Eerste Blad.
No 100
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Drieëntwintigste Jaargang.
abonnementsprijsyan WOENSDAG 18 December 1901. verschijnt:
TELEPHOONNUMMER TCT A A U T TV/T C! TT TELEPHONISCHE VERBINDIN8
14.4 JLL -CL üb XV JLJ JJ 1TJL kJ VJ XX met AMSTERDAM.
ADVERTENTIEBLAD
Per drie meenden *|25i
franco p. post ,40. pe* Advertentie van 1—5 regel» 10.25, elke regel Dinsdag- en Vrijdagavond
Afconderlijke nommera 3 centen per stuk. meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
Advertentie», worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
tioord-Zuidhollaudsehe Stoomtramweg-MaatschappijHaarlem—Leiden. 1 Oct. 190'
Stadstijd. Haarlem—HillegomLeiden. 6.06* 7.24, 8.42,10. 11.18's m., 12.36, 1.54
3.12, 4.28, 5.48, 7.06, 8.24 s av. Haarlem—Hillegom 9.42, 11.15 s av. Alleen de
maanden October, November, Maart en April.
Stoomtram Haarlem—Alkmaar. 1 Nov. 1901. (Stadstijd). Haarlem—Alkmaar: 8.—9.
11.12,-. 2.—, 3.—-j-, 5.—, 6.44, 8,-t, 10.04* 11.15* -j-Tot Velsen. *Tot
Velsen Remise.
Haarlemsche Tramwaj-Maatschapplj. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 'sav.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct. 190 Tijd van Greenwich. Naar
Amsterdam: 5.11, 6.15', 6 54 7.18', 7.31,7.49*, 8.01*, 8.33*, 9.04,9,28', 9.44' 10.05'
10.27-, 10.4 ,10 55', 11.25 's m., 12.15*, 12.55. 1.08, 1.37', 1.59', 2.44,3.14', 3.33*,
3.48*, 4.10,4.39*, 4.51', 5.15, 5.34', 6.02*, 6.11*, 6.26', 6,49*. 7.10, 7.44*, 8.22*, 9.04',
9.23 9.38', 9.55*, 10.10', 10.48, 11.20* 'sav.
Van Amsterdam: 5.25, 6.45, 7.07', 7.17', 7.34, 7.53', 8.05, 8.49', 9.07',9.33', 943', 10.14',
10.22*, 10.40, 11.30*, 11.35, 11,53' 's m. 12.27*, 12.46', 1.34, 1,58', 2.24, 3.03',
3.27*, 3.54. 4.34', 4.39, 5.10, 5.28, 6.15', 6.27', 6.50, 7.26, 8.19*, 8.46*, 9.15,
9.37', 10.02', 10 33, 10.58', 11.45 's avonds.
Naar Rotterdam: 6.03, 7.29', 7.36 tot Leiden 8.15', 915', 9.28', 10.10. 10.45', 11,67'
's morg., 12.06, 1.15, 8.26', 4.23 tot den Haag, 5.38 tot Vogelenzang, 6.36', 7.22,
8.41', 9.07', 10.-*, 10.28' 'sav.
Naar den Helder:6.17, 7.32, tot Uitgeest, 8.05 tot Alkm.9.50" tot Alkmaar, 9.57 tot
Uitgeest 11.10 tot Alkmaar 's m., 12.19, 2.03 tot Alkmaar, 3.55 tot Alkmaar, 5.08
tot Uitgeest, 6.15* tot Alkmaar 6.54 tot Alkmaar, 8.26', 9.44 's av.
De uren gemerkt zijn sneltreinen. Voor de uren vet gedrukt worden geen
speciale retourkaarten 2e en 3e klasse buurtverkeer, geldig een dag, afgegeven.
Naar IJmuiden: 5 54, 7.43, 8.05, 9.b7. 10 37, 11.10 'sm. 12.19, 2.03, 3.55, 5.08, 5 66,
6.51, 8.26, 9.44 'sav.
Naar Zandvoort: 5.59, 7 46, 9.32, 's m. 12.48, 2.20, 3.51, 4.56, 7.54 'sav.
