HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No 68
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Drieëntwintigste Jaargang.
144
van WOENSDAG 28 Augustus 1901.
Nieuwsberichten.
teliphoo|nnümm;er
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
P«r drie maanden—,25.
franco p. poet—,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Frtja per Advertentie vu A—5 regels 10.25. elke regel
meer 5 cents, groete letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdcm zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Zouden de Boerenfamilien weer aan
het trekken zgn? Men zou dit afleiden
uit een bericht van den luitenant kolonel
Williams. Hij zou toen na een hard
nekkig gevecht het geheele convooi ge
vangen genomen, tachtig wagens en veel
vee buit gemaakt hebben.
De berichten aangaande interventie
in den oorlog beginnen eenigen meer
deren vorm te krijgen. Het Fransche
blad Rappel deelt naar zijn zeggen
uit goede bron mede, dat Keizer
Nicolaas reeds onderhandelingen over
vrede heeft aangeknoopt en dat eene
eindovereenkomst schijnt tot stand te
zullen komen. De vredesvoorwaarden
zouden inhoudenErkenning der beide
republieken als onafhankelijken staten
maar Engeland zou het mijngebied
annexeeren en eene oorlogsschatting
vragen. Engeland zou daarentegen af
staan zgn verkooprecht op Lourenco
Marques tegen den prijs van de oor
logsschatting.
Wjj begrijpen het niet, óf de bericht
gever fantaseert; het laatste komt het
waarschijnlijkst voor.
Op het oogenblik zijn er dertien van
de zeven en twintig leden van den
eersten Volksraad in de kampen en van
den tweeden meer dan de helft.
Dat het niet voor den wind gaat blijkt
weer uit de laatste verliezenlijst; vijf
dooden, vier en twintig gewonden, waar
onder vier officieren, tevens elf aan
ziekte overleden.
Altijd nog is de Kaapkolonie het too-
neel van de beweeglijkheid der Boeren
uit het midden der Kaapkolonie dringen
zij meer en meer naar het zuiden. Blijk
baar kunnen de Engelsche troepen hier
niet veel verrichten en schijnt de bevol
king zich ook niet in te spannen om
hun stamverwanten, de Boeren onaan
genaam te zijn.
Weder wordt gewag gemaakt van een
verrassing, maar die in zooverre gelukkig
afliep dat al de Boerenpaarden op hol
sloegen toen de Engelschen begonnen
te vuren.
De Wet heeft of zal of heeft bezoek
ontvangen van den Hollandschen predi
kant Murray uit Natal om hem tot over
gave te bewegen. Ds. M. is hiertoe
uitgenoodigd door het legerbestuur. Ieder
ziet in die zending een bewijs van Enge-
lands zwakheid. Ook bestaat erteLonden
eenige ongerustheid aangaande een brief
van een officier waarin verklaard wordt,
dat de gezondheidstoestand in het leger
slecht is. Er moeten verder weer ge
vechten hebben plaats gehad.
Laffan meldt, dat Boerengevangenen
uit het kamp van Simonsstad aan den
hertog en hertogin van Cornwall servet-
ringen en een broche, in den vorm van
een schild, vervaardigd uit Transvaalsche
munten, hebben aangeboden. Op verlan
gen van den hertog werden de gevers
aan hem voorgesteld in het admiraliteits
gebouw.
De Neue Freie Presse te weenen heeft
van het Weenerhuis, dat de Boerenvaan-
dels leverde, de volgende bg zonderheden
vernomen omtrent de leuzen die er op
staan. Dat van Botha heeft tot devies:
„Worstel met behulp van God", dat van
Lucas Meger „Voor vrgheid, volk en
vaderland", dat van Erasmus „God heeft
de bevrijding beloofd", dat van De la
Rpy „God is onze leidsman", dat van
der Merve „Eendracht maakt Macht".
Het corps van Krugersdorp heeft een
der mooiste vaandels, met de woorden
„Gedenk Paardekraal," onder het beeld
van het monument ter herinnering aan
Paardekraal.
Het Duitsche corps heeft het devies:
„De Vrijheid en het Recht", het artille
rievaandel bevat deze trilogie: „Moed,
rede trouw".
Het vervaardigen der vaandels, onge
veer 50 A 60 in getal, heeft ongeveer
een jaar geduurd. Twee dagen voordat
de Engelschen Pretoria binnenkwamen,
werd aan generaal Botha het zgne over
handigd.
