BRONGEBOUW.
Populair Concert
De Fabrieksbaas.
Wed. Opera.
Brongebouw.
Henry Strous,
Regina Fleurette.
a D VERTE NT1 EN.
KAARLEMHCHE
SCHOUWBURGMAATSCHAPPIJ.
Hollandseh Tooneelgezelschap
Benems groot BALLET.
ZONDAG 1 December.
ZONDAG 1 December.
Strijkorkest van
Haarlemsch Muziekkorps.
Dinsdag 3 December,
Geheelonthouding,
Uil een onlangs opgemaakte statistiek
blijkt, dat er in België 175,000 drank
huizen zjjn, 2900 brouwerijen en 229
distilleerderijen Voor elke 26 inwoners
geeft dit één drankhuis! Brussel alleen
bezit 4281 cafés. Tusschen 1876 en 1896
heeft het Belgische volk 2l/s milliard
francs geofferd aan den drankduivel. Men
ga eens na welke weldaden met dit
reusachtige kapitaal te scheppen waren
geweest.
Be gepen? ion neer den van het konink
lijk jachtdepartement ontvingen vroeger
de helft van hun traktement als pensioen.
Een nieuwe pensioenregeling heeft prins
Hendrik in werking gesteld waarbij het
pensioen is vastgesteld op het volle be
drag van het traktement, terwjjl de
gepensionneerde in het genot van vrije
kleeding blqft. Nader wordt medegedeeld,
dat deze regeling reeds vroeger door j
H.M. de Koningin-Moeder wasingevoerd.
Te Amsterdam is een raadslid in de
bres gesprongen voor de meisjes, be
dienden van de gemeentelijke telefoon.
Niet alleen wordt gewezen op de zeer
karige bezoldiging in betrekking lot het
tameljjk hooge winstcijfer, maar ook op
den overmatigen arbeidsduur en nacht
dienst.
Hij wenscht voor elke telefoniste acht
gulden per week bij een werktijd van
zes uren per dag. Den nachtdienst wil
hij opgedragen zien aan mannen.
HAARLEM 29 November 1901.
Voordrachten in Teylers Stichting.
Woensdagavond trad bij de eerste der
voordrachten in dit seizoen als spreker
op Dr. Eug. Dubois, Hoogleeraar te Am
sterdam, met eene voordracht over het
verleden van de Zon in verband met de
geologische wetenschap.
Na gewezen te hebben op den grooten
afstand van de zon tot de aarde, haar
temperatuur tusschen 5000 en 10000
graden, werd aangetoond op welke wijze
haar warmte gemeten wordt en de oor
zaak van haar warmtevérmogen opge
spoord. Deze warmte kan niet ontstaan
door verbranding, ook dit zette spreker
uiteen. Tot meerdere verduidelijking van
hetgeen volgen zou werden eenige pro
jecties getoond van zonnevlekken, of
kegelvormige diepten in de zonnemassa,
zonsverduistering, waarbij de corona
zichtbaar is en andere.
Vervolgens kwam het zonnespertrum
ter sprake, waarbjj in herinnering werd
gebracht hoe de lichtstraal ontleed wordt
in de diie hoofd- en vier gemengde
kleuren, die wij zien kunnen. Behalve
deze zijn er nog beneden het violet, niet
waarneembaar van wege de zeer korte
golflengte ervan.
In het spectrum bevinden zich donkere
lijnen, zij wijzen op vaste lichamen in
het licht, waaruit is besloten tot het
bestaan van veel vaste stoffen in het
overigens gasvormige zonnelichaam.
Men heeft ook de sterren spectra
bepaald. Het sterrenlicht wordt gerang
schikt naar drie typen; blauw, geel en
rood, het gele gelijkt het meest op dat van
de zon. In het blauwe lichtspectrum
komen niet zooveel donkeie lijnen voor
als in het gele, en in dit weer minder dan
in 't roode, de meerdere lijnen wijzen
op meerdere vaste stoffen, waardoor men
gekomen is tot de stelling, dat de blauwe
sterren de jongste zijn, dan volgen de
gele, de roode zjjn de oudste. Onze zon
is dus van middelbaren leeftijd.
