HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No? 14.
144
van WOENSDAG 20 Februari 190 L
N ieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Uudegracht 88. Drieëntwintigste Jaargang.
TELEPHOONNUMMEK
TELEPHONISCHE VERBINDIN6
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Par drie maanden,25.
b franco p. post—,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stnk.
Ptü« per Advertentie van 1—5 regela f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentim worden aangenomen lot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden ge/plaatst.
WETEN EN WERKEN.
In de bijeenkomst van Maandag trad
de Heer Saeys op met eene voordracht
over de bevolking van Europa.
In hoofdzaak dankt Europa zijn bevol
king aan Mongolen en Kaukasiërs, de
de eerste in Noorwegen, de Lappen, de
laatsten weer te verdeelen Haniten, die
voor 't oogenblik buiten beschouwing
kunnen blijven, de Semieten en de
Indo-Europeanen. De laatste groep ver
deelt spreker even in Kelten, Romanen,
Germanen en Slaven om elk dan afzon
derlek te bespreken.
De Kelten bewoonden Midden en
West-Europa. Steeds zijn naar het Wes
ten opgedrongen, totdat hun bestaan
thans nog in hoofdzaak bepaald is tot Ier
land en een deel van Schotland en Wales.
Hun volkskarakter was gdel en licht
zinnig. In Ierland heeft het Engeleche
element zich meer en meer doorgedron
gen, zeker niet tot voordeel van de be
volking. Het Keltsche ras is sterk aan
het atnemen.
Het Romanische ras bewoont Spanje,
Frankrijk,j Italië.
Toen de Romeinen de Punesiërs uit
Spanje verdreven hadden werd Spanje
geromaniseerd. Het verdrijven derMoo-
ren heeft aan het gemoedsleven der
Spanjaarden den tint van religie haat
gegeven, die zeker scherper zou uit
komen, hadde niet de Spanjaard te be
schikken over een massa goeden luim
De Spanjaard is traag van aard.
Het Italiaansche volk, als hetSpaan-
sche van Romaanschen oorsprong, komt
in vele opzichten overeen. Sedert de
ontwikkeling van Amerika is zijn handel
verlegd naar het Westen.
De bevolking van Frankrijk, mede van
Romaanschen oorsprong, vereenigt in
zich de goede, doch ook de verkeerde
eigenschappen van het ras.
Het Romaansche ras heeft zijn tyd
gehad, heel anders dan het Germaansche,
dat waarschijnlijk thans zijn hoogtepunt
beieikt heeft. Eerst zijn Noren en Zwe
den Germanen, de eerste zijn bekend
door hun stoute invallen in Europa. De
Zweed beschouwt zich als van edeler
gehalte te zijn dan de Noor, de waarheid
is, dat de Noor hooger staat in ontwik
keling. Engeland is mede in hoofdzaak
door Germanen bevolkt, hoewel alle
stammen als Kelten, Romeinen, Ange-
len, Saxers en Noren het bezocht heb-
voor korter of langer tyd.
Door de afzonderlijke ligging van hun
land hebben de Engelschen alleen oog voor
hun eigen omgeving voor eigen land en
eigen zaken.
Zij zijn energiek, gezellig, beminnen
sport, doch hebben hierdoor behoefte
aan sterke voeding, wat hen tot een
krachtig menschensoort maakt.
Duitschland, het hoofdtand van den
Germaanschen stam, is in de laatste
dertig jaren sterk vooruitgegaan zoowel
op 't gebied van handel, nijverheid als
kunstnijverheid. De Duitscher trekt door
alle landen en hij alleen kent het we
reldburgerschap. Een Bismarck was er
noodig om het verbrokkelde Duitschland
te vereenigenDuitschland is groot door
zijn innerlyke kracht.
Spreker meent dat Duitschland, de
Germaansche stam zijn hoogtepunt thans
bereikt heeft en de toekomst berust bij de
Slaven, (Russen, Serven, Bulgaren en
Polen.)
Vooral van het godsdienstig stelsel
der Grieksche Kerk, in verband met
het' volkskarakter, wist Spreker nog mede
te deelen.
Natuurlek deden korte geschiedkun
dige uitwijdingen het hare om het
onderling verband, duidelijk te maken
en menige anecdote deed heel wat pret
ontstaan.
Aanstaanden Maandag zullen wy on
der het gehoor zrjn van den Heer W.
Otto.
