HAARLEMS C
PREDIKBEURTEN enz.
Eerste Blad.
No 95
144
van ZATERDAG 30 November 1901
TE HAARLEM
Zondag 4 Dec.
1901.
Nieuwsberichten.
A
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Drieëntwintigste Jaargang.
T E;L E PH O O N N U M M'.E R
TELEPHONISCHE VERBIND1NB
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden—,25.
franco p. post ,40. Pr|» pei Advertentie Tan 1-5 regelt 10.29, elke reyel
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
meer S rent*, groote letters naar plaatsruimte.
Advertentim worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Eglise Wallonne.
Ui heures, Mr. Muller.
Gereformeerde Kerk.
Ged Oudegracht.)
Voorm. 10 ure, Ds. Mulder.
's Avonds 51/3 ure, Ds. Mulder.
Eben-Haëzer Kerk.
(Klein Heiligland)
Voorm. 10 ure, Ds. Tihben.
's Avonds 5Vs ure, Ds. Tibben.
Woensdag.
Avonds 8 ure, Ds. Mulder.
Gemeenschappelijke dienst.
Christelijk Geref, Gemeente.
{Zuiderstraat.)
Voorm. 10 ure, Ds. Schotel.
's Avonds 5Vs are, Ds. Schotel.
Woensdag.
's Avonds 8 ure. Ds. Schotel.
ïiuthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, Ds. Poolman.
Nam. 1 ure, Zondagsschool,
's Avonds 6% ure, Ds. Wempe.
Kerk der Veroenigde Doopsgezinden
Voorm. 10 ure, Ds. Plantenga.
'e Avonds 6 ure. Dr. Elhorst.
Remonstrantsch Geref. Kerk.
Voorm. 10 ure, Dr. Haentjens.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure, Ds. de Blocq van
Scheltinga.
Baptiste Gemeente.
Lokaal Schachelstraat 6.
Voorm. 10 ure, Onderl. vergadering.
Nam. 121 ure, Zondagsschool.
'8 Avonds 6 ure, Avondmaal,
s Avonds 8 ure, Meisjesvereeniging,
{Dinsdag.)
'sAvonds 8>/s ure, Bidstond.
Z. D. Baptisten.
{Parklaan 17.)
Sabbat (Vrijdag) 's avonds 8 ure,
Bespreking van de Profetiën.
Sabbat (Zaterd.) vm. 10 ure, Prediking.
Sabbat (Zaterdag) Nam. 3 ure, Sabbat-
school. Onderl. Bijbelbespreking.
Afdeeling Haarlem van het
Nederlandsch Luth. Genootschap
voor In- en Uitwendige Zending.
Zondagsschool ten 1 ure in de Open
bare school C, Leidsche Vaart.
BUITENGEMEENTEN.
Waai niets andara vermeld wordt, wordt de
Ned. Hervormde Kerk bedoeld.
Bennebroek.
Voorm. 10 ure, Ds. J. L. Zegers.
Collecte voor de Kerk.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, Ds. Boon.
Nam. 2 ure, Ds. Boon.
Voor de kinderen.
Evans. Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, Ds. Helper Sesbrugger.
Evang. Luth. Pred. te Amsterdam.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, Ds. van Leeuwen.
's Avonds 6Vs nre, Ds. van Leeuwen.
Heemstede.
Voorm. 10 ure, de Heer P. Veen.
Candidaat.
Hillegom.
Voorm. 10 ure, Ds. van Veen.
's Avonds 5 ure, Ds. van Veen.
Hontrijk en Folanen.
Voorm 10 ure, Ds. Heeringa.
Santpoort.
Voorm. 10 ure, Ds. Kutsch Lojenga.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, Prof. I. M. S. Baljon.
Hoogleeraar te Utrecht.
Doopsbediening.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, Ds. Hulsman.
Doopsbediening.
's Avonds 6Va ure, Ds. Hulsman,
Tweede Kamer. Zitting van Vrijdag
(vervolg). Na het sluiten van het alge
meen debat over de Ind. Begrooting
werd een aanvang gemaakt met de be
handeling in de onderdeelen. In antwoord
op een opmerking van den heer Fock
verklaarde de Min. dat in overweging zal
worden genomen, in hoeverre de Alge-
meene Secretaris in Indië verkeerd werkt.
