HAARLEMSCH
Eerste Biad.
rso 83 Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Tweeëntwintigste Jaargang.
van WOENSDAG 17 October 1900.
N ieuwsberichten.
TELEPHOONNUMMER
14-4-
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
Per
Afzonderlijke
ABONNEMENTSPRIJS
drie maanden,25.
franco p. post —,40.
nommers 8 centen per stuk
Pri|i per Advertentie van 1—5 regels i 0.25, elke regel
meer 5 cents, greete letters naar plaatsraimte.
VERSCHIJNT
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertmtiën wordm aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG det middagi ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Tweede Kamer. Nadat in de zitting
van Woensdag de Voorzitter den leden
verzocht had, zich bij het debat over het
ontwerp te beperken tot de hoofdpunten,
werden de algemeene beraadslagingen
over het ontwerp Ongevallenwet geopend.
De eerste Spreker was de heer Kerdjjk,
tot wien de Voorzitter zijn pas vermeld j
verzoek moest herhalen. Spreker pro
testeerde uitvoerig tegen de door de
Reg., na verwerping van het oorspronke
lijk ontwerp, gevolgde gedragslijn, die
volgens hem strijdt met 's Lands belang
en de waardighied der Reg., eene ge
dragslijn, welke hij schadelijk achtte
voor andere toekomstige sociale hervor
mingen. Z.i. had de Reg. een beroep
moeten doen op de Kroon eu de Kiezers,
welke laatsten invloed zouden hebben
op de samenstelling der nieuwe Kamer,
met gevolg dat de Eerste Kamer, bij
verwerping andermaal, eene poging tot
politieke zelfmoord zou plegen. Spreker
kritiseerde ook de houding van Minister
Pierson, die beurtelings wèl eu niet
politieke beteekenis aan de verwerping
der wet toekendé. De heer Kuyper
beamende dat de Reg, te kort deed aan
hare konstitutioneele waardigheid, had
een ongewijzigde indiening van het eerste
ontwerp beter geacht, maar zou het nu
voorgestelde aannemen, omdat de nood
dringt, en omdat voldaan is aan zijne
wenschen tot verzwakking der Rijksbank
en opleving van het partikulier initiatief.
De heer Vermeulen, hoewel ook de
portefeuillekwestie verwacht hebbende,
verheugt zich over de inkonsekwente
houding van de Reg. omdat thans het
ceniralizeerend en burokratiesch karak
ter is weggenomen, en de begeerde
verzekering komt. Met het tog op
de pogingen om het minimum van vrij
heid der patroons verder te beperken
en zyn bezwaar tegen het nemen van
alle administratiekosten voor Rijksre
kening, rezerveerde deze Spreker zich
zjjn eindvotum. De heer Bastert vond
de gelegenheid tot eigen verzekering
te beperkt. De heer Schaper verweet
den wei kgeversobstruktionismeook tegen
deze wet, met het doel hare verwerping
te verkrijgen. Zjj ne partij wil niet tegen
eiken prijs een ongevallen wet, en uit
het debat bleek, dat de vooruitstreven-
den mede willen ijveren voor grondwets
herziening tot afschaffing van de Eerste
Kamer. Spieker en zijne geestverwanten
zullen trachten de wet in den ouden
vorm te herstellen. Hij verzocht de
Regeering elke poging tot reaktie af te
wijzen. De lieer Van Kaï nebeek hoopte,
dat de bij hem nog gebleven bezwaren
bij amendement zullen verdwijnen. De
heer Mees verdedigde de houding der
Reg., die volkomen strookt met den
wensch van de meerderheid dezer Ka
mer, zonder het hoofdkarakter der wet
los te laten. Zij was tot die houding
verplicht en verdient lof, dat zij zich
onthield van vertoon om haar ontslag
in te dienen, of van het overlaten van
liet ongewijzigd ontwerp aan amen
deering door de Kamer, wat zeker hare
waardigheid zou hebben aangetast. Neen,
door tegemoetkoming aan de bezwaren
stelde zjj het belang der zaak boven
politeke overwegingen, waarvan de heer
Kerdijk vervuld blijkt te zijn. Ook de
heer de Savornin Lohman was van
oordeel, dat de natie deze wet liever
wil wegens hare grootere vrjjheid tegen
over de Staatsbemoeiing, zoodat zij meer
nationaal mag heeten dan die door den
heer Kerdijk c.s. gewild. Eveneens ver
dedigde Spreker de Reg. tegen de grief
van beginselverzwakking, niettegenstaan
de hij ruimere toekenning van vrijheid
had gewenscht. Hij maakte zijn stem
over de wet niet afhankelijk van den
wensch naar meerdere vrijheid voor
nijverheid. De heer De Klerk betoogde,
dat de oppozitie van den heer Kerdijk
niet uitdrukt den geest der werklieden,
die de handelwijze der Regeering toe
juichen, ook uit vrees voor een slechtere
wet door een ander goevernement. De
Min. van Fin. waardeerend de spoedige
behandeling der Ongevallenwet, recht
vaardigde de houding der Reg. door
herinnering aan hare vroegere gedrags
lijn ten aanzien van de amendementen
LohmanDe Beaufort. De Minister
betoogde, dat een ijdele formaliteit
(portefeuille beschikbaarstelling) strijdig
ware met de waardigheid der Regeering.
