtingen verstrekt waren, zooals
hem die hem bekend zijn uit het po
litierapport, dan in deze niet te discus
sieeren was, sloot de vergadering.
In het geheel zijn nu te Kaapstad
acht en dertig transsportschepen met
troepen enz. gearriveerd en zijn er nog
meer onderweg.
De Natalsche staatscourant meldt,
dat allen, die zich bij de Boeren aan
sluiten, voor den krijgsraad zullen ge
bracht worden. Onder het Hollandsche
element in Natal schijnt dus evengoed
neiging te bestaan om den stamgenoot
te helpen als in Kaapkolonie. De waar
heid is, dat de Boeren de Natallers een
voudig opcommandeeren. Een Natalsch
blad vertelt, dat althans de Duitschers
zich liever zullen laten doodschieten
dan hune hoeven verlaten. Een Engelsch-
man, zegt het blad, was zoo kwaad, dat
hg op honderd zestig gewapende Boeren
aanviel en er acht van versloeg, en dan
nog verhaalt een blad, dat Ladysmith
vol is van gevangen en gewonde Boeren.
Het Engelsche publiek verslindt zulken
onzin 1
Eigenaardig verklaren de Engelsche
bladen, dat de kans voor Joubert voor
't oogenblik schoon is, hoewel men
meent, dat hij gevaarlijk spel speelt.
Het afsnijden van twee Engelsche
troepen trekt, zooals is na te gaan,
ook de aandacht in Engeland. Men
vraagt naar de reden en een der bladen
geeft tot antwoordDe Boeren volgen
de nieuwste taktiek, wij, Engelschen,
zuilen die over twintig jaar pas gaan
bestudeeren.
in Spanje wordt vee opgekocht voor
Engelsche rekening om ie dienen voor
Zuid Afrika.
Het Engelsche departement van oorlog
maakt een telegram openbaar, waarin
eene overwinning wordt vermeld bij
Belmont. Treffend is dat er al weer
achttien vermisten zijn en tweehonderd
en zeventig dooden en gewonden. Maar
de achttien vermisten geven te denken
zijn die bij geval door het volkomen
verslagen boerenleger meegenomen, en
waarom spreekt het Engelsche olficieele
bulletin met van buitgemaakt geschut
Intusschen erkent een der generaals,
dat de opstand onder de Kaapsche Boeren
zich unoreidt.
Omtrent dien slag bij Belmont heeft
een Fransen blad bericht ontvangen, dat
hier geen sprake kan zijn van een
Engelsche overwinning, maar dat zij
door de Boeren zgn teruggeslagen.
Nader verneemt men, dat de Boeren
bij Belmont vier stukken hebben moeten
achterlaten, alsmede en dit klinkt
weer vreemd dat de Boeren dum-
dumkogels gebruikten.
Bg Esieourt trachtten de Engelschen
door te dringen, doch werden tweemaal
teruggeslagen waardoor generaal Hildyad
wiens taktiek sterk gecritiseerd w- rd,
moest aftrekken. Ook de tactiek in het
Westen vindt men in Engeland niet
goed; wel een bewijs dat het ook daar
niet voor den wind gaat.
Joubert berichtte, dat hij de verbinding
der Engelse e troepen tusschen Estcourt
en Pietermaritzburg had afgesneden. Dit
zal waarschijnlijk de capitulatie van
Ladysmith ten gevolge hebben. De inge-
slotenen te Estcourt zi) n met de Boeren
slaags geweest.
Weder zgn, te beginnen met 11 De
cember, acht bataljons Engelsche militie
gemobiliseerd.
Het garnizoen van Ladysmith was
Zaterdag buitengewoon kalm. Het kanon
vuur werd nauwelijks beantwoord. De
ballon gaat niet meer op.
Het derde groote kanon, hetwelk de
Boeren ïSuzereiniteit" hebben gedoopt,
is in stelling geplaatst.
De generaals der Boeren zgn van
meening, dat zij in steat zullen zijn om
Ladysmith tegen het einde der week ten
val te kunnen brengen.
De Boeren staan thans volgens Joubert
reeds met 50000 man in het veld, zoo
dat zjj in het geheel niet behueven te
rekenen met een opstand der Kaapsche
en Natalsche Boeren.
Wanneer echter de Engelschen even
wel de inboorlingen verder ophitsen tegen
de Boeren en hen in den oorlog gebrui
ken, is de opstand van alle Alrikaan-
ders zeker.
President Kruger heeft, hoezeer hier
toe aangezocht, het gebruik van dumdum
en gespleten mauserkogels verboden.
Van liet verhaal in deze zal dus niet
veel overblijven.
Pretoria, zoo leest men, is als uitge
storven. De Engelschen zijn met hunne
gezinnen gevlucht, of vechten tegen de
Boeren. De Hollanders en Duitschers
zijn bij de Boeren. Levensmiddelen zijn
te bekomen, maar duur en er kan niet
verdiend worden.
Nog wordt medegedeeld, dat de tele
grafische gemeenschap met Estcourt
hersteld en Joubert op Ladysmith is
terug getrokken.
In Berkley- Oost hebben de ingeze
tenen, Boeren, zich meester gemaakt
van het tuighuis en zich daarvan bij
de Boeren aangesloten.
Buller, de opperbevelhebber van het
Afrikaansche leger, is te Durban aange
komen.
