van zaken. Hg voorspelde een bloedige omwenteling als de verlangde hervor mingen uitbleven of niet verder gingen dan Boelygin's ontwerp. Ignatiëf's ver klaringen hebben indruk gemaakt te Peterhof. De Tsaar gaf er echter zjjn meening niet over te kennen. Edison kondigt de uitvinding aan van een electrischen motor, waardoor elk voerwerk in een automobiel veranderd kan worden. De motor moet aan een voerwerk van 30 centenaren een snel heid van 33 mjjlen per uur kunnen geven. Er zal een fabriek worden op gericht voor de vervaardiging van de nieuwe motoren. Ook visschen lijden aan zeeziekte. Het aquarium te New York krijgt veel visschen van Bermuda, en nu heeft men aan boord van de schepen, die de visschen in waterbakken naar New York vervoeren, opgemerkt zoo vertelt een blad uit Philadelphia dat de dieren bepaald erg zeeziek zijn. Alleen de eerste 24 uur; daarna wennen zij er weer aan. De Fransche minister van koop handel heeft een commissie benoemd, om wegen en middelen te beramen voor een wereldtentoonstelling, in 1909 te Parjjs te houden. De tentoonsteling zal gewjjd worden aan het leven van de werkende klassen. Léon Bourgeois is voorzitter van de commissie. De universiteit van Dorpat heeft aan twee bekende Russen het eerelidmaat schap der universiteit aangeboden, aan Joan Kroonstadski, den biechtvader des Tsaren, en aan graaf Tolstoy. Wonder- lijk paar menschen om samen te wor den genoemd. Nog wonderlijker zou het zjjn, als zjj tegeljjkertjjd werkelijk als eerelid toetraden. Daar zal echter niet van komen, Joan Kroonstadski heeft een woedenden brief naarDorpat gestuurd om duidefjjk te maken, dat hg niet medelid wenschte te worden van Tol stoy in een tjjd, dat de deugnieten zelf door het geheele land zich opwierpen als wachters van de goede orde. Volgens den Kopenhaagschen corre spondent van de Daily Telegraph moet do kroonprins van Zweden, den koning van Denemarken gezegd hebben, dat het Zweedsch koningshuis zich niet zou verzetten tegen de candidatuur van prins Karei van Denemarken voor den Noorschen troon. De Noren schijnen de candidatuur te beperkentot een Zweed- schen prins en den Deenschen prins Karei. Mochten beiden candidaturen falen dan zouden zij de republiek uit roepen. Sedert de oprichting van het station |j van draadlooze telegraphie te New York, hebben vele telegrammen, die door schepen op zee verzonden werden, op geheimzinnige wijze hunne bestemming niet bereikt. Men heeft beweerd, dat zij op een of andere wjjze „gestolen" waren. Nauwkeurige nasporingen hebben echter thans eerst tot de ontdekking van den „dief" geleid. In het groote beeld der Vrjjheid aan den ingang van de Hudson meent men den hinderpaal gevonden te hebben. De reuzenfiguur uit brons blijkt een zeer sterke electrische ge leider te zijn en zoo heeft deze talrijke draadlooze telegrammen van hunne richting afgeleid. Toen het Cunard stoomschip Caronia onlangs bij New York strandde, zocht men zonder resultaat vijf uren lang een draadlooze verbinding te krijgen; ongetwijfeld had de godin der vrijheid de gemeenschap verhinderd. Een Hongaarsch wagenmaker, een zekere Stefanus Nagybati te Kemene- saljara, heeft keizer Frans Jozef een rijk gesneden beker van kersenhout ten geschenke gezonden. Op den beker bevinden zich. twee schilden, op het eene waarvan het jaar 1905 staat, op het andere de eerste regel van het Hongaarsch gebed: „Isten aid meg a magyari" (God zegene de Hongaren). Maar dit geschenk was voor nog iets anders bestemd dan enkel een bewiis van aanhankelijkheid. Het moesi aai..c,gk ook dienen ter introductie van een brief, waarin Nagybati den koning smeekt om aan de Hongaarsche troe belen met krachtige vuist een spoedig einde te maken, een bede, die bij de landgenooten van den artistieken