Tweede Kamer. De Voorzitter open
de Woensdag de vergadering met de
droeve mare van het overlijden van
Mr. A. F. K. Hartogh die den vorigen
dag nog schijnbaar in goede gezondheid,
opgewekt als altyd tegenwoordig was
en plotseling is heengegaan. Hy stelde
voor de nagelaten betrekkingen de har
telijke deelneming dei' Kamer te betui
gen. De Min. van Binnenl. Zaken bracht
namens de geheele Regeering en ook
als oud vriend en geestverwant hulde
aan de nagedachtenis van den eminen-
ten overledene, waarby ook de heer Groen
van Waarder zich aansloot. Aan het
het algemeen debat over het wetsont
werp tot regeling der toelating schipper
en koopvaardijschepen namen deel laatst
genoemd lid, die zich bij het ontwerp kon
neêrleggen, en de Heeren Fokker en Ver-
hey, die er maar halftevreden over waren.
De Minister van Waterstaat enz. ver
dedigde het ontwerp, en bestreed na
sluiting van het algemeen debat, een
op art. 1 voorgestelde amendement
waarvan het eerste werd verworpen met
40 tegen 15 stemmen, liet tweede met
41 tegen 16 stemmen. Art. 1 werd aan
genomen. Een bij art. 3 door de Komm.
van Rapp. voorgesteld amendement werd
toegelicht door den Fokker, overbodig
en schadelyk gekeurd door den heer
Groen van Waarder en bestreden door
den Min. van Waterstaat enz. De Mi
nister van Bnitenl. Zaken wees op met
verscheidene staten bestaande traktaten,
welke hel am. overbodig maken.
Donderdag werd het debat over art. 2
Koopvaardy wet en het daarop voorge
stelde amendement voortgezet. De Min.
van Waterstaat enz., wist door het toe
zeggen van eene wijziging van art. 8
te verkrijgen dat de Komm. van Rapp.
haar am. op art. 2 introk; een ander
am. op art. 5 om voor schippers op de
kleine vaart het stuurmansdiploma te
eischen werd door den Min. ontraden
en verworpen met 37 tegen 15 stemmen.
Amendementen van de heeren Groen
van Waarder en Fokker op artt. 7 en
werden op een enkel na bestreden
door den Min. Een am. Fokker werd
verworpen met 50 tegen 6 stemmen, een
gewijzigd am. Groen van Waarder aan
genomen met 44 tegen 4 stemmen. De
overige artikelen werden goedgekeurd en
de eindstemming werd bepaald op den
volgenden Woensdag. Daarna werd de
wijziging van artt. 92103 van het Indi
sche Regeeringsreglement aangenomen.
Aan de orde was vervolgens de motie van
den heer van Raalte betreffende het
Konsulaatwezen, die door den voorstel
Ier werd toegelichtden volgenden dag
zou hij die toelichting voortzetten. Op
voorstel van den heer van Bylandt wordt
besloten, de zitting van den volgenden
dag te 2i/s uur te doen eindigen, om
den leden gelegenheid te geven de ter
aardebestelling van Mr. Hartogh bij te
wonen.
Vrijdag vervolgde de heer van Raalte
de toelichting zijner motie, uitvoerig
betoogend, dat hervorming in deze aan
gelegenheid volstrekt noodig is. De Min.
van Buitenl. Zaken bracht hulde aan
de rede van Raalte, maar verklaarde
niet te begrijpen wat men zich van
eene reorganisate van het Konsulaat-
wezen voorstelt, en zeide, dat bij de
Reg. tegen eene organisatie in den geest
van den heer van Raalte overwegend
bezwaar bestaat, zoowel om het karak
ter dier organisatie als om financieele
redenen. Dinsdag zou het debat worden
voortgezet.
De pas verschenen telegrammen van
Roberts, beginnen eenig licht te ver
spreiden omtrent de Z.-Afrikaansche
toestanden. Men komt tot de conclusie,
dat vrede zonder onafhankelijkheid nooit
door de Boeren zal aanvaard worden.
Doch om dit te bereiken zal verandering
in de regeering noodig zijn, zouden
Chamberlain en Millner, de gouverneur
van Kaapkolonie, moeten aftreden. Men
zegt, dat er in de ofHcieele kringen
wordt gezocht naar een middel om
Engeland te bewegen tot het aanknoopen
van vredes-onderhandelingen.
Aan de Morning Poet" wordt nog
het een en ander gemeld omtrent de
groote beweging der zeven generaals.
De zeven colonnes, die aan de gecom
bineerde beweging tegen Botha deel
nemen, vormen een onafgebroken lijn
door het land, met Ermelo als centrum.
De twee uiteinden der linie werpen zich
vooruit en jagen voor zich uit 5 tot
8000 Boeren in de richting van het
uiterste zuidwestelijke punt van Trans
vaal.
