Nieuwsberichten.
gen tot neutraliteit in den oorlog, welke
vervolgens losbarstte tegen Rusland en
Oostenrijk en hierop steunende had hij
het geluk de beide legers bij Austerlitz
te verslaan. Had Pruisen toen aan de
zijde van Rusland gestaan,onbekwame
raadslieden hadden den koning tot in
williging der onzgdigheid bewogen
hoe geheel anders zou de loop der we
reldgeschiedenis geweest zij n.
Sedert dien tgd begon Louises gezond
heid te wankelen, maar niettegenstaande
de meest ongunstige berichten omtrent
den toestand bleef de koningin ieder moed
inspreken.
Door de herhaalde verliezen was in-
tusschen de haat tegen Fiankrqk sterk
toegenomen, zooals bleek uit de geest
drift waarmêe ontvangen werd 's konings
besluit tot mobilisatie van zgn leger.
De koningin liet haar gemaal echter
niet alleen, zg volgde hem in October
1806 naar het leger, maar intusschen
naderde het Frinsche leger, wat den
koning deed besluiten zgn gemalin weg
te zenden, waartoe zg eerst overging,
nadat de voorhoede van het Pruisisehe
leger bij Auerstadt was geslagen, met
zich nemende 's konings last om over
de kinderen te waken.
Men kent den ongelukkigen afloop.
Spreker schetste den onrust der moedige
vrouw toen enkele dagen de berichten
uitbleven, tot de tgding haar bereikte
dat de koning leefde, maar de slag ver
loren was. Louise naar Berlgn terug
naar de kinderen, die reeds elders in
veiligheid waren gebracht; weer op reis
en dan de ontmoeting met haar kroost,
waarvan zg de zonen op het hart drukte
mannen te worden, helden, lijdende en
strgdende voor het vaderland. Haar
tweede zoon, de latere koning Frie-
drich Wilhelm IV, heeft dit politiek
testament vrn zijn moeder uitgevoerd.
Een bestand, minder eervol voor
Pruisen, werd op Loubes raad met
fierheid afgt wezen, maar gaf aanlei
ding tot vredesonderhandelingen, in
welken tgd de beroemde samenkomst
plaats had met Napoleon, waar eigenlgk
zg de ziel van de gesprekken was, hoe
wel zg geen gunstiger invloed op den
vrede bracht; terwille van het vader
land had de koningin het offer gebracht.
Napoleon heeft later op St. Helena
de groote koningin, lang na haar ver
scheiden, met bewondering herdacht.
Toen Pruisen ten laatste genoeg ge
kortwiekt heette, waardoor zij nu eens
naar Koningsberg *n, dan weer naar
Memel moest wgken, bleken de omstan
digheden de koningin te sterk geweest
te zgn. Weg zonken haar krachten,
blijvend was haar geestkracht genoeg
om weer naar Berlgn terug te gaan.
Toen weereen opflikkering van herstel,
wat deed tegemoet komen aan haar
wensch om nog eenmaal Mecklenburg,
haar geboortegrond, te zien. Daar stortte
de veel beproefde zieke weer in en over
leed aldaar den 19 Juli 1810, na een
aandoenlgk afscheid van den koningen
haar kinderen, die zg zoo teeder had
lief gehad.
Aan een visioen van de stervende
verbond Spreker de voordracht van een
mooi stuk poëzie, dat zeer stellig een
diepen indruk maakte.
Met gespannen aandacht werd de
boeiende voordracht gevolgd.
De volgende voordracht zal plaats
hebben Maandag 11 Januari, als wanneer
de Heer W. C Goteling Vinnis de
spreekbeurt vervult.
Ticeede Kamer. Maandag kwam nog
in behandeling voorstel aanvulling Oor-
logsbegrooting, snelvuurgeschut.
De Heer Van Raalte is voor uitstel,
omdat er niet direct haast bg is. Be
sloten werd het punt nader te behan
delen en voort te zetten begrooting van
Oorlog.
De Heer Schaper kwam op tegen te
lang diinstverband van jongelieden
De Heer Terlaan spreekt over de
opleiding aan de cadettenschool en de
militaire academie. Deze acht hg op te
weelderigen voet ingericht, veel duurder,
naar verhouding, dan aan onze univer
siteilen. Het is haast ongeloofelijk, dat
voor 288 cadetten een personeel van 109
man noodig is. Ook aan de cadettenschool
kan veel bezuinigd worden.
