Nieuwsberichten.
I
tochten, terwijl de lantaarnplateó over
noorder- en zwderlieht in W. en W.
niet vertoond zjjn.
Over het al of niet weoscheljjke om
in dezelfde stad twpe op elkaar volgende
avonden hetzelfde onderwerp te behan
delen zjj het ook voor verschillende
kringen kunnen wij natuurfjjk geen
oorden 1 uitspreken.
Eerste Kamer, In de vergadering
van Dinsdag kwamen de Heeren Laan
en Stork op tegen de zinnen in het
verslag, waarbjj aan de regeering ge
brek aan voortvarendheid en werkzaam-
zaarnheid was ten laste gelegd.
Omtrent de ünancieele polititiek, ver
schilden de opvattingen, maar dat de
rijksfinanciën van 1902 tamelijk gunstig
waren werd algemeen erkend, at baart
de toekomst belangrijke zorg. 1903 zal
echter waarschjjnijjk met een tekort
sluiten.
De Heer van Nierop was tot de con
clusie gekomen, dat de gewone middelen
niet in staat zullen zjjn in de naaste
jaren de gewone uitgaven te dekken.
Tenzij, antwoordde de minister van fi
nanciën, gij nog op uw middelenlijstje
wilt zetten wat ik daarop binnenkort
hoop te breDgen: een verhoogd tarief
van invoerrechten. Doch gjj aanvaardt
dit middel niet; daardoor alleen loopt
uwe beschouwing (pet de mijne uiteen.
De Heer Laan verlangde voor den
Staat een commercieele boekhouding,
doch de Heer van Nierop achtte dit niet
mogelijk.
Vout een uitstel van de behandeling
dor Drankwet was de minister niet te
vindep.
De Heer Vening Meinesz richtte nog
het vriendelijk verzoek tot den Heer
Kuyper, bjj volgende buitenlandsche rei
zen zich te beperken, opdat niet weer
allerlei onnoodige geruchten over het
doel van zoo'n tocht de ronde zouden
doen; doch hij werd door den minister
met een kluitje in het riet gestuurd. De
pers had nu immers juist geklaagd, zei
de minister, dat hij zoo volstrekt niets
had losgelaten. Wat kon hjj dan meer
doen? Hjj kon tpctt oude journalisten-
kennissen den toegang tot zjjn hotel niet
weigeren
Woensdag werden de algemeene be
raadslagingen over de begroeting voort
gezet. Een debat vond plaats over het
karakter der buitengewonen uitgaven.
Hoofdstuk I, Huis der Koningin en
Hoofdstuk U, Hoogere Colleges van Staat,
werden goedgekeurd, evenals Hoofdstuk
III, Buitenlandeche Zakejl.
Bij Hoofdstuk IV, Justitie, dankt de
Heer Hovy den minister voor zijn toe
zegging tot bescherming van het zedelijk
karakter van hef volksleven en den bur
gemeester van Amsterdam voor de op
heffing der publieke huizen van ontucht.
Voorts dankt spr. den minister voor
de voorgenomen maatregelen tegen de
ongeoorloofde propaganda van het Neo-
Malthusianisme, dat zooveel kwaad be
rokkent ook voor de gezondheid. De
Neo Malthusiaansche deskundigen ver
spreiden verminking en dood, en geven
geschriften uit, die indruischen tegen
allo begrippen van zedelijkheid. Zij be
vorderen misdrijven. De regeering trede
spoedig op tegen die verkeerde dingen
In de vergadering van Donderdag
werd gewezen op een noodzakelijke
regeltBg Hun lïet accountantswezen en
aangedrongen Op nog andere wetten,
die met het pf^jgke leven nauw ver
band houden, 4pqh,,den minister werd
den ra^.\t«geve«, »cb in alles lang-
faam f.P q<ato»
De heer v. Leeuwen vreesde van dezen
minister van Jwstitte eefr eenvormige
regetHig>wfen de rijkspolitie en daarom
aan den hjppenlandsche
zaken. De tyin. zeide dat dit hpm wèl
Wte; 'Wj'heeft genbeg te doen en zjjn
vóOrtllefdeVÓórde za*k iyniet overwegend.
