Nieuwsberichten.
HET GEMEENTEVERSLAG
1903.
l'ervolg.)
Het aandeel voor onze gemeente der
Nationale Militie bedroeg 210 man. Van
de 610 lotelingen waren 212 om ver
schillende reden vrijgesteld, 207 man
werden afgeleverd.
De geheele sterkte der Schutterij was
978 man, waarvan 362 actief.
In de sinds zeven jaar onvervulde
plaats van majoor-commandant is nog
niet voorzien.
Tegen 130 leden der Schutterij wer
den door den Schuttersraad vonnissen
uitgesproken. Aan opgelegde boeten
werd ƒ412.25 ontvangen.
Binnen onze Gemeente bestaan zeven
weerbaarheidsvereenigingen, te zamen
tellende 339 werkende leden.
Omtrent de Kerkelijke zaken vermeldt
het Verslag 11 kerkgenootschappen met
20 kerkgebouwen en 46 leeraren en
geestelijken.
Aan zes instellingen op kerkelijk ge
bied zijn legaten besproken tot een
bedrag van ƒ31200.
De gemeente telt 15 openbare scholen,
met 15 hoofden, 101 onderwijzers, 69
onderwijzeressen en 6889 leerlingen,
waarvan 1410 kosteloos onderwijs ont
vangen. De schoolgelden wisselen af van
10 ets. per week tot 50.per jaar.
Aan jaarwedden werd, na aftrek der
pensioensbijdragen besteed ƒ188557.395;
aan vergoeding negens gemis van vrjje
woning 5500.— als tegemoetkoming
in huishuur aan gehuwde onderwijzers
2712.835; aan onderhoud van gebou
wen en meubelen, school behoeften enz.
57855-49.
Aan schoolgelden werd ontvangen
ƒ52157.295-
Woensdag heeft bij Liaojang een ge
vecht over de geheele linie plaats gehad,
waarbij de Japanners steeds teruggedre
ven werden. De wederzijdsche verliezen
zijn groot, bij de Russen drie duizend
man gewonden en dooden.
De strijd duurt voort, maar de ka-
nonnade is niet zoo hevig meer als
vroeger. De Japanners trekken om de
Russische linkerflank heen. Meer fan
een half millioen menschen en 1300
kanonnen nemen aan beide zjjden aan
't gevecht deel. De geheele strijdmacht
van beide legers bevindt zich feitelijk
in de vuurlinie.
Om Port Arthur worden ook bloedige
gevechten geleverd. De Japanners uitten
hun verbazing en bewondering over de
verdediging van de stad. Zij klagen er
echter over, dat de Russen Chineesche
koelies vermomd laten meevechten. Oog
getuigen verzekeren, dat de Russen in
Port Arthur over massa's voedsel be
schikken, vooral boonen; maar de mu
nitie neemt sterk af. Zij beschrijven het
stormloopen der Japanners als het voort
schrijden van drommen sprinkhanen,
wadende door stroomen bloeds, optor
nende tegen de forten en klauterende
over de lijken hunner makkers, totdat
de Russische bajonetten hen afmaken.
De Russen schatten het oorspronkelijke
aantal belegeraars op 50,000 man, waar
van de helft omgekomen zou zijn, maar
gedurig ontvangen de Japanners ver
sterkingen.
Men gelooft, dat gelijk de toestand
nu is, de strijd om Port Arthur nog
zeer gerekt kan worden, maar in afwij
king van het oordeel van andere des
kundigen is men van oordeel dat niet
de val van Port Arthur de beslissing
zal brengen in dezen veldtocht, maar
dat deze ligt bij het veldleger, dat daarom
het meest de aandacht tot zich trekt.
Het Russische telegraafagentschap j
deelt mee, dat een trein is doorgekomen
met meer dan 200 gisteren bij Liaojang
gevangen genomen Japanners. Hij stoom
de door naar het noorden. Er wordt
nog een transport verwacht.
HAARLEM 2 Sep'ember 1904.
Voor Haarlem is de feestelijke
viering van den Koninginnedag Dins
dag al aangevangen met de zang
uitvoering door een kinderkoor van
zevenhonderd kinderen, met medewer
king van Mejuffrouw Pauline Goedbloed,
de Koninklijke Liedertafel Zang en
Vriendschap, en het orkest van het Ste
delijk Muziekkorps. De zangeres werd
geaccompagneerd door den Heer Louis
Robert.
In de Muziekzaal der Vereeniging
was het getal toehoorders niet bijzonder
groot; de toegarigprijs was misschien
wat hoog.