Bg het onderdeel Vestingbegrooting
werden opnieuw bezwaren genoemd
tegen de stelling Amsterdam, als on-
noodig voor onze verdediging, zoodat ook
de ruim negen millioen voor dit doel
wordt betwist.
De Minister verdedigt het nut dier
stelling en was dan ook steeds en is
nu nog voorstander van de stelling
Amsterdam en zegt, wel degelijk aan
de Kamer de som te hebben genoemd,
noodig om de geheele stelling af te
werken. Voor een spoorweg ter ver
binding der verschillende forten zullen
wel nimmer gelden, noodig zijn.
De begrooting van Oorlog werd daarna
aangenomen.
Bg de Waterstaatsbegrooting bleek
het dat de eindbeslissing voor den
Dordtschen waterweg ophanden is. Ook
werd de hoog noodige normalisatie van
de Maas besproken wat 9509.000 zal
eischen, verbetering van het Zwolsche
diep, versterking van de kust bg Calants
oog, verbinding van Dellzgl met den
Spoorweg. Voor een en ander zegt de
Minister overweging of steun toe.
Na bespreking werd eerst begrooting
Koloniën aangenomen om Donderdag
Waterstaat voort te zetten.
Bg het punt Spoorwegen kwam Don
derdag nog eens ter sprake de opnieuw
in dienststelling van het gestaakt heb
bende personeel. De Min. zeide: De re
geering heeft het niet in 's lands belang
geacht om terstond, aanstonds het sta
kingspersoneel weer in dienst te nemen;
toch heeft de regeering de maatschappijen
aangespoord om zoo mild mogelgk te
zgn met het terugnemen van het per
soneel en dat er geen enkel bewijs was,
dat de Raad van toezicht niet behoorlijk
voor de veiligheid zou hebben gezorgd
Bg de hervatting der beraadslagingen
over Hoofdstuk Landbouw, werd afschaf
fing der tienden wenschelijk geacht,
terwijl de Min. nog antwoordde omtrent
landbouwvertegenwoordiging, tienden,
de jachtwet, het pachicontract, boter-
vervalsching. de rgks landbouwschool.
Bg Afd. IJost en Telegrafie werd ver
langd een lagere port voor brieven naar
't buitenland.
Na beantwoording werd de Water
staatsbegrooting goedgekeurd.
Achtereenvolgens komen daarna in
behandeling en worden goedgekeurd.
1 Onteigeningsontwerp voor de ver
ruiming van de Drentsche Hoofdvaart.
2. Hoofdstuk XI (Onvoorziene Uit
gaven) der Staatsbegrooting voor 1904.
3. Wet op de Middelen voor 1904.
4. Aanvullingsbegrooting Buiten-
landsche Zaken 1902.
5. Idem 1903(Venezuela-uitkeeringen).
6. Aanvullingsbegrooting Justitie 1904
(uitvoering wet Tuchtscholen).
7. Aanvullingsbegrooting Binnenland-
sche Zaken.
8. Tgdelgke vergunning voor de hef
fing van wik- en weegloonen door de
gemeenten Alkmaar, Purinerend en
Hoorn.
9. Bekrachtiging van een provinciale
heffing in Friesland (betaling van haven
en opstaggeld).
10. A invullingsbegrooting Marine
1902.
De Kamer is daarop tot nadere bg
eenroeping waarschgnlgk tot de eerste
week in Februari gescheiden.
Volgens Le Journal heeft een mgn
ingenieur, Herrenschmidt een El-
zasser die lang in Australië heeft
gewerkt, bij Lavkl in het Fransche
departement Mayenne, in een groeve van
spiesglans (antimonium) goudaderen ont
dekt, die volgens hem tot dergksteder
aarde behooren. Op een diepte van 14
meter zou de grond 22 gram goud per
ton bevatten, en op grooter diepte nog
meer. In Transvaal leveren sommige
mijnen reeds voordeel op bg 9 gram
per ton.
In een Duitsch geneeskundig maand
blad geeft een arts den raad om tegen
neus en keelaandoeningen door stof,
rook en hitte op spoorwegen en andere
tochten veroorzaakt, van tgd tot tgd een
snuifje te nemen. Dat verwijdert alle
ongerechtigheden uit de bovenste adem
halingswegen, en hoe sterker tabak hoe
beter. vDat had „de oude Frits" moeten
beleven zegt het weekblad van het
T. v. Gen., waaraan wg dit bericht
ontleenen.
