Eerste Blad.
No. 17
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Vierentwintigste Jaargang.
abonnementsprijs van W0ENSDAG 26 Februari 1902. verschijnt-
Per drie maanden -,25. verschijnt.
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNTJMMER HAARLEMS CH TELEPHONISCHE VERBINDINS
MOTMMD
franco p. post ,40. Pril» per Advertentie van 1—B regels f 0.25, elke regel Dinsdag-en Vrijdagavond
Afzonderlijke nommers 8 centen per stuk. meer 5 centa, groote letten naar plaatsruimte.
AdvertenMën worden aangenomen tot dinsdag en vrijdag de» middags ten 12 ure, die alsdan too mogelijk neg worden geplaatst.
Noord-Zuidhollandsehe Stoomtramweg-Maatschappij: HaarlemLeiden. 1 Oct. 1901
Stadstijd. Haarlem—HillegomLeiden. 6.06* 7.24, 8.42,10.—11.18's m., 12.36, 1.54
3.12, 4.28, 5.48, 7.06, 8.24 sav. Haarlem—Hillegom 9.42, 11.15 sav. Alleen de
maanden October, November, Maart en April.
Stoomtram Haarlem—Alkmaar. 1 Nov. 1901. (Stadstijd). HaarlemAlkmaar: 8.9.
1».12,-, 2.—, 3.—I, 5.—, 6.44, 8,-f, 10.04* 11.15* fTot Velsen. *Tot
Velsen Remise.
Maarlemsche Tramway-Maatsehapplj. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 'sav.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Tertreknren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct. 190'. Tijd van Greenwich. Naar
Amsterdam: 5.11, 6.15', 6 54 7.18', 731,7.49*, 8.01',8.33*,9.04,9,28',9 44' 10.05'
10.27', 10.4 ,10 55-, 11.25 's m., 12.15', 12.55, 1.08, 1.37', 1.59', 2.44,3.14', 3.33',
3.48', 4.10,4.39', 4.51', 5.15, 5.34', 6.02', 6.11', 6.26", 6,49*. 7.10, 7.44', 8.22*, 9.04',
9.23, 9.38', 9.55* 10.10', 10.48, 11.20' 'sav.
Van Amsterdam: 5.25, 6.45, 7.07', 7.17', 7.34, 7.53', 8.05, 8.49', 9.07',9.33', 9.43', 10.14',
10.22*, 10.40, 11.30*, 11.35, 11,53' 's m. 12.27*, 12.46', 1.34, 1.58', 2.24, 3.03',
3.27-, 3.54. 4.34', 4.39, 5.10, 5.28, 6.15', 6.27', 6.50, 7 26, 8.19*, 8.46', 9.15,
9.37', 10.02', 10 33, 10.58', 11.45 's avonds.
Naar Rotterdam: 6.03, 7.29", 7.36 tot Leiden 8.16", 9.15', 9.28", 10.10. 10.45', 11,57'
's morg., 12.06, 1.15, 3 26", 4.23 tot den Haag, 5.38 tot Vogelenzang, 6.36', 7.22,
8.41', 9.07', 10.-*, 10.28' 's av.
Naar den Helder:6.17, 7.32, tot Uitgeest, 8.05 tot Alkm.9.60" tot Alkmaar, 9.57 tot
Uitgeest 11.10 tot Alkmaar 's m., 12.19, 2.03 tot Alkmaar, 3.55 tot Alkmaar, 5.08
tot Uitgeest, 6.15* tot Alkmaar 6.54 tot Alkmaar, 8.26", 9.44 's av.
De uren gemerkt zijn sneltreinen. Voor de uren vet gedrukt worden geen
speciale retourkaarten 2e en 3e klasse buurtverkeer, geldig een dag, afgegeven.
Naar IJmuiden: 5.54, 7.43, 8.05, 9.67. 10.37, 11.10 'sm. 12.19, 2.03, 3.55, 5.08, 5 66,
6.51, 8.26, 9.44 'sav.
Naar Zandvoort: 5.59, 7 46, 9.32, 's m. 12.48, 2.20, 3.51, 4.56, 7.54 'sav.
Van Zandvoort: 6.27, 8.10, 10.04 'sm. 1.14, 2.44, 4.16 5.40, 8.65 'sav.