■4)e"*6oézfttier de ontviijig$
der kennisgemtó Varf Vet overlijden van
aar. J. P. II. Tak vin Poortvlietzij zal
atót'^'brWP'van rouwbfiWag worden
*hnWW«ffi0 1,9 <U9,»"9ÏÏno
iwiov al tüiova n»b ?.la oiyw ebilesen
,",ieih:>W nu uelaW., ilium i ui
sj H9»nilaitiad ni Jein mo .jiw Juhoos
In Eranlurjjk. wordefi op de Hoorder-
spoorweg proeven genogv^n «iet -.epn
aptoipobifll tot v.eryoer yap reizigers,
r f "t r~ r-ï
voor den dienst lusschen sleden en haar
omgeving. Deze wagon is 26 meter lang
en heeft de machine in het midden,
links is een afdeeling3de klasse en rechts
een afJeeliog Ie en 2e klasse, te zamen
met 82 plaatsen, waarvan 26 staanplaat
sen bij grooten toevloed van reizigers.
De snelheid is 60 kilometer per uur en
wordt bevorderd daorde gemakkelijkheid
waarmede het enkele rijtuig in beweging
kan worden gebracht. Als beweegkracht
wordt nog stoom gebezigd, maar eerlang
zal electriciteit worden toegepast. Ook
in België, Wurtemburg, Italië, Rusland
en de Vereenigde Staten worden met
dergelijke rijtuigen, die locaaltreinen
kunnen vervangen, proeven genomen.
De prefect van Madrid heeft verklaard
aan eenige journalisten dat op den ver-
jaardig van den Konig de tuinopzichter
een ijzeren kistje, met een uitgebrande
lont gevonden had. Bij onderzoek bleek
in het kistje te zijn 175 gram dynamiet.
De eerste dagen werd deze gebeurte
nis natuurljjk geheim gehouden, om geen
ongerustheid te verwekken.
Een groote brand is in den nacht
van Maandag op Dinsdag uitgebroken
in de Universiteits-bibliotheek te Turijn
eerst Woensdagnamiddag was het vuur
gebluscht. Kortsluiting in een electri-
sche geleiding wordt als de oorzaak
opgegeven. Vijf zalen zijn vernield en
ook van de handschriftenverzameling
schijnt men niet alles tijdig in veiligheid
te kunnen brengen, hoewel eerst ver
zekerd werd, dat geen manuscripten
waren verloren gegaan.
Er zijn geen persoonlijke ongelukken
te betreuren.
De Neue Fieie Presse waarschuwt de
Turken nogmaals ernstig voor de ge
volgen van hun dralen met de invoering
der hervormingen in Macedonië. Het is
nog niet te laat, zegt het blad, maar
het wordt tjjd om te beginnen met de
tenuitvoerlegging der hervormingen. De
N. Fr. Pr. stelt overigens Turkjje ver
antwoordelijk voor de belemmering in
de verwezenlijking van het Oostenrijksch-
Russische programma en wijst er op,
dat Turkije door een oorlog met Bul
garen niets te winnen heeft. Maar te
gelijkertijd geeft zij de Burgaren te
verstaan, dat dezen zich ook niet be
hoeven in te beelden, dat zij met goed
vinden van Oostenrijk-Hongarije en
Rusland op het program van Miirzsteg
naar hun believen invloed kunnen
oefenen.
Te Chemnitz is weer een luitenant
in een tweegevecht, door een schot in
de borst, gedood. De luitenant had de
vrouw van den uitdager, zijn kapitein,
tot, p.ntrouw verleid.
De Times verneemt „uit goed-inge-
lichte bron", dat de houding der Rus
sische regeering tegenover Japan's
eischen voor een goed deel onder den
invloed staat ven rapporten, onlangs aan
den Tsaar voorgelegd, betrekking heb
bende zoowel op den ongeregelder toe
stand vaD de Russische strijdmacht in
het verre oosten, als op de'uitwerking
die een oorlog zou hebben op den bin-
nenlandsche toestand.
Men zal zich herinneren, zoo voegt
de Times hier bjj, dat dergelijke ont
hullingen ook geschiedden tijdens deu
Bokser-opstand in China in 1900, toen
Rusland krijgstoerustingen moest ma
ken. De Siberische spoorweg moet
thans nog geheel in onvoldoenden toe
stand verkeeren, de feitelijke sterkte
van de Russische strijdmacht is over
dreven voorgesteld, en er bestaat, een
tekort aan proviand, uitrustingsstukken,
hospitaalmateriaal, enz.
