HAARLEMS CH Eerste Blad. PREDIKBEURTEN enz. No. 94. Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Zesentwintigste Jaargang. 14-4 144. van ZATERDAG 26 November 1904. TE HAARLEM Zondag 27 Nov. 1904. N ieuwsberichten. TELEPHOONNÜMMEK Intercommunaal Telephoonnummer ABONNEMENTSPRIJS Per drie Afzonderlijke maanden,25. B franco p. post ,40. nommers 8 centen per stuk Prijs per Advertentie van 1—5 regels i 0.25, elke regel meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte. VERSCHIJNT: Dinsdag- en Vrijdagavond. Advertmtien worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG de» middags ten 12 ure, die alsdan too mogelijk nog worden geplaatst. Bglise Wallonne. 9J4 heures, Ecole du Dimanche. In „Volksbelang" Jansweg 40. IOVj heures, Mr. Revoir. Pasteur a Brescia (Italië). Gereformeerde Kerk. Ged Oudegracht.) Voorm. 10 ure, Dr. Honig. Hoogleeraar aan de Theol. School te Kampen, 's Avonds 5Vs ure, Dr. Honig. Eben-Haëzer Kerk. (Klein Heiligland) Voorm. 10 ure, Ds. Tibben. 's Avonds 5Vj me, Ds. Tibben. Woensdag. 's Avonds 8 ure, Ds. Ringnalda. Vereenigde dienBt. Christelijk Geref. Gemeente. Zuiderstraat Voorm. 10 ure, Ds. v. d. Vegt, 's Avonds 51/s nre, Ds. v. d. Vegt. Donderdag 's Avonds 7Vj ure, Ds. v. d. Vegt. Luthersche Kerk. Voorm. 10 ure, Ds. Poolman. Nam. 1 ure, Zondagsschool. In de kerk. 's Avonds 6Vs ure, Dr. van Bakel. Met medewerking van het Zangkoor. Kerk der Vereenigde Doopsgezinden Voorm. 10 ure, Dr. Elhorst. 's Avonds 6 ure, Ds. de Vries. Bemonstrantsch Geref. Kerk. Voorm. 10 ure, Dr. Haentjens. Met medewerking van het Zangkoor. Donderdag. Nam. 1 ure, Huwelijksinzegening. Kerk der Broedergemeente. Voorm. 10 ure, Ds. Barth. Pred. te Amsterdam. Gemeente van Gedoopte Christenen. Lokaal Schachelstraat 6. Voorm. 10 ure, de Heer Panjer. Prediking. '8 Midd. 12 ure, Zondagschool, 's Avonds 6 ure, Avondmaal. Dinsdag. 's Avonds 8 ure, Gemeentevergadering. Z. D. Baptisten. {Parklaan 17.) Sabbat (Vrijdag) 's avonds 8 nre, Bespreking van de Profetiën. Sabbat (Zaterd.) vm. 10 ure, Prediking. Sabbat (Zaterdag) Nam. 3 ure, Sabbat- school. Onderl. Bjjbelbespreking. Afdeeling Haarlem van het Nederlandsch Luth. Genootschap voor In- en Uitwendige Zending. Zondagsschool ten 1 ure in de Open bare school C, Leidsche Vaart. BUITENGEMEENTEN. Waar nleta andara vermald wordt, wordt da Nod. Hervormde Kerk bedoeld. Bennebroek. Voorm. 10 ure, Ds. Gerth van Wijk- Beverwijk. Voorm. 10 ure, Ds. Boon. Doopsbediening. Evans. Euthereche Kerk. Voorm. 10 ure, Ds. Lorna». Doopsgezinde Kerk. Voorm. 10 ure, Ds. Sepp. Y mui den. Godsdienstoefening van wege den Ned. Protestantenbond, Hotel No. 1. 's Avonds 6i/a ure, Ds. van Kleef. Evang. Luth. Pred. te Leiden. Bloemendaal. Voorm. 10 ure, Ds. van Leeuwen. 's Avonds 6Vs ure, Ds. van Leeuwen. Heemstede. Voorm. 10 ure, Dr. Jonker. Woensdag 's Avonds 7 nre, Dr. Jonker. Htllegom. Voorm. 9% ure, Ds. Meerburg, Nam. 2 ure, Ds. Meerburg. Houtrijk en Polanen, Voorm. 10 nre, Ds. Barbas. Pred. te Haarlem. Santpoort. Voorm. 10 ure, Ds. Kutsch Lojenga. Spaarndam. Voorm. 10 ure, Ds. Baljon. Velsen. Niet ingekomen. Velseroord. Niet ingekomen. Zandvoort. Voorm 10 nre, Ds. Posthumus Meyes. 