AARLEMS C
Eerste Blad.
No. 36
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES Gedempte Oudegracht 88. Vijfentwintigste .laargang.
144
van WOENSDAG 6 Mei 1903
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNÜMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden —,2b.
franco p. post —.40,
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels I 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen lot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Sedert vele jaren komt geregeld in
elke zitting een wetsontwerp bg het En-
gelsche Hooger- of Lagerhuis in om het
huwelijk met de zuster van de overleden
echtgenoote te wettigen. Herhaaldelijk is
de wet in het Lagerhuis aangenomen en
dan door het Hoogerhuis verworpen. Ver
leden jaar werd de stem m i ng i n het Lager
huis door een streek van Lord Hugh Cecil
verijdeld. Dezer dagen kwam daar weer
de kwestie aan de orde. Bij de indiening
van het wetsontwerp in tweede lezing
werd een adres van vrouwen uit Bir
mingham en zijn voorsteden overgelegd,
met 75,000 handteekeningen, ten gunste
van het wetsontwerp. Eenige sprekers
betoogden nog eens, dat deze wet er
nu eindelgk toch door moestvooral nu
in de Engelsche koloniën met eigen
bestuur die huwelijken wettig zijn.
De Engelsche staatskerk echter ver
biedt zulke huwelijken in verband met
een Oud testamentische uitspraak en het
zal dus nog heel wat moeite kosten om
er de wet in hoogste instantie door te
krijgen.
Het heet nu te Rome, dat de Tsaar,
die eerst in dezen tjjd zou komen, maar
later zijn bezoek tot het najaar had
uitgesteld, plotseling bericht heeft ge
zonden, dat hij den I2den of althans den
17den Mei komt. Men zal goed doen
een nadere bevestiging van dit nieuwtje
af te wachten alvorens voor zeker te ge-
iooven, dat Rome nog deze maand den
derden vreemden souverein zal begroeten.
De Messagero zegt echter, dat het
bericht in zoover onjuist is, dat de Tsaar
niet den 12den, maar den 17denkomt.
Hetzelfde blal zegt dat Loubet den
25sten een bezoek aan het ftaliaansche
koningspaar komt brengen.
Koning Leopold van België zou gaarne
zgn vriend Koning Eduard in België
hebben vóór deze naar Engeland terug
gaat. De meening bestaat dat de laatste
wel een afkeer zal hebben van België,
gedachtig aan den op hem gepleegden
aanslag door den anarchist Sipido.
Enkele dagen geleden bereikte ons
een bericht van de ramp van het Ca-
nadeesche stadje Frank. Men schreef de
verwoesting toe aan een vulkanische uit
barsting, maar naardien de streek niet
vulkanisch is, denkt men dat de uit
barsting te wijten is, aan onvoorzich
tigheid der mijnwerkers, die een groote
massa opgehoopte gas deed ontbranden.
De kracht der ontploffing was zoo hevig,
dat de geheeie top van den Turtleberg
afgescheurd werd en een der bergwanden
geheel verdwenen is. De opeenvolgende
ontploffingen, die ""en hoorde, kunnen
daaraan worden toegeschreven, dat de
eerste ontploffing eenige andere gasre-
servoirs in de lucht deed springen.
Het stadje Frank, dat nu voor een
deel onder stapels puin en rotsblokken
begraven ligt, is pas drie of vier jaar
oud; de mijneigenaar Frank, die hier
concessie had en er een reusachtig for
tuin won, stichtte de plaats en schonk
haar zijn naam.
In Spanje beginnen de republiekeinen
het hoofd weer op te steken. Op som
mige plaatsen zgn hierdoor onlusten
ontslaanbij een dezer zijn zeven per
sonen gedood en twaalf gewond.
De verkiezingen in SpaDje zijn vrijwel
in het voordeel der republiekeinen uit
gevallen.
Te Saloniki hebben Bulgaarsche on
ruststokers bommen geworpen. Van het
gebouw der Ottomansche bank zijn
enkele lokalen zeer beschadigd, maar
de Sultan heeft een nieuw gebouw be
loofd, doch verzuimd er bij te zeggen
wanneer. Dit laatste in verband met
den toestand der Turksche geldmiddelen,
die al door versterking ontvangendoor
leeningen.
De mogendheden blijken niet van plan,
bg deze onlusten, die het geheeie Bal
kan-schiereiland in rep en roer brengen,
tusschen beiden te komen. Zg meenen,
dat de algemeene vrede er door in gevaar
zou gebracht worden, als er iets gedaan
werd vóór of tegen den Sultan.
