Nieuwsberichten.
binnen den kortsten tjjd, waarin zulks
in verband met technische eischen kan
plaats hebben.
Ter bevordering van het verkeer en
tot verhooging der productiviteit van den
bodem in de onderscheidenedeelen des
lands zal, naarmate de middelen dit toe
laten uwe medewerking worden gevraagd
voor den aanleg of het subsidieeren van
openbare werken.
De instelling van het Departement
vaa Landbouw, Nijverheid en Handel
maakt enkele wijzigingen in bestaande
wetten noodig.
Aan uw oordeel zullen worden onder
worpen regelingen van de verplichte
ziekteverzekering in verband met wijzi
ging der Ongevallenwet en dan de
verplichte invaliditeits- en ouderdoms-
verzekering. Deze laatste in te voeren
zoodra de vereischte middelen beschik
baar zullen zijn.
Behalve tot hen, die in landbouwbe
drijven en in de zeevisscherij werkzaam
zijn, zal u worden voorgesteld de onge
vallenverzekering uit te breiden tot
zeelieden ter koopvaardij.
Wettelijke bepalingen zullen worden
ontworpen, ten einde scheepsrampen
zooveel doenlijk te voorkomen.
Stappen zullen worden gedaan om
te geraken tot algeheele afschaffing
van tienden.
De financieele toestand van Neder-
landsch-Indië maakt verhooging van
bestaande en invoering van Dieuwe
belastingen onvermijdelijk. Bij de voor
stellen daartoe zal echter in het oog
worden gehouden, dat de directe belas
tingen, voor zoover zij op deinlandsche
bevolking van Java en Madoera drukken,
niet mogen worden verzwaard. Met het
nemen van maatregelen tot economische
verheffing dier bevolking zal worden
voortgegaan.
Een voorstel is in bewerking, strek
kende om aan Nederlandsch-Indië op
financieel gebied grootere zelfstandigheid
te verleenen.
Tot vaststelling van een Mijnwet voor
Curasao zal uwe medewerking worden
gevraagd.
Ten einde den gewonen wetgever
vrijheid te geven bij de regeling der
kiesbevoegdheid, zal u eene herziening
worden voorgesteld van de daarover
handelende bepalingen der Grondwet.
"Vooraf wensch Ik te doen onderzoeken,
welke andere wijzigingen nog in de
Grondwet moeten gebracht worden. Bij
de uitvoering der aangekondigde voor
nemens zal zooveel doenlijk rekening
worden gehouden met de wenschen van
alle groepen van Mijn volk zonder onder
scheid van richting.
Gewichtig is de taak, die u wacht.
Moge uw arbeid onder Gods zegen
ttrekken ten nutte van het Nederland-
sche volk.
Ik verklaar de gewone zitting der
Staten-Generaal te zijn geopend.
De wapenstilstand is gesloten en
Zaterdag ingegaan. Een strook van vier
kilometer is tusschen de beide legers
gereserveerd, alleen burgers mogen bin
nen die strook komen.
In Japan blijft het roerig, doch als
men een Engelschen correspondent mag
gelooven, wordt het niet erger. Inmid
dels doet de regeering te Jokohama
kerken, kloosters en hotels door soldaten
bewaken. Men beweert dat de grootste
onruststookers van Tokio afkomstig zijn.
Do minister-president heeft den gou
verneurs der verschillende districten
den wenk gegeven om bij het bedwingen
der onlusten gematigd te werk te gaan,
wat zeker verstandiger is dan, als in
Rusland opstanden in bloed te smoren.
Uit Japan wordt thans gemeld dat
een der bladen deze mededeeling bevat
„Komoera zal, als hij terugkeert,
zijn lot niet ontgaan. Het volk verwacht,
ja eischt, dat hij „harakiri zal plegen."
Dat zulk een eisch gesteld wordt,
toont welke barbaarsche opvattingen
nog heerschcn in Japan, ondanks den
beschavingsschijn. Dapperheid, doods
verachting, eergevoel hebben de Japan-
getoond in den strijd. Maar van een
volk dat zich beroemt op een moderne
wereldbeschouwing is het ruwheid, te
verlangen dat een man, die zijn land
naar zijn beste weten gediend heeft, zich
zelf ter dood zal brengen, omdat het
geen hij deed niet de algemeene goed
keuring wegdraagt.
