HAARLEMS CH
Eerste Biaa.
No. 89
144
van WOENSDAG 5 November 1902
N ieuwsberichten
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Vierentwintigste Jaargang.
TELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDIN
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden —.25
franco p. post —.40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT-
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentieri worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middag» ten 12 ure, die alsdan too mogelijk nog worden geplaatst.
Paul de Chaillu, een Afrikaansche
ontdekkingsreiziger, heeft in een lezing
te Petersburg verteld dat hij tijdens
zijn verblijf in West-Afrika 2200 hu
welijksaanzoeken had gekregen. Een
koning wilde hein op zekeren dag uit
753 jonge dochters laten kiezen. Hij
redde zich uit de moeielykheid met te
antwoorden: „Sire, als ik er één trouw,
zullen de overige jaloersch zijn".
Inderdaad, hernam de vorst; gij hebt
gelijk, trouw ze dan alle 753.
Te Parqs hebben de musici een loon-
tarief vastgesteld, maar niet alle in
richtingen willen er aan voldoen, gevolg
dat de musici staken. In sommige thea
ters bezigt men thans piano begeleiding.
Uit Engeland komen klachten, dat
vele Boeren die uit krijgsgevangenschap
zijn terug gekomen, zich liever laten
ondersteunen, dan zelt de handen uit
de mouwen te steken. Men bedoelt er
natuurlijk mee aan te toonen, dat de
Boer van nature lui is. Het tegendeel
is bekend. Er wordt echter verzuimd
te herinneren, dat twee jaren van ge
vangenschap op de energie van den Boer
grooten invloed heelt gehad, te meer nog
daar niet weinigen van hen niets in hun
land terug vinden, zelfs niet hun gezin,
dien sterken prikkel tot arbeid. Daarenbo
ven mist hg nu zijn werkkracht voor het
ruwe landbouwwerk, de kaffer, terwijl
de os, in Zuid Afrika onmisbaar bij den
landbouw, niet meer ter zijner beschik
king is, althans niet in die mate als
voor zijn bedrijf gewenscht is.
Wij deden de vraag: Hoe zal Cham
berlain in Z.-Afrika ontvangen worden.
Ons Land, het orgaan van den Afri
kaander Bond, geeft dit antwoord:
„Chamberlain's reis zal wel ten doel
hebben de heerschappij van Downing-
street over de binnenlandsche aange
legenheden van Z.- Afrika te bevestigen,
en de invoering van het zelfbestuur in
de nieuwe kolonies uit te stellen."
Chamberlain neemt op zijn reis naar
Afrika zijn vrouw mede, geen enkele
journalist zal hem vergezellen.
De overste Schiel, een Duitscher die
een klein gedeelte van den Zuid-Afrikaan-
schen oorlog heeft meegemaakt en toen
werd gevangen genomen, heeft een boek
geschreven waarin hij o.a. verklaart, dat
als de Boeren den oorlog niet over de gren
zen gebracht, maar den vijand op eigen
grond hadden afgewacht, zij dan bijna
zeker van deoverwinningzouden geweest
zijn, reden waarom hij steeds gepleit
heeft tegen den inval in Natal.
Ben Viljoen, die ook over den oorlog
een boek heeft geschreven, wijt veel
aan den overleden generaal Joubert, dien
hij niet genoeg doortastend vond en ook
omdat er veel op de officieren viel af te
wijzen. Natuurlijk waren al de fouten
en gebreken in het voordeel van den
vijand, al wisten zjj er niet altijd het
goede gebruik van te maken.
Naar verluidt zou Ben Viljoen zijn
diensten hebben aangeboden in den stiijd
tegen de Somali's, terwijl uit Pretoria
wordt bericht dat een aantal Boeren-
officieren zich zouden bereid verklaard
hebben tot dit doel een legertje van
duizend man aan te werven.
Lord Melhuen heeft in zijn beschei
den en ridderlijke redevoering te Devizes,
de edelmoedigheid en de goedhartigheid
geroemd der dappere mannen die hij zoo
vaak heeft moeten bestrijden.
De moed en de bekwaamheid van
onze tegenstanders zeide hij, zijn voor
alle tijden in de geschiedenis van den
oorlog opgeteekend.
De Times deelt dit mede, doch het
blad gaat nog immer voort den Boeren
generaals den voet dwars te zetten waar
het betreft hulp te ontvangen voor Zuid-
Afrikaansche weduwen en weezen.
