HAARLEMSCH
Eerste Blad.
PREDIKBEURTEN enz.
No. 28.
144
van WOENSDAG 8 April 1903.
TE HAARLEM
Vrijdag 10 April 1903.
Nieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Vijfentwintigste Jaargang.
TELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden ,25
franco p. poet —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSOHIJTNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentüm worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG de» middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Goede Vrijdag.
Egliae Wallonne.
10Vi heures, Mr. Delery.
PaBteur a Amsterdam.
Sainte Cêne.
Gereformeerde Kerk.
(Ged Oudegracht.)
8 Avonds 8 ure, Ds. Mulder.
Eben-Haëzer Kerk.
(Klein Heiligland)
'g Avonds 8 ure, Ds. Tibben.
Christelijk Geref, Gemeente.
Zuiderstraat
's Avonds 8 ure, Godsdienstoefening.
Luthersche Kerk.
's Avonds 7 ure, Ds. Poolman.
Avondmaal.
Kerk der Veroenigde Doopsgezinden
's Avonds 7 ure Ds. de Vries.
Remonstrantseh Geref. Kerk.
's Avonds 7Vi ure, Dr. Haentjens.
Avondmaal.
Kerk der Broedergemeente.
Woensdag.
's Avonds 8 ure, Ds. de Blocq van
Scheltinga.
Voorbereiding.
Donderdag.
's Avonds 8 ure, Ds. de Blocq van
Scheltinga.
Het Koorzang.
Vrijdag.
Voorm. 10 ure, Ds. de Blocq van
Scheltinga.
Baptiste Gemeente.
Lokaal Schachelstraat 6.
Geen dienst.
BUITENGEMEENTEN.
Tui niets andere vermeld wordt, wordt de
Ned. Hervormde Kerk bedoeld.
Bennebroek.
Voorm. 10 ure, Ds. Gerth van Wijk.
Bevestiging van Lidmaten.
Voorbereiding,
's Avonds 7 ure, Ds. Gerth van Wijk.
Avondmaal.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, Ds. Boon.
Doopsbediening.
Bevestiging van Lidmaten.
Voorbereiding,
's Avonds 7 ure, Ds. Boon.
Avondmaal.
Evang. Luthersche Kerk.
's Avonds 6Vj ure Ds. Helper Sesbrugger
Pred. te Amsterdam.
Avondmaal.
Doopsgezinde Kerk.
's Avonds 6'/t ure, Ds. Sepp,
Avondmaal.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, Ds. van Leeuwen.
Bevestiging van Lidmaten,
's Avonds 7l/j ure, Ds. van Leeuwen.
Avondmaal.
Heemstede.
Voorm. 10 ure, Dr. Jonker.
Bevestiging van Lidmaten.
Voorbereiding,
s Avondz 6Vs ure, Dr. Jonker.
Avondmaal.
Hillegom.
Voorm. 10 ure, Ds. van Veen.
Voobereiding.
Nam. 5 ure, Ds. van Veen.
Avondmaal.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 ure, Ds. Hoog.
Em. Pred. te Haarlem.
Avondmaal.
Santpoort.
Voorm. 10 ure, Ds. Kutsch Lojenga.
Bevestiging van Lidmaten,
's Avonds 6 54 ure, Ds. Kutsch Lojenga.
Avondmaal.
Velsen.
's Avonds GVs ure, Ds. de Sopper.
Avondmaal.
Hoide.
Geen dienst.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, Ds Hulsman.
Bevestiging van Lidmaten en
Voorbereiding,
's Avonds 6Vj ure, Ds. Hulsman.
Avondmaal.
Tweede Kamer.Nadat Woensdag de
zitting was geopend, stelde de Voorzitter
voor, den volgenden dag aan te vangen
met de behandeling der stakingswetten.
