Z E 0 N I E
Nieuwsberichten.
■werd Haar na het overlijden van den
Koning het Regentschap opgedragen.
Wij Nederlanders weten en gevoelen
op welke niet genoeg te loven wijze H.
M. Koningin Emma aan de hooggestelde
eischen als Echtgenoote, als Moeder en
als Regentes heeft voldaan; hoe zij Ko
ningin Wilhelmina heeft opgevoed tot
een constitutioneele Vorstin, overeen
komstig het verlangen van allen, wien
het welzijn van het Vaderland en van
het Oranjehuis ter harte gaat.
Toen in 1898 Koningin Wilhelmina
zelf den voorvaderlijken troon besteeg,
kon de Koningin Moeder Haar taak
tegenover het Vaderland als afgedaan
beschouwen, doch te meer nog plaatste
Zij zich aan de spits van hen, die zich
ten onzent het lot van ongelukkigen
aantrekken. Wq brengen in herinnering
het vorstelijk ge-chenk van het sohoone
Oranje Nassau Oord, bestemd tot leni
ging en herstel van lijders aan de ziekte,
die in Nederland reeds zoo menig offer
heeft gevraagd. En dan gedenken wij
met dankbaarheid aan zoo menig bewijs
van hartelijke belangstelling in het lot
van zoovelen, die zich om hulp en steun
tot H M. de Koningin Moeder richtten.
Voor al die bewijzen van innige ver
knochtheid kan Nederland zqn Koningin
Moeder niet genoeg erkentelijk zijn.
De uiting van dien plicht der dank
baarheid zij devoltooiing van het liefde
werk door Hare Majesteit aangevangen.
In de Raadsvergadering van Woensdag
waren afwezig de Heeren Welsenaar en
Baron van Lynden.
Voorgesteld wordt op 22 Januari een
Adres van Hulde aan te bieden aan
H. M de Koningin-Moeder. Het wordt
aangenomen met vier stemmen tegen,
die van de Heeren Hugenholtz, Holland,
Modoo en Groot.
De Heer N. Kruseman beantwoordt
een vraag gericht tot B. en W. omtrent
36 uren achtereen werken aan de ge
meente-gasfabriek. De Heer Groot dient
van repliek. De Heer V. d. Kamp sluit
zich aan bij den wensch om hierin
voor 't vervolg te voorzien. De Heer
Stolp merkt op, dat er in dit geval
van noodzaak sprake was, werk, dat
niet door anderen kon verricht worden.
(De Heer Groot schijnt dit te betwij
felen). De Heer Hugenholtz heeft nog
het woord.
De geloofsbrieven van het nieuw in
komend lid, de lieer Seignette, worden
goedgekeurd.
Voortgezet werd het werklieden-re
glement; werktijd 60 uren per week
en kalenderjaar. De Heer Modoo wil de
te kort gewerkte uren in den winter
niet ingehaald zien.
De Heer de Breuk beantwoordt. Am.
Modoo wordt verworpen.
De Heer Hugenholtz wenscht, dat
voor nachturen meer wordt betaald dan
voor andere over-uren. De Heeren de
Braai en Bey nes zullen er voor stemmen.
De stemmen staken, zoodat de beslissing
in deze valt in de volgende vergadering.
De Heer Hugenholtz wil op Zondag
niet laten werken, de Heer Kleynen-
berg ook niet, maar als 't dringend
noodig is, dan vrijwillig. B. en W.
zullen hiertoe medewerken. De Heer
Stolp zou het stuk in verband met het
behandelde willen uitstellen, maar de
Heer Bijvoet geeft een redactie, welke
de bezwaten ondervangt. Dit werd
aangenomen. 100 percent verhooging
voor Zondagswerk. De Art. betrekking
hebbende op overwerk, nacht- en Zon-
dagsarbeid worden aangehouden, na heel
wat spraakverwarring. De Heer de Braai
wil nu de geheele behandeling uitstel
len, maar de Heer Bijvoet ziet niet in
dat dit noodig is. De Raad verwerpt
het. De bepalingen betreffende Loon
worden uitgesteld.
Verlof.
Over dit punt wordt nog lang ge
discussieerd; bq gebleken ijver en toe
wijding kan een verlof van zes dagen
verleend worden. De Heer Hugenholtz
wenscht nog een extra toelage voorde
verlofgangers. Ook in deze kwamen de
sluizen der welsprekendheid los.
