Nieuwsberichten.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, Ds. Baljon.
Oudejaarsavond.
'8 Avonds 7 ure, Vs. Baljon.
Velsen.
Toorm. 10 ure, de Heer Gutteling.
's Avonds O1/» ure, Dr. Klap,
Oudejaarsavond.
'b Avonds 7 ure, Dr. Klap.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, Vs. Hulsman.
Oudejaarsavond.
's Avonds 6Vj ure, Ds. Hulsman.
Tweede Kamer.
In de zitting van Dinsdag verdedigde
de Min. tegenover den heer Karnebeek
vermeerdering van het getal Kapitein-
Kwartiermeesters en intendanten. Aan
den heer de Ridder verzekerde de Min.
behartiging der belangen van de Kon-
dukteurs bg de artillerie en aan den
heer Goeman Borgesius, dat hg de be
lofte van minister Eland zal gestand doen
om voor eenige zoons en voor hen die
onder de oude wet wegens broederdienst
vrjj zouden zgn, toelating tot het Rezerve-
kader te vergemakkelijken. Aan den heer
Seret beloofde de Min. overweging eener
billijke regeling van sergeanten, aange
wezen om, zoo noodig, de plaats van
luitenant te vervullen. Met de heeren
Duymaer van Twist en van Karnebeek
achtte de Min. tegenover de heeren
Schaper en den Hertog, de pozitie der
onderofficieren voldoende geregeld. Wèl
wil de Min. aan onderofficiers weduwen
nog een maand soldij toekennen. De
pozitie der rgkskleèrmak°is achtte de
Min. voldoende geregeld, zoodat hij aan
den heei Helsdingen geen loonsverhooging
enz. kon toezeggen. Den heer Roëll, die
vrijwillige indiensttreding wilde bevor
deren door het in uitzicht stellen van
eene behoorlijke burgerbetrekking na
volbrachten diensttijd, antwoordde de
Min., dat hij hoopte dergelijke regeling
te kunnen treffen. Hij wees echter op
de omstandigheden, die het tot stand
komen eener zoodanige regeling be
moeileken. Daarom zal voorshands door
verhooging van het handgeld en de
aanbrengspremie de indiensttreding van
vrijwilligers moeten blijven bevorderd.
Bij het verder debat verklaarde de Min.
niet geneigd te zijn tot inwilliging van
het verzoek van den heer Verhey, om
bezitters van het einddiploma der H.
Burgerschool zonder examen tot de
Militaire Akademie toe te laten, aange
zien daardoor aan die scholen een soort
monopolie zou werden gegund. De heer
Passtoors bepleitte vrij vervoer voor
kinderen van Rijkswerklieden van de
Hembrug naar Amsterdam, daar het
vakonderwijs onvoldoende is. De heer
Helsdingen drong aan op hooger loon
voor werklieden aan de Hembrug, keurde
het strafstelsel af en kritizeerde de
werkzaamheden als jongens-exploitatie
door den Staat.
In de avondzitting s'.oot de heer Nol-
ting zich bjj het betoog van den heer
Helsdingen aan. De heer van Karnebeek
drong er bjj den Minister op aan, om
geen gehoor te geven aan de verschil
lende gestelde eischen. De Min. ant
woordde op de gemaakte bedenkingen,
waarna nog replieken volgden. Na een
opmerking van den heer Verhey ver
klaarde de Min. te hebben afgezien van
geschuts-Transformatie, omdat het te
veel geld zou kosten. Bg de afdeeling
Marechaussée maakte de heeren van
Asch van YVijck {Ede), de Ras, van
vljjmen en Roessingh verschillende be
denkingen, waarop door den Min. werd
geantwoord. Bij het algemeen debat
over de Vestingbegrooting betoogde de
heer van Kol andermaal de ondeugd
zaamheid van de stelling van Amsteidam.
De geheele vesting Holland is volgens
hem geen knip voor den neus waart.
De heer Hennequin besprak de werken
aan de Westerschelde, en noemde de
vesting Ter Neuzen eene nuttelooze
verspilling van onze strijdkrachten. De
Min achtte de Amsterdamsche stelling
bepaald noodzakelijk en wilde niet over
gaan tot opheffing der Holl. Waterlinie.
Bg Ter Neuzen zou een eenvoudige
batterij kunnen volstaan, maar eene
bepaalde belofte kon hg niet afleggen.
De zaak zal een punt van nadere over
weging uitmaken. Na repliek van den
heer van Kol werd het algemeen debat
gesloten. Art. 4 {nieuwe werken) f 899,600
werd aangenomen met 51 tegen 9 stem
men. De Vestingbegrooting werd zonder
stemming aangenomen. Hoofdst. VIII
Oorlogwerd aangenomen met 56 tegen
16 stemmen.