Het klimaat op onzen aardbodem is
niet altijd hetzelfde geweest. Overblijf
sels van dieren en planten tot de tropen
behoorende treft men aan in gematigde
strekenin tegenwoordige koude lucht
streken, die uit de gematigde. Overblijf
sels van reusboomen en koraalriffen,
waar thans ijs is, wat te verklaren zou
zijn uit de meerdere warmte der zon,
voor tienduizendtallen van jaren. Ook is
gedacht aan verplaatsting der Polen,
maar dit heeft men moeten laten varen,
aangezien men dan de tweede Pool niet
zou weten te bepalen; waar deze dan
zou liggen, in N.-Amerika, worden juist
geen overblijfselen, in koude streken
voorkomende, gevonden.
Spreker zette nu uiteen hoe de zon
haar warmte dankt aan de ultra-violette
lichtstralen in de eerste plaats. Veel
ervan wordt door de bovenste lucht
lagen van onze atmosfeer ingeslurpt.
Aan te nemen dat de zon haar warmte
geeft door meteorieten, op haar neerge
komen, is niet wel aan te nemen Het
aannemeljjkst is de hypothese van Helm-
holtz, dat de zon haar warmte dankt
aan gascondensatie. Spreker toonde ver
volgens aan hoe de zon aan dit conden-
satievermogen gekomen is.
De zonnewarmte is de eenige bron
van onze aardewarmte.
Er is verondersteld dat de aarde
vroeger warmer was; is dit zoo, dan
zou de zon vroeger grooter geweest zijn,
zij had dan een grooter deel der aard
oppervlakte kunnen verwarmen.
De zon, een klein onderdeel van het
heelal, heeft onze aarde millioenen jaren
verzorgd van al wat denkbaar is; hoe
lang zij het nog doen zal is niet te
bepalen, een begin had zij, haar einde
kennen wij niet.
Ten opzichte van het zonlicht deed
Spreker opmerken, dat het tot ons komt
in acht minuten, het licht van de dichtst
bij ons staande ster heeft hiertoe drie
jaar noodig, terwijl wij de meest ver
wijderde nevelvlek eerst na zes en een
half millioen jaren per spoor zouden kun
nen bereiken.
Tot slot werden nog eenige lichtbeel
den ten beste gegeven van sterren,
nevelsterren en dwaalsterren.
Hacb-Concert.
Het eerste Bachconcert in dit seizoen,
Dinsdagavond in de Concertzaal van de
Soc. Vereniging" gegeven, was een
waardig vervolg op de reeks van be
langrijke uitvoeringen, welke wij sedert
jaren aan Bach' te danken hebben.
Met den heer Mengelberg aan de
spitse handhaafde het Amsterdamsche
Orkest zijn alouden roem op schitterende
wijze. Het is waarlijk of we zijne hooge
kunstuitingen nog meer waardeeren,
na er eenigen tijd van verstoken te zijn
geweest. Opnieuw worden we dan ge
troffen door de breede kracht, de heldere
fijnheid, de treffende schakeering, het
heilig vuur kortom door al de heer
lijke eigenschappen waarmede Mengel-
berg's kapel een schier onuitputtelijk
repertoire van klassieke en moderne
symphonische werken vertolkt. Ook nu
vond de uitnemend verzorgde uitvoering
van het programma bjj de dicht bezette
zaal den besten weerklank. Vol macht
en liefelijkheid, als een onweder waar
over zonneglans triomfeert trok Beet
hoven's 5de ons voorbij en in de ver
tolking van Schilling's Symphonische
Dichtung en Wagner's Meisterainger deed
zich het oor niet minder te goed aan
den vollen orgelachtigen klank der
blaasinstrumenten, dan het hooger
muzikaal gevoel zich verlustigde in het
rijke licht en donker waarover deze
keurbende musici heerschappij voert.
Naast het grootsche werk van Beetho
ven moest de eenvoudige, sobere voor
dracht van de Aria uit II re pastore van
Mozart, gezongen door Mejuffrouw Stae
germann wel eeniger mate in de schaduw
blijven. Doch, men versta ons goed, deze
schaduw had hare liefelijkheid. Althans
de vrienden van eenen gekuischten zang
stijl zullen met het talent van deze zange
res zich ingenomen hebben gevoeld, en al
waren mogelijk de nog niet afgeronde
teehr.iek en de onzuiverheden hier en
daar, oorzaak van eene betrekkelijk
koele ontvangst, recht dankbaar was
men haar voor de even innige als
klankvolle voordracht van de liederen,
waarmede zij het tweede deel van het
programma aanvulde.
