HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No! 12
Uitgave van DE ERVEIN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Drieëntwintigste Jaargang.
14-4
van WOENSDAG 13 Februari 1901.
N ieuwsberichten.
TELIfHOONHUMMEH
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden,25.
franco p. post—,40.
Afzonderlijke nommers S centen per stuk.
Prgi por Advertentie van 1-5 regel* 10.25, elke regel
meer 5 cents, groote letter* naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 we, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Eertte Kamer. In de zitting van
Woensdag werd het wetsontwerp tot
wijziging der bepalingen betredende de
straffen en de strafrechtspleging ten
aanzien van jeugdige personen bestreden
door den heer v. d. Biesen, die van
het aankweeken van godsdienstzin meer
heil verwacht dan van gendarmen en
tuchtscholen, om verbetering te brengen
in den verwilderden toestand van het
kind. Onrechtmatig achtte Spreker de
toevoeging van advokaten aan ieder
kind van de prilste jeugd af, dat eenig
kwaad, hoe gering ook, bedreef, gelijk
hij ook afkeurde, dat advokaten, behalve
tot advokaat-kindermeid, tot voogden
worden gemaakt. De heer Kist keurde
in het ontwerp afhet stelsel van voor
waardelijke veroordeeling en de tucht
school; de wijze van het voeren van
een strafproces met bijstand van een
raadsman bij de instruktie; toepassing
van eene volledige, langdradige procedure
voor jeugdige bengels, en samenkoppe
ling van opvoeding en strafinstelling.
De heer Melvil van Lijnden bestreed
tuchtscholen. De heerenSassen, Rahusen,
van Lier en Alberda van Ekenstein
motiveerden hunne stem vóór het ont
werp, dat daartia uitvoerig werd ver
dedigd door den Minister, die betoogde,
dat de tuchtschool is een vrijheidsstraf,
waarbij het kind staat onder opvoed
kundige leiding. Met den heer Rahusen
nam de Min. het met warmte op voor
den ijver en toewjjding der advokaten
in het belang van minderjarigen of on
land zich wel moeten keeren en zal de
regeering het te eeniger tijd bepaald te
kwaad krijgen.
Kitchener vertrekt nog maar niet uit
Pretoria. Vermoed wordt dat zijn ver
bindingslijn door de Boeren óf geheel
vernield en onbruikbaar gemaakt, óf
door hen de terugweg uiterst onveilig is
gemaakt.
Gewag wordt gemaakt van Generaals
die duizend en zelfs tweeduizend stuks
vee medenamen, maar de beesten weer
moesten laten loopen. Van het weghalen
van paarden wordt niet gesproken, de
Boeren kennen te goed de waarde van
het paard voor den oorlogvoerende, om
het niet goed te bewaken.
Heel duideljjk is het niet waar de
Wet thans is, waarschijnlijk in het
Zuid Oosten van Transvaal. Maar de
Engelschen gissen, waar de Wet met
zijn goed ingerichte spionnendienst, vol
komen op de hoogte is van alle bewe
gingen van den vijand.
Hoe het gaai. in de Kaapkolonie,
daarvan deelt Kitchener niets mede.
Volgens den correspondent van een der
Engelsche bladen waren er wel elfduizend
troepen man aangenomen, maar er waren
maar tweehonderd en dertig geweren
voorhanden om de mannen te wapenen en
men wacht nu op een schip met ge
weren. Even treurig is het gesteld met
de paarden en daarom heett men een
wielrijderstroep opgericht.
Men denkt dat bij de opening van
het parlement een verrassing te wachten
zijn. Sommige regeeringsleden zouden
tot de erkenning gekomen zijn, dat zij
door verkeerde inlichtingen misleid zijn
geworden. Zij denken misschien hier
door de openbare meening om te leiden.
Of dit gaan zal is te betwijfelen, als
men bedenkt, in welken geest al sedert
vermogenden. Het ontwerp werd aan-
genomen met 30 tegen 6 stemmen. Voorts êenïgê j ren'het Engelsche volk geleid
werd aangenomen het wetsontwerp, ;s ten opzichte van Z.-Afrika. Er schijnt
i e. eene meening te bestaan, de Boeren
eerst uit de Kaapkolonie te verdrijven
houdende de beginselen en voorschriften
omtrent maatregelen betreflende jeugdige
personen. De Kamer is daarna uiteen
gegaan.
Engeland gaat weer troepen naar
Afrika zenden, dertigduizend ongeoe
fende soldaten.
