verder debat bestreed de Regeerings
Kommissaris als totaal onmogelijk liet
am.-Schaper, om hangende het beklag
de ten uitvoer legging der straf te
schorsen, en het am. der Kommissie
van Voorbereiding, om de straf van
verlaging in rang niet toe te passen
hangende de reklame. De heer Schaper
noemde het eenvoudig bedriegerij,
tot een militair te zeggenge hebt wel
recht Uit beklag, maar eerst moet ge
de straf ondergaan. De heer Schokking
had vooralsnog bezwaar tegen art. 68.
Het druischt, zeide Spreker, tegen het
rechtsgevoel in, een straf te ondergaan
met de mogelijkheid, dat de onjuistheid
der straf worden uitgesproken. De Re-
geerings-Kommissaris meende, dat de
heer Schaper slechts groote woorden wist
te stellen tegen de noodzakelijkheid, en
de Min. van Oorlog betreurde het wan
trouwen in de superieuren, dat schering
en inslag is bjj den heer Schaper. De
heer de Savornin Lohman had geen be
zwaar het stelsel van art. 66 te aan
vaarden, al is het eene moeielyke zaak.
Maar hoe, vraagt hij, is discipline toe
te passen, als niet dadelijk de straf wordt
ondergaan.
In de zitting van Vrijdag, nadat de
Reg. art. 66 eenigszins gewijzigd had
bespraken de Regeerings Kommissaris
en de Min. van Oorlog nader een door
den heer Verhey van de Komm. van
Voorbereiding overgenomen amende
ment, om de uitvoering van de straf
van rangsverlagings te schorsen tijdens
behandeling van het beklag tegen de
straf. De heer Staalman kritizeerde de
wijze van bestrijding door den Regee
rings Kommissaris, den heer de Savornin
Lohman en den Min. van Oorlog van
het am. Schaper, om hangeiide de
reklame de uitvoering der straf te schor
sen. Spreker betoogde, dat het niet
aangaat ten koste vun het recht zich
van de kwestie af te maken, door op te
merken, dat het niet anders kan. De
heer de Waal Malefijt adviseerde om
de uitvoering der straf te schorsen,
totdat in eerste instantie is beslist over
het beklag van den gestrafte. De heer
Schaper achtte dit wel een verbetering,
maar toch halfwerk en kritizeerde sterk
vooral de door den heer de Savornin
Lohman gevoerde bestrijding van zjjn
amendement. De heer de fctuers ver
dedigde het Regeeringsstelsel in het be
lang der dicipline en om te voorkomen,
dat het leger wordt een schutterij van
slechte soort. De heer de Waal Malefijt
stelde een am. voor, dat in vredestijd,
bij de zeemacht binnengaats en bij de
landmacht, bij beklag de uitvoering der
straf wordt geschorst, totdat in eerste
instantie op het beklag zal zjjn beslist.
De heer Schokking wenschte, dat on-
middeljjk recht werd gedaan op iemands
beklag. De heer Staalman betoogde, dat
een Christelijke regeering niet iets als
noodzakelijk kwaad mag en kan ver
dedigen en in de wet opnemen. De Min.
van Oorlog verklaarde hetam. Schaper
ten eene male onaannemelijk. De Min.
had van deze debatten den indruk ge
kregen, dat sommigen leden, onder den
schijn van op te koinen voor de belangen
der mindeien, niets anders hadden ge
daan dan af te breken elk begrip van
orde en tucht in het leger. Daartegen
over wilde de Min. het gezag van den
meerdere hooghouden. Hij bestreed ook
de amendementen Verhey en de Waal
Malefijt en raadde de voorstellers aan
die amendementen in te trekken. De
heer Schaper protesteerde tegen 's Minis
ters insinuatie, waar tegenover Spreker
de bewering plaatste, dat de Min onder
het mom van de krijgstucht te willen
handhaven, niets anders doet dan on
recht op onrecht stapelen. Het am.
Schaper werd verworpen met 52 tegen 18
stemmen, het am. de Waal Malefijt
echter aangenomen met 40 tegen 30 stem
men. Na deze beslisssing verzocht de
Min. van Oorlog schorsing der beraad
slaging, opdat de Reg. kunne overwegen
wat haar thans te doen staat. De dis- |l
kussie werd daarop geschorst, 's Minis
ters verklaring veroorzaakte sensatie in
de kamer. De interpellatie van den heer
Fock betreffende de havenwerken en
handelsinrichtingen te Soerabaya, werd
beantwoord met de verklaring van den
Min. van Kol, dat hij in overleg met
den Goev. Generaal publikatie der ver
schillende plannen zal bevorderen, om
daarna te overwegen wat er zal moeten
geschieden.