Oostenrijk en Italië hebben reeds oor
logsschepen naar Saloniki gezonden. Ook
andere mogendheden hebben besloten
oorlogsschepen naar Saloniki te zenden,
niet om de invoering der hervormingen
of het herstel der orde te bewerken,
maar om indruk op de bevolking te
maken, zoodat deze zich tegen de in
voering der hervormingen niet zal ver
zetten.
Men vertelt, dat Turksche regeering
reeds eenige dagen heeft geweten wat
er gaande was, maar heeft gezwe
gen en niets gedaan. Maar ook wordt
vermoed, dat de uitbarsting is afge
wacht om des te scherper te kunnen
optreden. Het laatste zou echter wel
zijn de paarden achter den wagen
spanrieD.
In de berichten betreflende den bom
menregen heerscht nogal tegenstrijdig
heid men spreekt van zestig bommen,
doch het officieele bericht noemt twaalf
het juiste getal. Dan moeten de rad
draaiers in open rgtuig rondgereden
hebben, hier en daar een projectiel wer
pende, de gebouwen der gezanten spa
rend, maar uitsluitend het gemunt heb
ben op de huizen van vreemdelingen.
De Turksche regeering gaat weer op
haar bekende doodleuke manier te werk
om zich van de zaak af te maken. Zij
denkt de gezanten op hun bezwaren
te antwoorden, dat zij zich te rich
ten hebben naar de hoofdstad der Bul
garen, Sofia, want het zijn Bulgaren,
die te Saloniki de onheilen brachten.
Gestadig hebben botsingen plaats tus
schen Turksche troepen en Bulgaarsche
benden, de laatste moeten geducht te
Igden hebben.
Men is te Parijs zoo wijs geweest
Koning Eduard mooi te ontvangen. Hadde
men anders gedaan dan zou. het in het
voordeel van Duitschland zgn geweest.
Koning Eduard is te Parijs zeer har-
telijk door de bevolking ontvangen,
ondanks de op 't touw gezette beweging
om den Koning uiterst officieel, d.w.z.
koel te ontvangen. Geen enkel incident
kwam voor, zoodat de politie nergens 1
krachtig behoefde op te treden. De maat
regelen, genomen voor de veiligheid van
den koring worden hoog geroemd.
De toon waarop de Fransche bladen
over het bezoek spreken is over het
geheel koeltjes-hoffelijk. De Koning heeft
zegt de Figaro, tweemaal den wensch
te kennen gegeven, officieel ontvangen
te worden te Parijs. Daaruit blijkt de
duurzaamheid van zijn sympathieke ge
voelens; men gaat menschen van wie
men niet houdi, niet aldus opzoeken.
De Gaulois schrijft: Het Parijsche volk,
dat eenige jaren geleden Nikolaas II
met geestdrift ontving, heeft koning
Eduard VII een zeer hoffelijke ontvangst
bereid. De Echo de ParisHet was in het
belang van Parijs en van Frankrijk om,
zonder kruiperij een hoffelijke gastvrij
heid te bewijzen.
Keizer Wilhelm is Zaterdag met den
Kroonprins en Prins Eitel te Rome
aangekomen. De Koning en de prin
sen wachtten hen op aan het station.
De twee vorsten hebben elkaar driemaal
omhelsd. Zij reden naar het paleis door
een dichte menigte, die uitbundig juichte.
De gebeurtenissen te Saloniki, het
werpen van bommen en ander anar- j
chistisch bedrijf heeft de gezanten onder
de aandacht van den Sultan gebracht,
dat onder deze omstandigheden de veilig
heid van hun landgenooten aldaar ge
vaar loopt en er dus maatregelen dienen
genomen om er in te voorzien.
De pokken big ven in België voort
durend heerschen. In de maand Maart
kwamen aldaar volgens het bulletin van
de Société de Médecine 114 sterfgevallen
aan die ziekte voor. In de provinciën
Brabant, Antwerpen en Westvlaanderen
kwamen in die maand 65 sterfgevallen
aan pokken voor. In de provinciën Oost-
Vlaanderen, Luik, Limburg, Luxemburg
en Namen te zamen slechts 8, maar
daarentegen in de provincie Henegouwen
alleen 53, hetgeen wordt toegeschreven
aan de actie en de propaganda van de
tegenstanders der vaccinatie, jarenlang
aangevoerd door wijlen Dr. Boëns. Zeer
wordt geklaagd over de uitvoering der
reglementen door de besturen, die hetzij
uit onachtzaamheid, hetzij uit vooroor
deel of tegenwerking de ontduiking der
bepalingen in de hand werken.