Wat een menigte kinderen, meisjes
jongens en hoe opgewekt vertoonde zich
het kleine volk, zoo geheel onder den
indruk van wat te zullen doen, dat in
het geheugen kan bljjven.
Druk babbelend, gestisuleerendHoe
zou de massa tot rust komen.
Daar verscheen de sympathieke leider
der uitvoering, de Heer Robert op het
podium. Een paar tikken op de lesse
naar; alles werd kalm, de kinderenen
het steeds aanstemmende orkest.
Toen werd de schoone Jubel Ouver
ture van C. M. von Weber uitgevoerd
door ons Muziekkorps, dat ook hier
bewees volkomen in staat te zijn dit
indrukwekkende toonwerk zoo mooi uit
tr voeren. Het was een waardig begin.
Toen trad de zangeres naar voren.
Een lief geluid, groot genoeg om de
ruimte der zaal te vullen.
Gegeven werd Romance van Mignon
„Kennst Du das Land, wo die Citronen
Blühen". Het werd hartelijk toegejuicht
waaraan de kinderen enthousiast deel
namen.
Nummer 3 van hét programma was
het Haarlemsche Troonlied, woorden van
F. H. Smit Kleine, Muziek van W.
Robert, voor Mannen en Jongenskoren
met orkestbegeleiding.
Wie herinnert zich niet dit toonwerk,
dat vóór zes jaar hier voor het eerst
werd uitgevoerd.
En wat deden de kleine jongens hun
best om met het mannenkoor stipt te
wed ij veren.
Dit populaire toonwerk wekte een
eindeloos applaus, waaraan het jongens
koor hartelijk meedeed.
Na de voordracht van nog twee num
mers door Mejuflrouw Goedbloed en het
Vlaggelied was Benoits Kindercantate
aan de orde. Ook dit werk was ons niet
nieuw. Het was uitstekend ingestudeerd
de leiders hadden eer van hun werk en
hun behoort zeer zeker lof gebracht voor
hun toewijding. Het is een ding van
belang om de verschillende koren en
koortjes en nog wel met orkest in over
eenstemming te brengen. Gevoelden de
leiders zich tot hun zware taak opge
wassen, de jonge zangeressen en zangers
hebben de zorgen, aan het welslagen
besteed, schitterend beloond en het pu
bliek was zeer enthousiast. Gedurende
de pauze werd den koristen ijs rond
gediend.
Bjj het einde van deze uitvoering
werd den Heer Robert bij monde van
den Voorzitter van Koninginnedag met
een vriendelijke toespraak een bloem
stuk aangeboden.
De Woensdag begon druilig; geen
zonnetje te zien, het Zuiden en Zuid
westen dik bewolkt. En daar kwam het
al, tegen acht uur wat zachte regen.
Dat bleef zoo aanhouden. De torenmu
ziek ving aan onder regen. Op de Groote
Markt was veel publiek, de para-
pluies dropen, maar de inzet van den
dag, de plechtige koralen, goed voor
gedragen door de Muziekvereeniging
Harmonie, maakte stemming.
Tusschen negen en half tien versche
nen op de toren de roode vlaggetjes,
het sein voor de schoolkinderen, dat hun
feestterrein de school, niet de Hertekamp
zou zijn. Toen het weer later opklaarde
is daar nog verandering in gekomen,
trokken de scholen, sommige wat laat,
een paar geheel niet naar de Hertekamp,
waar men zich, onder de leiding van
de onmisbare Heeren Martin kostelijk
vermaakte.
Om den Hertekamp veel publiek, een
bewjjs dat men tamelijk algemeen vrijaf
had.
Inmiddels was de jVereeniging" be
stormd voor plaatsbespreking, voor
Hertenkamp, Kindercantate en Orgel
concert.
Tegen half twaalf kwam de zon door;
een uitkomst!
Toen stroomen menschen naar de Pa
rade op het terrein voor de kavallerie-
kazerne.
Te twaalf uur had de gebruikelijke
parade van het garnizoen en de schut
terij plaats. Deze parade, gecomman
deerd door den Luit. Kol. ten Raa en
geïnspecteerd door Kolonel Draaijer ken
merkte zich ditmaal door een bijzondere
en hoogst plechtige gebeurtenis.