Men ziet, dat Engeland het niet op
geeft. Ernstiger dan ooit begint men
van verschillende kanten in te zien, dat
de regeering steeds gefaald heeft ener
kans bestaat, dat zij ook thans weer j
falen zal. Wij hebben den oorlog uit
verklaard, zegt een der bladen, en Roberts
teruggeroepen terwille van de verkie
zingende soldaten zjjn ontevreden; het
land verwoest, niets mocht baten, alles
liep verkeerd; slechts de energie der
Boeren is er op vooruitgegaan.
Een Engelsch officier in Afrika deelde
aan een vriend mede: Er is geen de
minste kans, dat de oorlog zal eindigen.
Sedert Juli zijn wij steeds achteruit
gegaan. Geen der generaals zegt in
telegrammen of rapporten de waar
heid, en het is onmogelijk zulk een
groot land van levensmiddelen te ont-
blooten. Verder is de Boer met de am
munitie zeer zuinigheett hjj wat noodig,
dan weet hij het te verkrijgen. Volgens
het gevoelen van dien officier zijn vijftig
duizend man goed geoefende troepen noo
dig om iets uit te richten.
Waar personen, van zeer nabij met
den toestand bekend, zich aldus uitlaten
omtrent den stand van zaken, zal
meent men de publieke opinie in Enge
en ze daarna eervolle vredesvoorwaar-
den aan te bieden. Men moest liever
met het laatste beginnen. De regeering
heeft weer voor honderd twee en dertig
millioen schatkistbiljetten uitgegeven,
een bewijs, dat er alweer nieuwe som
men noodig zijn.
Een macht van ongeveer 1500 Boeren
deed 30 januari een krachtigen aanval op
een buitenpost, hoofdzakelijk bestaande
uit Southwales Borderers, te Modder
fontein, ongeveer 20 mijlen zuidelijk
van Krugersdorp. De Boeren werden
herhaaldelijk teruggeslagen. Het kleine
garnizoen, welks watervoorraad door de
Boeren werd afgtsneden, streed dapper,
totdat het in den avond van 31 Januari
genoodzaakt werd zich aan het over
machtige Boeren-commando over te
gevan. Dit bericht is een aanvulling van
een vroeg, onvolledig telegram.
De Engelschen verloren negen officie
ren en manschappen aan dooden en 17
gewonden. Het is onmogelijk de ver
liezen der Boeren te schatten, die naar
alle berekening hevig moeten zijn. De
Engelschen hebben hun Maxim-kanon
onbruikbaar gemaakt, voordat zjj zich
overgaven.
Ds. Bosman, de voornaamste Holland-
sche predikant te Pretoria, die een on
derzoek heeft ingesteld naar de beschul
diging van roof en andere misdaden,
die door de Engelsche troepen zouden
bedreven zijn, heeft een verslag uitge
bracht, meldende dat voor deze beschul
digingen hoegenaamd geen grond aan
wezig is. Al wat hierover vroeger be
richt is, is dus geheel door de Boeren ver
zonnen I De dominé zal verzuimd hebben
bij de Boeren zelf een onderzoek in te
stellen.
De Boeren vielen den 5 Februari
tusschen Greylingstad en Vlakfontein
een mailtrein aan. De weg was onder
mijnd; de locomotief werd door de
ontploffing gedeeltelijk vernield, Op kor
ten afstand van den trein zag men 400
Boeren, op wie het trein-escorte dadelijk
vuur opende, dat door den vijand krach
tig werd beantwoord. Bijna allepasagiers
werden gewond, waaronder negen zwaar.
De Boeren plunderden de mail, ontlastten
de passagiers van hun geld en kleederen,
en verdwenen toen er troepen uit Grey
lingstad kwamen,
Onder de buitgemaakte zaken bevin
den zich gewichtige papieren, door den
Duitschen consul te Durban naar Johan
nesburg verzonden.
Nog wordt bericht, dat zij een hevigen
aanval gedaan hebben op de voorposten
van Smith Dorrien's colonne bjj Both well,
De voorposten leden ernstige verliezen,
maar de Boeren werden met zwaar
verlies afgeslagen.
vEuropeesche soldaten, die naar Zuid-
Afrika worden gezonden om dadelijk
in het veld te dienen behooren mannen
te zijn van minstens vijf-en-twintig jaar
oud", schreef onlangs een hoofd-officier
van gezondheid. Doch Engeland weet
zulke mannen niet bijeen te krijgen, en
de weinige geharde soldaten die er zijn
j>£ terven als vliegen in het najaar",
schrijft dezelfde dokter. »Hoe ze de stof
stormen van het zuidelijk najaar
ons voorjaar zullen doorslaan, besef
ik niet!1'
Uit de lijsten der dooden blijkt dat
de sterfte schrikbarend toeneemt.
In December stierven 456 Britsche
militairen aan ziekten.
In Januari stierven er 686, dat is 50
pCt. meer.