Nog werd in deze zitting behandeld
het wetsontwerp tot verhooging van
Hoofdst. II der Staatsbegrooting voor
1202. Art. 221 (subsidieën verbetering
Nederlandsche paardenrassen, gat aan
leiding tot eenig debat tusschen den
heer van Wjjck en den Min. van Water
staat rnz.; art. 231 (bouw van woningen
enz.) tot eene diskussie, waaraan de
heeren Hennequin, Zijl ma, Melchers, de
Ram en de Min. van Waterstaat deel
namen en art. 239 (subsidieën enz. in
't belang van den landbouw) tot be
strijding door den heer Hennequin en
antwoord van den Min. van Waterstaat
enz. Het wetsontwerp werd goedgekeurd.
Naar men verneemt, zou de Engelsche
regeering de proclomatie van September,
die tot zooveel onaangenaamheden aan
leiding heeft gegeven, willen intrekken.
De kwestie van zelfregeering en het recht
van behoud van paarden en wapen zou
nog niet opgelost zjjn, terwjjl ook de
taalkwestie nog niet geregeld zou zjjn.
De Boeren strijden natuurljjk voor het
behoud van het Afrikaansch Hollandsch.
Er bestond hoop dat de vrede zou af
gekondigd worden op koning Eduards
verjaardag, 30 Mei. Nu dit niet heeft
plaats gehad spiegelde men het Engelsche
publiek een nieuwen datum voor en het
publiek laat zich alweer tevreden stellen.
Dat de vrede komt daarvan is men
niet af te brengen, er wordt vergeten,
dat de Boer alles op goeden gronslag
wil gesteld zien, eer hij zich in Britsche
macht begeeft. De begrooting over het
dienstjaar zou natuurlijk nogal inkrim
pen als de oorlog geëindigd was, daarom
is er steeds mee gewacht, maar nu zal
de indiening toch bepaald Woensdag
plaats hebben.
De graanbelasting willen de Engelsche
liberalen niet. Hun leider, lord Roseberry
zeide ervande voordeelen moeten wel
zeer groot zijn om toch dien stap te
rechtvaardigen en hij wekte zijn toe
hoorders op, zich ernstig er tegen te
verzetten.
Ten opzichte van den vrede zeide de
lord: Wjj sluiten geen vrede met een
verpletterden vijand; wjj moeten beproe
ven de dappere vjjanden te veranderen
in dappere vrienden.
De edele lord vergeet iets, namelijk
of dit zal mogeljjk zjjn na het zeer on-
hebbeljjk optreden van Kitchener en zjjn
legioenen in Zuid Afrika, waardoor zelfs
de Kaapkolonie in opstand is gebracht.
En de Boer zou het vernietigen van zijn
eigendom, het wegvoeren van vrouw en
kroost, de onmenschelijke behandeling
in de kampen zoo maar kunnen vergeten,
om vrienden met zulke menschen te
worden 1 De Boer, begaafd met een diep
gaand gevoel voor recht, zal zijn wrok
tegen den overheerscher overplanten op
zijn zonen en kleinzonen en op een goe
den dag zal de bom weer barsten en
Engeland opnieuw ondervinden, dat hij
de handen in een wespennest heeft ge
stoken. De boer droomt van een onaf-
hankeljjken Atrikaanschen Statenbond
en... droomen komen wel eens uit.
Reeds nu gaan er stemmen op, die spre
ken van verval van Engelands grootheid
vooreerst op financieel gebied en dan
acht men het een groote fout, dat Enge
land wat betreft kolonisatie meer op
zich heeft genomen dan het op den duur
dragen kan, reeds, zegt men, beginnen
de moeilijkheden in Engelsch lndië, ter
wjjl ook de gestadige verwikkelingen
met Rusland over China wel eens aan
leiding zouden kunnen geven tot ernstige
botsingen en waarin 'aet dan zoo goed
alleen zou staan.
Dr. Leyds moet verklaard hebben, dat
de onderhandelingen hoogstens leiden
zullen tot een wapenstilstand van twee
of drie maanden.
Nog wordt bericht, dat Kitchener
Maandag naar Engeland vertrekt tér
bijwoning van de kroningsfeesten en de
meening bestaat, dat hij niet naar Afrika i
zal wederkeeren.
Om te bewjjzen dat er in Afrika nogal
wat gebeurd is moge dienen dat het
3e (militie-)bataljon van het Leinster-
regiment de vorige week, na ruim twee
jaar afwezigheid, te Birr in Ierland uit
Zuid-Afrika is teruggekeerd. Het batal
jon telde nu 7 officieren en 240 minderen,
d.i. ongeveer de helft van de vroegere
sterkte.
