Als een goed voofleeken deelt de
Engelsche pers mede dat Kritzinger,
die krijgsgevangene is in Indië, op den
dag van de kroning, 26 Juni, te Diya-
talawa (Ceylon) zal trouwen met een
dochter van generaal Olivier.
Te Parijs is een stalhouderij ontdekt,
die geheel op diefstal berustte. Er waren
al geruimen tijd bij de politie klachten
ingediend door huurkoetsiers dat, terwijl
zij in een eethuis wat gebruikten, hun
rijtuigen met de paarden op onverklaar
bare wijze verdwenen. De waarde dier
verdonkeremaande vervoermiddelen be
droeg in het laatste half jaar ongeveer
50,000 francs. Te vergeefs was naar de
daders gezocht, totdat de vorige week
het gelukt is hen te vinden. Twee po-
litie-agenten kregen verdenking tegen
een koetsier die op den bok van een
stilstaand rijtuig zat, en waarschuwden
den stalhouder, die het meest bestolen
was. Deze nam toen met de agenten
plaats in het rijtuig en gaf den koetsier
een adres op. Onder het rijden kreeg hij
op grond van zjjn ervaring, zekerheid
dat het paard hem ontstolen was. De
agenten stapten toen uit en namen
den koetsier mede naar den commissaris.
Bij onderzoek in het huis van den aan
gehoudene ontdekte men een stal met
40 paarden, die alle als gestolen werden
herkend. Een aantal was nog op straat
en andere bleken te zijn geslacht! De
dieven hadden ook een vasten zadel
maker die de tuigen vermaakte. Drie
verdachten werden aagehouden en nog
anderen worden opgespoord.
i
Aan de vlootrevue op de reede van
Spithead ter gelegenheid van de kro
ningsfeesten zullen 122 Britsche oor
logsschepen deelnemen, gerangschikt in
acht colonnes, waarvan enkele meer dan
vijf kilometer lang zullen zijn. Bovendien
zullen nog een tweehonderdtal koop-
vaardijvaariuigen tegenwoordig zijn en
zestien buitenlandsche oorlogsschepen.
De Victoria and Albert zal de vorstelijke
personen langs de vloot voeren, des avonds
zal de algemeene verlichting in oogen-
schouw worden genomen en precies te
middernacht worden op het lossen van
een schot alle lichten gedoofd.
Koning Eduard is ongesteld, maar
niet van ernstigen aard.
De avondbladen verzekeren dat de
ziekte van den Koning ernstiger is dan
men in den beginne meende. Zjjn Ma
jesteit voelde zich gisteren naar, en,
daar hij pijn had, moest men laudanum
te baat nemen. De dokters hebben nog
niet met zekerheid kunnen zeggen, wat
het is.
Tot de Indische potentaten, die naar
Londen gekomen zijn, om tegenwoordig
te zijn bij de kroning van den Koning,
behoort de maharadja van Jaïpoor, die
zoo'n schat van edelgesteenten en kleino
diën meegebracht heeft, hoofdzakelijk
bestemd als geschenken voor Edward
VII, dat er dag en nacht bjj gewaakt
wordt.
Namens de Marokkaansche regeering
worden de feesten bijgewoond door
Sigi-Abdoerrahman-Bin-Abbesadal.
De schade op Martinique door de
ontbarstingen teweeg gebracht wordt
geschat op wel twee honderd vijftig
millioen francs. Een op liet eiland ge
vestigde verloor bij de ramp honderd
vier bloedverwanten en tweehonderd
vier en zeventig geëmployeerden. Men
gelooft, dat het einde der rampspoedige
dagen nog niet gekomen is.
Uit Peking wordt aan de Times ge
meld, dat de Britsche gezant aldaar zich
eindelijk vereenigd heeft met een even
redige vermindering der schadeloosstel
lingen. Frankrijk nn België zullen een
som van 481 millioen francs verdeelen
als vergoeding voor de gedeeltelijke ver
nieling van spoorwegen en de schade,
daardoor berokkend.
Dezelfde correspondent seint, over
Rusland's voortdurend verzet tegen de
spoorwegovereenkomst met Engeland
van 29 April. De Chineesche regeering
zal nu, met Engeland's toestemming,
aan den Russischen gezant voorstellen
om zich te verbinden, eiken spoorweg
tusschen Peking en den grooten muur
uitsluitend met Chineesch kapitaal te
laten aanleggen en zulks spoorwegen
niet te verpanden.