De opening van den nieuwen Maas
mond en de gevolgen die daaruit voor
den waterstand in den Biesbosch zullen
voortvloeien, brengen aldaar veel onge
rustheid onder pachters en landeigenaren
te weeg. Algemeen toch vreest men, dat
bij veel afvoer van Maaswater en het
samenvallen daarvan met hevige N.W.
windon of springvloeden het peil in den
Biesbosch zelfs bq laag water aan-
merkalqk zal worden verhoogd. Eene
betaiw bedijking korat velen hoogst ge
wanscht en noodzakelijk voor. In eene
vergadering van-belangstellenden en be
langhebbenden. gbhouden in Juli 1903,
werd dan ook een commissie van onder
zoek benoemd, die de zaak grondig heeft
bestudeerd en een rapport heeft laten
drukken. In een nieuwe vergadering op
2 Februari zal deze levenszaak voor den
Biesbosch thans opnieuw worden be
handeld, met genoemd belangrijk rapport
tot grondslag.
De mannen-zangvereeniging »0nder-
hnge Oefening", te 's Gravenhage, heeft,
ter herdenking van haar tienjarig be
staan, een grooten nationalen zangwed
strijd uitgeschreven, te houden in het
Gebouw voor Kunsten en Wetenschap
pen op 27 en 28 Augustus en 4 Sep
tember.
Er zq'n afdeelingen voor mannenkoren
en gemengde koren, en tevens zijn er
eere-wedstrqden verbonden aan dit con
cours, tot deelneming waaraan alle zang-
vereenigingen in het land zjjn uitge
noodigd.
Zooals men weet, stierf onlangs te
Broek in Waterland de eigenaar van het
Broekerhuis, met zijn eigenaardige ver
zameling. Dit huis is nu overgaan in
handen van den bekenden oudheidkun
dige den heer P. Heiloo, die zjjn eigen
collectie naar het Broekerhuis zal over
brengen. Het wijd en zjjd bekende Broe
kerhuis bljjft dus in wezen.
De tachtigste verjaardag van den groo
ten Nederlandschen schilder Jozef Israels
is Woensdag te 's Gravenhage in ruimen
kring gevierd.
Na een reeks van hartelijke toespra-
ker was nog een groote verrassing tot
het laatst bewaard. Het was de heer
Stoop, voorzitter van de Ned. Vereeni-
ging te Londen, die op waardige wijze
de reeks van huldebetoogingen beslojt.
Hg kwam daarbjj voegen een blijk van
sympathie van de bewonderaars van
Jozef Israëls in het buitenland, vooral
te Londen, waar hij zooveel vrienden
telt, omdat men daar weet hoe'n groot
hart in dat kleine lichaam schuilt. Tot
deze bewonderaars van zijn kust die zich
op dien dag niet onbetuigd wilden la
ten behooren uit Engeland, een der
grootste bezitters van schilderijen, tal
van bekenden, de opperrabbijn van Lon
den, de grootste joodsche bankier aldaar,
de grootste verkooper van schilderijen,
de voorzitter van de Hollandsche Wel-
dadigheidsvereeniging en de spreker zelf.
Namens al deze vereerders overhandigde
hq aan Israëls een bewijs van 1600 pond
sterling zijnde ƒ20,000 Nederlandsch
courant, met een aanbeveling dat geld
hetwelk voor Israëls als specie geen
waarde heeft in overleg met een comité
te beleggen tot een fonds dat den naam
zal dragen van Jozef Israëls- Beurs, opdat
de interest van dat geld besteed worde
voor de opvoeding van jonge artiesten
die daaraan behoefte hebben voor hunne
vorming, bekend als het is welk een strijd
een jong kunstenaar heeft door te ma
ken.
Met langdurige bravo's werd deze
mededeeling ontvangen.
Israëls, blijkbaar zeer verheugd over
dit grootsche geschenk, wenschte den
heer Stoop toe dat hij nog lang werk
zaam mocht zijn in het belang der Ne-
derlandsche Kolonie te Londen, met
verzoek aan alle deelnemers de tolk van
zijn erkentelijkheid te zq'n.
H,M. de Koningin-Moeder plaatsteniet
alleen haar naam op de eerste bladzijde
van het gedenkboek der kunstvrienden
vereerders, maar liet op de receptie door
den kamerheer jhr. van Tets den jubi
laris hare geluk wenschen overbrengen.
Uit den Haag meldt men
Aan de schouwburgbezoekers wordt
sedert eenige dagen op eigenaardige
wijze eenige malen per avond aange
maand om bq eventueelen onraad in
het schouwburggebouw toch vooral de
kalmte te bewaren.
Op het brandscherm toch, dat na ieder
bedrijf wordt nedergelaten, is in Oud-
Hollandsch schrift de volgende waar
schuwing geschilderd
Ghv die hier Sit,
Bedencke dit
Is onraet daer,
Dreight soms gevaer,
Kalm het huys verlaet
Ghy egt op Straet.
