HAARLEMSC
PREDIKBEURTEN enz.
Eerste Blad.
No. 70
144
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Tweeëntwintigste Jaargang.
met AMSTERDAM.
van ZATERDAG 1 September 1900.
Ned. Vereen, tot bevordering
van Zondagsrust.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
op Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
TE HAARLEM
Zondag '2 Sept. 1900.
BUITENGEMEENTEN.
N ieu wsber icht en
TELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden—,25.
franco p. post ,40. Pr|i per Advertentie van 1-5 reyela 1 0.25, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stak.
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, du alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Het Bestuur der Afdeeling.
Eglise Wallonne.
Pas de Servise.
Gereformeerde Kerk:
Ged Oudegracht
Voorm. 10 ure, Ds. Oudshoorn.
Pred. te Koevorden.
's Avonds 5 ure, D>. Oudshoorn.
Pred. te Koevorden.
Eben-Haëzer Kerk.
{Klein Heiligland)
Voorm. 10 ure, Ds. Tibben.
's Avonds 51/2 ure, Ds. Tibben.
Christelijk Goref, Gemeente.
Zuiderstraat
Voorm. 10 ure, Ds. Schotel.
's Avonds 5!/s ure, Ds. Schotel.
Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, Ds. Wempe.
Nam. 1 ure, Zondagschool.
Kerk dor Veroenigde Doopsgezinden
Voorm. 10 ure, Ds. Craandijk.
ftemonstrantsch Geref. Kerk.
Tot nadere aankondiging geen dienst
wegens onvoorziene omstandigheden bjj
de voltooiing van het kerkgebouw.
Kerk der Broedergemeente.
Voormiddag 10 ure, Ds. de Blocq van
Scheltinga.
Baptists Gemeente.
Lokaal Klein Heiligland 8.
Voorm. 10 ure, Onderlinge vergadering.
Nam. 12% ure, Zondagschool.
's Avonds 6 ure, Onderl. vergadering,
's Avonds 8 ure, Jongedochters Ver-
eeniging.
Dinsdagavond 8V2 ure, Bidstond.
Afdeeling Haarlem van het
Nederlandseh Luth. Genootschap
voor In- en Uitwendige Zending.
Zondagsschool ten 1 ure in de Open
bare school C, Leidsche Vaart.
Waai niets anders vermeld wordt, wordt de
Ned. Hervormde Kerk bedoeld.
Bennebroek.
Voorm. 10 ure, Ds. Gerth v. Wijk.
Collecte voor de Kerk.
Herdenking van 31 Augustus.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, Ds. J. C. Boon.
Evang. Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, Ds. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, Ds. Sepp.
Voorm.
Bloemendaal.
10 ure, Ds. van Arkel.
Pred. te Ellecom.
Voorm.
Heemstede.
10 ure, Ds. Kuylman.
Voorm.
Hillegom.
9% ure, Ds. v. Veen.
Doopsbediening.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 ure, Ds. Heeringa.
Doopsbedioning.
Voorm.
Santpoort.
10 ure, Ds. J. van Loenen
Martinet
Voorm.
Spaarndam.
10 ure, Ds. Swaan,
Pred. te Haarlem.
Velsen.
Voorm. 10 ure, Ds. Haksteen
van Haarlem.
Heide.
's Avonds 5 ure, de Heer Gutteling.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, Ds. Hulsman.
Nam. 3 ure, Ds. Hulsman.
Doopsbediening.
Den loop der Krijgsverrichtingen in
Z. Afrika, volgende zjjn het weer bericht
ten van Robert die ons, eenigermate
althans omdat die bron niet altijd zuiver
is, op de hoogte houden.
Decorrespondenten der bladen vermel
den dat de stellingen der Boeren zeersterk
zijn, dat die bij Beltast zich over vijf en
twintig mijlen uitstrekken, om ze te
bereiken moet een drassige grond over
gestoken worden. Buller was doende zijn
vijand daar te bestoken, voorloopig zonder
ge volg, maar het vuur der Boeren reik
te tot in het kamp der Engelschen.
