Haarlemsche Courant
1 BEZOEKT DE TENTOONSTELLING „HET DUITSCHE BOEK VAN HEDEN" in de Vleeschhal
ONDERNEMINGS-, vennootschaps- en
vermogensbelasting.
Juiee eeuwen hei
Ie Jaargang No. 2 x
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate. Bureaux Haarlem:
Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: Soendaplein 37, IJmuiden:
Kennemerlaan 102. Telefoon Directie 13082, Hoofdredactie
15054, Redactie 10600, Administratie 10724, 14825, Soendaplein
12230. IJmuiden 5437.
Wnd. Hoofdredacteur: J. V. BAUDEWYNS.
Dinsdag 5 Mei 1942
Abonnement p. week 0,28, p. maand 1,15, p kwartaal 1.42,
franco p. post 3,73, losse nummers i
cent. Advertenti?n 3—IS
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Kennemer Editie
j,- elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs.
Advertentieabonnèmenten 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—15 mmf 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
Uitreiking te Haarlem van
distributie-bescheiden
WOENSDAG RESTANT k EN L.
Voor de uitreiking van de nieuwe distri
butiebescheiden is het morgen, Woensdag de
beurt aan het restant van de letter K en de
letter L.
Felle brand in de Zijlstraat
Twee winkelpanden uitgebrand
Gistermiddag omstreeks- tien minuten voor
drie werd de brandweer gealarmeerd voorbeen
schoorsteenbrandje in de Zijlstraat. Onmiddel
lijk daarna werd echter het alarm middel-
brand gegeven. Derhalve rukte de brandweer
met groot materieel uit.
Het bleek dat de geheele winkel van het
Technisch bureau J. v d. Berg, in lichter laaie
stond. Het geheele pand werd weldra een
groote vuurzee doordat talrijke licht ontbrand-
bare radioartikelen en -toestellen vlam vatten.
Hoewel de brandweer het vuur terstond ener
giek bestreed, kon zij niet verhinderen, dat het
vuur oversloeg naar het onmiddellijk aan den
rndiowinkel grenzende stoffenmagazijn van het
kleermakersbedrijf Smit en van Rijnsbergen.
De vlammen, die hoog oplekten langs den
gevel, deden het vuur overslaan naar de eerste
verdieping, waar het gretig voedsel vond in
een grooten voorraad stoffen en andere arti
kelen.
Een enorme rookontwikkeling, welke zelfs de
geheele Groote Markt in dichte nevelen hulde,
wees er op, dat de brand een ernstig karakter
had aangenomen.
De brand was ontstaan, doordat bet perso
neel van den heer v. d. Berg bezig was met
het verbranden van oude papieren in den ketel
van de centrale verwarming. Toen Mevr. v. d.
Berg na eenigen tijd een sterke brandlucht
waarnam, verzocht zij het personeel het pa-
pierbranden te-staken, doch toen bleek, dat de
schoorsteen reeds vlam gevat had. In een oog-
Maandagmiddag heeft een felle brand gewoed
in de Zijlstraat te Haarlem, tengevolge waar
van twee winkelpanden met de daarbij be-
hoorende bovenwoningen uitbrandden.
(Foto De Haas).
wenk deelde het vuur zich mede aan den win
kelinventaris. Hoewel, het personeel direct alle
maatregelen nam om het vuur te stuiten, moest
men voor de geweldige hitte wijken. Mevrouw
v. d. Berg en het dienstmeisje vluchtten via
het dak en bereikten via de buren de "straat.
MONTEUR VERMIST.
Terwijl de brand zich steeds meer en meer
uitbreidde en het vuur reeds de dakgoot be
reikte, weerklonk plotseling het angstig hulp
geroep van de winkeljuffrouw van de firma
v. d. Berg. Aan ijlings toegesnelde brand-
wachts deelde zij mede. dat de monteur, die
enkele mett-instrumenten uit de werkplaats
wilde redden, nog niet teruggekeerd was, ter
wijl zij meende, zwak hulpgeroep gehoord te
hebben.