De zaken tusschen Rusland en Japan
loopen niet bijzonder. Hoewel de onder
handelingen nog altijd vriendschappelgk
gevoerd worden koopt Japan lood voor
geweerkogels en Rusland al meer troe
pen bgeen trekt te Poit Arthur, blgft
er eenige hoop bestaan op vrede.
Volgens de Neue Freie Presse wer
ken de kabinetten le Pargs en Londen
in het belang van den vrede, hoewel er
van een scheidsrechterlijke beslissing
geen sprake is. Engeland en Frankrgk
zgn het ten aanzien van de crisis vol
komen eens. Dit blad gelooft, dat de
Vereenigde Staten Japan steunen bg den
eisch, da» Mantsjoerije voor den handel
geopend zal worden, maar de steun der
Amerikanen gaat niet eens zoo ver, dat
zg Japan geld leenen voor een oorlog.
Rusland zou er op gesteld zijn, het
niet tot een breuk met Japan te laten
komen, maar de onderhandelingen slee-
pende willen houden.
Het Verbond van Silezische patroons
in de weefnijverheid zal alle eigenaars
van weverjjen in Silezië verzoeken, aan
de werkgevers te Krimmitschau gelde-
lgke ondersteuning te verleenen, in den
vorm van een vrg willige belasting. Elke
patroon zou een som, berekend naai 1
mark per hoofd van zgn arbeiders, in
eens moeten bgdragen.
De poging om aan de uitsluiting te
Krimmitschau een einde te maken door
een vergelgk, is mislukt, tengevolge van
het verzet van de werkgevers.
De eigenaars van huurrqtuigen te
Berlgn hebben besloten, alleen die koet
siers opnieuw in dienst te nemen, die
willen rgden tegen vergoeding van 40
percent van de dagelgksche ontvangst.
De vereenigde koetsiers hebben echter
in twee vergaderingen dezen eisch af
gewezen en zich verbonden, het werk
alleen onder de oude voorwaarden te
hervatten.
De commissie in zake de revisie heeft
zich met algemeenestemmen uitgespro
ken ten gunste van de ontvankelgkheid
van het door den gewezen kapitein Drey
fus ingediende verzoek tot herziening
van zgn vonnis.
De nieuwe feiten zgn twee in getal.
Het eerste is de ontdekking, dat een
telegram, aan Dreyfus toegeschreven,
gebleken is na zgne gevangenneming
verzonden te zijn en toen vervalschten
geantidateerd, en ten tweede is gebleken,
dat in het befaamde stuk waarin de
woorden: „Dat kanaljevan een D.t voor
kwamen, die letter óók al vervalscht
werd en oorspronkelijk een P. is ge
weest. De rapporteur had nog andere
punten aangevoerd, maar de commissie
achtte deze twee voldoende.
Zal de zaak nu, overeenkomstig de
wensch van Dreyfus zeiven, die altgd
begeerde „door zijne gelgken" geoor
deeld te worden, voor eenen nieuwen
krijgsraad komen? En zal het Hof van
Cassatie met dien wensch rekening hou
den? Het is mogelijk, schoon het Hof
ook, naar men weet, de bevoegdheid
heeft het schandvonnis van Rennes een
voudig te casseeren, zonder meer.
De Minister van Justitie Vallé heeft
reeds den Procureur Generaal aange
schreven de zaak aanhangig te maken
bg de Crimirieele Kamer van het Hof
van Cassatie, en hem het dossier toe
gezonden.
Elke pakketboot die in de laatste
dagen uit Zuid-Afrika vertrekt, heeft
een groot aantal Engelschen aan boord,
die geheel geruïneerd uit Transvaal
terugkeeren. Zg waren daarheen gegaan
in de hoop spoedig fortuin te maken.
Allen bevestigen, dat het met den toe
stand vin nijverheid en landbouw zeer
treurig is gesteld, daar de eigenaars
der goudmgnen weigeren blanke ar
beiders te gebruiken.
Men verwacht elk oogenblik, dat in
den Wetgevenden Raad van Transvaal,
voorgezeten door Lord Milner, een voor
stel zal worden ingediend ten gunste
van den invoer van Chineezen.
Intusschen wordt daartegen en vooral
ook in de Kaap-Kolonie, met de uiterste
kracht gereageerd, en om de honderden
blanken, die daar werkloos zgn, is het
te wenschen, dat de Chineezen invoer
kan voorkomen worden.