Deze barbaarsche opvatting is een
volk onwaardig, dat aanspraak maken
wil op gelijke rechten als de Wester-
sche volken.
Voor een staatsman als Kamoera is
het te wenschen, dat hij bedankt voor
de operatie van buikopensnjjden. Moge
althans bjj hem het denkbeeld zijn
dooorgedrongen, dat de westersche be
schaving van een man, die zijn volk
nog groote diensten kan bewijzen, eischt,
niet terwille van een volksgril van het
wereldtooneel te verdwijnen voor zijn
tijd.
Maar in Rusland is ook een sterke
partij tegen des czaren onderhandelaar
Witte. Waarom, zou men vragen. Heeft
niet Witte niet de dreigende oorlogs
schatting van Rusland afgewend, de
geïnterneerde schepen voor het vader
land behouden enz.l
En nu tracht de bofintrige zich tus
schen den czaar en Witte te plaatsen,
waarschijnlijk wel omdat Witte de man
is, die genoeg invloed bij den czaar
heeft om de zoo noodige hervormingen
in te voeren. Het woord hervorming
komt echter in de dictionnaire van die
hovelingenpartjj n'et voor. Haar eigen
belang is in strijd met allen en alles
wat tot verbeteringen leidt.
Naar aanleiding van het bericht uit
Washington, dat Roosevelt voornemens
zou zijn, een tweede vredesconferentie
in den Haag bijeen te roepen, verneemt
het Peterburgsche telegraafagentschap
uit goede bron, dat de Russiche regee
ring voornemens is, zich met dezelfde
uitnoodiging tot de mogendheden te
wenden, en dat de president dit gaarne
zien zal, daar hij begrijpt dat het den
Tsaar toekomt, als aanstichter van de
vredesconferentie, dezen stap te doen.
De oorzaak van de ramp met het
Japansche oorlogsschip Mikasa is nog
altijd niet opgehelderd. Sommigen den
ken aan zelfontbranding van ontplofbare
stoffen, anderen vermoeden kwaadwil
ligheid. Een berichtgever van de Daily
Telegraph te Saseho geeft een beschrij
ving van het voorval. Hij zegt dat een
reeks van ontploffingen aan het zinken
van de Mikasa voorafging, sommige wa
ren zoo luid, dat het scheen alsof ver
scheiden kanonnen tegelijk afgeschoten
werden, daartusschen in hoorde men
doffe knallen.
Dadelijk na de eerste ontploffing
schoten groote vlammen op, die het
heele schip schenen te omhullen. Het
was een mooie nacht met heldere maan,
en daar de andere oorlogsschepen en de
stations aan den wal hun zoeklichten
onmiddellijk op de Mikasa richtten, kon
men duidelijk de jammerlijke tooneelen
zien, die zich aan boord afspeelden. Van
alle kanten werden onverwijld booten
naar het schip gezonden. De matrozen
van de andere schepen, en de geredden
van de Mikasa spanden hun uiterste
krachten in om hun kam#aden te red
den. Het water stroomde met groot
geraas door een gat in de huid van het
schip binnen, dat weldra begon te zinken.
Een transportschip, de Kaikoko Maroe,
dat in de nabijheid van het oorlogsschip
lag, werd door het overslaande vuur be
schadigd.
Men gelooft dat de schade, die de
Mikasa geleden heeft, gemakkelijk te
herstellen zal zijn. De dekken van het
gezonken schip zijn zichtbaar. Het aan
tal verdronkenen bedraagt ongeveer 200
man.
Australië heeft wel ooren naar het
aanbod van generaal Booth. Het ver
langen naar Europeesche landverhuizers
is er groot. De regeering var. Zuid-
Australië heeft zelfs een wetsontwerp
ingediend, waarin men een aanslag tegen
het eigendomsrecht zou kunnen zien.
Om meer land voor nieuwe bevolking
te hebben stelt de regeering nl. voor,
haar de bevoegdheid te verleenen, groote
grondbezitters te dwingen hun land weer
aan den staat te verkoopen. De wet
wordt alleen van toepassing op landen
van meer dan 20,000 geschatte waar
de. Kan men het over de koopsom niet
eens worden dan beslist een scheidsrech
ter. De eigenaar heeft het recht een
I stuk land ter waarde van ten hcogste
20,000 te houden.