Hoofdbrandmeester Kerkhoff nam, in over
leg met den Commandant den heer C. J. v. d.
Broek, onmiddellijk maatregelen om den mon
teur te redden. De brandwacht Kramer,voor
zag zich van een rookmasker en nadat een
groote opening in een muur van een belendend
perceel was geforceerd, ging deze de, werk
plaats binnen.
Na eenig zoeken in den dichten rook vond hij
den monteur, den circa 30-jarigen P. v. d.
Werff, bewusteloos op den grond liggen. Met
veel moeite wist hij het lichaam van den mon
teur door de opening in den muur naar bulten
te brengen, waar vele hulpvaardige handen
zijn taak overnamen. Leden van den Haar-
temschen Ongevallendienst droegen hem bin
nen in het Stadhuis, waar met behulp van een
zuurstofapparaat getracht werd het bewustzijn
weer op te wekken. Na eenigen tijd mocht dit
Inderdaad gelukken en werd de heer v. d.
Werff ter verdere verpleging naar de Maria-
stichting overgebracht.
TOESTAND VAN DEN MONTEUR
VERBETERD.
Naar wij hedenmorgen bij informatie aan
de Mariastichting vernamen is de toestand
van den heer P. van der Werff. die gister
middag bij den brand in de Zijlstraat door
rook bedwelmd werd en na veel moeite uit
het brandende huis kon worden gered, aan
merkelijk verbeterd.
GROOTE SCHADE.
Hoewel de brandweer met zeven stralen het
vuur op de meest energieke wijze bestreed kon
toch niet worden verhinderd, dat de beide per-
ceelen vrijwel geheel uitbrandden. De schade,
die in de duizénden guldens loopt, wordt door
verzekering-gedekt. Een klein..gedeelte van de
stoffen der firma Smit en Van Rijnsbergen kon
worden gered, doch van de radio-artikelen kon
vrijwel niets meer worden gered.
De hevige rookontwikkeling was oorzaak,
dat het publiek van heinde en verre toe
stroomde, zoodat honderden en nog eens hon
derden op de Groote Markt het blusschings-
werk gadesloegen.
Op de plaats van den brand merkten wij o.m.
nog op burgemeester S. L. A. Plekker. mr. B.
v. d. Burg, substituut-officier van Justitie, dr.
Götte, wethouder van volksgezondheid en wet
houder Hofman van Openbare Werken.
Het verbrande perceel behoort tot de his
torische gebouwen van Haarlem. In de 17e
eeuw was hier de vermaarde herberg „De
Goude Leeuw" in gevestigd, die destijd door
de aanzienlijkste vreemdelingen bij voorkeur
tot verblijf werd gekozen. De bekende gevel-
it de gouden leeuw op blauwen achter
grond bewaarde tot dusver de herinnering
aan dien tijd. Dat de reputatie van deze her
berg het een paar eeuwen heeft uitgehouden
blijkt wel uit het feit. dat zij nog in 1799 tot
logement diende voor den bekenden Fran-
schen generaal Le Brun
In later jaren werd het pand ingericht tot
verkooplokaal. De voornaamste veilingen van
vaste goederen hadden jarenlang hier plaats.
Allan waagt de gissing, dat het pand gesticht
is als woning van de oud-adellijke familie
van Berkenrode, die immers in de-Zijlstraat
een aanzienlijke woning heeft bezeten.
De tentoonstelling „Das Deutsche Buch der Gegenwart", die tot 9 Mei a.s. in de Vleesch-
hal te Haarlem wordt gehouden, omvat o.m. de afdeeling Volkenkunde. Een blik op dit
gedeelte van de expositie. Op den achtergrond een in metaal uitgevoerd portret van den
Führer, dat het middelpunt van de tentoonstelling vormt. (Foto Peperkamp).
Nieuwe belastingen voor
het bedrijfsleven.
In het Verordeningenblad zijn besluiten
opgenomen, welke betreffen het heffen van
een ondernemingsbelasting ten behoeve van
de gemeenten, 't heffen van vennootschaps
belasting en het heffen van vermogensbe
lasting.