Daarbij deelde hij mede, dat behoudens
onvoorziene omstandigheid, het van Re-
geeringswege toegezegde overzicht om
trent buitenlandsche wetgevingen dien
avond zou verschijnen. De heer Troelstra
betoogde, dat dit voorstel in strijd was
met het Reglement van Orde, en ver
klaarde, dat zijn partij niet voldoende
in staat was, om nu reeds, nu nog zulke
gewichtige gegevens als de toegezegde
te wachten zijn, te oordeelen over de te
behandelen wetsontwerpen. Ook achtte
hij het noodig, dat de Kamer vooraf zou
kunnen kennis nemen van de beteekenis
van den in uitzicht gestelden algemeenen
maatregel van bestuur, »de lijmstok voor
de liberalen", zooals Spreker dien maat
regel noemde. Overigens meende Spreker,
dat de diskussie toch niet vóór Paaschen
zou afloopen, terwijl hij er op wees, dat
voor de Katholieke leden in de Stille
Week feesdagen zijn. Toen eenige leden
lachten, vroeg Spreker, naar aanleiding
van dat gelach, op heftigen toon den
heer Passtoors, of deze dan soms op
Witten Donderdag wilde medewerken
aan een aanslag op de arbeiders. Spreker
drong aan om de behandeling der wet
ten uit te stellen tot na Paaschen. De
Voorzitter, zijn voorstel nader verdedi
gende, achtte de wetsontwerpen vol
doende voorbereid en wees er nog op,
dat de Reg. reeds heeft medegedeeld,
welke punten de aangekondigde Bestuurs
maatregel zal bevatten. Ten slotte werd
aangenomen met 59 tegen 9 stemmen een
voorstel van den heerWillinge,waartegen
de Voorzitter geen bezwaar had, om nl.
de zitting den volgenden dag te elf uur
en Vrijdag en Zaterdag om 10 uur aan
te vangen, en Maandag geen zitting te
houden, zooals de Voorzitter aanvankelijk
had voorgesteld. De heer de Savornin
Lohman verkreeg verlof te spreken over
de opvatting van sommige leden omtrent
den regel van orde, naar aanleiding van
het feit, dat aan een der leden woorden
zijn toegedicht door hem niet in een der
afdeelingen gesproken. Dit was het ge
volg van een onjuiste opvatting en het
trekken van een verkeerde konkluzie
door den heer van Kol. Dit echter daar
latende, wees Spreker er op, dat de leden
in de afdeelingen vrij moeten kunnen
spreken. Bestaan moet blijven de adat
dat het in de afdeelingen gesprokene
niet bestemd is om naar buiten door te
driagen en buiten de sektieën besproken
te worden. De Voorzitter achtte het ook
gewenscht, nog eens te wijzen op het
geheim van het sektie-onderzoekvooral
voor jonge leden der Kamer, die nog
niet ten volle op de hoogte zijn wat
betreft het Reglement, achtte de Voor
zitter het gewenscht dit te zeggen. De
heer Troelstra legde zich, behoudens
uitzonderingen, neder bjj de opvatting
omtrent geheimhouding van het gespro
kene in de sektieën. H jj wilde zich echter
het recht rezerveeren, om, wanneer wer
kelijk eens in de afdeelingen gezegd
wordt: ïdan moet men maar schieten
op de arbeiders", dit aan de groote klok
te hangen, omdat Spreker zich in zoo'n
gevel meer solidair met de arbeiders dan
met de Kamerleden zou gevoelen. Na
nog eenig debat werd de zitting gesloten.
Donderdag waren de stakingswetten
aan de orde. Het algemeen debat werd
geopend door den heer Mees, die zijn
stem motiveerde vóór de wetten, nadat
hem door de belangrijke wijziging door
de Reg. aangebracht gebleken is, dat
het haar ernst is met haar betuiging,
dat zij zooveel mogeljjk aan de geopperde
bezwaren wil te gemoet komen. Uit
volle overtuiging zou Spr. stemmen vóór
het eerst artiekel, dat beoogt verscher
ping van bescherming tegen dwang bij
werkstaking. Een toestand zooals nu bij
de werkstaking kan noch gewenscht,
noch geduld worden, ook met het oog
op onze internationale verhoudingen op
Spoorweggebied. Ongestoord Spoorweg
verkeer is een nationale plicht. Door
den in uitzicht gestelden bestuursmaat
regel tot regeling van de arbeidsvoor
waarden van het Spoorweg personeel,
maakt men het voorgestelde artiekel tot
een hygiënische behandeling der kwaal,
in plaats van tot een dwangmiddel. De
heer Troelstra protesteerde tegen de
eenzijdige houding der Reg., bij wie
teif eenenmale gemist wordt een rustige,
sociale politiek en humane beschouwing
van de Spoorwegstaking. Tot dusver is
van de Reg. niets anders vernomen dan
een cyniesche, hartelooze toon van een
zich bedreigd wanend gezag, dat steunt
op bajonnetten en kanonnen. Nergens
toch blijkt van eenig menschelijk gevoel,
en ook in het antwoord der Regeering
stapelen zich op: overdreven, onware,
demagogiesche, hartelooze uitdrukkin
gen; van een goede sociale politiek is
geen sprake. Spreker vergelijkt het werk
der Reg. met dat van Bismarck in 1878,
die toen de nationaal liberalen niet atleeu
wist te vinden voor een knevelen der
sociaal-demokratie maar ook voor zijn
protektionistiescl.e politiekdaarom
wordt alles thans uitgebuit met poli
tieke bedoelingen. Volgens Spreker blijkt
uit a'les, dat het de taktiek der Reg.
