Eerste Blad.
No. 7.
abonnementsprijs van WOENSDAG 27 Januari 1904. verschijnt*
Nieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Zesentwintigste .laargang.
TIlI?HOONNtJHUIK HAARLEMSCH Intercommunaal Telephoonnummer
ADVERTENTIEBLAD
Pst drie maanden - ,25.
franco p. post ,40. Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel Dinsdag- en Vrijdagavond.
AbonderRjke nommers S centen per stuk meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
Advertentieri worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middag» ten 12 ure, dit alsdan too mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidhsllandscht* Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. 1 Oct 1903.
Stadstijd. Haarlemfiillegom Leiden, -j-6.01, 7.*-, 8.49. 10.it.18 'sn., 19.36.154
3.19, 4.98, 5.48, 7 06, 8.94 'sa». Haarlem—Hillegom 9.49, 11.15 '«ar.
-j Loopt van 1 Deo. 1903 tot en met 28 ïebr. niet.
Stoemtram Haarlem Alkmaar. 1 Oct 1903. (St?ds'ijd). Haarlem—Alkmaar: 7.35,9.
11.86, 1.35, 3 if, 4.90, 3.45, 7.35*, 8.55*. 10.2O*, 11.30*.
Tot, Beverwijk. Tot Sardpoort.
Haarlemsche Tramway-Maatschappij. Van 't Sta'ion 7.30 's morgens tot 10.30 av.
Uit den Hout. 7.alt 's n o gen» t't 10 50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct. 1903. Tijd van Greenwich. Naa.
A-sterdam; 5 u, 0.08* 6.4**, 7.18', 7.30, 7 49*. 8 -*, 8. 5*. 8.35', 9—, 9 98*,
944*. i0.<>5*, 10.23*. 1041, I0.5J*. 11.27 m12.15*, 19.53*. 1.06, 1.31*. 1.40,
2.0i*, 2.32*, 2.44, 3 20*, 3.33* 4. 0, 4 40*, 4.51*. 5.14, 6.39* 5.50*, 6 03*, «.19*,
6 32, 6.46*, 7.20*. 7 43*. 8.12, 8.30*, 8.58*. 9 2', 9 4 10 08, 1019, 1122* 'sav
Van Amsterdam: 5 14, 6.30*, fi.4 7.04*, 7.34. 7.6C», 8.12. 8 43*, 9.04', 9.98, 9.4a'
10 22* 10.35, 11 n\ 11.34*, 11.39. 11.58* "s m. 12.47* 1.16', MO. 1.56*, 9. 4*2 69
3.18*, 3.25* 3.51*. 4 34*, 4 39, 5.10', 6.24, 5.40. 6.16', 6.41. 6.59', 7.30, 8.27* 8.5.
9.19. 9.43*. 10.04*, 10.34, 11.08, 11.55 's avonds.
Naar Rotterdam5,56, 7.27', 7.35 tot Leiden 8.16*, 9.10*, 9.28*, 10.10, 10.45*, 12,—*
'smorg., 12.08, 1.15, 2 35* 8.25", 4.28, tot den Haag, 5.31 tot Vogelenzang, 6.87'
7.14, 8.50*, 9.13*, 10.06*§, 10.30* 's av
Naar den Helder5.42 tot IJmuiden, 6.10, 6.57 tot IJmuiden, 7.30 tot Uitgeest, 7.51*
tot Alkmaar, 8.04 tot Alkmaar, 9 31 tot IJmuiden 9.50', 9.57 tot Uitgeest 11.04 tot
Alkmaar 's m., 12.27, 2.09 tot Alkmaar, 3.55 tot Alkmaar, 5.08 tot Uitgeest, 6.08
tot Beverwijk, 6.24* tot Alkmaar, 7.27 tot Alkmaar, 8.36', 9.47 'sav.
De uren gemerkt zijn sneltreinen. Voor de uren vet gedrukt worden geen
speciale retourkaarten 2e en 3e klasse buurtverkeer, geldig een dag, afgegeven.
Stopt op verzoek.
Naar Zandvoort: 5.49, 7 07, 9.35, 's m. 12.31, 2.18, 3.40, 4.57, 5.53, 7.58 'sav.