Van de extra toelage, of wel reis
penning, wilde de Raad niets weten.
Verzuim.
Al de artikelen werden goedgekeurd.
Ziekte.
Hier werd besproken dat geen loon I
betaald wordt, als die het gevolg is van
drankmisbruik.
Do Heer Hugenholtz had ook hier
een amendement, maar het bleef bij het
voorgestelde.
Loonsbetaling na overlijden.
Aangenomen.
Eervol ontslag.
Alweer denkt de Heer Hugenholtz
aan willekeur. De Voorzitter kwam kalm
en waardig hier tegen op. De Heer
Bijvoet wil een bepaling van termijn
voor dienstopzegging.
Voorstel tot mededeeling van de reden
tot ongevraagd eervol ontslag, wordt
verworpen.
Schorsing.
De Heer Hugenholtz wenscht extra
vergoeding bjj onschuldige schorsing;
verworpen.
Het artikel wordt aangenomen.
Straffen.
Boete wil de Heer Hugenholtz van
3. op ƒ1.gebracht zien. De Raad
handhaaft f 3.
Kern.
De Heer Hugenholtz o.a. wenscht een
Scheidsgerecht en bepleit dit, op grond,
dat het Dagelijksch Bestuur niet on
partijdig is, omdat het op een ander
standpunt staat dan de werklieden. Is
van meening, dat een Scheidsgerecht
hooger staat dan een kern uit de werk
lieden. Bovendien zou een Scheidsgerecht
li et bestaan uit gemeentewerklieden,
deze zouden niet benoembaar zijn. De
Heer de Braai acht samenwerking in
deze niet mogelijk aangezien de Heer
Hugenholtz er den klassenstrijd bij ge
haald heeft. Wij willen dien onaange-
namen klassenstrijd niet, zegt de Heer
Hugenholtz. Blijkbaar staat de Raad
dit niet toe. Scheidsgerecht komt in
stemming en wordt verworpen, ook door
den Heer Modoo. De Kern wordt aan
genomen.
De Heer Schram wenscht het regle
ment voor de Kern vastgesteld zien door
den Raad. Kwestie of de stemmen sta
ken zij staken zooals blijkt uit de af
lezing der stemmen.
In werking treding van het
Reglement. Aangenomen.
B. en W. wenschen in verband met
de steeds toenemende werkzaamheden
op de gemeente-secretarie, deze slechts
als proef voor een deel voor het publiek
open te stellen, van 9 tot 2 uur, waar
door de ambtenaren in de gelegenheid
zullen zijn de zaken meer geregeld te
kunnen afwerken.
Aangenomen.
S. van den Bosch te Heemstede ver
zoekt vergunning tot uitbouw.
Omdat hier gebouwd is wel op eigen
grond, maar zonder toestemming van
B. en W. wordt voorgesteld afwijzend
te beschikken. Aangenomen.
Opnieuw wordt aan P. J. Schwartz
voor een jaar vergunning verleend tot
bouwen op den stadsmuur bij de Am-
sterdamsche poort.
Besloten werd de jaarwedde van den
Directeur van de Hoogere Burgerscholen
met 5 jarigen en 3 jarigen cursus te
verhoogen met 500.en alzoo, met
ingang van 1 Januari i904, te brengen
op 4000.
Gewijzigd werd de verordening rege
lende den rang in het politiecorps.
B. en W. achten het wenschelijk de
werken en leveringen voor den aanleg
van de gemeentelijke duinwaterleiding
en van de gemeentelichtfabrieken toe
gestane bedragen, ondershands aan te
besteden.
De Heer V. d. Kamp is tegen onders-
handsche aanbestedingen uitgenomen in
bijzondere omstandigheden.
Ook de Heer Schram is van die meening
De Heer de Breuk licht toe. De Heer
V. d. Berg stelt voor uitstel ter betere
redactie. Dit wordt verworpen en daarna
het voorstel B. en W. aangenomen.
De overige punten worden uitgesteld.
De Heer van den Berg besprak den
tienurigen werkdag in verband met een
besluit om B. en W. uit te noodigen
tegen 1905 een voorstel te doen tot
invoering in de gemeentebestekken, na
afloop van de loopende aanbestedingen,
wat aanleiding gaf tot eenige discussie.