Bij ontbinding der Kamer bleef de
onzekerheid bestaan, of de Eerste Kamer
de Ongevallenwet al of niet wilde; de
Reg. behield de vrijheid van beoordee
ling der politieke gevolgen, en de werk
lieden achten deze wet in hun belang.
De Min. protesteerde tegen de verdacht
making van den heer Schaper, als zou
de Reg. bezweken zjjn voor de pressie
van werkgevers, die nota bene over dit
ontwerp ontevreden zjjn, en bevestigde
de meening van den heer Mees, dat de
Reg. het belang der zaak gesteld had
boven politieke overwegingen. De heer
Drucker ontkende, dat het vroegere
ontwerp in zijn hoofdbeginsel ongewij
zigd was, en de heer Troelstra ver
klaarde, dat de werklieden, afgeschei
ding van de houding der Regalleen
hoopten niet een slechten wet te zullen
ontvangen. Nadat de meeste sprekers
gerepliceerd hadden, werd het algemeen
debat gesloten, en werden artt. 1—7
goedgekeurd;
Bij de Donderdag voortgezette behan
deling der Ongevallenwet werd met 56
tegen 21 stemmen verworpen een am.
de Savornin Lohman, om den volontair
geduren het observatie tijdvak slechts
70 pet. van zjjn effektief loon toe te
kennen. Ingetrokken werd het am. Kuy
per betreffende de toepassing der wet
op buitenlandsche werklieden en werk
gevers, nadat de Min. van Waterstaat
enz. had betoogd, dat het artiekel wil
voorkomen gunstige behandeling van
buitenlandsche boven binnenlandsche
werklieden. De heer van Dedem trok in
zjjn am. om het handelsreizigersbedrijf
verzekeiingplichtig te maken, waardoor
verviel het denkbeeld van den heer
Troelstra om liever het handelsbedrijf
in het algemeen te verzekeren. Het am.
Kuyper om aan plaatselijke vereenigin-
gen van werkgevers of verzekeringmaat-
schappjjen op te dragen genees en heel
kundige behandeling aan een getroffene
te verleenen, werd bestreden door den
Min. van Waterstaat enz. met het betoog,
dat het Regeeringsartiekel de overdracht
der geneeskundige behandeling vrijer
laat dan de heer Kuyper wil. Door
verwerping van het am. waarmede de
voorsteller versterking van den organie-
schen band tusschen patroon en werk
man bedoelde, met 48 tegen 40 stem
men, vereenigde de Kamer zich met
het stelsel van den Minister, om ten
opzichte van geneeskundige hulp te
handelen naar omstandigheden. Het
am. de Savornin Lohman. om den ob
servatietij d van 3 op 6 weken te bren-
hen, ook ter vermindering van admi
nistratieve werkzaamheden, werd door
den Min. van Waterstaat enz. ontraden
omdat het duurder zou worden voor den
werkgever, die p.m. 70.000 meer
moet betalen. De heeren Kerdjjk, Smeen-
ge en Schaper voerden verschillende
bezwaren aan. De heer van Karnebeek
zag er eene verbetering der wet in, en
de heer de Savornin Lohman achtte
het in het voordeel van den werkman,
evenals de meerderheid van de Komm.
van Rapp. Insgelijks de Minister, die
echter meent, dat de werkman als dan
meer dan redeljjke uitkeering zou ont
vangen. De heer De Savornin Lohman
gunde echter het meerdere liever aan
den ongelukkigen getroffene dan aan
de administratie. Hij wilde niet trachten
den heer Schaper te bekeeren van zjjn
dogma, dal in het algemeen kapitalisten
geen liefde voor den werkman gevoelen.
Het am. werd aangenomen met 68 tegen
21 stemmen. Onder de voorstemmers
behoorde de Minister Goeman Borge-
sius. Nu volgde de toelichting der
amendementen: lo. van de heeren Scha
per, van Kol en Troelstra, om de kosten
van administratie niet ten laste van
den Staat maar van de werkgevers te
brengen, e» het rezervefonds te her
stellen ten hunner kostte; 2o. van de
heeren Drucker c.s. om eigen verzeke
ring door de werkgevers niet toe te
laten, het rezervefonds te herstellen en
een deel der administratiekosten voor
Rijksrekening te nemen. De heer Scha
per bestreed de fakultatieve eigenver
zekering, omdat hjj den werkman zooveel
mogelijk onafhankeljjk wil maken van
den werkgever. Hij hoopte, dat de Ka
mer zich niet zou laten bang maken
door een eventueel votum der Eerste
Kamer, beoordeeling van welker han
delingen volgens, den Voorzitter, geen
uzantie mogen zjjn. Maar uzantie is
evenmin, hernam de heer Schaper, dat
de Eerste Kamer belangrijke wetsont
werpen verwerpt. De heer Kerdijk
wraakte de ongemotiveerde mildheid der
Regeering om den Staat alle admini
stratiekosten te doen betalen.