Zweden blijft bij zjjn eisch tot sloo
ping der vestingen. De Zweedsche bladen
slaan een tamelijk oorlogszuchtigen toon
aan, zoodat van verschillende zijden het
ergste wordt gevreesd.
Tot een oorlog moet de rijksdag zijn
toestemming verleenenZweden is één
der monarchiën daar oorlog en vrede
niet in één hand berusten.
Hoewel meer en meer de overtuiging
veld wint, dat de Unie tusschen Zweden
en Noorwegen niet opgelost zal worden
door een oorlog, worden toch oorlogs
toebereidselen waargenomen aan beide
zijden van de grens.
Zweden en Noorwegen brengen troe
pen bijeen, Noorwegen is er mee be
gonnen, Zweden heeft alvast een leger
van veertig duizend man dicht bjj de
grenzen, waarschijnlijk wel om tedienen
voor 't geval geen vergelijk omtrent den
Zweedschen eisch tot het slechten der
grensvestingen kan getroffen worden.
Men zou haast gelooven, dat er weder-
zijdsche bangmakerij 'n 'I sPe' 's- Noor
wegen zal toch wel niet zoo dwaas zijn
terwille van twee steenklompen, die
Zweden acht te zijn gericht tegen zijn
toekomstige belangen, een strijd aan te
binden, die niet dan belemmerend kan
inwerken op den vooruitgang der jong
te stichten staat.
De correspondent van de Times te
Karlsbad bevestigt dat het geschil tus
schen Noorwegen en Zweden geschikt
is. De overeenkomst, dienaangaande
gesloten, legt Zweden de verplichting
op, voortaan alle geschillen aan een
scheidsrechterlijke beslissing te onder
werpen, terwjjl Noorwegen alle grens-
forten moet slechten, met inbegrip van
de nieuwe gedeelten van FredriksteD.
In Noorwegen is men nog niet alge
meen gerust, dat alles zóó kalm zal
eindigen.
Het Soerab. Handelsblad deelt mede: I
Men bericht uit Blitar, residentie
Kediri, Java, dat een ingezetene van
die plaats een particulieren brief schreef
aan den landvoogd, waarin gewezen
werd op het gevaar, dat de hoofdplaats
Blitar van de zijde van den Kloet, de
bekende vulkaan op de grens van Ke
diri en Passaroean, bedreigt en de mid-
delen werden aangegeven, die zouden
kunnen worden aangewend om dit te
voorkomen.
Na negen dagen ontving de bedoelde
ingezetene een misieve terug, waarin
vermeld stonddat met waardeering
van het schrijven kennis was genomen
dat het onderzoek met den mees
ten spoed gelast was en ten slotte dat
de dank van Zijne Excellentie voor die
waarschuwing betuigd werd.
Binnen 15 dagen na de verzending
van den brief van den ingezetene had
den twee ingenieurs één kwam van
Batavia het onderzoek aangevangen,
wel een bewijs, dat de landvoogd nog
handelt als generaal van Heutsz in
Atjeh.
In Frankrijk zijn ongunstige berichten
ontvangen over den toestand op Gua
deloupe. De handel staat er bijna stil,
er wordt telkens gereofd en geplunderd,
en eenige weken geleden is de woning
van den gouverneur in brand gestoken.
De zwarten uitten onverholen bedrei
gingen tegen de blanken.
Prof. Martens, een der gedelegeerden
bij de vredesonderhandelingen is uit
New York te Parijs aangekomen, met
den tekst van het vredesverdrag bij
zich, dat hij den Tsaar ter bekrachtiging
moet voorleggen.
Volgens een medewerker van de Fi
garo heeft Martens zijn verrassing geuit
over het toegeven der Japanners op het
laatste oogenblik. Hij bevestigde dat hij
reeds toebereidselen voor zijn vertrek
gemaakt hadzoo zeker verwachtte men
een weigering. De gedeeltelijke afstand
van Sachalin zoo ging de hoogleeraar
voort is zeker een verlies voor Rus
land toch bleef dat rijk een overwegende
stelling innemen in noordelijk Azië.
De Wetgevende Raad van Transvaal
heeft maatregelen aangenomen tegen
het wegloopen van Chineezen. Blanken
mogen Chineezen, die buiten den Wit-
watersrand zwerven, gevangen nemen.