ONDERNEMINGSBELASTING
Onder den naam van ondernemingsbelas
ting wordt ten behoeve van de gemeenten
van rijksvvege een directe belasting van de
ondernemingen geheven, voor zoover deze
binnen het rijk haar bedrijf uitoefenen.
Als onderneming wordt beschouwd elke
op het maken van winst gerichte zelfstan
dige, duurzaam bedoelde organisatie, welke
aan het oeconomisch verkeer deelneemt,
voor zoover dit niet betreft het uitoefenen
van een zelfstandig uitgeoefend beroep in
den zin van de artikelen 18 en 24 van het
besluit op de inkomstenbelasting 1941.
Van de belasting zijn vrijgesteld:
1. de ondernemingen, welke ingevolge ast.
5 van het besluit op de vennootschapsbelas
ting van de vennootschapsbelasting zijn
vrijgesteld;
2. de ondernemingen, welke de zee- of
kustvisscherij beoefenen, indien daarin ge
middeld in het kalenderjaar, voorafgaande
aan het belastingjaar, niet meer dan tien
personen werkzaam zijn.
Het belastingjaar valt samen met het ka
lenderjaar. De belasting wordt geheven ter
zake van het binnen een gemeente uitoefe
nen van een bedrijf in het kalenderjaar,
voorafgaande aan het belastingjaar.
De belasting wordt berekend naar de be
drijfsopbrengst en naar het bedrijfskapitaal.
Voor het bepalen van de bedrijfsopbrengst
komt m aanmerking:
1. voor de ondernemingen, onderworpen
aan de vennootschapsbelasting, de overeen
komstig het besiirt op de vennootschapsbe
lasting 1942 bepaalde belastbare winst van
de ondernemingen over het kalenderjaar,
voorafgaande aan het belastingjaar, of over
de in dat kalenderjaar eindigende boekjaren
als bedoeld in art. 7, tweede lid, -van dit
besluit:
2. voor de overige ondernemingen de
overeenkomstig h^t besluit op de inkom
stenbelasting 1941 bepaalde winst van de
onderneming over het kalenderjaar, vooraf
gaande aan het belastingjaar.
Had de onderneming in het tijdvak, het
welk voor het bepalen van de winst in aan
merking komt, slechts in één gemeente één
of meer bedrijfsinrichtingen, dan is de be
lasting uitsluitend ten behoeve vati deze ge
meente verschuldigd.
Indien een onderneming in het tijdvak,
bedoeld in het eerste lid. in meer dan één
gemeente bedrijfsinrichtingen had, wordt
het samengestelde grondbedrag over de ver
schillende gemeenten omgeslagen:
1. bij ondernemingen, welke het verzeke
ringsbedrijf uitoefenen en bij credietinstel-
lingen naar verhouding van de bedrijfskos
ten der bedrijfsinrichtingen in elke gemeen
te.
2. bij de andere ondernemingen naar ver
houding van de arbeidsloonen, welke aan
de werknemers, werkzaam in de bedrijfs
inrichtingen in elke gemeente uitbetaald
zijn.
Indien de gemeente, Yvaar de werknemers
eener onderneming wonen hierna te noe
men woongemeente een ander is dan die,
waar zich de bedrijfsinrichting bevindt,
waartoe hun werkzaamheid overwegend be
hoort hierna te noemen bedrijfsgemeente
wordt het aan laatstgenoemde gemeente
toevallende samengestelde grondbedrag of
gedeelte daarvan over beide'gemeenten om
geslagen.
Strekt zich een bedrijfsinrichting o\-er
meer dan één gemeente uit. dan wijst de in
specteur der belastingen in den betrokken
dienstkring de gemeente aan, waar de be
drijfsinrichting geacht wordt uitsluitend te
zijn gelegen.
