HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No 3
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Vierentwintigste Jaargang.
144
van WOENSDAG 8 Januari 1902.
N ieuwsbericLten
TELEPHOONNUMMEK
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden —.25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Pril per Advertentie van 1—5 regels f 9.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Olnsdag- en Vrijdagavond
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 13 ure, die alsdan too mogelijk nog worden geplaatst.
WETEN EN WERKEN.
In de bijeenkomst van Maandagavond
■was de spreekbeurt aan den Heer Otto.
De Heer Otto heeft er slag van, zijne
novellen goed voor te dragen en zóó
kwam het, dat het half elf werd, eer
men er aan dacht.
Eerst werd opgegeven »Het Tele
gram" van nu, den schrijver kennen
wij.
Majoor Romke woonde op Vredehof,
een lieve woning met een tuintje vol
rozen, en een roosje was ook Lize, eene
huisgenoote, en toch geen dochter of
geen nichtje; de dochter van een over
leden vriend.
Maar de majoor had ook een zoon,
Karei, een kranig jonkman, vier jaar
geleden als officier naar Indië vertrokken.
Bjj dat vertrek had er droefheid ge-
heerscht op Vredelust. Lize was ook
bedroefd, maar niemand had zij er iets
van laten merken, zelfs aan Karei niet.
De jonge officier werd overgeplaatst
naar Atjeh. De majoor kende de gevaren
van dat land voor den soldaat; Lize
voelde ze, natuurlijk alleen omdat de
majoor er belang bij had, en om te
voorkomen dat deze eene onaangename
tijding uit de kranten te onverwacht
zou hooren, had zij een afspraakje met
Gilles Klaver, den postbode, die de
Indische bladen aan haar zou brengen,
als de majoor naar de soos was. En zoo
geschiedde het, dat op een Julidag een
noodlottig bericht kwamLuitenant
Romke was bij het bestormen van een
benting zwaar gewond. De majoor moest
Lize troost en moed inspreken; 't zou
misschien zoo erg niet zijn en dan zoo'n
krantenbericht!
Liesje had geen rust, zij wilde zeker
heid. Een telegram, antwoord betaald.
Karei was, vreeseljjk gewond door
twee klewanghouwen in het hospitaal,
maar juist had de dokter hoop gegeven
op herstel en daar ontving hij het tele
gram, onderteekend „Lize". En hij dacht
zich het lieve logeetje van papa terug
en het telegram werd hem hoe lan
ger hoe dierbaarder.
Het telegrafische antwoord luidde
„Niet verminkt herstel aanstaande,"
Toen gedenkende de lieve afzendster:
„Groet Lize."
Vreugde was er op Vredelust. Het
eerste telegramdeel maakte den majoor
het laatste Lize gelukkig. De ondertee-
kening »Lize" had het den luitenant
gedaan.
Drie jaar later kwam Karei in Hol
land, de jonge lieden waren het spoedig
eens en de rest raadt men gemakkelijk;
weder waren op Vredehof drie geluk
kigen.
Toen droeg Spreker nog voor de aar
dige schets getiteld Een Rentenier, hij,
een man rjjk geworden voor den handel,
voornamelijk in nuchter vee, wat hjj wèl
doch vrouw en dochter niet voor de
wereld weten wildenhuiselijke scènes
enz. enz. som allerdolst weergegeven.
Ten slotte want de toehoorders
verlangden steeds meer nog een schets
De kleine passagier. Van een kinderloos
echtpaar, dat op een kleinen passagier
hoopte,maardie niet kwam.Toen ontferm
de het echtpaar zich over een moederlooze
pasgeborene, 't Was nu wel niet hun
eigen, een vreemde had het gebracht,
maar in de gegeven omstandigheden
maakte het veel goed.
Zóó kwam het, dat de bijeenkomst
van Weten en Werken eerst te half
elf werd gesloten. Dat er genoten was,
behoeft niet opgemerkt.
Den volgenden Maandag treedt de
Heer Lamberts als spreker op.
De buit, die De Wet bjj Tweefontein
gemaakt heeft, wordt als volgt beschre
ven: 67 wagens met ammunitie, 1600
tot 1800 geweren en 150 wagens met
levensmiddelen.