En nu nog worden eiken dag sterf
gevallen opgegeven die in Januari plaats
hadden, doch thans eerst bekend werden.
Indien er een 700 per maand sterven,
dan is dit een verlies van 8000 man per
jaar... alleen aan ziekte. Voor ieder die
sterft zijn er verschillende die de ziekte
zoo half en half te boven komen, maar
tijdelijk of blijvend verzwakt zijn door
telkens terugkeerende koorts.
Nu, als in eiken oorlog blijkt, dat
ziekte voor troepen te velde moorddadiger
is dan achterladers en lydiet-bommen.
Ondanks velen het wenschelijk achten,
gelooft men niet, dat het overlijden van
Koningin Victoria wijziging zal brengen
in Engelandsch politiek ten opzichte van
Z. Afrika en ook niet dat de Duitsche
keizer als bemiddelaar zal optreden.
Zondag berichtte Kitchener uit Pre
toria
De colonnes die naar het Oosten rukken
bezetten Ermelo den 6en, zij ontmoetan jt
slechts zwakken tegenstand, vijftig Boe
ren gaven zich aan de Britsche colonne
over.
Generaal Botha met 2000 man viel
den morgen van den 6en bij Bothwell
aan. De vijand werd na een ernstigen
strijd teruggedreven. Een Boerengene
raal sneuvelde, een tweede werd ernstig
gewond, twee veldkornets sneuvelden,
twintig ljjken werden in de handen der
Engelschen achtergelaten, vele Boeren
werden zwaar gewond. De Engelsche
verliezen bedroegen 24 gesneuvelden en
53 gewoaden.
Uit Durban kwam bericht, dat bjj
Vlaklaagte den dag na het incident van
Vlakfontein, de Boeren opnieuw een
trein lieten ontsporen. Een werktrein
en eenige voorraden werden ook vernield
in denzelfden omtrek.
In het geheel zjjn tot dusver te Kaap
stad 10 veronderstelde pestgevallen
voorgekomen, waarbjj één bij een blanke
en de overige bij inboorlingen. Er wor
den krachtige maatregelen genomen om
de uitbreiding der ziekte tegen te gaan,
ratten en muizen worden uitgeroeid.
Het was de sterfte onder deze knaag-
diere* die het eerst achterdocht wekte
en tot de ontdekking van de pest leidde.
De groote schoonmaak, die Kitchener
meende te houden in den Vrijstaat met
zeven colonnes schijnt niet bijzonder
geslaagd te zjjn als men nagaat dat de
Boeren in den omtrek van Greylingstad
in het gezicht der colonnes nog een trein
konden veroveren.
Nog altijd vallen kleine troepjes Boe
ren uit het Noorden de Kaapkolonie
binnen. De grootste van deze troepen,
200 man sterk, drong door tot het dis
trict Middelburg en trekt nu naar het
Westen, naar men gelooft om zich aan
te sluiten bjj het commando van Hertzog.
Intusschen rukken de Engelsehe troe
pen in het Westen noordwaarts. Kolonel
de Lisle trekt nu tegen Hertzog's hoofd
kwartier te Calvinia op.
Tweehonderd man versterkingen onder
aanvoering van vier officieren, zjjn Za
terdag van Southampton naar Kaapstad
vertrokken.
Koning Edward VII zal persoonljjk
het parlement openen. Sedert vjjf en
twintig jaar heeft de opening plaats
gehad namens de Koningin.
Een der Engelschen bladen, de West-
mintler Gazette geeft een uitvoerige be
schrijving van de plechtigheden en het
ceremonieel waarmede een en ander zal
gepaard gaan.
De Koninkljjke kroon, veertig Engel
sche onsen zwaar, mag echter door den
Koning nog niet gedragen worden, voor
de kroning heeft plaats gehad.
Al de telegrammen van Roberts zjjn
thans thans verschenen. Niettegenstaan
de de Kmet slechts uittreksels geeft,
vullen die toch in het blad achttien ko
lommen. Zouden dit nu de onvervalschte
telegrammen zjjn?
Bericht wordt, dat Engeland troepen
zal ter leen vragen aan Portugal ter
bewaking van punten, thans door Engel
sche troepen bezet.
Uit het groote wespennest China geen
nieuwsde onderhandelingen vlotten
niet en inmiddels kost de toestand
schatten, die weliswaar van China terug
geëischt zullen worden, maar tusschen
eisch en afrekening ligt een heele reeks
van mogelijkheden, zoodat een streep
door de rekening nog best mogelijk is.
Li Hoeng Sjang is ziek, met hem kan
dus niet onderhandeld worden, het hof
verkiest niet naar Peking te komen. De
mogendheden zitten dus vrjjwel met de
handen in 't haar. Opperbevelhehber
von Waldersee meende in April weer