Van Zandvoort: 6.27, 8.10, 10.04 'sm. 1.14, 2.44, 4.16 5.40, 8.85 'sav.
rram-Omnihne-Baatschapplj. BloemendaalOTerveen—Haarlem. 1 Oct.1901 (stadstijd)
Vertrekuren v&n Bloemendaal (Hötel Kennemerl&nd): 7.45, 8.20*, 9.25,10.35 11.10'am.,
12.30, 1.25, 2.55, 3 50, 4.35 5.35, 6 30 7.15, 8.40, 9 50 'sav. Correspondeerende
op de treinen naar Amsterdam, volgens Greenwichtijd.
Van Haarlem (Station) 8.33, 9.28, 10.27, 1125 's m., 12.10, 1.29, 2.19, 3 43 4.38,
5.13, 6.12, 7.10 8.12, 9.25, 10.42 'sav 's Zondags 8.05.
Correspondeerende op de aankomende treinen. Wanneer de dienst door sneeuw
belemmerd wordt vervallen de ritten van 11.10 en 6.30 van Bloemendaal en van
11.25 en 7.10 van Haarlem.
Eerste N'ederl. Electrische Tram-Maatschappij Haarlem—Zandvoort. 1 October 1901
tot 1 Mei 1902. Stadstijd.
Van Haarlem: *6.30 7.40 8.20, S9.13, 10.— 11 11.20 'svm. 12.20 12.40 1.40 S1.53
2.45 3.20 4.20 5.— 6.— 6.40 7.50 9.— 10.10.
Van Zandvoort: 7.05 S8.15, 9.12 10.'2 10.32 11.32 11.52 'sm. 12.52 SI.12 2.12
2.37 3.32 4.12 5.12 5.32 6.32 7.12 8.25 9.32 10.40
loopen alleen op werkdagen. S loopen direct van Zandvoort naar het station
H.IJ.S.M. te Haarlem en omgekeerd, en zijn aan een rood vlaggetje aan den motor
wagen aangebracht kenbaar.
HaarlemBloemendaal. Van Haarlem dagelijks (Stadstijd).
Van 's morgens 7.15 tot 12.45 vm. elk half uur.
Van 12.45 tot 5,45 's avonds, elk kwartier.
Van 's avonds 5.45 tot 10.15 elk half uur.
Op Zon- en Feestdagen (stadstijd).
Van 's morgens 9.45 tot 5.15 nam elk kwartier.
Vóór 's morgens 9.45 en van nam. 5. 5 tot 'sav '0. 5 elk hall uur.
Van Bloemendaal, dagelijks (Stadstijd).
Van voorm. 7.30 tot 1.— uur nam. elk half uur.
Van nam. l.>— tot 6.— nam. elk kwartier.
Van nam 6.tot 10.30 'sav. elk half uur.
Op Zon- en Feestdagen (stadstijd).
Van voorm. 9.30 tot nam. 5.30 elk kwartier.
Vóór 's morgens 9 30 en van nam. 5.30 tot 's av. 10.30 elk half uur.
Telegraafkantoor. 1 Oct. 1961—Tijd van Greenwich. Het kantoor is geopend op werkdagen -
van 'sm. 7.30 tot sav 9.30 uur, op Zon-en algemeen erkende Christelijke feestdagen
van's m. 7.30—11.30's m 12.30—2.30,6.307.30 lur Binnenl. Telegrammen worden
berekend tegen 25 cents voor de eerste 10 woorden, verder tot 50 woorden 6 cent voor
elke 5 (of minder) woorden daarboven, en boven 50 woorden 5 cents voor elke 10 (of minder)
woorden meer.
Voor. den intercommunalen en internationalen telephoondienst is het kantoor op
werkdagen van 'sm. 7% tot sav. 9% uur. OpZon-en Feestd. v12%1% uurgeopend
Dienstregeling van het Postkantoor, i Oct. i90i. Tijd van Greenwich. Openstelling
van het kantoor: Dag v&n 7.30 's morg. tot 9 uur'sav. Op Zondag van 'smorg. 7.30
tot 12,30 uur 's middags. Voor de storting en uitbetaling van postwisseis, postbe-
wijzen en de invordering van geld» op kwit&ntien alleen op werkdagen, van 8 30 uur
's morg. tot 2.30 uur's av. Voor de Spaarbank van 'sm. 8.30 tot 8.30 uur 'sav., op Zon
dag van 8.30 tot 11.30 ure 'sm. Voor de Postpakketten alleen op werkdagen, van
's morgens 7.30 tot 9 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 6.40, 9.'sm., 12.,3.6 20,8.40'sav.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen8.'s m. Kosteloos gelegen
heid tot afh. der brieven enz. van 11.30 tot 12.30.