Dat het met de hechtheid van het
Dogenpaleis te Venetië niet alles richtig
is, volgt wel uit het dezer dagen door
den Venetiaanschen Gemeenteraad aan
de Italiaanschen Regeering gedaan ver
zoek de beroemde Bibliotheca Marciana
spoedig uit het paleis te laten overbren
gen naar het Palazzo Zecca, aangezien
zij in het paleis niet veilig wordt geacht.
In de archieven der „Gesellschaft der
Musikfreunde" is een autograaf opgeno
men, n.l. een klad voor een inteeken-
ljjst door Mendelssohn opgesteld voor
een orgel concert ten voordeele van een
gedenksteen voor Joh. Seb. Bach bij de
Thomassehule te Leipzig, gedateerd 29
Juli 1840. De entréeprijs bedroeg slechts
acht groschen, doch de ontvangst was
zoo schraal, dat eerst drie jaar later die
steen kon worden ingewijd. Onder de
inschrijvers bevond zich Robert Schu
mann, die voor den som van elf thaler
inteekende. Men schijnt in onzen tijd op
dit punt vrijgeviger te zijn.
Nergens elders in Duilschland is
kinder-arbeid zoo algemeen als in Saksen.
Blijkens een rondvraag van de Kamer
van koophandel te Plauen, verrichten
in Saksen van 604,600 schoolkinderen
137,831 of 23 percent fabrieksarbeid.
Meer dan de helft van deze kinderen,
namelijk 74,508, zijn in dienst van de
weefnijverheid. In spinnerijen en weve
rijen waren 34,145, breierijen en wol-
weverjjen 4866, haakinrichtingen enz.
11,601, passement-fabrieken 23,643,
linnengoedfabrieken 17,313, bij de ta-
baksnjjverheid 6221, in mandenmake
rijen 4728, in fabrieken van muziek
instrumenten 2289 en in fabrieken van
kammen, borstels en penseelen 1594
kinderen werkzaam. Verder is gebleken
dat bij de borduur-en kantnijverheid zelfs
nog zeer vele kinderen (meest eigen)
beneden de tien jaar gebruikt worden.
De eigenaars van mandenvlechterijen
hebben in hun antwoorden medegedeeld
dat een algemeen verbod van kinder
arbeid hun bedrijf ten gronde zou richten.
In Mei van dit jaar zijn reeds zes
zebra's voor rekening van den dieren
handelaar Hagenbeek in Duitschland
aangekomen en ondergebracht in de
stoeterij van luit. Bronsart von Schel-
lendorf bjj Trakehnen, waar ze reeds
zoo mak zijn geworden, dat zij suiker
uit de hand eten; in deze stoeterij zjjn
nu 40 zebra's voorde fokkerij bestemd,
zoowel voor het zuiver fokken van ze
bra's als ook tot kruising met ezels en
paarden. Er zijn reeds zeven zebraveulens
in de stoeterij geboren.
Vroeger heette de zebra ontembaar.
Chamberlain en De Wet vertrekken
ongeveer gelijk naar Zuid-Afrika. De
laatste zou desgevraagd belangrijke in
lichtingen kunnen verscahaffen, maar
dat zal den trotschen minister wel te
erg voorkomen.
Als de Wet zich heeft terug getrok
ken, zal waarschijnlijk de in Engeland
verwachte Schalk Burger zich bij Botha
en De la Rey aansluiten, terwjjl er nu
sprake van is, dat Botha zou uitgenoo-
digd worden Chamberlain op zijn tocht
door de verwoeste republieken te ver
gezellen, als vertegenwoordiger van de
Boeren. Zeer zeker zou het wijs zijn,
als de minister daar toe kon besluiten,
maar gelooven kan men het nog niet.
Er zijn dus nog gewapende Kaapsche
rebellen. Men bericht tochDe Kaapsche
rebellen, die in de districten Vrijburg
en Kuruman nog onder de wapenen
waren, schijnen zich nu ook te zullen
overgeven.
In het Kaapsch Parlement is mede
gedeeld, dat hun aanvoerder, Van Zijl,
zijn manschappen den raad daartoe heeft
gegeven.
Elf mannen kwamen zich reeds over
geven en de overigen zullen, naar men
verwacht, spoedig volgen.
Bij de werkstaking in de Fransche
kolendistricten komt de regeering inzake
de arbitrage niet verder, hoewel van
alle kanten op het eindigen wordt aan
gedrongen.
Nu is het in Bretagne weer tot een
taaiconflict gekomen. Verreweg het
meerendeel der bevolking, voornamelijk
de plattelands bevolking verstaat de
Fransche taal niet, maar spreekt en
schrijft een taal, die slechts een zeer
verwijderd verband houdt niet het
Fransch.