Een depêche deelt mede dat tienduizend
man Engelsche troepen op weg zijn naar
Ladysmith en dat de vernielde spoorweg
hersteld is, althans gedeeltelijk. Een
andere vertelt dat er vrëes bestaat, voor
het afsnijden van Natalsche vrijwilligers
door de Boeren. Joubert zal de Engel
schen den tocht over de Toegola betwis
ten en een landingsdivisie is met een
aar.tal kanonnen van Durban vertrokken.
De Daily Chronicle, het Engelsche blad
dat steeds tegen den oorlog gepredikt
heeft en meermalen opkwam voor het
goed recht der Boeren, heeft een anderen
hoofdredacteur gekregen; de oude heeft
ontslag bekomen over verschil van mee
ning met de eigenaren van het blad in
zake Zuid Afrika.
De oorlog heeft thans zes weken ge
duurd. Van voordeelen van blijvenden
aard der Engelschen heeft men in dien tijd
niet vernomen, wel van een voorwaarts
trekken der Boeren, wat de Engelschen
niet hebben kunnen verhoeden. In gevech
ten vallen klappen, natuurlijk,en niemand
heeft willen verwachten, dat steeds de
Boeren aan de winnende hand zouden
zijn, doch men weet, aan welken kant
de hardste slagen zijn gevallen.
In weerwil van hun terugtrekken, zoo
meldt een Engelsch telegram, zijn de
Boeren nog sterk tusschen Estcourt en
Pietermaritzburg. De twee legermachten
stonden in die streek tegenover elkander.
Bij de consuls der mogendheden te
Pretoria zijn een menigte klachten inge
leverd, omtrent Engelsche overtredingen
der conventie van Genève.
Een goede, oude bekende is weer
verschenen, het is de Scheurkalender
voor Verstand en Hart, uitgave van den
Heer D. Mijs te Tiel.
Omtrent den tekst der kalenderbladen
aan twee zijden gedrukt, behoeven wij
niets te melden, slechts in herinnering
te brengen, dat de kalender in geen
gezin mag ontbreken, waar de vooruit
strevende richting ook haar invloed doet
gelden in het godsdienstig leven. Het
schild ziet er smaakvol uit. De prijs is
50 ets.
Het schild van den tweeden kalender
uitgegeven bg dezelfde firma, bevat eene
reproductie van de bekende gravure
„Hemelwaarts." Deze kalender verschijnt
dit jaar voor 't eerst en heet Godsdien
stige Volksscheurkalender. Ook hier voor
eiken dag een goed woord. De prgs is
35 ets. Onder de medewerkers aan dezen
kalender komt ook de Heer Mr. H. Ph.
de Kanter voor.
Ook deze nieuweling zal haar weg
wel vinden.
De Standard and Diggers News schrijft
over dr. Coster: „Hij stierf zooals een
Hollander en een man betaamt. Hg was
de laatste die standhield tegenover een
overmachtigen vijand. In hem sprak
de nationale geest die de Ruyter
naar de Theems dreef en Van Speyk
den dood deed zoeken: »Dan liever de
lucht in". Dr. Coster wilde van overge
ven niet hooren, zijn Hollandsch bloed
gedoogde deze vernedering niet en zoo
werd een schitterende loopbaan, een
uitstekend man en Hollander opgeofferd
aan de kapitalisten. In het kleine Neder
land zullen vele harten en als de tijding
op de Heerengracht en te 's Gravenhage
bekend wordt zal er in menig huis een
gebed opgaan voor de zegepraal van het
Recht over de Macht, de Huichelarij en
en den Gouddorst."
En van de HollandersHoewel velen
van hen voor het eerst in het vuur
waren, doorstonden zij het Britsche
granaatvuur als veteranen. Zg weken
niet voordat de schietvoorraad opraakte."
De Engelsche pasten slecht op hun
gevangenen. Toen de soldaten een wagen
met mondkost en drank ontmoetten,
waren rij weldra zoo buiten westen
dat vele Hollandsche gevangenen konden
ontkomen naar Newcastle.
Hoe sommige Engelsche firma's trach
ten door voorgewende Boerenliefde zich
te bevoordeelen, blijkt duidelijk uit het
volgende, dat wij aan de Nieuwe Ilott.
Courant van 19 dezer, Tweede Blad,
ontleenen:
Wij zgn gisteren van onze gewoonte
om van geen particuliere giften voor
de Boeren afzonderlijk melding te maken
afgeweken, omdat het ons verblijdend
scheen, dat een Engelsch firma, de Gebr.
Lever van de Sunlight Zeep f 500 gaf,
met de mededeeling dat vele Engelsche
Kooplieden evenals hg de president
der tirma of Vennootschap den oor
log betreurden.
Nu maakt men er ons echter opmerk
zaam op, dat diezelfde firma Lever
Brothers eigenaar is van de Monkey
Brand, poetszeep of iets dergelijks. En
nu adverteert de Monkey Brand sedert
weken met een overigens geestige plaat,
van Harry Furniss blijkbaar, waarin
President Kruger en rijn ultimatum
belachelijk worden gemaakt. De firma
tapt dus uit twee vaatjes en tracht haar
Engelsche zoowel als Hollandsche clien-
teele te vriend te houden. Het spijt ons
tot de reclame meegewerkt te hebben.
Zij zal nu intusschen wel niet het effect
hebben hetwelk er mede beoogd werd.
HAARLEM, 28 November 1899.
In plaats van de Heer A. v. d.
Steur Jr. die overleden is, is tot bestuurs
lid van Weten Werken benoemd de
Heer J. A. G. van der Steur, die de
benoeming heeft aangenomen.