Inderdaad mag men Mej.Staegermann
waardeeren als een uitnemend vertolk
ster van die rijke en teedere uiting der
in woord en toon vereenigde lyrische
poëziehet Duitsche lied.
Met eene verrassend goede uitspraak
van het Nederland-ch zong Mej. Stae-
germann als toegift de bekende Serenade
van Sam. de Lange om daarmede afscheid
te nemen van het publiek dat nu als
van zelf was gekomen onder de bekoring
van de sympathieke hoedanigheden der
zangeres.
Aan heeren Directeuren der Bach-
vereeniging den besten dank voor de
bemoeiingen om deze concerten steeds
zoo voortreffelijk te doen slagen.
B.
Door B. en W. van Haarlem, is
benoemd tot Commies ter Gemeente-
Secretarie de heer H. van den Berg thans
adj. Commies en tot adjunct-commies
de Heer G. P. C. Cassee thans^klerk.
Op het Museum van Kunstnijver
heid zullen Zondag aanstaanden de Re-
productien der zijden Brokaat weefsels
nog te bezichtigen zijn.
Zondag is de toegang kosteloos.
Het Strijkorkest van Haarlemsch
Muziekkorps geeft Zondag 1 December,
een Beethoven Matinée in het Bronge
bouw, ook toegankelijk voor niet-leden,
de Ouverture Egmond en Leonore No.
3, de eerste Symphonie, alsmede Ballet
muziek uit Prometheus en de Serenade
komen voorop ditProgramma.Denzelfden
avond een Populair Concert aldaar, be
halve eenige nieuwe nummers door
Orkest met medewerking van de Heer
Henry Strous, alhier gunstig bekend en
de Couplet-Zangeres Mejuffrouw Regina
Fleurette.
Woensdagochtend heeft op de lijn
Haarlem Zandvoort der E. N. E. T.
eene botsing plaats gehad tusschen een
zandtrein en een personentrein, tenge
volge van de mist. Den wagenvoerder
De Roode werd een der voeten verbrijzeld,
terwijl nog twee passagiers gewond wer
den. De materieele schade is niet groot.
VEEMARKT 27 Nov. 1901.
Aangevoerd
1 Koe
4 Pinken
30 N. Kalveren
1 Graskalf
47 Schapen
Prjjs:
ƒ210.f
f 60.—
8— f 15,
f 26.-/
f 14.- f
BURGERLIJKE STAND.
ONDERTROUWD.
27 Nov. J. E. van der Wel en A. M. de
Nys J. W. Rooien en J. M. van der
Sluis. 28 Nov. J. D Zuijleraaker en A C.
Vroomans. G. J. P. Enters en C. A.
Gebing.
GETROUWD.
27 Nov. A. Ries en P Oly L. P
Dernison en A. M van Ake W. Kres
en C. J. Vogel'ang. B. P J. Flor ie en
C. C Rulsebo ch. J. A van den Bosch
en A. J. van Deunen. D. Sckabbiog en
J. M. ^an Wort W. A. F. Verwaijen
en E M Hefsling. J. N. Pfaff en A. van
der Werff 28 Nov. T G. C. Hooij en
W. C. van Lieshout. W. H. Willma en
T. Visser.
GEBOORTEN.
21 Nov. J. D. van den Hoff geb Den
kers z E. A. Alders geb. Leijser z
M. E. Roo.'enhart geb. v. Noordt H.
P E. Stevenhaageu geb. Cramer z E J.
Meeuw;g geb. Blei d. M. J. Boot geb.
Z&ntvoort d. 22 Nov. A M. Kloes geb.
Rein-bergen z. E. P. Koers geb. van
Andel z. 2 3 Nov. M A. Groenendaal
geb. G rritsen d. T. Huijboom g-b, Bakx
z. J Klingers geb. v. Beveren d.