Van Zandvoort: 6.18, 7.39, 10.04 's m. 1.12, 3.4.21, 5.45, 6.27, 8.39 'sav.
Stoppen aan de halte.
Eerste Nederl. Electrlsche Tram-Maatschappij Haarlem —Zandvoort. 1 October 1903
tot 1 Mei 1904. (Stadstijd.)
Van Haarlem: 6.30a, 7.35, 8.15, S9.0U 10.—, 10.40, 11.20, 's m.12.15, L—1.35, S2.13,
3.-, 3.40, 4 20, S5.03, 5.50, 6.40, 7.50, 9.—, 10.20, 'snam.
Van Zandvoort: 7.05a, S8.10, 9.05, 9,55, 10.35, 11.15, 'sm.-. 12.06, 12.55, S1.30, 2.15,
2.55, 3.35, S4.15, 5.—, 5.45, 6.35, 7.12, 8.25, 9.32, 10.52 's nam.
S Loopen direct van Zandvoort naar het station H. IJ. S. M. te Haarlem en
omgekeerd, en zijn aan een rood vlaggetje aan den motorwagen aangebracht,
kenbaar,
a Loopen alleen op werkdagen.
Haarlem—Bloemendaal. Van Haarlem dagelijks (Stadstijd).
Van 's morgens 6.45 tot 9.45 vm. elk half uur.
Van vm. 9.45 tot 7.nam. elk kwartier.
Van nam. 7.tot 0.30 'sav. elk half uur.
Op Zon- en Feestdagen. Bij gunstig weer.
Van 12.30 uur nm. tot 5.uur nm. elke 10 minuten.
Van Bloemendaal, dagelijks (Stadstijd).
Van 's morgens 7.tot 10.— vm. elk half uur.
Van vm. 10.— tot 7.15 nm. elk kwartier.
Van nm. 7.15 tot 10.45 nm. elk half uur.
Op Zon- en Feestdagen. Bij gunstig weer.
Van 12.30 uur nm. tot 5 uur nm. elke 10 minuten.
Haarlem - Aerdenhout. Alleen Zon- en Feestdagen.
Van Haarlem 2.—, 2.35, 3.20, 4. 4.30 nm.
Van Aerdenhout 2.15, 2.50, 3.35, 4.15, 4.50 nm.
CEINTUURBAAN. Van ai Station der H. IJ. S. M. met aansluiting naar an van
Zandvoort en Bloemendaal. (Stadstijd).
Van Station 's morgens 8 uur in beide richtingen elke 7)4 minuut tot 's avonds 10
uur. Na 's avonds 10 uur tot 10.30 spoortijd (laaUten trein van Amsterdam naar
Rotterdam) elke 15 minuten.
Telegraafkantoor. 1 Oct. 1903 Tijd van Greenwich. Het kantoor ia geopend op werkdagen
van 'sm. 7.30 tot sst 9.30 uur, op Zondagen en leten Kerstdag van 7)4—9% vm.
12—2 en 6%— 7% nam. Op feestdagen (niet vallende op Zondag) van 7)411)4 vm.
12%2% en 6%—7% nam. Binneiil. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents
voor de eerste ril woorden, verder tot 50 woorden 5 cent voor elke 5 (of minder) woorden
daarboven, en boven 50 woorden 5 cent» voor elke 10 (of minder) woorden meer.
Voor den intercommunalen en internationalen telephoondienst is het kantoor op
werkdagen van 'sm. 7% tot sav. 9% uur. OpZon- en Feestd. v. 12%l%uurgeopend
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1903. Tijd van Greenwich. Upenatellinj
van het kantoor: Dag van 7.30 'smorg. tot 9 uur'sav. Op Zondag van 'smorg. 7.30
tot 12,30 uur 's middags. Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbe-
wjjzen en de invordering van gelden op kwitantiën alleen op werkdagen, van 8 30 uur
's morg. tot 2.30 uur 'sav. Voor de Spaarbank van 's m. 8.30 tot 8.30 uur 'a av., op Zon
dag van 7.30 tot 11.30 ure 'sm. Voor de Postpakketten alleen op werkdagen, van
'i morgens 7.30 tot 9 uur 'savondi.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 6.40, 9.'sm., 12.,3.6.20,8 40'sar.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 8.'sm. Kosteloos gelegen
heid tot afh. der brieven enz. van 11.30 tot 12.30.