Van verschillende zijden wordt thans
in België op de verplichte vaccinatie
aangedrongen, onder overlegging van
cijfers die op de belangrijke sterfte der
niet gevaccineerde kinderen wijzen, be
langrijk hooger dan die der gevacci-
neerden. In verscheiden gevallen was
duidelijk aan te toonen dat de ziekte
werd voortgeplant door het bezoeken
van familiebetrekkkingen aan poklijders
of het deelnemen aan begrafenissen van
aan pokken overledenen.
De bezoekers der veemarkt te Dor
drecht konden Zaterdagochtend getuigen
zijn van een schandelgk tooneel van
dierenmishandeling. Zekere v. A., een
ongunstig bekend staand persoon, had
een geitje, dat hij aan een huidenkoop
man uit Oud Beierland te koop aanbood.
Deze kocht echter alleen huiden, geen
levende dieren. Van A. wist echter raad
ten aanschouwe van een aantal schoolkin
deren het was nog kwart voor negen
draaide hg het geiije eenvoudig den
hals om, hield het zoo enkele minuten
vast en stopte het toen in den zak van
den koopman. Het diertje was echter
niet dood, maar bewoog zich in den zak,
waarop de beul het er weer uithaalde,
bij de achterbeenen pakte en een paar
malen met het hoofd tegen de steenen
sloeg. Toen was het dood. Politie was
er niet te zien.
De Commissie van onderzoek betref
fende de spoorwegtoestanden wordt reeds
door het Volk, het blad van heer Troel
stra, veroordeeld, niettegenstaande de
Commissie nauwelijks met haar werk
zaamheden kan zijn aangevangen. Waar
om omdat er geen partijgenoot in zit,
of omdat het onderzoek onbevredigend
zal zijn voor dat blad. Het laatste kan
het geval zjjn want men verwacht in
de eerste plaats slechts klachten over
te langen werktijd en voor een deel
ook over het loon.
Bemerkingen over gestrengheid be
treffende den dienst zullen nooit een
reden tot onderzoek kunnen uitmaken,
omdat als men de eischen in deze min
der scherp stelde, dit dan niet zou zgn
in het belang van de veiligheid in het
verkeer.
Of echter door deze wijze van vooraf
verdacht te maken de publieke zaak ge
diend wordt, niemand zal het gelooven.
De Groninger slagersgezellen hebben
een actie op touw gezet tot het ver
krijgen van meer rust op Zondag. Een
vergadering van leden der gezellenver-
eeniging had met overgrootemeerderheid
besloten Zondagmorgen na tien uur niet
meer te werken. Moest er nu nog iets
gedaan worden, welnu dan was de
patroon er goed voor, zoo redeneerde
men.
Zondagmorgens om half elf zou er
geregeld een appèl plaats hebben, om
te zien hoeveel gezellen zich aan het
besluit hielden. Van de 102 leden (er
zijn hier ongeveer 30 niet-georgani-
seerden) waren dien morgen om half
elf 94 op het eerste appèl present.
Daarvan waren er 70, die geen verlof
van hunne patroons hadden stakers
dus.
Hiermede is de beweging waarschijn
lijk gedaan en gewonnen. Want op een
hooge uitzondering na een der pa
troons onthield zgn gezel toen deze
weer van 't appèl terugkwam het mid
dagmaal geven de patroons zelf toe,
doch moeten nu, vooiloopig althans,
's Zondagsmiddags zelfs met de vleesch-
bak op den schouder loopen.
Men zal zich herinneren, dat de inhoud
van het geheime pakket indertijd aan
de stationschefs toegezonden, om op een
bepaald tijdstip te openen, door Mr.
Troelstra's blad was bekend gemaakt.
Natuurlijk werd een onderzoek inge
steld naar de wijze waarop het blad aan
de mededeeling kon gekomen zijn
Het resultaat moet zijn, dat thans bij
de spoorweg directie meerder licht is
gekomen. Er moet gebleken zijn, dat
een der hoogere ambtenaren van het
Administratie-bureau in Amsterdam de
schuldige is. Deze, sociaaldemocraat
zijnde, moet een en ander in vertrouwen
aan den zegsman van „Het Volk" mede
gedeeld hebben, welk blad echter niet
geschroomd heeft om van het medege
deelde gebruik te maken. Hoewel er
geen termen schijnen te bestaan om
den betrokken ambtenaar te straffen,
ligt liet voor de hand dat de uitslag
van het onderzoek ten opzichte van den
betrokkene niet zonder gevolgen zal
blijven.