De Engelschen hadden alle hoop ge
vestigd op het jonge gras voor hun
paarden; de Boeren hebben het afge
brand.
Roberts macht in den omtrek schijnt
ongeveer dertg duizend man sterk te
zijn, met deze macht hopen zij na, den
oorlog te beëindigen en verlangen ten
sterkste, dat de Boeren nu stand zullen
houden, maar zij rekenen er niet al te
sterk op, na de teleurstellingen in den
laatsten tijd.
In den Vrijstaat duikt nog telkens
De Wet op. Hij schijnt' zijn macht
verdeeld te hebben, waardoor de Engel
schen, die den Vrijstaat vijj van Boeren
achten, nu eigenlijk niet goed weten,
hoe zij 't hebben.
Niet meer dan natuurlijk, dat men
bij den gespannen toestand van het
oogenblik den uitslag velangt te weten.
Van hetgeen er om Machadodorp
plaats had geen berichten, dan alleen
een correspondentenbericht, dat de Boe
ren zware verliezen leden. Als het waar
was, dan zou Buller, die daar bevel
voert, het wel bericht hebben.
Omtrent het gevangenemen van Oli
vier wordt verder niets medegedeeld.
Hoeveel Boeren daarbij waren of andere
omstandigheden, verneemt men niet.
Dinsdagavond een telegram uit Pre
toria waarin wordt gemeld, dat de strijd
Maandagmorgen tegen Botha werd her
vat met het gevolg, dat de Boerenlinie
werd verbroken. De Boeren zijn nu
terugetrokken. De verliezen der Engel
schen waren, naar bericht wordt, aan
zienlijk.
De bladen publiceeren een interview
met mejuffrouw Richard Chamberlain,
die onlangs van de Kaap is teruggekeerd
en die beweert, dat in het hospitaal te
Kaapstad een schromelijk wanbeheer
heerscht. Zij beschrijft den toestand als
schandelijk.
Vastgesteld mag worden, dat de Boeren
nog niet zóó in het nauw zijn gebracht,
dat er voor hen aanleiding bestaat om
gebruik te maken van den veiligen af
tochtsweg, waarvoor zij zonder twijfel
zullen gezorgd hebben; dat de kleine
successen der Engelschen gekocht zijn
met het leven van zeer veel manschap
pen en dat de Engelsche generaals nóch
zooveel tegenstand, nóch zulk een lastig
operatieterrein verwacht hadden.
Voor volledige kennisneming van de
feiten zouden ook de Boeren berichten
moeten bekend zijn, deze blijven echter
wegens zeer verklaarbare redenen ach
terwege.
Volgens een telegram uit Pretoria
verklaren de Boeren, dat gereraal Botha
nu nog eenmaal stand zal houden en dan
een einde aan den oorlog maken. Steyn
en Kruger zouden via-Delagoa-Baai het
land verlaten. Deze verklaring moet be
rusten op het feit dat te Harrismith,
Heidelberg en Standerton een groot
aantal Boeren hunne wapenen hebben
ingeleverd.
Een dépêche aan de „New- York
Herald" uit Londen meldt, dat Lord
Wolseley, generalissimus van het En
gelsche leger, zijn ontslag heeft ingediend.
Met meer genoegen zou Chamberlain's
aftreden vernomen zijn.
Over de executie van Cordua is de
algemeene meening niet te best te
spreken, zelfs de Engelsche niet. Het
oordeel van Rochefort is als volgt:
Door de wijze, waarop zij in de hin
derlagen der Boeren vielen, hebben de
generaals Buller en Methuen Engeland
belachelijk gemaakt. De oude Roberts
is bezig Engeland te onteeren.
Het proces tegen den Boerenluitenant
Cordua, gehuisvest door een agent-pro
vocateur, die hem door gezegden Roberts
was toegevoegd, was reeds een laagheid,
daar het complot, waarin de Engelsche
koloniale politie dien patriot wilde be
trekken, niet meer begin van uitvoering
heeft gehad, dan dat, hetwelk voor ons
Hooge Hof behandele is.