Lichting der hulpbrievenb: Koninginneweg, Leidschevaart, Kaasmarkt, Kenaupark Kam
perlaan, Kleverp. 4.55,8.— 'sm., 12 55,4.1Ó, 7.10 's v. Zon-en Feestd. 4 55's m., 12.25 's v.
Hazepaterslaan, Boterfabriek, v. Marumstraat, 5 8.05 'sm. 1.4.15, 7.15 's av. Zon
en Feestd. 5.— 's m., 12.30 's av. Houtplein, Hassel.plein, Amsterd.poort, Schoter
singel, Burgwal, 5.06, 8.10 'smorg. 1.05,4.20, 7.20 'sav. Zon- en Feestdagen.
5.5 's m. 12.35 's av. Gr. Houtstraat, Duvenv.straat, Ged. Oudegracht 5,10, 8.15,
'sm., 1.10, 4.25, 7.25 'sav. Zon- en Feestd. 5.10 'sm. 12.40'sav.Boterm.,Keksteeg,
Parklaan, 5.15, 8.20 's m. 1.15, 4.30, 7.30 'sav. Zon- en Feestd. 5.15 's m. 12.45 's av.
Lichting aan bet Station: RichtingAmsterd. 7.20,10.50,11 20'sm., 125*, 1.55,2.35*. 5.25*
5.40% 6.20, 10.25* 'sav.— Richting Rotterdam 7.20, 11 50,'sm., 2.35, 4.10*.6.20
8.40», 10.25* 's av. Richt, den Helder, 5.45,9.15's morg.. 12.20*,5-.*, 7.20',9.35* 'sav
De met worden Zondags niet gelicht.
Het Bij Post- en Telegraafkantoor op het Plein is geopend op werkdagen van 8.30
's m. tot 8. 0 's av. Op Zondagen is het gesloten.
WETEN EN WERKEN.
Verkeerden de bezoekers der Maan
dagavondvoordrachten de vorige week
in de sneeuw- en jjsperiode, vernamen
zq toen van den Heer Saeys veel over
oorzaken van toestanden in de hoogere
sferen, de voordracht van gisteren, door
Dr. Bleekrode, was in zekeren zin een
voortzetting ervan.
Spreker verhaalde ook van gletscher
vorming, hoe op een hoogte van onge
veer 4500 Mr. de sneeuw niet smelt,
maar samengedrukt wordt tot jjs en
hoe men ondanks de gevaren verbonden
aan tochten naar gletschers, toch tel
kens ze weer verlangt te zien. Maar dit
is thans gemakkelijker dan vroegertoen
moesten de bergtoppen bestegen worden
te voet, onder het geleide van zeer be
kwame gidsen, thans kan men enkele
hoog gelegen punten bereiken per spoor.
Doch ook het verblijf in het hooge
noorden is thans aangenamer dan b.v.b.
in 1596, toen onze stoutmoedige Hol-
landsche zeelieden onder Barentz, Heems
kerk en de Rijp voor handelsbelangen
den tocht naar het noorden ondernamen,
in de veronderstelling over de noordpool
Indië te kunnen bereiken.
Spreker verklaarde vervolgens het ont-1
staan der eeuwige sneeuw op vijftien A
vijf en twintig honderd meter hoogte.
Ondanks den verbazenden sneeuwval
worden de bergen niet hooger, omdat
de benedenste lagen door den ontzetten-
den bovenlast tot ijs worden samenge
perst. Deze ijsmassa glijdt langs de berg
hellingen en vormt in de dalen ijsvelden,
gletschers. Hoe temperatuur en lucht
druk worden bepaald in de hooge stre
ken, waar de mensch niet kan komen,
werd duidelijk gemaakt. Men bezigt
hiertoe ballons met zelf registreerende
instrumenten.