Binnenland (3). -
De ten behoeve van elke gemeente ver
schuldigde belasting wordt bepaald door
het samengestelde grondbedrag of het ge
deelte daarvan, hetwelk aan de gemeente
is toegewezen, 'te vermenigvuldigen met
het voor de gemeente vastgestelde verme-
nigvuldigingscijfer. De gemeente stelt bij
een verordening voor 1 October van het
kalenderjaar, voorafgaande aan het belas
tingjaar, het vermenigvuldigingscijfer vast.
Is voor dit tijdstip geen verordening tot
stand gekomen, dan geldt het vermenigvul
digingscijfer van het voorafgaande belas
tingjaar.
Het vermenigvuldigingscijfer is voor alle
ondernemingen in dezelfde gemeente gelijk.
De ondernemingsbelasting wordt voor
elke onderneming in één aanslag vastge
steld, onverschillig of het samengestelde
grondbedrag aan een gemeente wordt toe
gescheiden of over verschillende gemeen
ten wordt omgeslagen.
Indien een onderneming in den loop van
een kalenderjaar wordt gestaakt, wordt de
aanslag voor het op de staking volgende
belastingjaar onverwijld vastgesteld.
Krachtens dit besluit wordt voor het
eerst belasting; geheven* voor het belasting
jaar 1942, het vermenigvuldigingscijfer
wordt voor dit jaar voor alle gemeenten op
2.4 gesteld.
Voor het belastingjaar 1943x kan het ver
menigvuldigingscijfer uiterlijk op 28 Fe
bruari'1943 worden vastgesteld.
Van de ondernemingen, welke in het ka
lenderjaar 1941 zijn gestaakt, wordt geen
ondernemingsbelasting geheven.
Dit besluit treedt in werking op den dag
zjjner afkondiging.
Het wordt aangehaald als „besluit op de
ondernemingsbelasting 1942".
VENNOOTSCHAPSBELASTING.
Een Y'ennootschapsbelasting zal worden
geheven op naamlooze vennootschappen
eru commanditaire vennootschappen op
aandeelen, op coöperatieve vereenigingen
en andere vereenigingen op coöperatieven
grondslag, op onderlinge verzekerings
maatschappijen, alsmede op vereenigingen
welke op onderlingen grondslag als verze
keraar of credietinstelling optreden, op
stichtingen, vereenigingen en rechtsperso
nen voor zoover zij een bedrijf uitoefenen
en op bedrijven van openbare lichamen,
geen landbouwbedrijf zijnde.
Er zijn enkele vrijstellingen.
Voorwerp van de belasting is bij de bin
nenlandsche belastingplichtigen het over
een jaar berekende belastbare bedrag.
De winst wordt berekend op den voet van
de artikelen 8 tot en met 12 en 22 van het
Besluit op de Inkomstenbelasting 1941,
tenzij bij of krachtens dit besluit anders is
bepaald of tenzij uit het verschil in wezen
tusschen den belastingplichtige en een na
tuurlijk persoon het tegendeel voortvloeit.
Voor de heffing blijven buiten aanmer
king de uitkomsten van het spoorweg
bedrijf en in het algemeen het beleggen
van gelden van kleine spaarders.
Voorwerp van de belasting is in het al
gemeen bij de buitenlandsche belasting
plichtigen het over een jaar berekende ge
zamenlijke zuivere bedrag, door hen geno
ten uit hoofde van binnenlandsche bron
nen van inkomen, als bedoeld zijn in art.
39, lid 1, van het besluit op de inkomsten
belasting 1941.
VERMOGENSBELASTING.
Als binnenlandsche belastingplichtigen
zijn aan de Vermogensbelasting onderwor
pen de binnen het rijk gevestigde rechts
personen, commanditaire vennootschappen
op aandeelen, vereenigingen zonder rechts
persoonlijkheid en kredietbedrijven van
openbare iichamen, welke aan de vennoot
schapsbelasting zijn onderworpen.
