Te Port Arthur iP.oeten zich thans nog 18566 Russische gevangenen "be vinden, gewond of gekwetst; daaronder 3657 tot de marine belnorende De correspondent van de Morning Post te Sjanghai heett daar ook een gesprek gevoerd met generaal Stoessel. Deze vertel le echter niet veel bijzonders. Toen Port Arthur zich overgaf, was het, volgens den generaal, ten hoogste nog vijf digen lang te verdedigen geweest. De Russen hadden geen groote aanvallen meer kunnen afslaan: voor elk van hun zware kanonnen hadden zjj nog slechts vijf granaten. De pro jectielen, door de Japanners in de veroverde stad gevonden, waren voor kanonnen van kleiner kaliber bestemd, ïlij Ï.C! afslaan van de aanvallen der Japanners Inane.; d? belegerden som tijds meer dan een millioen pairooeu verschoten. De paarden waren nauwelijks toereikend meer om de kanonnen te verplaatsen. De Japanners zjjn op het denkbeeld gekomen, den nauwen haveningang van Port Arthur af te dammen en de geheele haven leeg le pompen, ten einde aldus de gezonken Russische oorlogs schepen te kunnen bemachtigen. Dit vernuftige plan zal wel heel duur zjjri, maar het schjjnt niet onmogelijk, en de belooning zou groot zijn, indien het slaagde. Een telegram uit Petersburg deelt mede: Niet het neerschieten van ongewapen de mannen en vrouwen, noch de be scherming van paleizen, winkels, tele- fonenen en spoorwegen vormen de be langrijke gebeurtenis van den dag; maar de vlucht van de keizerlijke familie uit Tsarskoje Selo, nadat haar verbljjfdrie en een hal ven dag lang geheim gehouden, en de residentie herhaaldelijk van het eene paleis naar het andere verlegd was. De Keizer heeft Maandagochtend in allerijl Ssarkoje Selo verlaten, toen be richt ontvangen was, dat de werkstakers uit Kolpino dat paleis hadden uitgekozen als het doel van hun tocht. In weerwil van de geruststellende vei klaringen der hovelingen en militairen, verzekert men dat de Tsaar dadelijk zjjn voornemen te kennen gegeven heeft om naar zijn zomerverblijf Peterhof te vertrekken. In regeeringskringen had men daar echter bezwaar tegen, en zoo werd op raad van de Keizerin weduwe het paleis van Gatsjina uitgekozen. De Tsaar stemde toe, waarna de keizerlijke familie zich haastte, naar het paleis te vertrekken waar Alexander III zjjn geheelen regee- ring8tijd in afzondering heeft doorge bracht. Ooggetuigen van de slachting in den Alextndertuin bij hel admiraliteitsge bouw, zeggen dat de meeste daar gevallenen vrouwen en kinderen waren, die. door het rumoer op straat verschrikt, in dien tuin gevlucht waren. Het bom bardement van de garde artillerie tegen de barrikades van Wassili ostrof had een ontzettende uitwerking: op een dezer barricades lagen dertig gewonden en vjjftien dooden op een hoop. De dames van het Roode Kruis onderhandelden met de leiders die de barricade verde digden, om haar de gewonden uit te leveren, maar kregen ten antwoord „Neen, wij willen liever hier sterven dan onder de handen van je beuls knechten 1" In de pers wordt de houding van den czaar sterk gelaakt. Algemeen zegt men dat het voik geen kwaad in den zin had, dat hei zijn wenschen zelf bij den czaar wilde brengen en dit is noch door den czaar, noch door zijn omge ving begrepen. Integendeel, de czaar laat op zjjn volk schieten; hij vertrouwt op het recht van den sterkste, en de massa gevoelt dat haar recht daarin bestaat, voor de autocratie goed en bloed veil te hebben, dat geljjkheid hun ge schonken wordt voor de galg en Siberië. De Tsaar ziet de waarheid niet in, dat een monarchie die niet door Kamers beperkt is, beperkt wordt door kamerheeren en ondergeschikten, dat zjjn beste bedoelingen moeten afstuiten op de zelfzucht, de traagheid, de ver dorvenheid van beambten, die noch voor een volksvertegenwoordiging noch voor een vrije pers te vreezen hebben. liet