De correspondent van Reuter te Stan-
derton seint nog over het „ongeluk"
met het 14e bereden infanterie in het
district Ermelo. De mannen, die hoeven
„doorzochten" werden weggelokt door
eenige Boeren, die zich snel uit de voeten
maakten, om weldra, ten getale van 500,
onder Britz, terug te komen, en kapitein
Cook te overrompelen. Eenige weinige
Engelschen hielden later nog op een
kopje stand, tot ook zij overmand wer
den. Aan Engelsche zijde werden 5 of
ficieren gewond (van wie er drie over
leden zijn) en 5 man gedood en 30 ge
wond. Vijf Boeren sneuvelden en velen
werden gekwetst. De gevangen Engel
schen werden spoedig losgelaten.
De Boeren, zegt de correspondent,
waren niet alleen in khaki gekleed, maar
droegen ook de knoopen en onderschei-
dingsteekenen der Engelsche uniformen.
Met oningehouden trotsch worden
echter ook weer eenige voordeeltjes der
Engelschen genoemd.
Te Kaapstad is de pest nog niet ge
weken, van tijd tot tjjd doen zich weer
gevallen voor onder het garnizoen. Het
gebruikelijke geschut zullen de Engel
schen vervangen door bergkanonnen.
Bergkanon wordt door muildieren
gedragen. Als een Boer den naam muil
dier hoort moet hij wel in vroolijke
stemming geraken, bedenkend boe me
nigmaal het hem is gelukt die dieren
te doen schrikken, waardoor ze met
bespanning en al in hunne handen
vielen. De Engelschen zullen dus ver
standig doen, als zijn hun kanon dra
gende beesten eerst hun schuwheid
afleeren, anders, wee de bergkanonnen.
Sedert geruimen tijd liepen geruchten
omtrent ergerlijke zaken door de Engel
sche officieren en soldaten bedreven
tegen vrouwen en meisjes in de kampen.
Blijkens gevelde vonnissen, moet er van
tjjd tot tijd wel iets van dien aard
hebben plaats gehad. Doch nu komt
Roberts, die al lang weer in Engeland
is, de wereld vertellen dat er niets
heeft plaats gehad. En de vonnissen dan?
Nu ja, dat zjjn uitzonderingen! En zoo
helpt generaal, thans lord Robert, het
Europeesche spreekwoord van onzen tjjd
Bluffen en liegen als een Engelschman,
waar maken. En het goedgeloovige Volk,
soms in twijfel, neemt maar weêr de
averechtsche verklaringen als waarheid
aan, zweert bij het leger, gelooft dat
de oorlog rechtvaardig is, er geen bezwaar
in ziende, dat bij het ter wille zijn van
een troepje uitlanders bij ongeluk eene
groote uitgestrektheid lands plus eenige
goudmijren genaast zijn. En het Volk
weet van al deze dingen niets en zij,
die belang hebben bjj land en goud,
noemen elke poging om de natie met
de waarheid in kennis te stellen een
voudig landverraad. Zóó is in Engeland
de vrije gedachte met het vrije woord
onder den invloed gekomen van moede
loosheid, al zou het mogelijk zijn op
enkele lichtpunten te wijzen.
Donderdag over acht dagen wordt
geopend het Parlement. Zeer verlangend
is men te hooren, wat de oorlogspartij
weet te doen om alweer nieuwe kapi
talen toegestaan te krijgen tot voort
zetting van den oorlog, waarbij Engeland
zijn goeden naam en zjjn welvaart ver
speelt.
De Boeren schijnen thans misschien
te laat, in te zien hoe verderfelijk het
blokhuizen-systeem voor hunne bewe
gingen is, althans De Wet heeft last
gegeven de voortzetting van den bouw
met alle kracht tegen te gaan. Een
andere meening is, dat erbij het systeem
voor de verdediging te veel volk in vastge
legd wordt en tevens dat de blokhuisbe
zetting blijkt ongeschikt te zijn voor den
velddienst. De waarheid zal wel weer
in 't midden liggen.
Hoe schaarscher de rubriek oorlogs
nieuws in de Londensche bladen, des te
belangrijker is in den regel de verlie-
zenljjst. Zoo ook ditmaalzij onthult
ons drie gevechten, die vrij ernstig schij
nen te zijn geweest althans meer!
dan de gewone schermutselingen en die
zorgvuldig verborgen waren gehouden, j
Bij Taba Nchu sneuvelden op 30 De-1|
cember een sergeant en twee man, ter
wijl gewond werden een luitenant zwaar,
een luitenant licht en drie man.
Bij Groenfontein weiden op denzelf
den dag gedood 5 man en levensgevaar
lijk gewond evenveel, zwaar gewond vier
en licht ook vier man.