Voorwerp van de vermogensbelasting is
bij de binnenlandsche belastingplichtigen
het zuivere bedrijfsvermogen bij het begin
van het jaar. Het geheele Y-ermogen wordt
als bedrijfsvermogen beschouwd met be
trekking tot vennootschappen, welker ka
pitaal geheel of ten deele in aandeelen is
verdeeld, coöperatieve vereenigingen en
andere vereenigingen op coöperatieven
grondslag, onderlinge verzekeringmaat
schappijen en vereenigingen, welke op on
derlingen grondslag als verzekeraar of
kredietinstelling optreden. Het voor de ver
mogensbelasting in aanmerking te nemen
zuivere bedrijfsvermogen wondt gesteld op
hetzelfde bedrag, waarop het voor de hef
fing van de vennootschapsbelasting wordt
bepaald, behoudens enkele uitzonderingen.
Voorwerp van de belasting is bij de bui
tenlandsche belastingplichtigen het binnen
landsche zuiver vermogen bij het begin van
het jaar.
De belasting bedraagt 5.— voor elk ge
heel bedrag van 1000, dat in het zuiver
vermogen is begrepen. Voor binnenland
sche vennootschappen, Yvelker kapitaal ge-
héel of ten deele in aandeelen is verdeeld,
bedraagt de belasting echter niet minder
dan 120.Aan hieronder niet vallende
binnenlandsche belastingplichtigen, Yvordt
slechts dan een aanslag opgelegd, indien het
zuiver vermogen meer dan 7500 bedraagt.
De genoemde bedragen van 5.en
120gelden per jaar van twaalf maan
den.
De belasting wondt voor het eerst gehe-
Y^en voor het boekjaar, waartoe de 1ste Ja
nuari 1941 behoort. Haar bedrag wordt
voor dat jaar verminderd met zooveel
tYvaalfde gedeelten, als het aantal geheele
maanden bedraagt, YY'elke van dat jaar in
het kalenderjaar 1940 vallen.
Met, afYvijking hiervan Yvm-dt de belas-,
ting ten laste van buitenlandsche belas
tingplichtigen voor het eerst geheven voor
het jaar. waartoe de 1ste Mei 1941 behoort.
5 MEY 1742. 5 MEI 1942.
Na een leven van 286 jaar is de Oprechte
Haarlemsche Courant in den vorm, welken zij
gedurende verreweg het kortste deel van haar
bestaan heeft gehad, verdwenen, om tezamen
met haar zuster-blad een van haar oudste
vormen en daarmee de zeer oude traditie van
de Haarlemsche pers voort te zetten in de
Haarlemsche Courant.
De overweging, dat het deze traditie is, welke
Yvordt voortgezet, heeft geleid tot het besluit,
het rubriekje „Twee Eeuwen Her", dat den
lezers der Oprechte Haarlemsche Courant
reeds bekend is, te laten voortbestaan. In
„Twee Eeuwen Her" vinden merkwaar
dige stukjes een plaats, die afkomstig
zijn uit de editie van de Oprechte Haar
lemsche Courant Van denzelfden datum,
maar dan van twee honderd jaar geleden. Daar
in dien tijd de krant slechts drie maal per
week verscheen, zal de lezer ook niet iederen
dag het rubriekje terugvinden. Vandaag een
advertentie uit de Oprechte Haarlemsche Cou
rant van den 5den Mei, 1742.
Verkoping van een extra fraaye Party
alsmede eenige fraaye soorten van vroege
Dubbele Witte en Blaauwe HYACINTHEN,
TULIPAANEN en NARCISSEN, insgelyks
curieuse én differente soorten van Auricu-
laas en Kroon Imperiaalen, nagelaaten door
wylen Jan van Leeuwen, in zyn leven
Koopman in Zaaden.
We schreven toen 1742, twaalf jaren, nadat
de windhandel zijn hoogtepunt had gehad. Nog
Yvas de speculatiegeest niet verflauwd en nog
altijd mochten de bloembollen zich in meer
dan normale belangstelling verheugen. Jam
mer genoeg is in de advertentie niet de grootte
der partijen vermeld, maar we weten uit de
bescheiden van dien tijd, dat tien of twaalf
stuks vaak voor sommen weggingen, waarvoor
tegenwoordig duizenden exemplaren van eige
naar verwisselen. Geen wonder, dat van de
verkooping genoeg werd verwacht om er een
advertentie voor over te hebben in de krant,
die in geheel West-Europa bekendheid genoot.