De heer Idenburg wees op misstanden in
Palembang, wat de rechtspraak betreft,
waar de opgelegde boeten in de zakken
komen van de hoofden die recht spreken.
De Min. bolootde onderzoek. In behan
deling kwam ook de zaak Stormer.
Aanleiding tot deze behandeling gaf een
reeds sedert 1898 aanhangig adres van
de echtgenoote van den Indieschen amb
tenaar Abbema, naar aanleiding van
handelingen van den gewezen controleur
van Batjan, Stormer, die wegens die
handelingen des tij de „eervol" ontslagen
werd. De Komm. van onderzoek stelde
voor den Minister dank te zeggen voor
de verstrekte inlichtingen en verder over
de zaak heen te gaan. De heer van Kol
kwam krachtig tegen dit voorstel op.
Het betrof hier vreeselijke misbruiken
in Indiesche gevangenissen, Heftig keur
de Spreker af het wanbeheer en de
wreedheden van den ex-contróleur Stor
mer, naar aanleiding der klachten van
Mevr. Abbema, De konklusie was te zwak
tegenover een ambtenaar, die verdacht
wordt van moordaanslag en moord en
toch eervol werd ontslagen. Nadat de
heer Drukker namens de kommissie
waarbij de Min. zich aansloot de
konklusie verdedigt had, verzachtte de
heer van Kol zijn aanvankelijk gedaan
voorstel om den Goev. Gen. tot eene
strafrechterlijke vervolging uittenoodi-
gen in dien zin, dat hem nu verzocht
zou worden, de mogelijkheid dier ver
volging te onderzoeken. Dit voorstel werd
aangenomen met 33 tegen 23 stemmen'
De Kamer deed daarna nog nog de af
deeling Justitie af.
Bij de Maandag voortgezette behan
deling der Indiesche Begrooting onder
steunden de heeren v. Limburg Styrum
en van Vlijmen den wensch der Indiesche
Rekenkamer naar verbetering van Kon-
tröle op de boeking van ontvangsten.
De heer van Kol drong aan op aankoop
in Indië van goederen, in plaats van die
in Nederland aan te schallen, waar de
keuring ondeugdelijk is. De Min. van
Kol antwoordde, dat kasboek zal worden
gehouden en verschillende kontróle-
maatregelen in onderzoek zijn. In zake
de goederen uitzending, waaronder veel
spoorwegmaterieel, bevordert hij zooveel
mogelijk de Indiesche nijverheid, en
tegen levering van slechte waar wordt
gewaakt door verantwoordelijkstelling
van den leverancier ook na uitzending.
Alle klachten worden onderzocht. De
Min. zou binnenkort het koloniaal keu
ringsetablissement te Amsterdam be
zoeken. Bij de vierde afdeeling bracht
de heer De Visser de zsndingsbelangen
ter sprake, en daarbij het onderwijs in
de Minahassa. De heer van Limburg
Styrum stemde in met het plan tot ge
leidelijke afschaffing der heerendiensten,
maar hij kon niet goedkeuren, dat het
excedent hoofdgeld in de schatkist komt.
Het geld worde veeleer besteed aan ver
dere afschaffing der heerendiensten. Ver
der drong Spreker aan op goedkoope
kredietverschaffing aan de bevolking ter
bescherming tegen woekeraars. De Heer
van Karnebeek verzette zich tegen het
zijns inziens onnoodig besteden van 6
ton voor afschaffing van heerendiensten,
waarmede hij voorzichtigheid aanbeval.
De Heer van Kol betoogde dat Nederland
de Christeninlanders in de Minahassa
aller ellendigst bejegent. Hij ontwikkelde
de grieven der bevolking, en drong aan
op ernstig onderzoek.
Chamberlains rede, te Edinburg ge
houden blijft het Duitsche volk aanprik
kelen, zoo hevig, dat des ministers
briefjes, waarin hij achteruit krabbelt,
niets baten.
Een Engelsch blad zegt dan ook zeer
terecht, dat het zóó niet kan voortgaan,
dat de Duitsche regeering wat moet
doen, maar het blad twijfelt of die wel
in staat zal zijn den steun te bezwaren.
En dit alles door de flap-er-den-boel-
maar-uit methode van Chamberlain.