Bij uitlevering aan den naasten politie
post krjjgen zij hun onkosten vergoed
en een pond sterling voor eiken Chinees.
Dat geld wordt verhaald op den werk
gever, die het weer verhalen kan op
den weggeloopen Chinees. De regeering
was tegen de belooning van een pond,
maar met 10 tegen 9 stemmen ging
't er door.
Naar aanleiding van het overlijden
van Juttet, kabinetschef van den Fran-
schen minister van koophandel, tenge
volge van een val uit zijn rijtuig, dat
door een woest rijdende automobiel
aangereden werd, zal de senator Gomot
de regeering interpelleeren over de
maatregelen die zij denkt te nemen
tot het voorkomen van dergelijke voor
vallen.
Er is wel eens beproefd het Neder -
landsch te doen worden de volkstaal van
Zuid-Afrika, waar een taal van Neder-
landschen stam gesproken en geschreven
wordt, maar steeds stuitten die pogingen
af op verschillende bezwaren, in de
eerste plaats op de gehechtheid van den
Zuid-Afrikaander op zijn eigen taal, het
Afrikaansch. Een vaste medewerker aan
een der bladen, in het Afrikaansch uit
gegeven, laat zich over de taalkwestie
uit als volgt:
Ik weet een ding: dieGovermentkan
perbeer ons taal uit te roei, door die
aanstaande moeders van ons volk zo
te vorm, maar ons taal zal daarom leef
zolang ons randjes en ons koppies nog
staan, zo lang ons veld geskroei word
van die zon, zo lang die land van Zuid-
Afrika blijf wat hij is. Want Afrikaans
is die enige taal wat op ons grond wil
aard, en als die ander tale groei hier
net in bros-i-kaste en hun is zoo's die
ingevoerde oprechte vee: hulle verkwijn
en sterf, of hul baster uit en op die end
is daar gean onderscheid meer tusse
hulle afstammelinge en die ou inheemse
rasse. Die broei-kas taal het geen kans
teen ons ei'e taal nie. Die enige ding
isas die kind wat net die broeikas-taal
geleerd het in die skool, weer in die
ope luch en die warme zon en die ruwe
veld kom, moet dit voel zoo's 'n boompje
bo op 'n kop.
Minister Etienne heeft aan een feest
maal te Saint-Dizier gesproken over de
wet op de scheiding van kerk en staat
als over een wet der vrijheid. »Wij
dringen geen enkel dogma op. Alle eere
diensten kunnen vrijelijk uitgeoefend.
Hoe kan men ons dan beschuldigen par
tijgangers te zijn?"
Ingevolge machtiging van de Koningin
zijn de volgende wetsontwerpen door den
Minister van Financiën ingetrokken, te
weten
lo. dat tot afschaffing der Staats
loterij
2o. dat tot vaststelling van een nieuwe
Tariefwet, en -
3o. dat tot verhooging van den accijns
op het gedistilleerd.
Uit dit bericht blijkt, welken weg de
regeering niet zal inslaan om te voorzien
in de geldelijke nalatenschap van het
afgetreden ministerie, b.v.b. door de
financieele gevolgen van de onderwijs
wetten, door de afgetreden Kamer aan
genomen, zonder voldoende rekening te
houden met het feit, dat er geld voor
moest wezen.
Welke bronnen het nieuwe ministerie
thans zal weten te openen om het bud
get sluitend te maken zal de troonrede
ujtmaken. Over het intrekken der tarief-
wet waardoor Nederland het vrijhandel
stelsel zou opgeven, mag men zich ver
heugen, hoewel het zou kunnen zijn,
dat maatregelen van het buitenland
Nederland noodzaakten een anderen weg
in te slaan.
De onthulling van het Gedenkteeken
ter eere van het regentschap van Hare
Majesteit Emma, Koningin-Regentes der
Nederlanden, op het Regentesseplein te
's Gravenhage, zal plaats hebben Zater
dag 23 September a. s. des namiddags
te 2^ uur. De onthulling zal geschieden
door H. M. de Koningin.
Bij Kon. besl. van 16 dezer is K. J.
Razelius, te Rotterdam, met ingang van
1 October, benoemd tot schoolopziener
in het arrondissement Haarlem.