geld, dat de arbeidersvereenigin- gen in kas hebben, is weinig. Alleen de afdeeling Narwa van de Arbeiders- "ereeniging, die 'i naast aan de Poeti- lof-fabriek liet, heeft een 15,000 roebel in kas. Aan behoeiiigen worden slechts zeer geringe bedragen uitgekeerd. In de beschaafde kringen wordt de in zameling voor de gewonden voortgezet. De leiders der arbeidersbeweging zijn nog op vrije voeten. Bij keizerlijk besluit, waarin het heet, dat de gebeurtenissen van de laatste dagen te Petersburg de nood zakelijkheid hebben bewezen van buiten gewone maatregelen tot handhaving van de staatsorde eti de openbare veiligheid te nemen, wordt het ambt van gouverneur-generaal van Peters burg ingesteld De gouverneur generaal krijgt de stad en het gouvernement Petersburg onder zich. Hij heeft het reciii dé htt!" der troepen in te roepen en alle rechten va a den n::.n'ster van binnenlandsche zaken betreltendé ds ambtsbevestiging van leden der magi- straturen en zemstwo's iu het gebied van hoofdstad en gouvernement. Hg kan men-chen het verblijf in zjjn ambtelijk gebied ontzeggen. Verder zijn in vers lullende deelen van Rusland werkstakingen uitgebroken en worden hier en daar straatgevechten gehouden. In politieke kringen houdt zich de meening hardnekkig staande, dat de tsaar waarschijnlijk niet van den om vang der omwentelingsbeweging en van het schrikkelijke aantal offers bjj het bloeJige gevecht in Petersburg op de hoogte is gebracht, maar dat men hem, om hem in zijn geschokte ge zondheid te sparen, zooveel mogeljjk een vol ledigen blik in den toestand onthoudt. Er gaan verder allerhande duistere geruchten over pijnlijke voor- va len, die er in den laatsten tijd aan het tsarenhof afgespeeld zijn De „Standard" bericht uit Peters burg. dat de priester Gapon uit zijn schuilplaats een brief heeft gericht tot de soldaten, die in duizende exemplaren is verspreid Hij proclameert daarin den heiligen oorlog voor de vrijheid, toezeggend den soldaten absolutie wegens verbreking van den eed van getrouw heid aan den Tsaar, zijn zegen uit sprekend over allen, die aan den kruis tocht deelnemen. De correspondent van de New-York Herald seint, dat te Petersburg bij het minste teeken van verzet op straat geen gevangenen meer gemaakt warden: alles wordt onverbiddelijk neergeschoten. Onder de slachtoffers van Maandag be vond zich juffrouw Rialof een dochter van den directeur van het Alexander museum. Men verwacht dat de stakers de huizen zullen binnendringen, als de honger hen gaat kwellen. Veel rijkelui, die reeds hun schatten zooveel mogelijk in veiligheid gebracht hadden, verlaten Petersburg nu dat nog mogelijk is; want men spreekt er van dat in ver schillende gouvernementen, vooral in Toela, de spoorwegen door het volk op gebroken worden, hoewel de troepen ze nu nog herstellen. Miar met zekerheid weet men niets van hetgeen er buiten Petersburg gebeurt. De stad zelf ziet er zonderling uit, nu overal planken over de vensters gespijkerd en deuren gebarricadeerd worden, maar onder het volk dat zich op straat beweegt, is nog niets te bemerken van afgesproken tee- kens die op een aanstaande uitbarsting zouden wijzen, zegt de correspondent van de Daily Telegraph De stemming was Woensdag kalmer. I Op bevel van den Tsaar zou een bekend- j making worden aangeplakt van den minister van financiën en den gouver neur-generaal, waarbij het leedwezen zal worden uitgesproken dat de arbei ders het werk hebben gestaakt, tot schade van henzelf en van de werkge vers, dat de werklieden zich hebben laten gebruiken als een werktuig van slechtgezinde lieden en zich op een dwaalweg hebben laten leiden De diep- treurige gevolgen daarvan waren geweest de verstoringen van de orde en de nood zakelijkheid voor de gewapende macht om op te treden. De minister van binnenlandsche zaken heeft de