Lichting der hulpbrievenbussenKoninginneweg, Leidschevaart, Kaasmarkt, Kenaupark,
Kamperlaan 4.55,8.40 'sm, 12.55,4.10,7.10 's av. Zon- en Feestd. 4 55 's m., 12.25 's av.
Hazepaterslaan, Boterfabriek, v. Marumstraat, 5 8.45'sm. 1.4.15, 7.I5 'sav Zon
en Feestd. 5.— 's m., 12.30 'sav. Houtplein, Hassel.plein, Amsterd. poort, Schoter
singel, Burgwal, 5.05, 8.50 'smorg. 1.05,4.20,7.20 'sav. Zon- en Feestdagen.
5.5 'sm. 12.35 's av. Gr. Houtstraat, Duvenv.straat, Ged. Oudegracht 5,10, 8,55,
'sm., 1.10, 4.25, 7.25 'sav. Zon- en Feestd. 5.10'sm. 12.40'sav.Boterm.,Koksteeg,
Parklaan, 5.15, 9.'sm. 1.15, 4.30, 7.30 'sav. Zon- en Feestd. 5.15 's m. 12.45 's av.
Lichtine aan het Station: Richting Amsterd. 7.25,10 50,11.20'sm., i.1.50.2.39*, 5.29*,
5.38*, 6.24, 10.20* 's av.Richting Rotterdam 7.25, 11 50,'sm.. 418*. 6.24 8.35*,
10.20*'sav. Richting den Helder, 5.45, 9.45'smorg., 12.14*. 5— *,6.48*, 9.35* 'sav.
Df met worden Zondags niet gelicht.
Het Bij Post- en Telegraafkantoor op het Plein is geopend op werkdagen van 8%
—2% en 5%—7% uur. Op Zondagen is het gesloten.
De Nutslezing.
In het Brongebouw trad Maandag
avond Dr. Bleekrode van 'sGravenhage
de buitengewone vergadering van
het Nut met dames als spreker op met
een voordracht over luchtscheepvaart.
Na eenige natuurverschijnselen te
hebben uiteengezet, welke verband hou
den met het onderwerp, besprak Dr.
Bleekrode den luchtballon en zijne ge
schiedenis.
De eerste ballons ontleenden hun stijg-
kracht aan verwarmde luchtverwarmde
lucht zet uit, de ballon ermee gevuld
wordt dan specifiek lichter dan de om
ringende lucht en stijgt, stijgt zoolang
als de lucht wordt verwarmd, doch daar
steeds vuur hiertoe moest dienen en dit
steeds veel gevaar opleverde zagen de
eerste luchtschippers naar een ander stij
gend middel uit en vonden dit in het zwa-
velwaterstofgas, niet gemakkelijk in zui
veren toestand te verkrijgen en in onzui-
veren zeer ontplofbaar. Later gebruikte
men hiertoe het kolengas.
Nadat Spreker de eerste luchtschippers,
waaronder de gebroeders Mongolfiere een
eerste plaats bekleedden, had herdacht,
kwam de ongelukkige luchtvaart van
André ter sprake. André had zich voor
gesteld de Noordpool te bereiken per
ballon.
Op het eiland Spitsbergen had hij hier
toe een gasfabriek doen bouwen en daar
alles laten heenvoeren wat hem noodig
voorkwam. Reeds in 1896 meende hg
te kunnen opstijgen, doch eerst in 1897
kon hg met zijn tochtgenooten den vasten
bodem verlaten.
Men kent den afloophoezeer hij zich
ook had voorgespiegeld zijn doel te zul
len bereiken, heeft men later van André
of zijne tochtgenooten niets meer ver
nomen, dan kort na de opstijging een
bericht per duif. Lang heeft men nog
gehoopt op zijne behouden terugkomst,
tot er eindelijk een boei werd opgevischt
afkomstig van zijn ballon, waardoor men
de zekerheid bekwam, dat de koene
luchtreiziger jammerlijk ten gronde was
gegaan. Sedert is meer en meer het
denkbeeld ter sprake gekomen van den
bestuurbaren ballon, waarvan Spreker
het gronddenkbeeld aangaf. De tochten
om den Parijschen EilTeltoren van San
tos Dumont, in den laatsten tijd vol
bracht, noemde Spreker belangrijk, maar
uitte hierbij de meening dat zulke
ballons meer voor militaire doeleinden
te gebruiken zijn dan voor bepaalde
tochten door het luchtruim.