De, met den rang van Majoor gepen
sioneerden Kapitein G. H. Brack van
het Indische Leger, door zjjn tocht naar
Limboer in Juni 1903 en zijn heldhaftig
gedrag, door H.M. de Koningin begif
tigd met het ridderkruis 4e klasse der
Militaire Willemsorde, werd dit eeretee-
ken heden, in tegenwoordigheid van zijn
hoogbejaarde moeder,familieleden en vele
hooggeplaatste personen, onder een kern
achtige en hartelijke toespraak door den
Kolonel Commandant van het 10e Regt.
alhier op de borst gehecht.
Nadat de troepen voor den gedeco
reerde hadden gedefileerd was dit mili
tair schouwspel afgeloopen.
Op het paradeveld waren behalve
honderden toeschouwers ook aanwezig
eenige Ridders der Militaire Willems
orde, benevens de Afd. Haarlem van den
Kon. bond van Oud onderofficieren, de
Vereeniging van Oud-strijders en Voor
Vaderland en Koning, allen met hunne
banieren.
De muziek der Schutterij onder lei
ding van den Luit. Kapelmeester Kriens
luisterde dit echt militaire feest op.
Te half twee begon de feestuitvoering
in de Groote Kerk, waar ons beroemde
orgel zijn laatste diensten bewees vóór
de aanstaande groote reperatie.
De regeling was er goedhet publiek
werd tijdig genoeg toegelaten om te
groote ophooping bij den ingang te
voorkomen.
Het ruime kerkgebouw vulde zich
geheel, zoodat men weer met genoegen
gebruik maakte van zeer primitieve
zitplaatsen.
Het zeer afwisselend programma be
vatte
Variatiën op het oude Wilhelmus
(Orgel), Aria uit de Cantate: Ein feste
Burg (Sopraan), Adagio (Violoncel),
Hymnus (Baryton), Ave Maria en Ko-
raalvariatiën uit de 6e Sonate (Orgel),
Largo en Hallelujah (Sopraan), Andante
(Violoncel), Jesu dulcis memoria (Bari
ton), Hallelujah (Orgel)
Het mooie „Wilhelmus" werd staande
aangehoord. De zangeres en de zanger
voldeden uitstekend en werden met veel
gevoel door het orgel begeleid, wat zeer
zeker den goeden indruk omtrent den
organist bevestige.
Het prachtige adagio voor violoncel,
evenals het andante van Goltermann
verdienen een afzonderlijke vermelding.
Het is niet de gewoonte in een kerk
te applaudieseeren, anders
Men moest zich nu haasten om te
half vier in den Hertenkamp te zijn voor
de voorstelling van „Het beleg van
Haarlem".
Van wien het denkbeeld is uitgegaan
om een fragment van onze geschiedenis
aanschouwelijk voor te stellen, zijn we
niet te weten gekomen, doch alle eer
aan dit idee.
Eerst trok de aandacht de mooi uitge
voerde Janspoort,ontworpennaar de oude
teekening en uitgevoerd door de Heeren
Prent en P. van I.ooy, welke Heeren
zeker alle lof behoort gebracht voor hun
groote toewijding. Het is een werk van
belang om zoo'n ge-chiedenis passend
ineen te zetten, in flinke lijnen en goede
kleur, het geheel met veel gevoel voor
het schoone. Sommig aanliggend deco
ratief was door de Schouwburg directie
beschikbaar gesteld.
De vendelen, het zwart-roode, zwart-
oranje, rood-groene, groen-gele, Haar
lemsche Schutters en burgers, het
vrouwenvendel, Haarlemsche burgeres
sen en boerinnen maakten inmiddels een
optocht door de stad, terwijl de Span
jaarden met hun goed gekostumeerde
hoofdlieden van het groene en het witte
vendel met geschut en legertrein van
tegengestelde richting hun opwachting
bij het publiek maakten, waardoor op
sommige punten letterlijk over de hoofd-
den kon geloopen worden.
Het was de bedoeling tusschen de
belegerde werken en het publiek een
vrij groote ruimte open te laten voor
de krijgsverrichtingen; men had in deze
buiten het meer en meer opdringend
publiek gerekend, waardoor het vrij wat
werk eischte om de honderden menschen
achter veel te laat geplaatste versper
ringen te krijgen. Aan wie de schuld,
laten we in 't midden.
Het slot was, dat alles in orde kwam
zonder standjes; het publiek was mee
gaand en de politie trad met beleid op.
Eenige groepen werden inmiddels ge
kiekt.
Toen begonnen de donderbussen te
kraken en het geschut zijn donder uit
te storten.