vertegenwoordigers der St. Petersburgsche pers ontvangen, die hem een petitie en de besluiten der confe rentie van redacteuren overhandigden. Een lid der deputatie wees op de nood- I zakelijkheid van vrijheid van drukpers en dat de zemstwo's in congres bijeen geroepen worden. Dat was het eenige middel om de gemoederen te kalmeeren, De minister antwoordde, dat lig het verzoekschrift zou nagaan, maar hij had er niet alleen over te beslis-en; dat behoorde ook tot Trepof's bevoegdheid. Ook de Finnen beginnen zich te roeren. Duizenden werklieden betoog den hier gisteravond door met roode vlaggen door de stad te loopen. Zij sloegen in verschillende cafés de ven sters in, in het hotel Kamp en de brouwerij te Sinebrychof. Jonge mannen zijn voornamelijk verantwoordelijk voor de ongeregeldheden. De politie kwam een beetje laat tusscheo beiden; zij nam tegen middernacht vjjftig personen gevangen. De S andard verneemt uit Peters- buig, dat er 20 000 roebels opgehaald is voor de slacniuffars Ven Zcdag, Het manifest van de geletterden aai; het volk droeg '250 handteekeningen. Het heet drarin, dat de regeering nu oorlog voert tegen het geheele volk. De correspondent der Daily Mail te Petersburg geelt bizonderheden over de gebeurtenissen in Kolpin, waar de troepen een gelijk bloedbad hebben aangeric t als te Petersburg, telkens de stakers, van wie sommigen geweren hadden, uiteenjagend en neerschietend. Massa's dooden lagen op den grond. Ten slotte herstelden de troepen de rust na de stakers omsingeld te hebben. Wat de gevolgen zullen zijn van de Russische toestanden voor den oorlog is niet te voorspellen. Men zal natuur lijk het leger zoolang mogelijk onkundig laten van hetgeen in het vaderland plaats heeft, maar de hoofdleiders der beweging in Rusland zullen wel zorgen voor de ruchtbaarheid, al is hel maar, dat bij mislukking der hervormings plannen hun vrijheid en leven op het spel staan. En dan nog is niet vooruit te zeggen van welken invloed de werk stakingen zullen zijn op de provian deering van het leger, dat geheel af hangt van toezendingen uit hei vader land. Het N. Wiener Journal meldt, dat een klein troepje arbeiders er in slaagde door een zijdeurtje het Winter paleis binnen te dringen. De indringers werden echter gearresteerd en onmid dellijk begon een nauwgezet onderzoek door het geheele paleis, omdat men meende dat bommen gelegd zouden zijn. Het is een feit, zegt datzelfde blad, dat vele vensters van bet Win terpaleis door geweerkogels waren door- biord. Vele soldaten hebben blijkbaar niet op het volk, maar op het paleis geschoten. Volgens een telegram aan bet Berl. Tagebl., zou de politie door verraad in het bezit zijn gekomen van een geheele lijst van geheime werkplaatsen, waarin sedert weken bommen werden vervaardigd. Een berichtgever meldt nog als feiten die vaststaan 1°. dat agents provocateurs de winkels geplunderd en andere baldadigheden be dreven hebben, alleen om er daarna de werklui van te kunnen beschuldigen; 2°. dat Finsche troppen in Wasili Ostrof weigerden te vuren op de stakers, waarna zij onmidddllijk naar de kazerne terug werden gezonden 3°. dat overgeloopenofficieren van de genie barrikades hebbendielpen bouwen 4°. dat blijkens verklaringen van een paar dokters de Russische troepen Zondag ontplofbare kogels hebben ge bruikt. Trepof heeft honderden werklui die weigerden het werk te hervatten, weg gezonden, anderen werden tot werken gedwongen, doordat zjj honger leden en Trepof hen bedreigde. Maar zij bleven slechts korten tijd aan het werk. De Russische regeering heeft trouwens door hare houding zelfs de groote fa brikanten van zich vervreemd. Dezen vroegen eerst om militaire bescherming, maar sympathiseeren thans met de werklui. Er zjjn nu een paar ongevraagde bezoekers op weg naar den in Tsarskoje Selo of