De medische faculteit in Engeland
begint ook tot de overtuiging te komen
dat de vrouwenkampen in Zuid-Afrika
ongeschikt zijn voor het verblijf van
menschen. Zij put dit oordeel uit het
ontzettende sterftecijfer, 254 per duizend
en wijst er op, dat dit nimmer, zelfs
niet bij de hevigste epidemie in Enge
land, hooger klom dan tot 70.
Kitchener bericht dat generaal Knox
met het geheele commando van Joubert
heeft afgerekend.
Weer is met een Oosterijker een
contract gesloten tot leverantie van
twintigduizend paarden.
Chamberlain neemt voorloopig geen
uitnoodigingen aan tot het houden van
politieke toespraken. Waarschijnlijk heeft
hij van zijn mtdeministers een wenk
ontvangen om wat voorzichtig te zijn
daarom zal hij zich liever geheel ont
houden.
Dr. Leyds moet aan de „Frankfurter"
bericht hebben, dat Kruger t(jding ont
vangen heeft dat vijf achterkleinkinderen
van hem in de concentratiekampen ge
storven zijn.
Al sedert eenigen tijd heeft men zich
verbaasd over de groote troepenbezen-
dingen naar Afrika. Het raadsel is thans
opgelost; Kitchener heeft nog slechts
vijf en veertig duizend man om z(jn
vijand te achtervolgen. Honderd twintig
duizend zijn er geweest. Waar de overige
gebleven zijn weten misschien de Boeren
te zeggen.
Inmiddels neemt in Engeland de haat
tegen Chamberlain toe en in Europa
kan die haast niet meer stijgen.
Akelig is het te moeten hooren, dat
sommige Boeren met de Engelschen
meevechten. Zij ontvangen geen soldij,
doch ontvangen 75 percent der waarde
van hetgeen zij buit maken. Bovendien
doen z(j dienst als verkenners.
Fouché heeft twee Engelsche gevan
genen laten doodschieten, hij heeft hier
van Kitchener in kennis gesteld. De reden
tot deze terechtstelling is nog niet me
degedeeld. Het geval zal echter den
Engelschman tot nadenken leiden, of tot
nieuwe bloedmaatregelen aanleiding ge
ven. Het laatste is het meeste denkbaar.
Niet onaardig als bewijs hoever de
vijandschap tegen Engeland gestegen is,
klinkt, dat een Hamburgsch blad den
raad geelt alle speelgoed en Kerstfeest-
kaarten uit Engeland in Duitschland te
weren.
Te Weenen heeft men hooge ver
wachtingen van het bestuur van den
nieuwen Turkschen grootvizier Said-
pacha. Men vestigt er de aandacht op
dat hij een krachtige figuur is die den
strijd tegen de paleiskliek aandurft en
voert ten bewijze daarvan aan een iradé,
welke reeds door den Sultan is uitge
vaardigd en waarin wordt bepaald dat
de paleisdignitarissen zich uilsluitend
hebben te bemoeien met hun eigen be
zigheden en dat concessies voor spoor
wegen, mijnen enz. slechts mogen worden
aangevraagd en uitsluitend zullen worden
verleend door bemiddeling van den groot
vizier en de ministers.
De Duitsche gemoederen zijn, men
weet het, hevig in opstand gekomen
tegen Chamberlain's beweringen. Hem
is toen gevraagd of hier tegen niets was
te doen, doch neen, hij zou er zich niet
aan storen en nu begint hij zich zoo
wat te verdedigen met te zeggen, dat
hij gedaan heeft, als ieder in dergelijk
geval zou doen. Wat de concentratie
kampen betreft kan hij slechts op één
voorbeeld wijzen, dat van generaal Wejj-
ler op Cuba.
Van Maart tot November zijn in Span
je vierhonderdnegentig stierengevechten
gehouden waarbij gedood werden ruim
drieduizend stieren en ongeveer vijfdui
zend paarden.
Bij de lichaamsoefeningen en spelen
worden vee! Engelsche woorden gebruikt.
De minister van onderwijs in Wurtem-
berg heeft hierop de aandacht gevestigd
en verzocht die woorden en termen door
Duitsche te vervangen. Ook in Nederland
mocht hieraan wel eens gedacht worden.