politi- seerenden wagenmaker wel eens niet in den smaak kon vallen. De katoenbewerkers >n Lancashire hebben eenparig besloten den 19den Augustus het werk neder te leggen, wanneer hun geen loonsverhooging van 5 proc. wordt toegekend. Het bestuur der vereeniging van eigenaren van katoen spinnerijen besloot bjj allen, die in den katoenhandel betrokken zgn, aan te dringen op aaneensluiting en de eischen der arbeiders af te wijzen. Naar men verzekert zou het nieuwe Kabinet als volgt zgn samengesteld: Prof. mr. G. A. van Hamel, hoogleer aar te Amsterdam, Justitie. Jhr. mr. R. de Marees van Swinderen, gezant te Washington, Buitenlandsche Zaken. Kapitein-luitenant ter zee W. J. Cohen Stuart, Marine. Generaal-majoor H. P. Staal sous chef van den generalen staf, oorlog. Mr. Th. H. de Meester, vice-president van den Raad van Indië, Financiën. Mr. D. Fock, lid der Tweede Kamer en van gedeputeerde Staten van Znid- holland Koloniën. Het departement van Waterstaat zou worden gesplitst. Als hoofd van de eene afdeeling, omvattende waarschijnlijk Landbouw, Handel en Arbeid, thans bij Binnenlandsche Zaken, zou optreden mr. J. L Veegens, lid van den raad van Toezicht op de Spoorwegdiensten, ter wijl het technisch gedeelte van het te genwoordige departement zou komen te staan onder het beheer van prof. J. Kraus, hoogleeraardirecteur der Tech nische Hoogeschool te Delft. Aan het Hdbl. wordt medegedeeld, dat het nieuwe ministerie niet voor Donderdagavond in de Staatscourant zal worden vermeld. Uit den Haag wordt nog het volgende bericht over de bevende huizen te Scheveningen Een erkend deskundige, die met de plaatselijke gesteldheid van den Sche- venmgschen bodem bekend is, deelt als zjjn overtuiging mede, dat heel het gebeef zijn oorzaak vindt in een gebrek kige fundeering van de machines in de electrische centrale van het „Zeebad". Deze machines zijn op de bovenliggende veenlaag van den bodem geplaatst, ter wijl een behoorljjke fundeering een uitdieping tot de zandlaag had geêischt, om eerst dan na goed heien de machines te plaatsen. Dat is niet geschied, met het gevolg dat de sterke elecirische stroomen de veenlaag, waar op de machines rusten, in trilling bren gen, welke trillingen zich tot wijd in de omgeving voortzetten, sterker of zwakker naarmate de veenlaag zwaar is. Onze zegsman gevoelt zich door de verschijnselen in zjjn overtuiging ge sterkt. Niet dat dergelijke trillingen overal tot gelijke oorzaak zouden zjjn terug te brengen, maar uit de Scheve- ningsche ervaringen bljjkt vrij algemeen, dat de bevingen vroeg in den ochtend beginnen, overdag sterker worden, 's a- vonds 't sterkst en gedurende den nacht geheel of nagenoeg geheel afwezig zjjn. Die waarnemingen kloppen vrij zuiver op de hierboven meegedeelde onderstel ling. In den vroegen ochtend immers heeft de Scheveningsche centrale slechts weinig stroom noodig, alleen voor het rangeeren der wagens (matige bevingen), overdag eischt het gewone tramverkeer veel stroom (sterke bevingen),'s avonds is voor het ongewoon drukke vervoer de grootste stroom hoeveelheid noodig (sterkste bevingen), terwjjl 's nachts de centrale bjjna buiten werking is (geen of zeer lichte bevingen). Ten slotte wordt deze veronderstelling waarschijnlijk gemaakt door het feit, dat de klachten dit jaar het eerste van stroomverbruik voor de beide trol- leyljjnen ook voor het eerst vernomen zjjn. Een milicien, die Zaterdag met groot verlof verlrok, raakte dien avond dronken op de rails van de stoomtram bjj Bever wijk. Hem werden de beenen afgereden. De man is naar Haarlem in het gasthuis gebracht. De Echo verneemt, dat zich in de Kerkstraat te Amsterdam een nvoor schotbank» bevindt, die geld leent zon der borgen, doch tegen een rente van twee-honderd-zestig procent, namelijk