Strenge straffen voor
prijsopdrijvers
In de afgeloopen week heeft de Inspecteur
voor de Prijsbeheersching te Amsterdam tal
van boeten en andere straffen op moeten leg
gen aan- bewoners van Haarlem en omgeYung.
De broodbakker Z. te Haarlem kocht 150
K.G. witte kristalsuiker-voor f 375. De toege
stane grossiersprijs is, f 45 per 100 K G. We
gens medeplichtigheid aan prijsopdrijving
werd Z. beboet met f 100.
De verkooper van de suiker, de koopman
T. te Haarlem werd beboet met f 350.
Een coöperatieve bakkerij te IJmuiden had
zich aan een zelfde overtreding schuldig ge
maakt door witte boonen tegen te hoogen
prijs in te koopen. Ootfzij kreeg een boete
van f 100.
De groentenhandelaar B. te Haarlem ver
kocht boerenkool voor 20 cent inplaats van
12 cent, wat de toegestane prijs was.-Hem
werd een boete van f 100 opgelegd.
De winkelier v. d„ K. te Beverwijk bood in
zijn winkel een cassette aan voor f 120. terwijl
de prijslijst een prijs van f 77.75 vermeldde.
Eén boete van f 100 was de straf voor deze
prijsopdrijring.
Eenzelfde boete werd nog opgelegd aan den
lederfabrikant J. G. te Haarlem, die verschei
dene lederen tasschen. portemonnaies e d.
tegen te hooge prijzen had verhandeld.
Voorts heeft de Inspecteur boeten opgelegd
van respectie\-elijk f 150 en f 2,000 aan een
tweetal metaalgrossiers in metalen werktui
gen te Haarlem, die op hoogst ontoelaatbare
wijze hun prijzen hadden verhoogd,
De bonnenaffaire voor het
Obergericht
Woensdag uitspraak
Maandagmiddag is de behandeling van den
geruchtmakenden bonnendïefstal voor het
Obergericht te Den Haag geëindigd, waarna
de president de uitspraak bepaalde op
Woensdag a.s. des middags om half zes.
Hiervoor waren nog de laatste pleidooien
gehouden voor Daudey, De Bie, Van Es en
voor mr. Huygens. Allèn gaven uiting aan
hun berouYv, terwijl de ter dood Y'eroordeel-
den vroegen om hun nog een laatste kans te
Yvillen eeY'en.
Besluiten van den burgemeester
Onderwijs
De burgemeester van Haarlem heeft be
noemd: tot onderwijzeres aan de Dr. Huet-
school mej. J. S. H. Jansen te Haarlem; tot
onderwijzeres aan de Van Zeggelenschool
mej. H. Th. Pols te Haarlem en mej. M. H
Harmsen tc Heiloo. De heer C. E. Gottschal,
thans onderwijzer aan de Ligthartschool
wordt met ingang van 1 Aug. overgeplaatst
naar de Daer-openluchtschool.
Tot tijdelijk leeraar in de wiskunde en
mechanica aan de le H.B.S. B Is benoemd
de heer A. van Es te Amersfoort.
Aan Mej. M. A. Struijf is op haar verzoek
eervol ontslag verleend als hoofd der school
voor voorbereidend onderwijs aan de Ber
kenstraat te Haarlem.
Verduisteren T. 2x.i5 tot s.ni uur
6 Mei: zon op 6.01 uur: onder 21.13 uur.
maan op 2.13 uur; onder 11.22 uur.
7 Mei: zon op 6.uur; onder 21.14 uur
maan op 2.54 uur; onder 12.33 uur.
SNIPPERS VAN BINNEN- EN BUITENLAND.