'sAv. 6i/s ure, Ds. Posthumus Meijes. Voordrachten in Teylers Stichting. Bjj het binnentreden van Teylers mooie gehoorzaal ter gelegenheid van de voor dracht van Woensdagavond, trok al da delijk de aandacht de groote verandering en verbetering van de verlichting der zaal. Werd toch tot heden het electrisch licht, in hoofdzaak booglicht, in Teylers laboratorium zelf voortgebracht, thans voor het eerst was in de zaal een ge heel nieuwe installatie aangebracht en de elektrische stroom geleverd door de gemeentelijke lichtfabrieken. Hiertoe zjjn twee matvergulde kronen aangebracht van schoonen vorm, in stijl overeenkomende met die van de monu mentale zaal, en dragende matglazen gloeilampjes, zóó, dat de vloed van licht, toch het oog aangenaam aandoet. De kronen zijn geleverd door de firma W. J. Stokvis te Arnhem, de installatie had plaats door de firma Siemens en Halsken te 's Gravenhage, filiaal de Heer J. P. C. v. Gurtzgen alhier, onder toezicht van onze Haarlemsche Centrale. De eerste voordracht in dit Seizoen had plaats door Prof. E. Dubois. Naar aanleiding van een voorwerp, voorkomende in Teylers Paleontologische verzameling, een kies van een rinoceros, vertelde Spreker van een reisje in Lim burg waar in de nabijheid van Venlo een dertig meter hooge heuvel wordt aangetroffen, welk uit een geologisch oogpunt zeer merkwaardig is. Uit grondboringen is gebleken, dat de heu vel bevat resp. een zand- en een grintlaag, waaronder een kleilaag die zich verre uitstrekt. In het grint komen groote steenen voor, zij zjjn afkomstig uit Scandinavië, door langzaam dalende ijs velden, gletschers, naar deze streken gevoerd. In die lagen worden gevonden over blijfselen van dieren en fossiele planten, welke wijzen op een warm klimaat, enkele zulke planten groeien nog nabij de vindplaatsen der fossielen, terwijl nog sommige overgebleven overblijfsels van dieren afkomstig zjjn van uitgestorven diersoorten. Spreker vertoonde een afbeelding van de dieren waarvan overblijfsels voor handen zjjn, als den neushoorn, het paard, een hertachtig dier met breedge- takt gewei, en het nijlpaard, welk laatste, thans in Afrika, vroeger ook in Engeland, Frankrjjk en Duitschland voorkwam. Sprekende over verschillende fossiele overblijfsels van dieren verklaarde spre ker hoe het mogelijk is uit één enkel gegeven soms te kunnen besluiten tot alles wat het dier betreft, iets waartoe veel ondervinding en scherpzinnigheid vereischt wordt. Toen kwam Spreker terug op de bovengenoemde kleilaag. In het begin is de richting ervan horizontaal, doch uit verschillende boringen is gebleken dat zij op een zeker punt van Noord tot Zuid daalt, hieraan toe te schrjjven, dat buiten ons land een opheffing heeft plaats gehad. Met een enkel woord werd nog ge sproken van de aardplooiing, waaraan de gebergten hun ontstaan danken, welke plooiing wordt toegeschreven aan een inkrimping van den aardbol, waardoor de aardschors te ruim werd. In Engeland heeft men in bezinksels overblijfsels gevonden, die overeenkomen met die van den Rijn, wat het vermoeden bevestigt, dat er tusschen Engeland en ons land in den voortjjd een groot conti nent bestond, waardoor de Rjjn stroomde. Uit dit feit blijkt dat het vaste land tal van veranderingen heeft ondergaan, waardoor nieuwe continenten ontstonden (of ook te niet gingen). De driehoekige vorm der werelddeelen alsook de yeelhoekige vorm van enkele oceanen