vjjf cent van eiken gulden per week! Bovendien moeten de »gelukkigen«, die aldus uit tjjdeljjken geldnood wor den geholpen, een contractje ondertee kenen, waarbij ZÜ afstand doen van hun inboedel ten voordeele der brave geldschieters, voor 't geval zjj eens in gebreke mochten b'jjven bij de betaling van rente of aflossing. Uit Hoorn meldt men dat bjj 't gra ven van een put een potje met een groot aantal geldstukken gevonden werd, da- teerende uit het begin en het midden der !5e eeuw (Bourgondische huis). Een 40 munten waren geheel onbe schadigd. Onderscheidene zjjn van goud. Bij de Yrjjdag in het district Den Helder gehouden stemming voor een lid van de Tweede Kamer der Staten-G ene raai (vacature-C. V. Gerritsen) is ge kozen mr. Z. van den Bergh (vrjjz. dem.) Er zijn uitgebracht 6358 geldige stem men, waarvan op mr. van den Bergh 3420, op den heer A. P. Staalman (chr. dem.) 2938. Het aantal kiezers in het district bedraagt .7641. Op 27 Maart 1906 is het eene halve eeuw geleden, dat 't Bestuur van het Waterschap den Haarlemmermeerpolder is gevestigd. In 1855 werd door de Staten der Provincie Noord-Holland, een regle ment voor het te benoemen Bestuur van den Haarlemmermeerpolder ontwor pen. Eene Commissie werd door de Staten benoemd, tot samenstelling van dat Bestuur, die op 26 Febr. 1856 haar taak als geëindigd beschouwde en haar gezag in handen van Gedeputeerde Staten neerlegde. Tot Hoofdingelanden werden gekozende H.H. J. L. v. d. Burch te Haarlem, J. C. v. d. Breggen te Rjjnsaterwoude, Jhr. Mr. H. Hoeufft v. Velzen te Amsterdam, P. Hoek te Wateringen, S. de Clercq Wz. te Hille- gom, A. H. v. Tienhoven te Ameide, J. Lanser te Zjjpe, G. v. Houweningen Gz. te Moordrecht, Mr. J. P. Amers- foordt te Amsterdam, M. P. T. Previ- naire te Haarlem, W. de Geus te Ursem en Mr. M. S. T. Moraas Imans te Haar lem. Tot Heemraden werden gekozen de H.H. A. H. v. Tienhoven, Jhr. Mr. H. Hoeufft van Velzen, J. v. d. Breggen, J. Lanser, Mr. D. T. Gevers v. Ende geest, Voorzitter van de Commissie voor de droogmaking en M. P. F. Previnaire. De opengevallen plaatsen van hoofd-ingeland werden aangevuld door de H.H. Mr. P. A. v. Wickevoort Crommelin te Bloemendaal, J. H. M. v. d. Poll te Haarlem, Jhr. H. G. Bar- naart te Haarlem, C. E. Duyts te Amster dam en H. v. Wickevoort Crommelin te Berkenrode. Op 27 Maart 1856 was 't Bestuur volledig en werd de Heer J. L. v. d. Burch tot Djjkgraaf gekozen, J. W. v. Brederode te Haarlem tot Secretaris, W. G. de Bruin Kops te Haarlem tot Penning meester en de heer A. v. Egmond, op zichter van de Holl. Belgische Spoor- J wegen, tot Hoofdopzichter. HAARLEM 8 Augustus 1905. Eermis. De Haarlemsche kermis is alzoo Maan dag even plechtig ingeluid, alsof 't nog gold een half kerkelijke, half wereldljjke kennisgeving, dat de jaarmarkt mocht aanvangenals in den tjjd toen de bur gerij als het iets goeds, iets moois wenschte, eenvoudig wachtte tot de koop lieden uit den vreemde hun waren kwamen aanbieden. Steeds trokken die jaarmarkten veel volk en niet het minst van plattelandbewoners. Hiervan maak ten ook anderen dan kooplieden gebruik om wat te verdienen, o.a. goochelaars, acrobaten, straatmuzikanten (die wij thans gelukkig kwijt zjjn) terwijl ook meer deftige vertooningen, als wassen beelden, wilde dieren, gedresseerde paar den het kjjkgraag publiek voor zjjn geld in de gelegenheid stelden om na het inslaan van hun benoodigdheden zich te verpoozen. Tot zelfs het kleinste dorp had zjjn kermis, en hoe het daar bjj de half beschaafde boeren van dien tjjd toeging, leeren ons de schilderijen van Steen,. Brouwer, Ostade, Teniers en anderen. De pret bestond daar voornamelijk in het dansen voor den vedel onder bege leiding soms van doedelzak of klarinet, en dan was