Het besiuur van den Haarlemmer
meerpolder heeft heden besloten om nu
voor de sporen in de Meer toetestaan
300,000 renteloos voorschot of 12,000
rentegarantie. (Vroeger werd toegestaan
125,000 of 4000).
Men schrijft uit Rozendaal:
Een der daders van den dubbelen
moord te Strjjpen, aan de Belgische
grens, op den heer De Looze en zjjne
zuster gepleegd, is aangehouden. Aan
vankelijk ontkende hjj alle schuld, doch
bjj een twee le verhoor in het nauw
gebracht, heeft hjj bekend en ook zjjn
medeplichtige genoemd.
Het besluit van Haarlemmermeer's-
polderbestuur genomen, inzake de sub
sidie voor 't leggen vau een spoor door
Haarlemmermeer, in hunne jongste ver
gadering, is alhier met vreugde begroet.
En geen wonder waar men 40 jaar
wachtend uitziet, naar een versneld
verkeer zal men het billijken, dat op
een oogenblik, dat men over het wel
of wee eener zoo groote gemeente be
raadslaagde, dien uitslag in Haarlemmer
meer met vreugde werd vernomen.
Voor 40 jaren werd door wjjlen Mr.
J. P. Amersfoordt, toen Burgemeester
van Haarlemmermeer, Concessie aange
vraagd voor 't leggen van een spoor door
Haarlemmermeer, in dienzelfden geest.
En dat het wjjlen Mr. Amersfoort ernst
was, bewezen wel de voorloopige werk
zaamheden, die reeds aangevangen wa
ren. Eene machtige Mij. trad toen tus-
schen beide, als eerste Consessionaris en
betwistte Mr. Amersfoordt den voorrang.
En de man, die met geld en arbeid, de
Haarlemmermeer uit haar knellenden
band wilde verlossen, moest mistroos
tig zjjn aangevangen werk neêrleggen.
Na dien tijd zjjn legio Concessiën aan
gevraagd, van welke het meerendeel geen
qota wend genomen. Thans na 40 jaren
wachtens moede, is eindelijk het pleit
beslecht en het lot van de Haarlemmer
meer beslist. Haarlemmermeer treedt
thans een nieuw stadium in, met .-ene
toekomst, die den bloei van Haarlem
mermeer en hare omgeving verzekert.
Dit heeft men te danken aan de loyale
houding van ons Polderbestuur, die op
een gegeven oogenblik op onbekrompene
wijze den doorslag heeft gegeven.
HAARLEM 29 Januari 1904.
Woensdagmiddag een heele drukte
op den Stads Doelen, waar de leerlingen
en oudleerlingen de Directeur en leeraren
der Hoogere Burgerscholen bjjeen waren
om den concierge, den Heer Th. Dollé
te complimenteeren en een passend
aandenken aan te bieden, ter gelegen
heid van zjjn vjjf en twintig-jarige ambts
bediening, waarvan de herdenking plaats
had in October des vorigen jaars. De
familie van Dollé had reeds in de zaal
plaats genomen, ontvangen door de
regelingscommissie, secretaris de Heer
Mr. A. H. J. Merens, toen precies te
twee uur Dollé en zjjn echtgenoote
onder luid gejuich der jongelieden werd
binnen geleid.
Toen de rust hersteld was nam do
Heer J. W. L Janssen van Raay, Hoog
leeraar aan de Polytechnische School te
Delft, het woord, namens leerlingen en
oudleerlingen. Hjj bracht in herinnering
den gedenkdag in October, als wanneer
de aanstalten tot het aanbieden van een
aandenken nog niet genoeg gevorderd
waren. Maar, Dollé, wjj hebben U niet
vergeten, zeide Spreker. Al eerden wjj
toen in U den ambtenaar; voor ons
waart ge meer. Wat hebt ge niet al
van onze jeugdige onbezonnenheid te
verduren gehad en in plaats U daarover
te beklagen ondervonden wij steeds Uw
welwillendheid. Spreker herinnerde aan
ettelijke schoolknapen-misères, waarbij
Dollé steeds zich als helper en vriend
had doen kennen. Met onzen spjjtvoor
het verkeerde in ons, besloot Spreker,
betuigen wjj U daarvoor onzen dank en
als bewqs daarvan bieden wjj U een
jaarljjks tarugkeerend geschenk aan met
den wensch, dat Gjj U nog lange jaren
onzer zult herinneren. Luide toejui
chingen bevestigden deze hartelijke toe
spraak, waarna Dollé, diep bewogen zjjn
dank bracht.
Nog eens veel bravo's en de plechtig
heid was afgelocpen.