Tram-Omnibna-Maatschapplj. Bloemendaal—Overveen—Haarlem. 1 Oct.1901 (stadstijd)
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerland)7.45, 8.20*, 9.25,10.35 11.10 '»m.,
12.30, 1.25, 2.55, 3 50, 4.35, 5.?5, 6.30, 7.15, 8.40, 9 50 'sav. Correspondeerende
op de treinen naar Amsterdam, volgens Greenwichtijd.
Van Haarlem (Station) 8.33, 9.28, 10.27, 11 25 's m„ 12.10, 1.29, 2.19, 3 43 4.38,
5.13. 6.12, 7.10 8.12, 9.25, 10.42 'sav. 's Zondags 8.05.
Correspondeerende op de aankomende treinen. Wanneer de dienst door sneeuw
belemmerd wordt vervallen de ritten van 11.10 en 6.30 van Bloemendaal en van
11.25 en 7.10 van Haarlem.
Eerste Nederl. Electrlsche Tram-Maatschappij Haarlem—Zandvoort, 1 October 1901
tot 1 Mei 1902. Stadstijd.
Van Haarlem: *6.30 7.40 8.20, S9.13, 10.— 11.— 11.20 'svm. 12.2012.40 1.40 S1.53
2.45 3.20 4.20 5.— 6.— 6.40 7.50 9.— 10.10.
Van Zandvoort: 7.05 S8.15, 9.12 10.12 10.32 11.32 11.52 'sm. 12.52 SI .12 2.12
2.37 3.32 4.12 5.12 5.32 6.32 7.12 8.25 9.32 10.40
loopen alleen op werkdagen. S loopen direct van Zandvoort naar het station
H.IJ.S.M. te Haarlem en omgekeerd, en zijn aan een rood vlaggetje aan den motor
wagen aangebracht kenbaar.
Haarlem—Bloemendaal. Van Haarlem dagelijks (Stadstijd).
Van 's morgens 7.15 tot 12.45 vm. elk half uur.
Van 12.45 tot 5,45 's avonds, elk kwartier.
Van 's avonds 5.45 tot 10.15 elk half uur.
Op Zon- en Feestdagen (stadstijd).
Van 's morgens 9.45 tot 5.15 nam elk kwartier.
Vóór 's morgens 9.45 en van nam. 5. 5 tot 's av 0. 5 elk half uur.
Van Bloemendaal, dagelijks (Stadstijd).
Van voorm. 7.30 tot 1.— uur nam. elk half uur
Van nam. 1.— tot 6.— nam. elk kwartier.
Van nam 6.tot 10.30 'sav. elk half uur.
Op Zon- en Feestdagen (stadstijd).
Van voorm. 9.30 tot nam. 5.30 elk kwartier.
Vóór 'smorgens 9 30 en van nam 5.30 tot 'sav. 10 30 elk half uur.
Telegraafkantoor. 1 Oct. 19U1—Tijd van Greenwich. Het kantoor is geopend op werkdagen
van 's m. 7.30 tot s av 9.30 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen
van's m. 7.30—11.30's m 12.30— 2.30,6.30—7.30 uur Binnenl. Telegrammen worden
berekend tegen 25 centa voor de eerste 10 woorden, verder tot 50 woorden 5 cent voor
elke 5 (of minder) woorden daarboven, en boven 50 woorden 5 cents voor elke 10 (of minder)
woorden meer.
Voor den intercommunalen en internationalen telephoondienst is het kantoor op
werkdagen van 'sm. 7% tot sav. 9% uur. OpZon-en Feestd. v.12%1 uur geopend
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1901. - Tijd van Greenwich. Openstelling
van het kantoor: Dag van 7.30 'smorg. tot 9 uur'sav. Op Zondag van 'smorg. 7.30
tot 12,30 uur 's middags- Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbe-
wijzen en de invordering van gelden op kwitantiën alleen op werkdagen, van 8 30 uur
's morg. tot 2.30 uur'sav. Voor de Spaarbank van 'sm. 8.30 tot 8.30 uur 's av., op Zon
dag van 8.30 tot 11.30 ure 'sm. Voor de Postpakketten alleen op werkdagen, van
's morgens 7.30 tot 9 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 6.40, 9.'sm., 12.,3.6 20,8.40'aa*
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen8.'sm. Kosteloos gelegen
heid tot afh. der brieven enz. van 11.30 tot 12.30.