drinken en dronken zjjn de hoofdzaak, met al de woeste, stui tende tooneelen er aan verbonden. Met de indringende meerdere bescha ving van dorpsbewoners verdween lang zamerhand veel van het toen walgeljjke kermishouden, zelfs bestaat in veel klei nere gemeenten de kermis nog slechts in naam. Wie niet zoo heel jong meer is, her innert zich stellig nog de ouderwetsche kermis uit den tijd toen Haarlem vjjf en twintig duizend zielen telde en aan drie zijden ingesloten was door vesting muren met kruit- en andere torens. Toen was elk plein, iedere markt bezet met kramen, tot zelfs op het Prinsen hof, waar de dames hun kant en bor duurwerk, zelfs hun tinnen keuken gereedschap konden koopen. Toen kwa men geregeld twee schouwburgtroepen, soms drie, waarvan een in den vasten,, doch houten schouwburg op het Plein, de twee anderen vonden hun plaats op de Groote Markt Boas en Ju dels, en op het Verwulft Duport. En dan op de Krocht het Vierkroonenspel waar marionetten vertoond werden. Meestal was er ook een paardenspel op de Turf markt, later op het Hazepatersveld, thans Florapark. De Turfmarkt herbergde ook de wafelkramen, bediening van echte of halfechte Friezinnen in jak en rok en gouden oorjjzer. Deze inrichtingen stonden niet in den besten reuk. Cre- mer óók voor de jongeren een vreem deling liet er zijn Gijsbert Meeuw- sen aardig van vertellen. Thans al die kermisheerljjkheden weg, plaats gemaakt voor draaimolens, door stoom gedreven en electrisch verlicht. Sedert een paar jaar is deze laatste nieuwigheid zelfs toegepast in de mooie nougatkraam van Stuvé en worden de kramen steeds mooier en beter verlicht. Of er meer geld verdiend wordt mag in 't midden gelaten, ofschoon de pacht sommen voor enkele standplaatsen het tegendeel zouden bewjjzen. De Groote Markt was vroeger de plaats voor kramen, één jaar is 't de Nieuwe Gracht, eens de Gedempte Vol ders- en Raamgracht geweest, thans sedert eenige jaren de Oude Gracht, twee rijen op het gedeelte tusschen Verwulft en Zijlstraat, één rjj tusschen Groote en Kleine Houtstraat en steeds met het open front naar de noordzjjde, waardoor steeds de zuidzjjde het twij felachtig genot heeft om tegen de ach terkanten der kramen te zitten kijken, en getuige is van al de niet te noemen, verrichtingen der kraambewoners, wat werkelijk soms niet erg verkwikkelijk is. Daarenboven verkeert de toch al spaarzaam verlichte Oude gracht aan den zuidkant in ongeveer nachtelijk duister, aangezien het licht van de lan taarns door de kramen geheel onder schept wordt. Naar men mededeelt hebben de be woners van den zuidkant een paar jaar geleden al eens bjj de Gemeente aan geklopt om in deze verandering te krij gen, maar dat het antwoord luidde: te laatdoch ook volgende jaren is op het verzoek geen acht geslagen. Des kundigen verzekeren, dat praktische be zwaren niet bestaan; de biandputten kunnen evengoed als nu vrij gelaten, worden. Het opnoemen van al de kermisver makelijkheden is minder noodig. Iets nieuws is er niet; al de vertooningen herhalen zich met meer of minder varia tie Wat de moeite waard is gezien te worden, wordt genoeg onder de aan dacht van het publiek gebracht en van zulke inrichtingen is op de Haarlemsche kermis genoeg te genieten. Niettegenstaande de veranderde tijds omstandigheden de jaarmarkten als de kermis vrjjwel onnoodig gemaakt heb ben, bljjft een deel van het publiek toch nog zeer gehecht aan de aloude instelling, de een om deze, de ander- om andere reden. Haar af te schaffen zou misschien minder oordeelkundig zjjn, al was 't alleen maar dat zij voor velen een broodje oplevert, want wat zou er moeten worden van de lieden die van jongs aan in het nomadenleven ingeleid,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1905 | | pagina 2