Een generaal, die een voorgewende
samenzwering in elkaar zet, is niet meer
een militaire bevelhebber; het is een
stille-verklikker, een eerloos agent van
de zeden of van de veiligheidspolitie,
enfin, wat men in lage politietaal noemt
iiune casserole."
Woensdag in den namiddag kwam er
tijding, dat Buller Machadadorp had
bezet. Van wege de sterke stellingen
der Boeren kon hij echter niet verder
met, zijn kavallerie. Ook is er sprake
van het optrekken van een Boerencom-
mando naar het Lijdenburgsche. De
Engelsche gevangenen te Nooit Gedacht
zullen waarschijnlijk ook daarheen ge
bracht worden. Tot Donderdag ochtend
nog geen bericht omtrent pogingen van
Botha om het optrekken der Engelsshen
te beletten.
Volgens brieven uit Kaapstad, zijn de
overwinningen van De Wet in den
Vrijstaat vrij wat belangrijker geweest
dan de Engelsche telegrammen deden
vermoeden. In een der buitgemaakte
treinen moet De Wet 64000 pond in
baar geld gevonden hebben, benevens
30000 khaki-uniformen. Men herinnert
zich, dat De Wel de uniformen verbrand
de. Het geld nam hjj mede.
Lord Roberts seint uit Belfast: Buller,
de operaties van Dinsdag en de inneming
van Bergendal beschrijvende, zegt: Na
een hevig bombardement werden de
kopjes schitterend aangevallen door twee
bataljons infanterie. De plaats is eene
natuurlijke sterkte, omgeven door een
glacis van ongeveer 1500 yards, dat
hoegenaamd geen dekking biedt. Zij
werd met groote onstuimigheid genomen.
Negentien Boeren werden gevangen
genomen, ongeveer twintig Boeren wer
den dood in de stelling achtergelaten.
Het nemen van de kopjes stelde ons in
staat de geheele heuvelrij te bezetten
aan beide zijden. De Boeren bleken te
ruggetrokken te z\jn.
De Engelschen verloren een kapitein
en dertien man aan dooden en zeven
officieren en zeven en-vijftig man aan
gewonden. Er waren nog eenige ver
liezen, maar de opgave daarvan is nog
niet ontvangen.
De Boeren waren besloten een wan-
hopigen weerstand te bieden, maar tegen
twaalf uur werd het gerucht verspreid,
dat de geheele Johannesburgsche politie,
door wie het kopje hoofdzakelijk ver
dedigd werd, gedood was en toen brak
de geheele legermacht op.
Volgens een bericht uit Pieterma-
ritzburg aan Daily Mail wordt het op
treden van de Boeren in Natal steeds
vermeteler. Nu een troep Boeren uit
een kolenmijn in de buurt van Ingaga-
ne honderd pond dynamiet roofde, heeft
de bevelvoerende Engelsche officier de
directeuren van de kolenmijnen gewaar
schuwd, dat zij slechts den strikt noo-
digen voorraad dynamiet moeten in
voorraad houden.
In Duitschland is men met een be
zorgd hart aan het rekenen geslagen
en heeft ontdekt, dat de veldtocht in
China een 100 millioen mark zou kosten.
Op welke wijze »het verheven doel",
thans door Duitschland in China achterna
gejaagd, gewapend werd, rnoge blijken
uit de onlangs gepubliceerde statistieken
van den uitvoer van wapenen en ammu
nitie van Duitschland naar China. In
1898 werd uitgevoerd voor 1.443.000
mark, in 1899 was dit bedrag bijna ver
driedubbeld en bedroeg 4.362.000 mark 1
In 1899 betrok China van Duitschland
voor 852.000 mark aan kruit, tegen
113.000 mark in 1898. De uitvoer van
salpeter verdubbelde. Aan patronen, hul
zen, enz. verzonden voor een waarde
van 2 531.000 mark, tegen 1.460.000 m.
'n jaar te voren. Voor 377.000 mark
aan projectielen werd verscheept.
In het geheel nam de uitvoer van krjjgs-