Nauwelijks is de vrede gesloten, of
er duiken weder berichten op over nog
een verandering in de kaart van Zuid-
Afrika.
Zoo weet «Reynold's Newspaper" te
melden dat er eene overeenkomst zou
bestaan tusschen Engeland, Duitschland
en Portugal, volgens welke dit laatste
land zijn Oostafrikaansche bezittingen,
dus ook Delogoa baai, aan de twee eerste
mogendheden afstaat, terwijl Engeland
dan openljjk Egypte zal inlijven.
Als een en ander mocht bljjken waar
te zijn, verklaart zich hier door de
eigenaardige houding van Keizer Wil
helm tegenover Kroger bij diens komst
in Europa.
Het stoomschip „Canada" is Donder
dag van Southampton vertrokken naar
Gibraltar, van waar het stoom zal zet
ten naar Sint-Helena, om een gedeelte
der krijgsgevangenen terug te brengen
naar Transvaal. Onder deze zal zich
bevinden generaal Cronjé, die van einde
Februari 4900 in gevangenschap ver
keert.
Eenige weken geleden werd in Zweden
de algemeene staking geproclameerd ten
gunste van het algemeen stemrecht. Na
drie dagen werd deze staking opgeheven
toen een gunstig besluit genomen was
door de beide Kamers.
Een groote ijzerfabrikant echter wei
gerde op zijn werkplaatsen terug te
nemen alle werklieden die deel genomen
hadden aan dezen politieken strijd. De
algemeene werkliedenraad heeft hierte
gen geprotesteerd en deze raad besloot
weer de algemeene staking te procla-
meeren, zoo deze fabrikant bij zijn denk
beeld blijft.
De meerderheid der Zweedsche groot-
industrieelen heeft deze besslissing zeer
getroffen en zij stelt alle pogingen in
het werk de zaak een goede oplossing
te geven.
Een commissie van rapporteurs uit de
Pruisische Kamer heeft zich met bijna
algemeene stemmen vereenigd met een
voorstel om tot beteugeling der dronken
schap bevoegdheid te verleenen, bij de
plaatselijke politie-verordeningen het
schenken van sterken drank 's avonds
na en 's moorgens vóór zeker te bepalen
uur en op Zondag ook tijdens de voor
naamste godsdienstoefening te verbieden.
Volgens een niededeeling door prof.
Goldtsmidt uit Praag aan de Academie
van Wetenschappen te Weenen gericht,
is het een student, Von Hasslinger ge
naamd, gelukt op kunstmatige wijze
diamant te vervaardigen. Hij heeft uit
een massa die overeenkomt met het
moedergesteente in Zuid Afrika kristal
len verkregen, gemiddeld 0.05 millimeter
groot, volkomen doorzichtig en van
fraaien oktaeder-vorm.
De werkstaking te Enschedé kan feite
lijk als geëindigd beschouwd worden,
nadat de drie uitgeslotenen zich hebben
teruggetrokken. Maandag zouden twee
weverijen opengesteld worden. Vijf
maanden heeft de staking geduurd, doch
zij is mislukt.
De arbeiders vergaderden en namen,
een motie aan waarin besloten werd de
staking op te heffen. De uitslag der
stemming wordt beschouwd als gevolg
van den minder gunstigen financieelen
steun de laatste weken ingekomen. Voorts
werd daarin besloten den arbeid op het
nieuwe loontarief onder protest te her
vatten en van nu af zich krachtig in
vakvereenigingen te organiseeren.
Vóór Vrjjdag a.s. zou, wanneer de
hervatting der werkzaamheden bij de
firma Van Heek Co. te Enschedé
haar geregelden gang gaat, de Fabri-
kantenvereeniging weer vergaderen tot
intrekking van het besluit, twee dagen
per week de weverijen en spinnerijen
niet te doen werken.
Zaterdag is reeds door enkele arbeiders
het werk hervat. In de werkplaatsen
was men reeds druk met het poetsen
en het verder in orde brengen der
machines bezig.
De staking duurde 22 weken, de uit
sluiting aan de andere fabrieken der
firma Van Heek Co. 49 weken, en
die op de fabriek Rigtersbleek van de
firma G. J. van Heek Zonen 45 weken.