Lichting der hulpbrievenbussenKoninginneweg, Leidschevaart, Kaasmarkt, Kenaupark,
Kamperlaan 4.55, 8.40 'sm., 12.55,4.10,7.10 's av. Zon- en Feestd. 4 55's m., 12.25 's av.
Hazepaterslaan, Boterfabriek, v. Marumstraat, 5 8.45 'sm. 14.15, 7.15 's av Zon
en Feestd. 5.— 'sm., 12.30 'sav. Houtplein, Hassel.plein, Amsterd.poort, Schoter
singel, Burgwal, 5.05, 8.50 'smorg. 1.05,4.20,7.20 'sav. Zon- en Feestdagen.
5.5 's m. 12.35 's av. Gr. Houtstraat, Duvenv.straat, Ged. Oudegracht 5,10, 8.55,
'sm., 1 10, 4.25, 7.25 'sav. Zon- en Feestd. 5.10'sm. 12.40'sav. Boterm.,Koksteeg,
Parklaan, 5.15, 9.'sm. 1.15, 4.30, 7.30 'sav. Zon-en Feestd. 5.15's m. 12.45's av.
Lichting aan bet. Station: RichtingAmaterd. 7.25,10 50,11.20'sm., 1.—*, 1.50,2.39*, 5.29*,
5.38', 6.24, 10.20* 'a av.Richting Rotterdam 7.25,11 50,'sm.. 418', 6 24 8.35*,
10.20* 'aav. Richting den Helder, 5.45, 9.45'smorg., 12.14',5—.*,6.48*,9.35" 'aav.
De met worden Zondags niet gelicht.
Het Bij Post- en Telegraafkantoor op het Plein is geopend op werkdagen van 8%
—2% en 5%—7% uur. Op Zondagen is het gesloten.
De Nutslezing.
Maandagavond had de laatste buiten
gewone vergadering in dit seizoen plaats
van het Haarlemsche Nutsdepartement.
Als spreker trad op Dr. Johs. Dyserinck
met een voordracht over Petrus Paulus
Rubens.
Eenzijdigheid, zeide Spreker, is het
noodlot van den mensch en vooral is die
noodlottig bij kunstwaardeeiing. Zij leidt
tot overdriving of miskenning.
Herinnerd werd aan de lofrede van
den Belgischen schilder Wirtz. Deze
noemde verschillende schilders schitte
rende sterren, maar Rubens de Zon en
deze laat zich niet met iets vergelijken
hjj kan genoemd worden de koning der
Vlaamsche schilders, een artiest van
meer dan gewone werkzaamheid; de
reproducties van zijn werken, te Ant
werpen saamgebracht, zij ri meer dan
twaalfhonderd in aantal.
In 1577 werd Rubens geboren te
Antwerpen op den feestdag van Petrus
en Paulus, den 29 Juni. Hjj zelf wist
niet beter, dan dat hjj te Keulen het
levenslicht had gezien. Dit stond in ver
band met een donkere bladzijde uit zijns
vaders leven, door zijne zorgzame moeder
steeds voor hem verzwegen.
De jonge Petrus Paulus was bestemd
voor het rechterlijk ambt. In verband
hiermede, genoot hjj eene zorgvuldige
opvoeding en ontmoet men hem als page
van de gravin de Lalaing.
Zijn eerste leermeester in de kunst
was de schilder Verhaag, later woonde
hjj de lessen bij van Adr. van Noord en
van Veen. De laatste was van veel in
vloed op Rubens verdere vorming
waartoe in niet geringe mate medewerk
te zijn achtjarig verblijf in Italië, waar
hij zich onder bescherming gesteld zag
van den Hertog Conzaga. Te Venetië
vond hjj ongeveer al het materieel bijeen,
noodig tot zjjne verdere ontwikkeling.
Verscheidene teekeningen van zijne
hand uit dat tijdperk zijn nog voorhan
den.
Te Rome schiep hjj zijne oudste be
kende schilderij, de Kruisoprichting.