De aanvallen op de vesting hadden
plaats, de uitvallen der belegeren kon
men waarnemen. De gevechten op het
terrein werden geleverd, dooden en ge
wonden weg gedragen. Daar wordt een
bres in den muur geschoten, het gat
wordt met zakken en manden gestopt
door de vrouwen, een aanval afgeslagen,
de wallen met stormladders beklommen,
Kenau met haar vrouwenvendel op de
wallentableau! Luide toejuichin
gen van het publiek.
Een goed denkbeeld van de exercities
met het oude wapentuig van dien tijd,'
voor liefhebbers zeer belangrijk.
Na afloop weer optocht door de stad,
met veel publiek en toen naar de Ver
eeniging, waar hetzelfde programma
van Dinsdagavond, doch thans voor een
goed bezette zaal werd uitgevoerd. Er
zat geest in de menschen. Toejuichingen
zonder eind en welverdiend. Wie begrijpt
wat er noodig is om zoo'n kinderstoet
onder appèl te houden, ze allen te doen
gehoorzamen aan het tooverstafje van den
Heer Robert, zal weten, dat zoo'n mooi
geslaagde uitvoering inspanning eischt.
Het weer, dat sedert de morgenuren
al zjjn onhebbelijkheden had afgelegd,
liet nu ook toe, dat de Zanguitvoering
der Gemengde Koren kon plaats hebben
op de Groote markt, die uit den aard
der zaak dicht bezet was.
De maatregelen van orde hier ge
nomen, waren uitstekend.
De medewerkende Vereenigingen waren
„Doopsgezind zangkoor", „God is mijn
lied", „Harpe Davids", „Ned. Herv.
Zangkoor", „Arti Religioni", „Haarl.
Gemengd Koor", „Neutraal Gemengd
Koor, D. I. N. D. U. A.", „Luthersch
Zangkoor", „Soli Deo Gloria", „Harpe
Sions", onder leiding van den WelEdel-
Gestr. Heer C. P. W. Kriens, met mede
werking van het Stedelijk Muziekkorps.
Het programma bevatte: Wilhelmus
van Nassouwe, (Orkest), Vaderlandseh
Lied, (W. F. G. Nicolaï), Nederland
en de Zee, (L. F. Brands Buys), Geluk
kig Vaderland, (Valerius) en Volkslied.
Het was een waardig slot van den
mooien, gezelligen feestdag.
Den hetlen dag en avond had de
Etalage-wedstrijd veel bekijks. Vijf en
veertig firma's hebben er deel aan ge
nomen óf voor dag-, óf voor avond- of
voor beiden. Wij begrijpen, voor welke
moeiel ijk heden de Jury stond om hier
uit het vele goede, het schoonste te
bekronenenkele etalages hadden geheel
voldaan aan den gestelden eisch van
alleen uit te stallen met bij de firma
verhandelde goederen en dit op eene
wjjze, die gewaardeerd moet worden.
Namen behoeven niet genoemd, van wat
het publiek het mooist vond; de Jury
besliste als volgt;
Voor Dag étalage kende de jury twee
eerste prijzen toe aan «De Vereenigde
Ijzerhandel», Gr. Houtstraat no. 70, en
aan A. Ploeg. Gr. Houtstr. 159. Tweede
prijs A. v. d. Maaren Jansen, Kruisstraat
35. Derde prijs G. W. Maas, Zijlstr. 95.
Vierde prijs Ferwerda Tieman, Gr.
Houtstraat 41. Eerv. vermelding J. Vol-
lebregt, Smedestraat no. 1, en M. G.
Uchtmann, Zijlstraat 38.
Voor avond étalage Eerste prijs J. T.
Mathot, Gr. Houtstraat 35. Tweede prijs
J. A. Vermeer, Gr. Houtstraat 14 en 6.
Derde prijs Wed. J. Swaanswijk, Zijl
straat 49. Vierde prijs J. C. Caderius
vaD Veen, Zijlstraat 96. Eerv. vermelding
I. C. Haan, Barteljorisstraat 3941, en
H. F. Hölsken, Botermarkt 5.
Gecembineerde afdeeling. Eerste prijs
Wisbrun en Liflmann; twee tweede
prijzen aan den heer W. Worst, Zijlstr.
9, en de firma Bern. J. Kerkhof!, Gr.
Houtstraat 32. Eerv. verm. C. J. Seelen,
Barteljorisstraat 10Chr. Huyboom,
Kamperstraat 19, en Gebr. Ostormeyer,
Barteljorisstraat 14.
Tot vrij laat in den avond was het
gezellig druk in de straten, waartoe
ook meewerkte, dat de meeste winkeliers
in hun winkels de lichten op hadden,
hierin gevolg gevende aan een verzoek
van de Commissie.