Brazilië heeft den uitvoer van paarden
en muildieren verboden. Vandaar zullen
de Engelschen dus voorloopig geen oor-
logsdieren meer kunnen betrekken.
De national scouts in Zuid Afrika
welk corps voor een groot deel bestaat
uit Afrikaanders gaan voort met het
gevangen nemen van Boeren, hunne
broeders. Als voor die scouts eenmaal
de dag van afrekening komt, zullen zij
het zwaar te verantwoorden hebben.
De indruk welke de Boeren maken
op de Engelschen, moet telkens beter
worden. Werden tot voor korten tijd
de Boeren door de regeering ongeveer
gelijk gesteld met halve barbaren, meer
en meer doen zich stemmen hooren,
die op het tegendeel wijzen. Merkwaardig
is hoe in een laatst verschenen Engelsch
geschrift er op gewezen wordt, dat
door geen der uitlanders in Transvaal
ooit kiesrecht was verlangd. De eisch
hiertoe was men zal het zich herin
neren een der aanleidende oorzaken
tot den oorlog.
In hetzelfde geschrift afkomstig
van een Engelsch officier, wordt de
goedheid der Boeren geroemd. Men heeft
beweerd, zoo leest men verder, dat er
vóór den oorlog onder de Hollandsche
elementen eene samenzwering bestond
tegen Engeland; dat is niet zoo. Door
de tegenwoordige handelingen van En
geland wordt thans een samenzwering
van blij venden aard in het leven geroe
pen, die niet zal te onderdrukken zijn.
In hoeverre al die ophelderingen bij
het publiek doel zullen treffen of van
invloed zullen zjjn op de regeeringsdaden
is niet te bepalen, maar zeer zeker zal
nooit kunnen beweerd worden, dat het
aan waarschuwende stemmen heeft ont
broken.
Engeland wil Zuid-Afrika eenmaal de
broederhand reiken. Is het echter denk
baar, dat dit ooit zal plaats hebben.
Hoe zal de Boer zgn christelijke begin
selen ooit zoo ver drijven, dat hjj vredig
samenwoont met den indringer, die hem
berooft van datgene wat hem het heiligst
is, zijn politieke onafhankelijkheidhoe
zal hg ooit als broeder beschouwen,
hem, die zijn levensgeluk verwoest,
zijne vrouw en kinderen wegvoert, zijn
eigendommen verwoest, zgn land over
geeft aan onvruchtbaarheid
Twintig batterijen zullen binnen
enkele weken uit Zuid Afrika terugge
zonden worden, daar de kanonnen bij
de tegenwoordige guerilla niet mobiel
genoeg zijn.
De Daily News vermeldt een gerucht,
volgens hetwelk de Boeren een plan
verworpen hebben dat de Engelschen
hun hadden voorgespiegeld en hierop
neerkomende, dat van het Noorden van
Transvaal een kleiner, half zelfstandig
gemeenebest zou gemaakt worden.
Kitchener seint onder dagteekening
van 26 December van uit Johannesburg
Generaal Rundie meldt dat de Wet den
24sten aan het hoofd van een groot
aantal Boeren het kamp van Firman
te Tweefontein stormenderhand heeft
genomen. Ik vrees dat de verliezen aan
zienlijk zgn. De troepen onder Firman
bestonden uit 4 compagnieën yeomanry
met een veldstuk en een automatisch
kanon en bewaakten de blokhuis linie
van Harrismith naar Bethlehem. Twee
compagnieën lichte ruiterij zgn vertrok
ken om de Wet te vervolgen.
Nu is Turkije weer op het punt om
met Engeland in conflict te komen
over de haven van Koweit aan de Per
zische golf. De Sheik, die een vazal heet
te zgn van den Sultan, is naar Kon-
stantinopel ontboden. Het zal de vraag
zijn of hij gaat. Koweit toch wordt door
Engeland geprotegeerd. De Sheik zal
dus wel slim genoeg zijn om Engeland
te believen boven den zwakken leenheer,
den Sultan.
Met den winter komen wij er tot
heden gelukkig af, terwjjl strenge koude
met sterken sneeuwval het zuiden van
Europa teistert.
In het hart van Spanje stremt sneeuw
alle verkeer en vriest het buitengewoon.
In Amerika zullen de eieren duur
worden. Er heeft zich eene combinatie
gevormd, die al de eieren opkoopt én
hierdoor de prijzen kan stellen naar
goedvinden.