De Australische minister Y*oor de
voedselvoorziening Beasly heeft medege
deeld, dat in Australië binnenkort Yvaar-
schijnlijk een rantsoeneering van levens
middelen zal wordejj ingevoerd. (A.N.P.)
N.a.v. de aankomst van het diploma-
tenschip Drottningholm in New York,
meldt een United Press-bericht, dat onge
veer 700 diplomaten van de landen van
de As een dezer dagen met het Zweedsche
schip naar Europa zullen terugkeeren. Het
juiste tijdstip van vertrek van het schip,
aan boord waarvan zich Duitsche, Ita-
liaasche, Hongaarsche en Roemeensche
diplomaten bevinden, wordt geheim ge
houden. (D.N.B.)
Vandaag begint naar Reuter uit New-
York meldt, in de Ver. Staten de rantsoe
neering van suiker.
Bij het monument voor de helden van
den slag van Bailen, waar de Spaansche ge
neraal Castanos in 1808 de troepen van Na
poleon heeft verslagen, is Zondag een mas-
sabetooging gehouden. De minister van ar
beid. Giron, riep in aamvezigheid van 30.000
Falangisten op tot strijd tegen saboteurs in
de binnenlandsche politiek. De Spaansche
revolutie is geen sportwedstrijd geYveest,
maar de uitdrukking van den fanatieken
Yvil eener strijdvaardige jeugd.
De Japansche regeering heeft den
Iraanschen gezant verzocht het land te ver
laten. De gezant zal den Trans-Siberischen
spoorweg gebruiken.
Zooals bekend, heeft de Iraansche regee
ring de betrekkingen met Japan ernstig in wachten zijn.
gevaar gebracht en den Japanschen gezant
verzocht het land te verlaten, hetgeen ge
schiedde.
Naar Yvordt medegedeeld, heeft Japan Iran
verzocht de kwestie nog eens te bestudee-
ren, omdat de meening bestond, dat Iran
handelde onder Engelschen druk.
De Peruaansche president der repu
bliek, Prado, is naar de Ver. Staten vertrok
ken. Prado is tweemaal door Roosevelt per
soonlijk uitgenoodigd. Het is indertijd opge
vallen, dat Prado de eerste uitnoodiging
heeft geYveigerd. (D.N.B.)
De Zondag gehouden presidentsY'erkie-
zingen in Columbia hebben tot resultaat
gehad, dat de linksliberale candidaat de
meerderheid heeft behaald. Op hem Yverden
ruim 200.000 stemmen meer uitgebracht dan
op den vertegemvoordiger der rechtslibera-
len en conservatieve groepeering. (D.N.B.)
Maandagochtend halftien is de 80-jarige
Y'oetgangster A, J. de R., wonende te Delft,
op den Geversdevnootweg te Den Haag tij
dens het oversteken aangereden door een
motorwagen van lijn 8. Zij kYvam onder den
'.vagen en Yvas op slag dood. Het voertuig
moest door de brandYveer worden opgevij
zeld.
Kerkvoogden der Ned. HerY\ Gemeente-
te Den Haag hebben besloten mee te werken
aan de stichting van twee nieuYY'e predi
kantsplaatsen. Verder overweegt de kerke-
raad nog twee predikantsplaatsen te vesti
gen. waardoor er dus vier beroepen te ver-
Britsche kruiser in Noordelijke
IJszee vernietigd.
Zevert Britsche koopixiarders
tot zinken gebracht.
Hastings en Exeter gebombardeerd.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER,
4 Mei (D.N.B.) Het opperbevel van de
Duitsche weermacht maakt bekend:
„In den centralen sector van het Ooste
lijk front werd een eigen plaatselijke aan-»
valsactie met succes uitgevoerd. In Lapland
en aan het front bij Moermansk werden
hernieuYvde aanvallen van den vijand af
geslagen. In de Noordelijke IJszee heobgn
strijdkrachten \ran de marine onder en
boven water in samenwerking met for
maties van de luchtmacht, vijandelijke
convooien, die door sterke gevechtsgroepen
werden beschermd, in aanvallen, die dagen
lang hebben geduurd, tijdens storm, zwaren
zeegang en ijsvorming, bestookt.