De regeering verlangt nu dat in Bre
tagne het onderwijs, dat er voorname
lijk gegeven wordt door geestelijken,
voortaan in het Fransch zal plaats
hebben; daar komt men tegen op en
men spreekt van taaiverkrachting en
andere hatelijkheden. De regeering ech
ter, overwegende, dat in Frankrijk het
Fransch de taal behoort te zijn, zal
haar wil weten door te drijven.
Het staat er mee als met het Friesch
bij ons in het noorden, maar in geen
Friesche gemeente zal men het in het
hoofd halen het Friesch in de school
als hoofdtaal in te voeren.
Van den allerellendigsten toestand
der Boeren die naar hunne plaatsen
terug keeren, hangt de bekende Miss
Hobhouse een treilend tooneel op. Zij
vertelt van vrouwen in de kampen die
hare mannen wachten, van mannen die
van kamp tot kamp trekken om het
overschot van hun gezinnen te zoeken.
Allen vinden alles vernield, het vee
gestolen, het land in verregaanden staat
van verwoesting. Toch beginnen velen
met moed het herstellingswerk, maar bij
de meesten ontbreekt er het noodigste
toe, hoewel van Engelsche zijde de toe
standen als bevredigend worden voor
gesteld.
Sommige Boerengezinnen zullen zich
nederzetten op de Nederlandsche An
tillen.
Te Keulen is een schatrijk man wegens
talrijke overtredingen van het verbod
van woeker er werden meer dan
100 getuigen gehoord veroordeeld tot
4 maanden gevangenisstraf, 1000 mark
boete en 2 jaar ontzetting van rechten.
Een zaakwaarnemer, die hem ontelbare
klanten had aangebracht, werd tot 5
maanden gevangenisstraf, 500 mark
boete en 2 jaar als boven verwezen.
17 November wordt koning Karlos
van Portugal in Engeland verwacht; hjj
zal niet te Londen bljjven, maar dade
lijk naar Windsor gaan om daar als
gast van den Koning te logeeren. Mis
schien komt de Porlugeesche reiziger
nog wel te Londen, maar dan in 't
strengst incognito. Misschien hooren wjj
nu wel iets aangaande den verkoop van
Lourenpo Marques.
Het dagelijksch bestuur der vereeni-
ging Vergunning te Amsterdam heeft
zich met een adres gewend tot de Tweede
Kamer ter zake van het voornemen van
den minister van finaneiën om den ac-
cjjns op het gedistilleerd van 63 op
70 per hectoliter te verhoogen.
O. a. wordt aangevoerd dat een ver
hooging van f 7 per hectoliter, dus van
7 cent per liter gedistilleerd, beteekent
een verzwaring van lasten voor den
verkooper van ster ken drank in het klein
dat immers die zeven cent per liter niet
bij den verkoop per glas berekend kun
nen worden en dus de reeds langs alle
kanten zoo zwaar gedrukte vergunning
houders opnieuw een offer moeten bren
gen, dat hun geheel onmogelijk is.
Een verhoogir.g van accjjns zal daarom
slechts den verkoop van sterken drank
van mindere en schadelijke qualiteit,
zelfs van brandspiritus zooals nu reeds
geschiedt in de hand werken, terwjjl
het juist in de bedoeling van den wet
gever moest liggen het te verkoopen
gedistilleerd zoo zuiver mogelijk te hou
den, waardoor de slechte gevolgen van
het drankmisbruik tot een minimum
beperkt zouden worden.
Ten slotte willen adressanten nog
zeggen dat alle strijd van den Staat
tegen drankmisbruik belachelijk zal zijn,
zoolang de wetgever zal voortgaan de
inkomsten van den Staat al meer en
meer afhankelijk te stellen van dit drank
misbruik.
Tegen den griffier van 't Kantonge
recht te Sneek zijn twee processen-ver
baal opgemaakt en wel een wegens
dronkenschap en een wegens dronken
schap en mishandeling.
Naar wordt bericht heeft H. M. de
Koningin een bedrag van f 5000 ter
beschikking gesteld van het Nederlandsch
subcomité voor zieke en behoeftige in
landers in de residentie Semarang, als
blijk van Harer Majesteits groote be
langstelling in en warme instemming
met het streven om gelden te verzamelen
ten behoeve van de noodlijdende In
landers in de residentie Semarang. Bij
de aanbieding deze r vorstelijke gift dee^