De politie te Berlijn heeft mededee-
ling gedaan aan de Poolsche vereeni-
gingen in die stad, dat zij in hunne
vergaderingen moeten spreken in de
Dnitsche taal. Ieder die dezen maatregel
overtreedt, zal beboet worden.
De Noordpooltocht, welke thans, op
kosten van den Amerikaanschen mil-
lionair Ziegler, onder leiding van prof.
Baldwin wordt ondernomen, heeft al
Frans Jozefland bereikt. Er zgn 400
trekhonden en 15 ponies aan boordin
het voorjaar zal prof. B. trachten verder
noordwaarts door te dringen en de pool
te bereiken, om van daar naar de Oost
kust van Groenland terug te keeren,
waar depots van levensmiddelen enz.
zijn opgericht. De hoogleeraar heeft ook
40 luchtballons meegenomen, die na
vulling elk 3000 kub. groot zgn en dienst
kunnen doen om berichten af te zenden.
Daartoe dienen een 600-tal boeien die
onder elkander aan de ballons worden
gehangen en waaraan de brieven worden
bevestigd. De gevulde ballon kan een
aantal dier boeien eenige mjjlen hoog
opheffen en wordt bij noordewind af
gezonden. Na ongeveer 10 uren heeft
hij zooveel gas verloren dat de onderste
boei de zee of het land raakt en dan
vanzelf loslaat. Dan stijgt de ballon weder
en allengs worden dus alle boeien steeds
meer zuidelijk verspreid. Aldus hoopt
de hoogleeraar dat de berichten kans
hebben sneller in handen van zeevarenden
te komen.
Sedert eenigen tijd treedt de Engel
sche regeering in Ierland weer met groote
strengheid op. De leus, dat Home Rule
door zachtheid gedood moest worden,
is lang opgegeven. Zaterdag zijn weer
eenige Ieren tot gevangenisstraf ver
oordeeld, omdat zij ongeoorloofde ver
gaderingen hadden gehouden, het par
lementslid Hayden o.a. tot. 21 dagen.
Een ander parlementslid is kort geleden
denzelfden weg opgegaan.
De Good Hope, het oorlogsschip dat
de ongelukkige Kaapkolonie aan de
Engelsche vloot beloofde te leveren, toen
het Kaapsche parlement noodig vond
een blijk van trouw aan het rijk te
geven, is nu gereed. Het is een ge
pantserde le klas kruiser. Het schip
is aan de Clyde gebouwd. Het schip meet
14,100 ton en moet 23 knoopen loopen.
Koning Oskar heeft van den Zweed-
schen reiziger Sven Hedin een belangrijk
telegram ontvangen, uit Kasjmir. Hedin
meldt dat hij een buitengemeen belang
rijke reis gemaakt heeft dwars door
Tibet. In een vermomming was hij vlak
bg Lhasa gekomen, toen hg herkend
en gevangen genomen werd, men be
handelde hem echter goed, op nadruk-
kelijken last van den Dalai-lama. Hedin
moet gewichtige ontdekkingen gedaan
hebben. Bgna zijn geheele karavaan
ging verloren, maar hjj bracht de uit
komsten zijner onderzoekingnn in veilig
heid. Op Britsch gebied was hg hartelijk
en met eerbewijzen, ook van den onder
koning, ontvangen.
HAARLEM 27 December 1901.
Zondag a.s. zullen in het Museum
van Kunstnijverheid voor het laatst de
decoratieve interieurs van moderne
woningen als ook de ornamentale kom-
positien van verschillende Fransche
kunstenaars nog te bezichtigen zgn.
Zondag is de toegang kosteloos.
Zondag 29 Dec. geeft het strijk
orkest van Haarlerasch Muziekkorps een
Populair Concert in het Brongebouw,
het orkest voert een keurig programma
uit, de Hollandsche Soubrette Mejuf
frouw Lisette, als mede de Miniatuur
Duettisten Juliette en Antoin, in Rotter
dam zeer gevierd, verleenen hunne
medewerking.
Uit den roman van Mr. Lamberts
Hurrelbrink, De Vrouw van den Bok
kenrijder, is door den Heer W. Potharst
een tooneelspel getrokken, dat aan
staanden Zondag in den Schouwburg
alhier wordt opgevoerd door het Hol
landsche Tooneelgezelschap van den
Heer Barendse. Het stuk berust op de
volgende gegevens.