De Raad wenscht inlichtingen.
Te zes uur werd de vergadering ge
sloten.
Voordrachten in Teylers Stichting.
Woensdagavond is door Dr. H. J.
Elhorst voor een zeer talrijk gehoor een
voordracht gehouden over Babel, een
onderwerp door Delitzsch tot voor den
Duitschen keizer gebracht, die dien ge
leerde, zooals bekend is, zqn kritiek niet
spaarde en misschien ook hierdoor een
onderwerp van ernstige bespreking is
geworden.
Tegenwoordig staat het land van Ba
byion en Assyrië onder Turksch bestuur,
bewoond door Kurden en Arabieren. De
steden zien er droevig uit, het platteland
is dun bevolkt.
Vóór omtrent vierduizend jaren en
vroeger was Babylonieeen Paradijs: fraaie
steden, schoone paleizen, een weelderige
plantengroei, het land doorsneden van
kanalen, die de landerijen drenkten en
tevens het publiek verkeer bevorderden,
alles zoo, dat men zich daar het Pa
radjjs waande.
In dit land, Babylonië en Assyrië leefde
een machtig en ontwikkeld volk, alles
was er bloei en leven.
Van de geschiedenis van dit merk
waardige volk kende men niets, tot in
1844 de Fransche gezant te Mosul, Botta,
een aanvang maakte met opgravingen
in de heuvels van grooteren en geringeren
omvang.
Bij de daarop gevolgde ontgravingen
werden de ruïnen gevonden van een
koningspaleis met beelden, basreliëfs
en opschriften- Niemand kon de inscrip
ties lezen, den bouwheer kende men
niet.
Een Engelsch geleerde, Layard, zette
de onderzoekingen voort; onder een heu
vel van grooten omvang ontblootte hij de
bouwvallen van Sanheribs paleis te Ninivé
evenzoo met afbeeldingen van allerlei
aard, waarvan vooral de diervoorstellin-
gen uitmunten door schoone realiteit,
waarin deze de menschflguren overtref
fen.
De voornaamste vondst in deze oude
overblijfsels van vroegere grootheid was
de blibliotheek des konings, Asperbani-
pal, bestaande uit twee zalen, gevuld met
tabletten van terracotta,inspijkerschrilt,
zooals later bleek zeer kostbaar materiaal
bevattend voor de historie, zeden en wet
geving des lands.
Dit spijkerschrift te ontcijferen be
hoort zeker tot het scherpzinnigste waar
de negentiende eeuw roem op draagt.
In 1901 en '02 vond en ontcijferde
men het oudste bekende Wetboek van
2250 jaar voor Chr. het beroemde Wet
boek van den Babylonischen koning
Chammurabi.
De tabletten verkonden in kleine tee-
kens o. a. dat er een uitgebreide brief
wisseling, ja zelfs een koninklijke pos-
terjj bestond. Spreker deelde den inhoud
mede van een brief van een zoon aan
zjjn vader, en van een minnebrief.
Verder handelen de ruim twintigdui
zend tabletten in de bibliotheek van
Assurbanipal over mathesis, astronomie,
ontaard in astrologie geographie.
Zij bevatten koninklijke besluiten, con
tracten van huur en verhuur, huwelijks
overeenkomsten, in duidelijkheid niets
te wenschen overlatend
Spreker legde r.og uit hoe in deze
verzameling woordenboeken konden noo
dig zijn als volgt: Omstreeks 3800 jaar
voor onze jaartelling, vestigden zich in
Baby Ion Semieten. Hun taal verdringt
die van het land, het Sumerisch, dat nu
een doode taal wordt. Deze taal is thans
bekend.
Spreker gaf nu een denkbeeld van
Spijkerschrift. De schrijver drukte met
een ijzeren spijker zijn woorden en zin
nen in de natte klei, de volgeschreven
tablet werd gebakken en opgeborgen tot
verdere raadpleging. In tegenstelling
met ander Oostersch schrift wordt dit
gelezen van links naar rechts.
Een ander type was dit schrift echter
voorafgegaan, het hyrogliephisch schrift,
waarvan ook een paar voorbeelden wer
den gegeven. Zij komen óók, als het
eerstgenoemde, voor op rotsen en stee-
nen.