is om de liberale partij te brengen in
een toestand van afhankelijkheiddaarom
wordt zoo hard gewerkt met het roode
spook, om op die wijze langzamerhand
Kuyper te maken tot het centrum voor
de geheele bourgeoisie in Nederland.
Daardoor moet de zaak Kuyper en de
zijnen voor langen tijd gevestigd worden.
Onder het stukjen reaktie van thans
gevoelt de Soc. Dero. partij zich sterk
genoeg voor de toekomst. Van het hui
dige optreden der Reg., waardoor de
klassenstrijd verbazend wordt verscherpt,
voorziet Spr. dan ook een averechtsche
uitwerking voor de Reg. Spreker kon-
stateert, dat het groote staatsmansbe-
leid van den Premier reeds nu een
geheel tegenovergestelde uitwerking
heeft gehad, want het anarchisme is
herleefd; voorts betoogde Spr. dat
het een onjuiste voorstelling is van de
Reg., dat thans de strijd loopt over het
gezag. De Sociaal-Demokraten toch er
kennen gezag. Neen, de strijd loopt
over de vraag, of de bezittende klassen
het gezag zullen uitoefenen, dan wel
van lieverlede het gezag uit handen der
bourgeoisie zal komen in de handen der
arbeiders. Spr. betoogde, dat de Reg.
strijdt tegen de neutrale vakbeweging,
niettegenstaande uit verschillende feiten
valt te konstateeren, dat die beweging
reeds veel heeft bijgedragen tot zede
lijke verheffing der arbeiders. Door aan
randing der vakbeweging raakt men den
arbeider zelf. Men heeft zich geërgerd
aan de agitatie in den lande, maar die
verbittering onder de arbeiders was
verricht door de eerste ontwerpen, en
is de schuld van hen, die met overijling
tot indiening daarvan overgingen. Hoe
wel niet alles goedkeurend wat in de
laatste dagen van Januari is geschied,
hoewel het zjjns inziens begrijpelijk is,
betoogde Spr., dat de Reg. ten onrechte
spreekt van een terrorisme, waai door
de indiening der wetsontwerpen zou zijn
gerechtvaardigd. Het bestaande recht is
voldoende, en waar de Reg. in gebreke
is gebleven feiten van terrorisme te
noemen, beweerde Spr., dat de Reg thans
de vrijheid en vakbeweging der ai beiders
belemmert, zonder dat daarvoor grond
aanwezig is. Vervolgens rechtvaardigde
Spr. de heftige agitatie der arbeiders
tegen de oorspronkelijke wetsontwerpen,
waarin niets anders was te zien dan
een geweldige onrechtvaardige aanslag
op de vrijheid der arbeiders. Spr. kwam
er tegen op, dat van Christelijke zijde
de aktio der Soc.-Demokraten als valsche
munt is voorgesteld. Hij konstateerde,
dat, bij vergelijking van de oorspron
kelijke en de nieuwe ontwerpen, het
valt op te merken, dat de Reg. een
weinig naar den kant van redelijkheid
is opgegaan. Zoo zal het pasten niet
strafbaar zijn, en ook zal niet bij iedere
dienstweigering het kiesrecht verloren