J. Zonneveld g^b. Caris z. 24 Nov. M C.
E. van Oest g:b. Kerkhoven z. M. E. Eve-
lein geb. Evelein z. 25 Nov S. Makken
van der Deijl geb Dekker d M. Bok
geb Klok d. E. M. van Leeuwen geb.
v. Vel t hu ijen d. G. B. Mijnders geb.
Steen-ran d. G Wezelaar geb. Zeekat z.
M. Erdtshck geb. Kater z. 26 Nov.
M. R M. Blom geb Steijnsd E. Ligten-
berg geb. de Boer d. M G. Wibier geb.
Uitzetter z. I. C. Scharwachter geb
Bij land z. 27 Nov. G van Vugt geb.
Groot d. G. Bel geb. Hendrik*e d.
C J. van Paradijs geb de Gro t z A.
Schoenmaker geb. v. d. Vorst d 28 Nov.
J. van Weeren geb. Eertog d. W. E.
Philips geb Kraat d. C. Bertholee geb.
Min d.
OVERLEDEN.
20 vov. I. van den Broek geb Tiidgaat
76 i., Jan'str. 21 Nov. A Kuiper 24. j.,
Z Brouwerstr. 22 Nov. J. van den Berg
geb. v. Gelder 67 j., L Eeerenv. 23 \ov.
D. A. Roefgeest. 2 m. z Jan Nieuwenh.str.
J. ian Wieringen 57 j.. de Keijstraat.
G. E. Oomen 3 j. z.. Korte Lakeistr.
24 Nov. J P. Tros 11 j. z Oranjeboomstraat.
J. B. v. Routen 54 i., Fabric usstraar
25 Nov A Wybenga 47 iRaaks. J T.
Kuiper 4 j. z Z Brouwersstraat. 26 Nov.
J. M. Ligtenb^rg geb v. Assen 63 i.. Z. B.
Spaarnc. E Roothoff geb. Alderliesten
59 jJansatr. 27 Nov. W. B. Baaij 3 ra.
z., Rozenprieelstr.
70.-
30.-
0R6ELBESPELIN6
in de Groote- of St. Bavokerfc alhier, op
Dinsdag 3 Dec. 1901, des namiddags van
12 uur, door den Heer W. EZERMAN.
PBOÖBAMMA.
1. Preludium en FugaJ. S. Bach.
2. Ave MariaFr. Liszt.
8. Sonate No. 5Mendeleaohn.
a. Andante
b. Andante con moto.
e. Allegro maestoso.
4. Inleiding en VariationA. Ilesse.
Telefoon 579.
Zondag I December 1901.
van Amsterdam.
BestuurBARENDSE, VERHA
GEN en POTHARST.
Beroemd Drama in 4 Bedrijven.
Aanvang 8 uur.
Balcon f 1.50; Stalles f 1.25;
lste Loge 1.Parterre f 0.75
2de Loge 0.50Gaanderij 0.30_
jg8SF" Het is het Bestuur gelukt,
dit uitstekend tooneelgezelschap
voor 1, 15, 26 en 29 December te
engageeren, niet twijfelende, of het
publiek zal in grooten getale zijn
belangstelling toonen.
Directeur: C. v. d. LINDEN.
Woensdag 4 December 1901.
van BiZET,
met de Dames JENIA LOZIN en
OOINI FRANCISCA.
en de Heeren PAUWELS en
ORELIO.
Plaatsen vanaf heden te bespreken.
Aanvang 8 uur.
Gewone prjjzen.
door hetstrjjkorkestvan
Haarlemsch Muziekkorps.
Entree 50 cent.
Leden v. h. Brongebouw 25 cent.
Aanvang half drie. Einde 4 uur.
Ch. KRIENS.
door het
DirecteurCh. KRIENS.
Met medewerking van den gunstig
bekenden Hollandschen Karakter-
Komiek, den Heer
en de Hollandsche Coupletzangeres
Mejuilrouw
jJSjP" Zie groote billetten.
Entrée 25 osnt.
Bureau 7 uur. Aanvang 8 uur.
des avonds ten 8 ure,
zal Dr. F. J. M. FIEBIG,
Dirigeerend Officier van Gezond
heid 2e kl. O. I. Leger, in het
BrongObOUW spreken over de
en in het bijzonder over Z.Eds.
ervaringen op het gebied der drank
bestrijding in Ned.-Indië.
Entree voor niet-genoodigden
5 cent.