In drie der fabrieken is Maandag het
werk weer aangevangen.
In een fabriek weigerde een arbeider
aan de nieuwe arbeiders weven te
leeren. De man is onmiddellijk ontslagen.
Nu het zittingsjaar der Kamer ge
ëindigd is, begint men naar de resul
taten van het parlementaire tijdperk fe
vragen. Slechts twee belangrijke wetten
van de toegezegde werden afgewerkt;
de pensioenwet en de straf- en tuchtwet
van het leger, dan nog een aantal kleinere
wetjes, waarbq sommige, reeds door de
vorige regeering voorbereid. Men komt
dan tot het besluit, dat er betrekkelijk
weinig is gedaan, en dat nog wel met
een anti-liberale regeering, meteen meer
derheid in de Kamer. De meening be
staat, dat die partij niet genoeg samen
werkt en bij de militaire wetten zou men
hebben willen vragen, wie nu eigenlijk de
kabinetsleider was. Zeer eigenaardig
vindt men, dat de militaire wetten ver
dedigd werden door een liberalen Hoog
leeraar als Regeerings commissaris.
Tegen Mutsaers, den verdachte van den
moord op de elfjarige Marie Kessels te
Tilburg, is levenslange gevangenisstraf
geëischt. De uitspraak volgt later.
HAARLEM 17 Juni 1902.
Zaterdagmiddag werd een gecom
bineerde vergadering gehouden van
afgevaardigden der patroons en afge
vaardigden der arbeiders in de bouw
vakken. In die vergadering werd mede
gedeeld het besluit der werklieden in
de Vrijdagavond gehouden vergadering
genomen omtrent de bepalingen door
de patroons gesteld, en waarop zij ver
schillende wijzigingen voorstellen. De
patroons zouden deze voorstellen der
werklieden in een Maandag te houden
vergadering behandelen. Evenwel zij
opgemerkt dat de werklieden van de
70 georganiseerde patroons dien avond
zijn ontslagen, zoo zij de door hen ge
stelde bepalingen niet hebben onder
teekend.
Sommige werklieden hebben getee-
kend, andere niet, enkelen, die ge-
teekend hadden, hebben zich terug
getrokken, zoodat de patroons te over
leggen hebben, wat in deze te doen.
De voorwaarden der patroons zijn als
volgt:
lo. Het zal den patroon vrjjstaan de
materialen, naar, op en van zjjn werk,
te vervoeren op de wijze, die hem daartoe
het meest gewenscht voorkomt.
2o. Het aantal op elk werk benoodigde
werklieden wordt door den patroon of
zijn gemachtigde bepaald, in evenredig
heid van den aard en den omvang van
het werk.
3o. De werklieden moeten verklaren:
dat zij door geene overeenkomst ge
bonden zijn, om geen aangenomen werk
te mogen nemen, tegen in overleg vast
te stellen prjjs.
4o. Het zal den patroon of zijn ge
machtigde ten allen tijde vrijstaan die
werklieden te ontslaan, welke daarvoor
in z(jn belang of in het belang van het
werk, het eerst in aanmerking komen.
In de op Maandag 46 Juni gehouden
vergadering van de Afd. Haarlem van
den Ned. Aannemersbond met de ver-
eenigde metselaars- en stucadoorspa-
troons, aannemers en handelaars in
bouwmaterialen, welke door 74 patroons
werd bijgewoond, werden ter tafel ge
bracht de eischen, gesteld door het co
mité van de gecombineerde vakvereeni
gingen te Haarlem, die gesteld waren
tegenover de voorwaarden der patroons.
Deeischen der vak vereenigi rigen waren
Punt 4. De kruiwagen te gebruiken
voor het kruien in de put en tot en
met den eersten steiger, strekkende tot
voordeel voor den patroon en tot gemak
voor den werkman. Verder de sportver-
deeling op 18 en 49 cM. optreden scha
vot te bepalen tot de tweede verdieping.
Punt 2. De werkkrachten zullen ge
regeld worden door den patroon of zijn
gemachtigde en den werkman.
Punt 3. De organisaties hebben be
sloten om geen aangenomen werk te
nemen.