Den vijand is nog geen enkel vaandel
in handen gevallen.
Zondag werd geseind dat Steyn en
De Wet Zaterdag dicht bg de oostelijke
grens van de Kaapkolonie aan de Visch-
rivier waren.
De Boeren in de Midlands zijn thans
gesplist in kleiner afdeelingen dan tot
nog toe. Zij trekken meer dan ooit bg
nacht, en het is dientengevolge moei
lijker hem op te sporen. Zg vinden ge
makkelijker voedsel en fourages omdat
zij in kleiner aantal komen.
De Boeren krijgen nog steeds op
geheimzinnige wgze paarden.
Twee groote commando's, die te samen
ongeveer 700 man tellen, zijn verhinderd
een poging uit te voeren om over de
Oranje-rivier in de Kaapkolonie te vallen.
Naar gemeld wordt is een Hottentot,
die door de Engelschen als scout ge
bruikt werd, door de Boeren gefusilleerd,
nadat de proclamatie tegen het dood
schieten van inboorlingen was uitge
vaardigd.
Nog wordt bericht omtrent het ver
nielen van telegraaflijnen en spoorwegen
in de Kolonie en in Natal.
Met het gereedmaken van transporten
levensmiddelen schgnt in Engeland er
gerlijk geknoeid te worden, althans het
legerbestuur in Zuid-Afrika heeft hon
derd zeventien ton vleesch, pas aangeko
men, afgekeurd. De Engelsche soldaat zal
zich dus voorloopig wat moeten behelpen,
tot er weer nieuwe voorraad aangevoerd
is. Hoe hét in deze met de andere
levensmiddelen gesteld is wordt niet
vermeld. Het artikel kleedingstukken
heeft al meer dan eens aanleiding tot
klachten gegeven.
In de Kaapkolonie bestaat ongetwijfeld
meer gisting dan wordt medegedeeld,
maar toch geeft de algemeene toestand
Engeland aanleiding tot bezorgdheid en
waarschijnlijk om die reden zal het
Kaapsche Parlement dit jaar niet bijeen
komen. Men gelooft, dat tegen dien tijd
een krijgswet zal treden in de plaats
van het grondwettig zelfbestuur. De
loyalisten, aanhangers van Engelsch be
stuur klagen, dat de regeering hen niet
beschermt tegenover de Boeren; Enge
land schgnt door den toestand aan han
den en voeten gebonden. Er valt voor
het leger zooveel te doen in de republieken,
dat Kritzingers hoofdmacht nog in 't
hart der Kolonie zit, dat Scheepers tel
kens meer voorwaarts trekt en De Wet
ook weer in de kolonie is. Deze drie
bezetten meer gebied dan Engeland in
de republieken. Wel wordt het mogelijke
gedaan om te zorgen, dat de Boeren
geen voorraden in de Kolonie vinden,
bvb. verbod van het hebben van levens
middelen voor langer dan een week en
verbod van uitvoer, maar de groote uit
gestrektheid van het land belet het
noodige toezicht op het nakomen der
bevelen, en van daar dat men niet anders
weet te straffen dan met den kogel. Het
spreekt van zelf, dat hierdoor de ver
broedering, door Engeland zoo zeer ge-
wenscht, meer danooitonmogelijk geacht
wordt.
Te Southampton is het hospitaal
stoomschip „Oceana" aangekomen met
450 repatrieerende zieke soldaten en
officieren, die na de expiratie niet weer
in dienst wenschen te treden. Onder de
zieken bevindt zich de luitenant Yeomen
Coates, die aan den hals verwond, het
spraakvermogen mist. Vier zijner broe
ders werden in den oorlog gedood.
Engelsche telegrammen vermelden
weer van schoonveeg-expedities, van ge
vechten waarin zóóveel en zóóveel Boeren
vielen en van hevige gevechten waarin
de Engelschen geen verliezen leden en
van commando's die bgna in hun handen
vielen.
Inmiddels zendt Engeland weer vijf
honderd soldaten en tweehonderd paar
den.
Een correspondent van de „Morning
Post", die een reis heeft gemaakt langs
den Mantjoerjjschen spoorweg, deelt
daaromtrent mede, dat de aanleg veel
te wenschen overlaat. De spoorwegdjjken
zijn onvoldoende belast en geraken dien
ten gevolge onklaar. De bruggen zijn
alle tijdelijke bouwwerken, die zelfs bij
kleine overstroomingen worden wegge
slagen. Voor het eind van het jaar,
meent hg, zal de spoorweg niet goed
bruikbaar zjjn.