Naar de Daily Chronicle verneemt zal
Lord Kitchener zoodra hjj uit Zuid Afrika
weg kan men had al uitgerekend,
dat als een dezer dagen de vrede af
gekondigd was hij te Kaapstad nog juist
de mailboot kon halen, die hem tijdig
voor de kroning, 26 Juni, te Londen
zou brengen, maar nu zal die hoop wel
opgegeven zjjn in Engeland benoemd
worden tot adjudant-generaal bjj het
legerbestuur in de plaats van luitenant-
generaal Kelly Kenny, die dan ter ver
vanging van Sir Arthur Power Palmer
opperbevelhebber in lndië zou worden.
Naar men weet, zeide men eerst alge
meen dat Kitchener naar lndië zou gaan.
Maandag morgen verscheen het be
richt, dat de vrede gesloten is, van de
voorwaarden werd voorloopig niets mede
gedeeld.
Een proclamatie des konings geeft aan
de natie kennis van den vrede. Zjj luidt
als volgt:
„De Koning ontving het welkome
nieuws van het staken der vijandeljjk
heden in Zuid-Afrika met zeer groote
voldoening en vertrouwt, dat de vrede
spoedig gevolgd moge worden door het
herstel van den voorspoed in zjjn nieuwe
bezittingen, en dat de gevoelens die
noodzakelijkerwjjze door den oorlog zjjn
ontstaan plaats zullen maken voor den
ernstigen wil bij al Zijner Majesteits
Zuid-Afrikaansche onderdanen, om sa
men te werken tot bevordering der wel
vaart van hun gemeenschappelijk land."
In de kerken zong de gemeente het
valken en klokken werden geluid.
Meer dan twee en een half jaar hebben
de Boeren den opgedrongen oorlog ge
voerd. Afgedwongen was de oorlog, want
bewezen is, dat Milner reeds in Augustus
1899, dus voor de oorlog begon, door
een zeer ondubbelzinnig telegram aan
Chamberlain, tot den oorlog aanspoorde,
koren op den molen van den Brit.
Och, wat zjjn die Engelschen in die
twee en een half jaar veranderd. Toen
was geen scheldwoord grof genoeg voor
den wilden, onbeschaafden Boer, thans
roemen zjj den nobelen, dapperen vjjand.
Misschien deelt de minister nog iets
mede over de vredesvoorwaarden; men
is er zeer verlangend naar.
Zal Engeland nu zjjn waar het wezen
wil? men vreest, neen.
Men zegt wel eensElke oorlog draagt
in zich de kiem van een nieuwen oorlog
Noch president Kruger, noch het hoofd
van dienst de Heer van Boeschoten, kon
aan de groote bladen inlichtingen ver
schaffen.
President Steyn is ziekhij heeft zich
op parool naar Krugersdorp begeven.
De invloed van dezen nobelen staatsman
op de onderhandelingen verklaart zich
hierdoor.
De voorwaarden zjjn in hoofdzaak als
volgt: De burgers te velde leggen de
wapens neer en leveren ze inerkennen
den koning als hun wettigen vorst; al
de Burgers keeren naar hun woonplaats
terug. Wie zich op die wijze overgeeft
wordt niet van zijn vrijheid beroofd. Op
de openbare scholen wordt het Neder -
landsch onderwezen, als de ouders dit
verlangen.
Zelfregeering zal zoo spoedig mogeljjk
ingevoerd worden.
Drie millioen pond wordt verstrekt
voor het herstel van hoeven.
Omtrent de opgestane Kaapkoloniërs
zal door de regeering bepaald worden.
In geen geval zal op een van hen de
doodstraf toegepast worden.
Te Londen zjjn reeds eenige koloniale
troepen aangekomen, om de kronings
feesten te helpen opluisteren. Die gasten
meenden natuurlijk voldoende onthaald
te worden, maar het legerbestuur heeft
zeker derations wat karig gesteld, althans
de vreemde soldaatjes hebben al eenige
wanorde doen ontstaan, omdat zjj te
weinig eten krjjgen.
Waarschijnijjk reeds den 10 Juni zal
de Koninklijke familie de reis naar het
buifenlai aanvangen. Nog verneemt
men dat H. M. de Koningin eenigen
tijd te Ems zal vertoeven tot het onder
gaan van een badkuur.