Spreker toonde aan hoe het harde ijs
eigeolijk zeer elastisch is, dat het zich in
zekeren zin laat kneden. Zoo werd door
een paar mooi geslaagde proeven bewe
zen, dat een ijsblok, door een metalen
draad onder invloed van zwaarte zich
laat snijden en dat de ijsmassa's, van
de bergen zich plooien en wringen laten
naar den vorm der rotsholten, waar-
tusschen zjj in rust komen. Ijsgruis
laat zich onder zekere drukking tot een
geheel samenpersen. Een ijsbekertje op
deze wijze door drukking verkregen
toonde volkomen dicht te zijn, maar er
bleek tevens hoeveel warmte er noodig
is om ijs te doen smelten.
Bergtochten en ongelukken gaan
meestal samende zucht om zich aan
gevaren bloot te stellen schijnt den
mensch ingeschapen. Toch komen zij
minder voor dan men zou meenen
Spreker stelt voor tweeduizend berg-
beklimmingen één ongeluk. In de glet
schers komen spleten voor. Zijn deze
gevuld met sneeuw, dan is een zeer
ervaren gids noodig om een ramp te
voorkomen.
Om het bezoek van de hooge Jung-
frau gemakkelijk te kunnen bereiken,
is men thans doende een spoorbaan te
maken, die thans reeds tot ongeveer
de helft gereed en berijdbaar is, dwars
door het gneis, waaruit de te doorboren
rotsmassa bestaat. Het in beweging stel
len der boormachines heeft plaats door
electriciteit, waarvoor een waterval de
kracht levert. In den winter, als dat
water bevroren is, gebruikt men gas
motoren.
Spreker toonde een model van zoo'n
boorwerktuig bewogen door electriciteit,
tevens dienende voor luchtverversching
in de tunnels. Wanneer eenmaal een
gat is geboord moeten ontplofbare stof
fen het overige doen, terwijl dan nog
het steengrijs door middel van electrisch
voortbewogen karren wordt weggeruimd.
Van al het boven besprokene ver
toonde Spreker thans zeer duidelijke
lichtbeelden en kregen een indruk van
het geen men verstaat onder bergsport
b.v.b. het beklimmen van torenhooge
ijskegels, ontstaan door het met elkaar
in aanraking komen van twee gletschers
tot niets nuttig!
Wij zagen de arbeiders meest
Italianen bezig met hun boorwerk.
Die menschen verdienen veel, maar
langer dan een jaar blijven zg niet.
Dan overvalt hun de bergziekte, het
gevolg van den zeer geringen luchtdruk
op die hoogte, welke de bloedvaten doet
uitzetten en nadeelig wei kt op de
werking van het hart.
Als de baan eenmaal gereed is, zullen
de ongeveer vijf en dertighonderd meter
opwaarts in een paar uren afgelegd
kunnen worden, maar zeer weinig men
schen zou die snelle stijging goed be
komen, zoodat het beter is er drie dagen
over te doen, waartoe door reeds be
staande en nog te bouwen hótels ruim
gelegenheid zal zijn.
Voor de noodige uitkijkjes is gezorgd
door het aanbrengen van reuzenvensters.
Het verschil tusschen het vertoeven
in sneeuw en ijs vroeger en thans werd
door reproducties van teekeningen uit
den tocht naar Nova Zembla tegenover
de geriefelijkheden van onzen tijd dui
delijk in het licht gesteld.
In de volgende bijeenkomst treedt als
Spreker op de Heer P. H. Lamberts
van Amsterdam.
Het schijnt nu werkelijk waar te zjjn,
dat Japan noch Rusland oorlog wil. De
czaar moet dat duidelijk verklaard heb
ben en als Japan gewild had, zou het
allang hebben kunnen aanvallen, véór
dat Rusland zich genoegzaam versterkt
had. Maar Rusland zal moeten toegeven.
Inmiddels doen zich voor in Japan
de gevolgen der spanning reeds sterk
gevoelen in den handel met het buiten
land en bij de Japanners zelf door
stijging der prgzenvan levensmiddelen.
Omdat dit echter gedurende een oorlog
nog veel erger staat te worden begint
er de oorlogszuchtige stemming wel wat
te verminderen, wat echter de regeering
niet belet zijn toebereidselen voort te
zetten, want reeds zgn vgf en veertig