De werkstaking van de bakkers te
Pargs heeft weinig te beteekenen. Hier
en daar een kleine vechtparlg, een slag
met een stok, een stoel, een woeste
staker met veel moeite naar de wacht
gezeuld, bakkers de ruiten ingeslagen
en door agenten van booze indringers
verlost. Zoo de heele stad door. Ook
veel kelners, jongens soms nog maar,
zgn onder de bevolking van de arre-
stantenlocalen. De officieele woordvoer
ders voor de stakers spreken van 3000
broodbakkers die niet werken, maar van
bazen bakkers hoort men dat er nog
geen 200 knechten zijn weggebleven.
Men kan dus zeggen, dat de staking
mislukt is.
Monaco maakt alle mogendheden be
schaamd. Het is waarlgk groot in dat
gene, waarin een kleine staal groot kan
zijn. Het vorstendom heeft besloten zgn
leger af te schaffen. Het is een voorbeeld
dat navolging verdient. Tot veront
schuldiging voor de mogendheden, die
vooralsnog bezwaar maken tegen dezen
maatregel, diene, dat het leger van Mo
naco niet meer dan 75 manschappen
telde.
In Servië blgft de spinning tusschen
de koningsmoorders en de loyale offi
cieren bestaan. De eersten wenschen
niet in te gaan op het voorstel van
ontslag. Of land en vorst steeds meer
in moeilgkheden komen, of Servië's
aanzien voortdurend daalt, dat is voor
hen geen ïeden om zich zelf op den
achtergrond te stellen, laat staan zich
op te offeren. Zij hebben met revolvers
en sabels op 10 Juni getoond welkeen
ideale vaderlandsliefde er onder hun
uniformen brandt, en liet is hun schuld
niet, dat een bekrompen buitenland de
verheven beteekenis van de operatie op
Alexander en Draga niet begrgpen kan
of wil.
En zoodoende blgven zij en moet de
krning het aanzien.
Omtrent het heengaan van den Gou
verneur Generaal van Nederl. Indië meldt
het Bataviaasch Nieuwsblad
v Wij vernemen uit de beste bron uit
's-Gravenhage, dat het vertrek van den
gouverneur-generaal is vastgesteld op
22 September 1904.
sin Juni of Juli van dat jaar zal de
telegraaf ons dan wel de tgding hebben
gebracht, wie zgn vervanger zal zgn,
tenzg de heer Rooseboom door de Ko
ningin wordt aangezocht nog wat te
blgven.
„Daarvan is echter tot dusverre niets
bekend."
H AARLEM 29 December 1903.
De Nederlandsche Tooneelvereeni-
ging geeft Woensdag in onzen Schouw
burg Hegermans Spel der Zee Op Hoop
van Zegen.
Te Amsterdam had Maandag door
het Haarlemsch Tooneel, Directie Louis
Bouwmeester voor een uitverkochte zaal
de tweede opvoering plaats van Schakels,
het nieuwe stuk van Hegermans. Het
genoot opnieuw een ongekend succes.
Vrgdag wordt het in den Schouwburg
alhier gegeven.
In de afgeloopen week zgn in het
douchebadhuis aan den Koudenhorn ge
nomen 466 baden.
In het 2de douchebadhuis aan het
Leidsche Plein zijn in de afgeloopen
week genomen 310 baden.
Markt van 28 Deo. 1903.
Boter. Aaugev. 44 K.G., verk. 44 K.
G. L. pr. 1.45, H. pr. ƒ1.50 p K. G.
Biggen. Aangev. 23, verk. 20 stuks.
L. pr. 5 H. pr. ƒ8.— p. stuk.
Schrammen. Aangev. 4 verk. 4 stuks.
L. pr. 15.H. pr. 18.p. stuk.
Aardappelen. Aangev. HL., verk.
H.L.
L. pr. H. pr. p. H.L.
Appelen. Aangev. 16 H.L. verk. 10 H.L.
L. pr. 8.—, H. pr. ƒ14 p. H.L.
Peeren. Aangev. 3 HL., verk. 3 H.L.
L. pr. f 8.H. pr. f 15.
Roodekool. Aangev. 1000 St., verk. 1000
st. L. pr. 2 ct., H. pr. 7 ct.
Wilteiool. Aangev. 200 St., verk. 200
st. L. pr. 3 ct. H. pr. 6 ct.
Sacoiekool. Aangev. 2000 St., verk. 2000
st. L. pr. 3 ct., H. pr. 5 ct.
Wortelen. Aang. 170 bos, verk. 170bos;
L. pr. 8 ets., H. pr. 10 ets.