Keizer Nicolaas van Rusland heeft ge
last dat voortaan jonge Montenegrijnen en
Bulgaren vrijelijk moeten worden toe
gelaten tot de lessen aan de Russische
militaire scholen. Tot dusver werden
zij slechts bij uitzondering en op bij
zondere aanbeveling toegelaten.
Volgens de Truth heeft keizerin Frie-
drich enkele maanden voor haar dood
haar dagboeken en haar briefwisseling,
waaronder ook de brieven van haar
moeder, koningin Victoria, laten ver
nietigen.
Twee der grootste lucifersfabrieken
der wereld, de Amerikaansche „Diamond
Match Compagny" (Edwin Gould en
Barker) en het Londensche huis Byrant
and May hebben zich vereenigd met het
doel een wereld monopolie voor de fabri
cage van lucifers te vormen. Er zgn
reeds onderhandelingen aangeknoopt met
de fabrieken in Italië, Duitschland en
Zweden.
Zondag had nabij de Belgische grens
een gevecht plaats tusschen marechaus
sees uit Sas van Gent en eenige Belgen
die met verboden vischtuig vischten.
Een der marechaussees die onder vaten
geduwd werd maakte van zgn vuur
wapen gebruik met het gevolg dat hg
zijn aanvaller doodde. De vier anderen
gingen toen op de vlucht doch een
hunner werd nog gevangen genomen.
De oorlogstoestand in China zou
thans als geëindigd beschouwd kunnen
worden, als het protokol geteekend was,
maar het hof schgnt er geen haast mee
te hebben, althans Prins Tsjing, gelast
met de leiding in deze, heeft al twee
maal te vergeefs machtiging aangevraagd
om de overeenkomst te teekenen.
Er worden weer Turksche wreedheden
bedreven; een dorp, bewoond door Ar
meniërs is uitgemoord en zes dorpen
zgn vernield, de inwoners zijn naar de
bergen gevlucht.
De stadhouder van Creta in naam der
mogendheden, Prins George van Grie
kenland is er erg voor het eiland voor
Griekenland te annexeeren. Dit gaat
echter niet zonder toestemming van
zijn lastgevers, daarom zal de Prins de
Europeesche hoven bezoeken om hen
hiertoe over te halen. De Prins doet
fatsoenlijker dan Engeland; dit annex
eert zonder toestemming, zonder dat er
geprotesteerd wordt. Maar de prins is
ook zoo grootmachtig niet. Dan is nog
de vraag of de Cretenzers zelfGrieksch
willen worden. De Mohomedanen op het
eiland meer dan de helft der bewo
ners zullen terwille van hun
dienst liever Turksch big ven.
De afgeloopen manoeuvres der En
gelsche vloot hebben aanleiding gegeven
tot scherpe kritiek van Duitsche zjjde
door een Duitsch officier, die ze bij
woonde. Een vergelijking wordt ge
maakt met de Fransche vloot en valt
in alle opzichten uit in het voordeel der
laatste terwijl de gevolgtrekking wordt
gemaakt, dat in een zeeoorlog de En
gelsche het onderspit zou moeten del-
In verschillende Duitsche fabrieken
heeft men tengevolge van den oorlog
het personeel moeten verminderen, een
paar slaan reeds geheel stil.
Het bezoek van keizer Nicolaas en zgn
gemalin aan Frankrijk zal op zijn minst
vijf dagen duren en is vastgesteld op 16
September. Blgven de vorstelijke gasten
langer dan zou het incognito zgn.
Behalve van de ontmoeting van den
Czaar met keizer Wilhelm en president
Loubet, wordt ook eene samenkomst
met den koning van Engeland in het
vooruitzicht gesteld te Fredensborg in
Denemarken.
De Fransche doctor Garnault, die zich
beschikbaar heeft gesteld tothetondei
gaan van een proef inzake het overbid -
gen van tuberculose van rund op
mensch, welke volgens professor Ko.
niet plaats kan hebben, heeft op zgn
aanbod geen antwoord ontvangen. Nu
heeft hg besloten de proef zelf te nemen
onder behoorlijke controle.