Nu honderd jaar geleden werd het
zuidelijk gedeelte van Limburg en voor
namelijk Maastricht, Valkenburg en
Heerlen onveilig gemaakt door een bende
dieven en moordenaars. Schrik en ont
steltenis heerschte in iedere woning,
daar er soms in een en hetzelfde uur
moorden en dieverijen werden gepleegd
op verschillende plaatsen en onder de
zelfde omstandigheden. Een bjjgeloovige
vrees beving de arme bevolking en spoedig
hee .te het in den volksmond dat die
moordenaars en dieven bovennatuurlijke
wezens waren, die des nachts op 'n Bok
door het luchtruim reden om des te
spoediger van de eene plaats naar de
andere te komen. Eindelijk gelukte het
den Heer van Eerenstein, Drossaard van
Heerlen, de hoofden der bende te ont
dekken en te straffen. Onder hen waren
de notabelen der verschillende steden
als: de Dokter, de Notaris, een Schout
en eenige Schepenen, kortom de hoofden
der politie zelf. De Heer Lamberts
Hurrelbrinck heeft over een en ander een
roman geschreven, waaruit door den
Heer Potharst een tooneelspel vervaar
digd is, dat overal met het meeste
succes werd opgevoerd alle couranten
zijn vol lof over de bewerking en over
het meesterlijk spel van Mevrouw Maria
Potharst en van de Dames van Kuyk
en Jongejuffrouw Tilly Lus; verder
treden er in op de Heeren Barendse,
Potharst, Harms enz. Wie een genot
vollen, kunstvollen avond wil doorbren
gen, verzuime niet te gaan zien.
Als zesde abonnementsvoorstelling
aanstaanden Maandag Het Pantser, Ro
mantisch Soldatenspel in drie bedrijven
door Herman Hegermans Jr.
Het stuk wordt opgevoerd door de
Nederlandsche Tooneelvereeniging, Di
rectie A. van der Horst, artistiek leider
Henri van Kuik.
BURGERLIJKE STAND.
ONDERTROUW
20 D e C. M. F. van Rossum en A. C. P.
v. d. Voort. 24 Dec P. T. Boerée en
M. A. Piete-s. H. J. Maas en M. J. C.
Poulie.
GETROUWD.
24 Dcc. R. H. Gillen en H. M E. Ok-
huij>en. CC. André de la Porte en
W. J. B. Beaer.
GEBOORTEN.
18 Dec. T. Kneijnsberg geb. Wa'zema z.
19 D o. A. J. Uilendad geb Kamp d.
20 Dec. C. C. Bendrika g»b. Nieman d.
M Groeneveld geb Tromp z. M. M. v.
Kampen geb. doreman z. A. J. M.
R'emstra geb. Uijtendaal d. H. v. 'tVlie
geb. Cornel z. H. Vissers geb. Buis z.
21 Dcc. G. M. Ruijten-childtgeb. Wernik d.
C. v. d. Broek geb. Vonk z. G. Schraitz
geb Davidson z. F. P. Selhorsi geb.
v Duivenbode z,C Buis geb. v. Huis z.
W. Marselje geb v. d Linden d. 22 Dec.
J. Fenger geb. Sieverding d. J. Bakker
geb. v. d. Bent z. M. Bakhuis Rozeboom
geb Opdam z. W. Vermaas geb. S'effers
T. Louws reb. Oldenburg d. E. C.
Kaan geb. van Tinteren z. A. v. Welsum
geb. v Aken z M. E. de Boer geb.
Snoek» d. 23 Dec. A K. Buffers geb.
Voorting d. 24 Dee. C. M. Beezem geb.
Stringer d. A. C Sabel geb van de
Water d.
OVERLEDEN
17 Dec. G. Grootes 23 j., Hazepaterslaan.
20 Dec. M. Weeaman geb. Schouten 40 j.,
Haarl.liedestraat. A. M v. Maaie geb.
v. d. Belt 69 j., Kinderbuisstr. D van
Briukom g-b. v. Muij-n 80 j., LeidFcbe»tr.
M. M. v. Elvre geb Teeuwe 77 j., Gast-
huisst. 21 Dec. H. G. Prinsen 1 m. d
Wald. Pyrmonlstr. N. Groeneveld 1 d. z.,
Frankestraat. 22 Dec. A. E. Honig geb.
v. Zutphen 67 j., K Marg.str. 23 Dec.
J. Schoemaker 5 d. z„ Raaks.G. Schucbhard
17 m. zN. Schoolst. A. Fermer geb.
Emmerik 74 j., Ruysdaelstr.
ORGELBESPELING
in de Groote- ol St. Bavokerk alhier, op
Dinsdag 31 Dec. 1901, dea namiddags van
12 uur, door den Heer W. EZERMAN.
PROGRAMMA.
1Fuga op den naam Bach R. Schumann.
2. Recordare uit 't Requim.... Mozart.
3. Soaate No, 6Mendelssohn.
4. UffertoireA. Guilmant.
5. LitaneySchubert.