Met fraaie lichtbeelden werd de heldere
uiteenzetting der leiten door den Spreker
neg meer verduidelijkt en zeker heeft
zich niemand het tochtje naar de Bron
beklaagd, ondanks het ongunstige weer
en de lage temperatuur in de zaal.
WETEN EN WERKEN
Maandagavond bleek de pas verbouwde
zaal alweêr niette groot; alle zitplaatsen
waren ingenomen en de staanplaatsen
ook.
De Heer Goteling Vinnis vervulde de
spreekbeurt. Als gewoonlijk bewoog
Spreker zich op dramatisch gebied en
zóó maakten we kennis met Edmond
Rostands laatste tooneelwerk, door Spre
ker vertaald onder den titel van De
jonge Adelaar, waarin de Hertog van
Reichstadt, zoon van Napoleon I en
Maria Louise van Oostenrijk, de hoofd
persoon is.
Na in korte trekken de historische
personen in het stuk voorkomende, toe
gelicht te hebben, stelde de Spreker ons
Frans Napoleon, Hertog van Reichstadt
voor als een en twintigjarig jonkman;
hoe hij door den rijkskanselier von
Metternich steeds onkundig werd ge
houden omtrent de groote daden zijns
vaders, welke pogingen door hem steeds
waren verijdeld, zoodat hij volmaakt
bekend was met een en ander.
Het eerst ontmoeten wij hem in de
villa zijner moeder in het stadje Baden
op een soireé, waar de lectrice, Thérèse
de Lorzet hem voorleest eenige strofen
van Lamartine's dichtwerk, betrekking
hebbende op den overleden keizer. De
hertog wordt hier in kennis gebracht
met de gravin Camerata, die met anderen
eene samenzwering had op 't getouw
gezet om den hertog naar Frankrijk te
brengen en hem tot keizer te doen uit
roepen.
Mooi is hier het tooneel als de hertog
les krijgt in de krijgsgeschiedenis, van
twee mannen, die steeds veinsden on
kundig te zijn van de merkwaardige
geschiedenis van Frankrijk gedurende
het eerste keizerrijk. In tredende, geest
driftvolle verzen laat de dichter den
hertog nu die geschiedenis mededeelen.
De volgende bedrijven spelen in het
keizerlijk lustslot te Schönbrun.
Meer en meer wordt de hertog inge
wijd in de Fransche plannen, waarin, be
halve gravinCamerataeen groote rolspeelt
de oud grenadier van Napoleons garde
Flambeau dit Flambard alsook de ge
wezen veldmaarschalk de Marmont.
Het derde bedrijf stelt voor eene
audiëntie bij keizer Frans van Oostenrijk,
's hertogs grootvader, zelf nietafkeerig
van het denkbeeld, zijn kleinzoon op den
Franschen troon te herstellen. De meer
en meer stijgende geestdrift van den
hertog voor dit plan wordt echter door
den geslepen von Metternich uitgedoofd.
In krachtige verzen doet hjj den hertog
opmerken, dat hij in niets gelijkt op
zijn vader, wel op de Habsburgers met
al hun gebreken naar geest en lichaam.
Reichstadts twijfel begint te rijzen, maar
ondanks dit ontmoeten wij hem op het
oude slagveld van Wagram, waar de
eedgenooten bijeenkomen en alles gereed
hebben tot de vlucht naar Parijs. Spreker
gaf hier de treffend mooie alleenspraak
van den jonkman en ook hier komt de
oude Flambeau weer voor met zijn
soldateske toewijding en zijn eerlijke
geestdrift.
Het complot werd verijdeld. Metter
nich had het geheim ontdekt. De eed-
genootenjontvluchtten, behalve Flam beau,
die zich zei ven den dood geeft, en de her
tog von Reichstadt, reeds lang ljjdende,
sterft.
Met onafgebroken aandacht werd
Spreker gevolgd, wat dan ook zóó van
zelf sprak, de gelukkige wijze van voor-