Gatsjina verscholen czaar, die lijj welstaanshalve zal moeten ontvangen. De paus heeft namelijk twee leden zijlier adelsljjfwacht naar St. Petersburg gezonden uiet een eigeobandigen brief voor keizer Nicolaas. Pius X die diep onder den indruk is van het sedert Zondag in Rusland voorgevallene, waar van bij zich om zoo te zeggen van uur tot uur op de hoogte liet houden, be sloot eergisteren na een lang onder houd met twee kaïdinalen, een brief aan den Tsaar le zenden. In dezen brief, welke in ecti zeer vriendeljjken, bjjna vaderlijken toon is gesieid, vraagt Pius X den keizer verf f hem met een woord van raad te mogen dienen in een uur, dat zoo be-lissend kan zjjn voor Rusland's lot. De paus herinnert den Tsaar aan de woorden van liefde en vrede, die naar aanleiding der Haagsche Vredesconferentie van St. Petersburg zjjn uitgegaan en geeft hem dan in overweging, zooveel mo gelijk te luisteren naar den kreet, die opstijgt uit het hart van het Russische volk. S'echts een daad van liefde, be sluit I'ius X, kan nu het Russische volk redden. Te Tokio wordt bekend gemaakt dat de Japanners in bet afgeloopen jaar 23 bl kkadebrekers hebben opgebracht; daaronder waren 1.3 Russische en 7 En- gelsche schepen. De hoeveelheid steen kolen, in den laatsten tijd in beslag ge nomen, bedraagt omstreeks 25.000 ton. Daar staat tegenover, datde Japanners 17 schepen hebben opgeofferd bij de blokkade van Port Arthur, en dat 9 tran sport- of koopvaardijschepen door de Russische kruisers in den grond geboord zijn. De Kölnische Zeitung zegt, dat de ge beurtenissen te St. Petersburg een diepen indruk hebben gemaakt op de patroons en hun stakende mijnwerkers iu het Roerbekken. Men denkt dat de gruwelen van Zondag j I. in Rusland, zullen helpen om een verzoeningsgezinder stemming in 't leven te roepen tusschen de strijden de partjjen in de Westfaalsche mijn wereld. Uit Essen aan de Roer komt het be richt dat het personeel van de staat mjj- nen Möller en Rheinbaben zich ook bjj de beweging heeft aangesloten. Dat brengt het aantal stakers op 210,000. Volgens een correspondent van het Berliner Tagehlatt heeft de hertog van Leuchtenberg thans eindelijk den Tsaar de volle waarheid over het bloedbad te Petersburg onder hel oog gebracht, en bewerkt dat verscheiden gearresteerden weer vrijgelaten zijn. De Tsaar is nu radeloos. Grootvorst Wladimir Verzet zich heftig tegen het vertrek der keizer lijke familie uit Sseskoje Selo, waar ver trouwde troepen voor zijn veiligheid zor gen. De Tsaar, zegt hjj, mag niet op de vlucht gaan. Naar de Globe verneemt, is in buiten gewoon goed ingelichte kringen te Lon den gisteren bericht ontvangen, dat er ernstige muiterjj is onder de Russische troepen bij Moekden, tengevolge van de ontberingen, veroorzaakt door hel ontoe reikende en leclite voedsel en de geheel onvoldoende kleeding. De Russische over: heid doet haar uiterste best om dien staat van zaken geheim te houden. Te Oberhausen en op andere stations is men, bij gebrek aan steenkolen, be gonnen den zoogenaamden oorlogsvoor- raad aan te spreken. De firma Krupp, die totdusver steen kolen tegen den kostenden prijs aan hare arbeiders leverde, heeft daarmee, eveneens wegens steenkoolschaarschte, moeten ophouden. De jjsgang in groote rivieren heeft over 't algemeen weinig meer te betee- kenen. In den Boven Rjjn te Lobith wordt eenig drijfjjs waargenomen. Op den Neder Rijn te Pannerden en Arnhem slechts zeer weinig. De overtocht ge schiedt per roeiboot en pont. In den Usel wordt te Westervoort-Doesburg en Die ren meer drjjfïjs waargenomen, ongeveer 1 3 der breedte. Te Zutfen zelfs over de halve breedte. In de Waal bij Tiel en Zaltbommel weinig drjjfijs; de overtocht geschiedt per stoomboot gekoppeld aan de pont.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1905 | | pagina 2