Vrjjdagmiddag is te Hellendoorn het
eerste sanatorium der Vereeniging tot
oprichting en exploitatie van volkssana
toria in tegenwoordigheid van H.M. de
Koningin Moeder plechtig geopend. Het
gebouw is prachtig gelegen tusschen
hooge dennebosschen en belooft ook door
de praktische inrichting voor menigeen
herstelling of leniging. H.M. werd door
het publiek met geestdrift begroet.
Bjj Hare terugkomst te 's Graven-
hage is H. M. de Koningin Moeder door
de bevolking zeer harteljjk ontvangen.
Ceheel de residentie vlagde.
Zondagavond had te Muiderberg een
mo irdaanslag plaats in het hotel van
den heer Rohling. Een der hoofdbe
dienden had ongenoegen met genoemden
heer en de kok nam het voor dezen op,
waarop de bediende op den laatste vier
schoten loste. De gewonde werd naar
Amsterdam getransporteerd. De wonden
schjjnen niet gevaarljjk.
HAARLEM 3 Juni 1902.
In zake den moord op de Raam-
vest waren tot Zondag geen nadere
aanwijzingen, hoewel door de Justitie
eenige personen zonder gevolg
zjjn gehoord. Er bestaat vermoeden op
een persoon pas ontslagen gevangene,
die negen jaren getucht heeft; doch
deze is tot heden niet gevonden.
Het ontbreekt niet aan veronderstel
lingen, die, als niet genoegzaam bewezen,
niemand voor zijn rekening zal nemen,
zooals dat de juffrouw niet vermoord
maar zjj bij een worsteling aange
vallen zou zjjn, waardoor een schedel
breuk ontstond, wat echter aan het feit
vsn den inbraak niets verandert.
Het volgende bulletin is verspreid:
De officier van justitie te Haarlem
verzoekt met aandrang een ieder, die
eenige inlichtingen kan geven betref
fende den moord, gepleegd in den nacht
van 29 op 30 Mei 1.1., op mejuffrouw
Van Weemen Douglas, Raamvest, te
Haarlem, zulks ten spoedigste te doen,
schriftelijk of persoonlijk, hetzij aan hem
officier, paleis van justitie, St.-Jansstraat,
hetzij aan den commissaris van politie
te Haarlem, aan diens bureau in de
Smedestraat.
Parket, Haarlem, den 30 Mei 1902.
De officier van justitie voornoemd,
(i. g.) H. A. PELERIN.
Nog schijnt in den nacht van den
moord iemand getracht te hebben in de
apotheek van den Heer Florjjn een
pleister te koopen, voor een zware ver
wonding. Genoemde Heer, die blijkbaar
de zaak niet vertrouwde heeft den nach-
teljjken bezoeker niet open gedaan.
In de maand Mei jl. is het Stede-
ljjk Museum van Schilderjjen en Oud
heden op het Raadhuis bezocht door 360
personen tegen betaling en door 390
personen zonder betaling.
Zaterdag en Zondag 7 en 8 Juni
heeftalhiereen huishoudelijk muziekfeest
van die afdeeling der Maatschappij tot
bevordering der Toonkunsf plaats met
medewerking van mej. Anna Kappel en
heeren J. J. Rogmans, Joh. M. Messchaert
en Bram Eldering als solisten, onder
leiding van den heer W. Robert in de
concertzaal der Sociëteit „Vereeni
ging". Daar zullen worden uitgevoerd
op Zaterdagavond „Die Schöpfung" van
Haydn en Zondagmiddag „Psalm" en
„Chanson" van Sweelinck, „Carmen Sae-
culare van Alph. Diepenbrock en voor
drachten der solisten.
De 73e gewone algemeene vergadering
zal worden gehouden op Zaterdagmorgen
te elf uur in het Brongebouw onder
voorzitterschap van m. J. B. Roelvink.
Maandagavond elf uur had er op de
Wilsonsbrug een ontsporing plaats van
twee wagens der E.N .E.T. De voorste
wagen liep uit de rails, waarschjjnljjk
was er iets tusschen gelegd. De achterste
wagen liep tegen de voorste op. Persoon-
ljjke ongelukken haden niets plaats. De
eenige passagier bekwam enkele ver
wondingen door glasscherven, maar de
voorwagen is door de brugleuning ge-
loopen en te water geraakt.
De brug zelf is ook belangrijk be
schadigd.
Het Museum van Kunstnijverheid
te Haarlem, werd gedurende maand Mei
bezocht, door 743 belangstellenden ter-
I wijl uit de aan het Museum verbonden
boekerjj 156 boek en plaatwerken naar
verschillende plaatsen van ons land in
bruikleen verzonden werden.