Eindelijk nog op bovengenoemden dag
bij Zoutpansdrift een man gesneuveld,
een luitenant zwaargewond, vier man
zwaar, twee licht gekwetst-
Bovendien zijn op verschillende plaat
sen en dagen zeven man gewond.
In de Daily News schrijft iemand dat
hij gehoord heeft van het plan der
Engelsche regeering om generaal Cronjé
levenslang op St. Helena gevangen te
houden. Hjj kan het niet gelooven. „Nooit
zal", meent hjj, „Engeland zich verne
deren tot zoo'n lage en minne wraak
neming op een man, dien Lord Methuen
zelfs genoemd heeft „een van de dap
perste en edelmoedigste vijanden die ik
ooit ontmoet heb." Ons dunkt, dat als
Engeland Cronjé naar Transvaal terug
laat keeren, het uit noodzaak zal wezen,
en niet eer.
Te Barcelona schijnt de werkstaking
der metaalwerkers zich verder te zullen
uitbreiden over alle vakken, er is sprake
van voor het geval het geschil tusschen
de eersten en de patroons niet wordt
bijgelegd. De patroons willen echter op
de eischen hunner werklieden niet in
gaan.
Weer wordt medegedeeld, maar ook
voor de zooveelste maal tegengesproken
dat mejuflYouwStone, de Amei ikaansche
zendelinge, in vrijheid geteld is.
De Engelsche Kming ontving van
een onbekende een geschenk van 260,000
pond sterling f 2,400,000). De Koning
benoemde daarop een commissie voor
het ontwerpen van plannen voor een
Sanatorium voor teringlijders, bestemd
voor honderd manneljjke en vrouwelijke
patiënten.
800 pond sterling worden bestemd
voor prijzen voer de beste plannen v.m
het gebouw.
De nieuwjaarswenschen, welke de
Europeesche vorsten met elkaar wisselden
waren zeer vriendschappelijk. De meeste
spraken den wensch uit, dat de vrede
spoedig mocht hersteld zijn.
Men houdt het er voor, dat ook koning
Eduard voor vrede gestemdis, veel meer
dan zijn regeering laat blijken.
Allerlei geruchten doen de ronde in
deze, e. a. dat de Boeren bjj eenigszins
gunstige voorwaarden geneigd zouden
zjjn eenige concession te doen. Of die
slaan op een suzereiniteits-denkbeeld of
wel dat zjj betrekking zouden hebben
op oorlogschatting, wordt niet medege
deeld, het zou ook kunnen zijn, dat de
geruchten waren verzonnen om de opinie
der Boeren te weten te komen.
Intusschen, men kent der Boeren be
ginsel Geen vrede zonder onafhankelijk
heid en zjj zullen zich daaraan houden
dit betwijfelt niemand.
Maltha is ook ontevreden op Chamber
lain, die het eiland geheel wil ver-
engelschen, het zelf het Engelsch als
volkstaal wil opdringen en de anti-
Engelsche bijeenkomsten belet.
Hevige oppositie wordt gevoerd tegen
al de tirannie, die zeer zeker den lang
niet bezadigden Mathezer tot het uiterste
zal drijven. Als dit hoogtepunt nu maar
wat spoedig bereikt is zou het misschien
Chamberlain tot nadenken stemmen.
Het Neue Wiener Tageblatt verhaalt
dat deze week te Köninggratz een bruid
bjj een bruiloft gewogen werd om haar
huwlijksgift te bepalen. Bjj de verloving
had haar vader schertsend beloofd dat
hjj haar zooveel zilveren kronen zou
meêgeven als zjj op den trouwdag in
de feestzaal zou wegen. En nu heeft
hij woord gehouden. In tegenwoordig
heid van alle gasten werd de bruid in
groot ornaat op de weegschaal gezet
waarbij bleek dat zjj 62 kilo woog. Ze
was dus geen boonestaak I Dadel jjk ging
de papa het geld halen en kwam terug
met een zwaren zak, die 62Vs kilo woog.
Dat halve kilo had hjj er bjj gedaan
om de zwaarte van den zak. De inhoud
bestond uit 13,500 kronen, ongeveer
6300.
Li Hoeng Tsjang, de bekende Chi-
neesche staatsman, zal voor de nako
melingschap heeten Li Wen Tsjung d.
w. z. Li, de geleerde en trouwe minister.
Deze eeretitel is op keizerljjk bevel aan
gebracht op een tafel in den tempel
gewjjd aan de nagedachtenis van ver
dienstelijke staatslieden en in zulke ge
vallen is het gewoonte, althans in ge
schriften, slechts dezen titel in plaats
van den gewonen naam te noemen.