geven aan op welke wjjze de continenten ontstaan. Na hier nog eens gewezen te hebben te hebben op de vorming der gebergten door plooiing van de aardschors en op gemerkt te hebben, dat naast de kleine gebergten een diepte bestaat, door inzin king gevormd, werden eenige mooi scherpe lichtbeelden vertoond, betrek king hebbende op verschillende aardia- gen, terwijl tevens een goed beeld gegeven werd ter verduidelijking van de plooimethode. Ten slotte beantwoordde Spreker de vraag: Waaruit bestaat de aarde? Een paar theoriën in deze werden uiteengezet. Het aannemen van een vasten vorm lachte Spreker niet toe; het zou eene verdikking aan den evenaar en meerder afplatting aan de polen ten gevolge gehad hebben. Uit de omstandigheid dat met eiken hónderd meter diepte in de aardschors de temperatuur een graadstijgt en nadere chemische uitkomsten mag men tot het besluit komen, dat het binnenste van den aardbol gasvormig is, maar door de enorme drukking van alle zjjden, over gegaan in een taaie massa. In strijd met het lang bestaan heb bend gevoelen, deelde Spreker mede, dat de vulkanen al een zeer onderge schikt aandeel hebben bij de vorming der aarde. In het kort werd nog gewezen op de tegenwoordig gangbare theorie betref fende het ontstaan van vulkanen en omtrent aardbevingen die kunnen zjjn van vulkanischen aard, maar ook soms te danken zijn aan uitgebreide verplaat singen in den bodem. Heeft zoo'n ver plaatsing plaats in zee, dat ontstaat een vloedgolf. Het besprokene werd door verschil lende afbeeldingen opgehelderd en werd met veel aandacht gevolgd. Tweede Kamer. Dinsdag kwam ,de Indische begrooting in behandeling. Bjj de algemeene beraadslagingen bleek verschil van meening te bestaan over den financieelen toestand der bevol king, die óf te mooi, óf te ongunstig werd voorgesteld. De hulp aan Indië te verleenen, wat een nationale plicht mag genoemd worden, omdat de Indische overschotten van vroeger ten bate van Nederland aangewend zjjn werd door den Heer van Kol onvoldoende en schriel genoemd een druppel in de zee. Doch ook van andere zijde was men ongeveer van die meening. Een weinig verbetering, maar verhooging van het economisch peil der bevolking wordt er niet door bereikt. Opnieuw was weer groot verschil in opvatting te bemerken omtrent de aan leiding tot de hulp aan de bevolking. Terwijl de Heer Van Kol deze toeschrijft aan uitbuiterjj der liberale bourgeoisie, geeft de Heer Cremer een beeld van den toestand in Indië; een bevolking die in goede tijden niet weet van sparen, gevoegd bij slechte oogsten in 1900 en 1901, daar schuilt de oorzaak. Voorhands moet men pogen, de mid delen te stijven, en op de uitgaven te bekrimpen. Ook daarmede kan nog heel wat worden bereikt. Uit het boschwezen is meer te trekken; van de spoorwegen kan meer worden er wacht, indien de tarieven, die op slechte suikerprijzen zjjn gebaseerd, weder herzien worden. Ook uit de opbrengst der in- en uit voerrechten kan meer wordeD gebeurd, dan de regeering berekent. Komt wel alles binnen, wat in de kas behoort te vloeien Van hooger uitvoerrechten op cultuur producten is de heer Cremer geen voor stander. Woensdag voortzetting. Van de ver schillende sprekers was vooral de Heer V

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1904 | | pagina 1