Generaal French is opperbevelhebber
Alle wegen die naar het zuiden lei
den, zijn bezet, zoodat, als de Boeren
al het geluk hadden te ontsnappen door
zich in kleine troepjes te splitsen, zij
hun convooien en wagens zeker zouden
verliezen.
En dan wordt er bijgevoegd «Men
verwacht een groot succes."
Een particulier schrijven uit Pretoria
te Kaapstad ontvangen van een goede
vriendin van de vrouw van Generaal
Louis Botha, bevat de onwaarschijnlijke
mededeeling, dat mevrouw Botha Pre
toria verlaten heeft met een militair
geleide, om te trachten haar echtgenoot
over te halen zich over te geven. Na
haar bezoek aan het laager van haar
echtgenoot zou zij te Pretoria terug-
keeren.
(Jit Lourenzo Marques komt van j.
Woensdag bericht, dat het koorts-seizoen
daar bijzonder streng is. Er zijn vele jj
zieken en vele sterfgevallen kwamen
voor onder aanzienlijke Britsche inge
zetenen, hoogere spoorweg ambtenaren
en de beambten, belast met den trans
port-dienst voor de Britten in Transvaal,
die tegenwoordig heel kalm over Por-
tugeesch gebied schynt te geschieden.
De Britsche bladen gaan voort des
Konings troonrede te bespreken, vooral
in verband met Z.-Afrika.
Tenzij wij, zegt Daily News, als
meesters en veroveraars kunnen op
treden, zegt onze Premier, is er geen
uitzicht op vrede." Men zou dichter bij
de waarheid zyn, meent het blad, als
men de uitspraak omkeerde. „De Hol
landers zyn nooit een onderdrukt ras
geweest, en zullen het nooit zyn. Eene
poging om hen te berooven van hun
vrijheid staat gelyk met eeuwigduren-
den oorlog, hoogstens afgewisseld door
tijdvakken van een onrustigen en nauwe
lijks verdragen wapenstilstand."
Het financieele blad Investors Review
het orgaan van goud- en diamantmyn-
eigenaren, maakt zich zeer bezorgd over
den toestand in Zuid-Afrika.
Het wijt den toestand aan Lord Ro
berts, die «door zijne misslagen den
grooten veldtocht bedierf" en zegt dan:
«Thans zullen er nog twee jaren
noodig zyn om de Boeren geheel tot
onderwerping te brengen. Maar dat kan
het Engelsche volk niet uithouden en
daarom is beter, een eervollen vrede
te sluiten, eer nog door de onbekwaam
heid onzer Generaals het land geheel
wordt verwoest en alle mijnen worden
vernield
De Britsche bladen zijn vol verwach
ting omtrent het slagen der groote be
weging van «de zeven Generaals" op
het oogenblik bezig van West naar Oost
de Transvaal van Boeren «schoon te
vegen."
Volgens de Morning Post vormen de
zeven colonnes, die aan de gecombineerde
beweging tegen Botha deelnemen, een
onafgebroken lijn door het land, met
Ermelo als middenpunt. De twee uit
einden der linie werpen zich vooruit en
jagen voor zich uit 5 tot 8000 Boeren
in de richting van het uiterste zuid
westelyke punt van Transvaal.
Generaal French leidt de beweging.
Volgens bericht van Kitchener is
Plumer in aanraking geweest met de
Wet. De Boeren sneden wel voor en
achter de halte Baartmans ten Noorden
van de Aar de lijn af, maar de Engel
schen maakten zich meester van twintig
wagens en een maxim. Engelsche bladen
noemen de berichten bepaald gunstig en
spreken al van De Wet verslagen en
de Boeren op de vlucht.
Naar uit Standerton wordt bericht,
hebben de Boeren den 13en Februari
tusschen Val-station en Greylingstad
weer een trein in de lucht laten vliegen.
De trein, een loodstrein, bestaande uit
drie wagens en een locomotief, die
achteraan reed, werd gevolgd door een
gepantserden trein, die op de Boeren
vuurde. Toen echter het kanon van
dezen trein weigerde, moest hy terug.
stoomen, waarop de Boeren de machine
van den eersten trein ia volle vaart
naar den gepantserden trein lieten loopen.
Deze ging verder terug en de locomotief
kon gestopt worden op een helling,
zonder dat meer schade werd aangericht.
Als gevolg van de schaarsche en over
dreven berichten over de pest, hehben
meer dan 1000 inlandsche dokwerkers
den arbeid neergelegdmen gelooft
echter dat zij, indien de werkelijke staat
van zaken zal worden blootgelegd, tot
den arbeid zullen terugkeeren.
Het ontladen van schepen is echter
tijdelyk zeer vertraagd.
Heden werden geen nieawe gevallen
van pest gemeld.