Uit het bovenbedoelde Wetboek gaf
Spreker het hoofdstuk betreffende de
Rechten der Vrouw in het rijk van
Babylonië. De Wet beschermde er de
Vrouw. Wel is zij meè aansprakelijk
voor de schulden gedurende het huwelijk
gemaakt, maar haar persoonlijk fortuin
bljjft haar eigendom, zij erft mee met
kinderen. Verder bestond er het bur
gerlijk huwelqk, en de vrouw ontving
gelijke opvoeding als de man.
Waren de Assysiers meer een militaire
natie, de Babyloniers waren handeldrij-
venden en industrieelen. Hun bankiers
huizen bevatten (volkomen veilige
safety-inrichtingen.
Bij de Rechtbanken werd elke zaak
zorgvuldig behandeld.
De medicus speelde in het burgerlijk
leven een groote rol, maar de genees
kunde stond niet hoog; ziekten werden
toegeschreven aan booze invloeden. Een
zeer oude pharmaeopea bevat de genees
middelen, bestaande uit tooverdranken
van planten op bijzondere wijzen en
tijden verzameld.
Een tarief voor den chirurg is er ge
vonden, bepalingen bevattende omtrent
zijn honorarium bij een operatie. Doode-
lijke afloop van een operatie werd ge
straft met het af kappen van de handen.
Bij de bepalingen omtrent bouwwer
ken eischte de wet doodstraf voor den
bouwmeester van een ingestort huis.
Dat de beschaving van Babylonië
invloed heeft uitgeoefend op andere
volken, mag wel blijken uit het feit,
dat in 1887 te Tel-el-Amarna in Egypte
de correspondentie is ontdekt van den
koning van Egypte met de goeverneurs
van Palestina en Syrië op tabletten met
hetzelfde spijkerschrift.
Ook omtrent Oudtestamentische plaats
namen is thans meer licht verspreid en
ontegenzeggelijk hebben de Israëlieten
veel van de Babyloniërs overgenomen.
Zoo hebben wij een Babylonisch Zond-
vloedsverhaal, veel overeenkomst toonen-
de met het Bijbelverhaal, maar Spreker
ontkent den grooten invloed van Baby
lonië op den Bijbel welken Delitzsch er
aan toeschrijftIsraël heeft wel veel
overgenomen, maar alles gelouterd.
Op godsdienstig gebied heeft de Ba-
byloniër weinig gepresteerdin zijn leven
speelden zaken en geld de hoofdrollen,
hoewel er toch ook op gewezen werd,
dat het teedere in de letterkunde haar
plaats vond. Een voorbeeld van dien
aard, schoon gedacht en onberispelijk
van vorm deed Spreker ons nog genieten
en wjj blijven onze bewondering uit,
spreken over land en volk als de baker
mat der beschaving.
Uit het Oosten, eindigde Spreker, is
't licht tot ons gekomen; moge het
Westen dat licht weer doen stralen in
het land der herkomst.
De zeer belangrijke rede, boeiend door
inhoud en voordracht, werd met inge
spannen aandacht gevolgd. Spreker
onzen oprechten dank voor de bevatte
lijke wijze waarop wij met het belang
wekkende onderwerp werden in kennis
gesteld.
Het standbeeld van Minckelers, den
uitvinder van het lichtgas, zal in Juli
te Maastricht, ter gelegenheid van de
algemeene vergadering der Vereeniging
van gasfabrikanten aldaar, worden ont
huld. Omtrent de plaa.s waar te Maas
tricht het standbeeid zal verrijzen, schijnt
men het nog niet eens te zqn.
Allengs wordt de trekkracht bij de
Amsterdamsche brandweer geheel ge
wijzigd. De kazerne aan deHobbemakade
aldaar heeft weldra geen paarden meer,
daar met het in gebruik nemen van
een nieuwe automobielkoolzuurspuit
met electrische beweegkracht de geheele
bespanning aan die kazerne wordt af
geschaft. Ook bij de andere posten
zullen geleidelijk meer machines worden
in gebruik gesteld.
Uit Maastricht meldt men:
Op last van den burgemeester is de
schouwburg alhier wegens brandgevaar
gesloten.