Punt 4. Het zal den patroon of zijn
gemachtigde ten allen tijde vrijstaan
diegene welke door (dronkenschap) of
twist zoekende, te ontslaan, maar in
geen geval die vereenigd is, welke zijn
eigen op den voorgrond plaatst en ten
allen tijde het recht heeft om beroep
te doen op zjjn vereeniging.
Algemeen werd de houding der vak
vereenigingen afgekeurd die, in plaats
van de zoo voor zich zelfsprekende voor
waarden der patroons aan te nemen,
daartegenover nagenoeg dezelfde eischen
bleven stellen, als waaruit het conflict
is ontstaan.
Na breedvoerige bespreking werd met
algemeene stemmen besloten, de door
de patroons gestelde voorwaarden onver
anderd te haadhaven.
Vervolgens kwam aan de orde de
onderteekening door de werklieden van
de door de patroons gestelde voorwaar
den, waaruit bleek dat hoewel vele wel
gezinde werklieden die voorwa irden had
den onderteekend, toch de invloed van
de tegenovergestelde partij groot genoeg
bleek te zijn om staking op verschillende
werken en bij onderscheidene patroons
te veroorzaken, en dat zelfs velen van
hen, die genoemde voorwaarden reeds
hadden onderteekend, door dien invloed
genoodzaakt werden of, om hunne hand-
teekening terug te nemen of, om onge
wild mede den arbeid neder te leggen.
Dit trouwens was geheel in overeen
stemming met den inhoud van het Zater
dag verspreide strooibiljet van het zich
noemende regelings-comité.
Moeilijk te beantwoorden was de
vraag wat thans gedaan moest worden
om tot eene bevredigende uitkomst te
geraken. Vooral het feit dat goed ge
zinde werklieden bemoeilijkt werden in
den arbeid en de zeker niet ongegronde
vrees, dat zulks zich ook tot de overige
goedgezinden uit zou breiden, gaf den
doorslag om den lang vermeden maat
regel van algemeene uitsluiting van met
selaars en opperlieden, zoowel in 't be
lang van patroon als in dat der goed
gezinde arbeiders, zoo spoedig mogelijk
in werking te doen treden, en met
algemeene stemmen van het ruim 70
tal aanwezige patroons werd, hoewel
noode, tot dien uitersten maatregel
besloten en werd de navolgende motie
aangenomen en door allen onderteekend.
MOTIE.
De Vereenigde patroonsmetselaars,
stucadoors, handelaars in bouwmateria
len en aannemers te Haarlem en aan
grenzende gemeenten in hunne vergade
ring van Maandag 46 Juni 4902, over
wegende
lo. Dat de eischen gesteld door het
Comité der bouwvakvereenigingen voor
hen onaannemelijk zijn en alzoo de door
hen aan hunne werklieden gestelde voor
waarden moeten worden gehandhaafd.
2o. Dat het onderteekenen dier voor
waarden door de werklieden niet aan
het doel heeft beantwoord om daardoor
eene algemeene uitsluiting van metse
laars en opperlieden op hunne werken
te voorkomen en wel
cl. omdat het meerendeel der werklieden
die onderteekening heeft geweigerd en
alzoo nu reeds verschillende werken zijn
gestaakt,
b. omdat de goedgezinde werklieden
die reeds de voorwaarden hadden onder
teekend op verschillende plaatsen door
de stakende arbeiders in de uitoefening
van hun werk zijn bemoeilijkt en ge
noodzaakt zijn om hunne handteekening
niet gestand te doen, en mede 't werk
te staken;
Besluiten
Om, wanneer vóór dien datum niet
op alle werken de arbeid is hervat van
af 21 Jnui e. k. eene algeheele uit
sluiting van metselaars en opperlieden
op hunne werken te doen plaats hebben
en zich onderling te verbinden tot be
taling eener boete groot 400 tot 4000
gulden door hen, die deze uitsluiting
verbreken zoolang zij niet door het be
sluit van de meerderheid der patroons
is opgeheven.
De bepaling van het bedrag der boete
zal geschieden op voordracht van het
Bestuur van de Afd. Haarlem van den
Ned. Aannemersbond door de vergade
ring van de vereenigde patroons boven
genoemd."
Haarlem, 46 Juni 4902.
Volgen 72 handleekeningen.
Deze motie zal ook aan de niet aan
wezige patroons ter onderteekening
worden aangeboden.