Om meer zichzelf te wezen ontrok hjj
zich aan het hofleven en schilderde in
1610, '11 en '12 de beroemde Kruis
oprichting en de Kruisafneming, waarin
volgens een zijner levensbeschrijvers het
eerste den mensch geeft in zijn gemeen
heid, het laatste den mensch in zijn
grootheid.
Spreker gaf vervolgens een begrip van
triptiek of drieluik.
Zeventien jaren is Rubens gehuwd
geweest met Mejuffrouw Isabella Brand,
uit welk huweljjk twee zonen.
Gewezen werd op Rubens prachtlie-
venden aard, duideljjk uit zijn schilderij
De aanbidding der wijzen. Tal van Ma
donna's verlieten zijn atelier, waarvan
vooral het museum te München veel
schoons bevat.
Vier jaren na den dood van zjjn eerste
vrouw trad hij op drie en vijftigjarigen
leeftijd in het huwelijk met den zestien
jarige Hélène Fourmant, uit welk huwe
lijk vier kinderen ontsproten. Deze twee
de vrouw, voor hem het ideaal van
lichamelijk schoon, is meermalen door
hem op het doek gebracht.
Op elk gebied van wetenschap en
kunst zette hij met goed gevolg den
voet; zoowel de historie en taal, numis
matiek en architectuur als de schilder
en graveerkunst werd door den immer
werkzamen man met het beste gevolg
beoefend.
Tweemalen in zijn leven werd hij met
eene staatkundige zending belast. Deze
bracht hij tot een goede uitkomsten schil
derde in dien tjjd de bekende plafonds
in Whitehall en voor Maria de Medicis
vier en twintig tafereelen op haar leven
betrekking hebbende.
Doch niet al zijn schilderijen zijn
geheel door hem gemaakt; door zijne
leerlingen liet hjj, hoewel geheel in zijn
manier, aan sommige partijen werken,
gelijk hij zelf eerlijk opgaf bjj de prijs
bepaling van zijn werk.
Te midden van al zijn werk had hij
nog veel omgang met geleerden en
kunstenaars.
Zijne laatste levensjaren sleet hij op
het kasteel van Steen, uit welken tijd
zijne landschappen dagteekenen.
De 30 Mei was zijn sterfdag. Spre
ker gaf hier eene beschrijving van den
begrafenisstoet, waaruit de groote waar
deering bleek, die alle rangen en stan
den hem toedroegen.
Heeft Rembrandt, herinnerde spreker,
de zonnestralen geroofd ten bate van
zijn meesterschap over het licht, Rubens
had den regenboog zijne kleuren ont
nomen, waardoor hij schitterde als ko-
lorist bij uitnemendheid. Doch het ko
loriet is niet alleen zijne verdienste, hij
werkte aangrijpend en harmonisch. Soms
mist hjj eenvoud, te verklaren uit zijne
veelzijdigheid. Soms ook overdrijft hjj.
Ten slotte werd het naakt besproken;
Rubens bewoog zich veel in dit genre.
Men behoort ten opzichte van het
naakt de kieschheid niet te drijven tot
preutscheid, te speculeeren op den harts
tocht, zij den artiest niet toegestaan.
Rubens behandelde dan ook het naakt
als volkomen rein, het model als on
bewust dat het niet gesluierd was.
In de pauze was gelegenheid om
meer dan tweehonderd reproducties van
's meesters werken te bezien. Op lange
tafels en langs de wanden waren deze
tentoongesteld en ook hier gaf spreker
nog veel opmerkingen ten beste.
Deze kunstbeschouwing gaf aan de
bijeenkomst eene hooge mate van be
langrijkheid en.... gezelligheid, waar
bij zeer zeker de aanwezigen bij uitstek
hebben genoten.
Als bijdrage gaf Dr. Dyserinck weer
iets op taalgebied, n.l. een overzicht van
uitdrukkingen in de Nederlandsche taal
ontleend aan het visschersbedrijf.
Tweede Kamer. Vrijdag vroeg en
verkreeg bij den aanvang der zitting
de heer Schaper verlof om op een nader
te bepalen dag de ministers van Buitenl.
Zaken en Koloniën te interpelleeren
over de arrestatie in Zwitserland van
ronselaars voor de koloniën en omtrent
de werving in 't algemeen in het buiten
land voor dit doel. Daarna ving aan het