Bjj het in de zitting van Vrijdag
voortgezet debat over de amendementen
betreffende de administratiekosten, her
stel van het reservefonds en beperkte
toelating van eigen verzekering voor
publiekrechtelijke lichamen en vennoot
schappen, die het risico der werkgevers
overnemeD, bepleitte de heer Kerdjjk
vooral de vorming van het reservefonds.
De heer Fokker bestreed de door de
Regeering te ruim voorgestelde eigen
verzekering, die door hare strafbepalin
gen tegen misbruiken de wet inpopulair
zal maken, ondanks het geringe gebruik,
dat verwacht wordt, en ongevallen niet
zal voorkomen. Spreker noemde ze be
denkelijk voor den werkman en voor
den Staat, en daarom verwijderde de
Kamer dit element uit de wet. Daaren
tegen stelde de heer de Savornin Lohman
voor, ook wederkeerige verzekering, of
waarborgmaatschappjjen tot eigen ver
zekering toe te laten. De heer Nolens,
hoewel vroeger vóór het overbrengen der
administratiekosten op den Staat, ver
klaarde zich na toelichting vóór het am.
Kerdijk. De min. van Waterstaat ens.
voerde tot rechtvaardiging der door de
Reg. thans voorgesteld e zelfverzekering
aan, dat zjj de voordeelen daarvan erkend
heeft, en uit de stemmingen is gebleken,
dat de meerderheid der Tweede Kamer
meer vrjjheid voor de werkgevers in hun
verplichtingen tegenover de Rjjksbank
verlangde. Zjjn houding te opzichte van
het am. de Beaufort gedoogde die meer
dere vrijheidstoekenning, Van dit stand
punt wil de Min. geen schjjnconcessie,
en daarom verklaarde hjj zich principieel
tegen het am. Drucker c. s. Na ook het
am. Schaper (herstel van het oude
ontwerp met het Rjjksbankmonopolie)
sterk te hebben ontraden, met het oog
op de dringende behoefte aan een on
gevallenwet na 3Va jaar voorbereiding,
bestreed de Min. het am. Drucker in
bizonderheden. Het pand der werkgevers
is voldoende dekking van Staatsrisico:
het brengen der administratiekosten op
het rjjk is niet bezwaarlijk. In het
stelsel van het tweede ontwerp is een
reservefonds dat tot 2ó3 miljoen,door
de werkgevers op te brengen, zou stjjgen,
én overbodig én onnoodige omslag.
Tegen het am. Lohman had de Min.
geen bezwaar. De heer Kuyper was
vóór verdeeling der administratiekosten
tusschen het rjjk en de werkgevers,
volgens het amendement, maar was met
de Reg. tegen een reservofonds, dat de
werkgevers zeu bezwaren. In dien zin
stelde hjj met den heer De Visser een
amendement voor. Daarna betuigde de
heer De Savornin Lohman instemming
met het Regeeringsvoorstel wegens het
maatschappelijk voordeel van ongevallen
verzekering, waaraan het algemeen moet
meê betalen. Eigen verzekering achtte
Spreker in het belang van den kleinen
werkgever. De intentie van het am.
Kerdjjk is om de vrije industrie tegen
te gaan. Spreker voelt sympathie voor
de eigenverzekeraars. De betaling in een
reservefonds zou voor hen het konku-
reeren met de Rjjksbank onmogeljjk
maken. Spreker zou daarom stemmen
zoowel tegen het am. Kuyper als tegen
het am. Drucker c. s.
Volgens een bericht uit Lourei zo
Marques wordt daar door de inboorlingen
verhaald, dat de Britsche troepen in den
omtrek van Komatiepoort door de Boe
ren onder Louis Botha zijn verrast en
ingesloten en dat er versterkingen zjjn
afgezonden om hen te ontzetten.
Generaal Buller is uit het leger ver
trokken. Men zou geneigd zjjn om te
veronderstellen, dat de generaal ook
„huis toe" gaat. Den 15en wordt hij
in Pietermauritzburg verwacht, waar
hij generaal Roberts zal ontmoeten, die
via Natal waar hij een bezoek zal
brengen aan het graf van zijn zoon naar
Europa vertrekt. Wat moet Buller an
ders in Natal doen?
Het schjjnt, dat generaal Lyttelton,
het commando heeft overgenomen wjj
maken dit op uit het feit, dat hjj offi
cieel afscheid nam Sir Redvers bij liet
verlaten van Ljjdenburg.
Van groote waarde blijft het feit, dat
de Wet op de spoorljjn zit, zoodat er
wel eens telegrammen kunnen worden
tegemoet gezien, waarin bericht wordt,
dat pas herstelde bruggen of mijlen
spoorljjn zijn vernield en de verbinding
verbroken is.
In het Noorden van Transvaal komen
nog steeds gevechten voor van minder