Hierbij heeft een duikboot onder
bevel van luitenant-ter-zee 1ste klasse
Teichert twee torpedotreffers geplaatst
op een Britsehen kruiser van 10.000
ton, die stil bleef liggen en later ge
zonken is.
Een Duitsch flottielje torpedojagers bond
den strijd aan met de numeriek sterkere
vijandelijke bescherming van torpedojagers
en beschadigde hierbij verscheidene yijan-
delijke torpedojagers zwaar. Een Duitsche
torpedojager liep vrij zware beschadi
gingen op. Uit een der vijandelijke con-
vooien werden twee schepen met een ge-
zamenlijken inhoud van 12.000 b.r.t. door
torpedojagers getorpedeerd. Aangenomen
kan Yvorden, dat de beide schepen bij den
zwaren zeegang verloren zijn gegaan.
Duikbooten brachten een munitieschip van
6500 b.r.t. tot zinken en torpedeerden een
ander schip. Gevechtsvliegtuigen brachten
drie koopvaardijschepen met een gezamen-
lijken inhoud van 19.000 b.r.t. tot zinken
en beschadigden een vrij groot vrachtschip
zwaar.
In Noord-Afrika activiteit van artillerie
en verkenningstroepen.
Militaire doelen op Malta werden over
dag, de haven Alexandrië des nachts door
de Duitsche luchtmacht aangevallen.
In den strijd tegen Groot-Brïtt-annië
filaatsten lichte Duitsche gevechtsvlieg-
uigenoverdag bomvoltreffers op voor
den oorlog belangrijke installaties in
de kuststad Hastings. Als vergelding
voor de terroriseeringsaanvallen van
Britsche bommemY'erpers op Duitsche
steden, bestookten in den nacht van
Zondag on Maandag sterke formaties
gevechtsvliegtuigen Yvederom de haven
stad Exeter met brand- en brisant
bommen.
Pogingen van de Britsche luchtmacht
om met krachtige bescherming van jagers
gisteren overdag de Kanaalkust aan te
vallen, werden met aanzienlijke verliezen
\'oor den vijand afgeslagen. Duitsche jagers
en luehtdoelartillerie schoteji hierbij 10
viiandeliike vliegtuigen neer.
De Britsche luchtmacht viel in den af-
geloonen nacht woonwijken in Hamburp
hoofdzakelijk met brandbommen aan.
Nachtjagers en luchtdoelartillerie schoten
vijf der aanvallende bommenwerpers neer.
Met betrekking tot den nieuwen Duit-
schen vergeldingsaanval op de Engelsche
stad Exeter in den afgeloopen nacht deelt
het opperbevel de volgende bijzonderheden
mede: de aanvallen der Duitsche gevechts
vliegtuigen begonnen ongeveer 2 uur na
middernacht. De toestellen wierpen dui
zenden brisant- en brandbommen boven
de binnenstad uit, die als knooppunt van
verkeerswegen van groot belang is voor het
Z.W. Engelsche kustgebied. Overal in het
centrum der stad, vooral echter in de om
muurde oude stad, konden talrijke branden
Yvorden waargenomen, die zich snel uit
breidden en van \rerre zichtbaar waren. De
geslaagde aanval, die in verscheidene gol-i
ven werd uitgevoerd, duurde ongeveer een
uur (D.NB.)
Malakka levert weer rubber
en tin
Luchtbeschermingsmaatregelen
- te Manilla opgeheven
De Japansche herstelwerkzaamheden in
Schonan worden, naar van officieele Ja
pansche zijde is medegedeeld, met succes
voortgezet. De rubber- en tinproductie werd
op het schiereiland Malakka reeds sedert
eenige weken wèderom hervat. De pro
ductiecijfers stijgen voortdurend en zullen
binnenkort de normale hoogte hebben over
schreden.
Het Japansche hoofdkYvartier op de Phi-
lippijnen/ heeft medegedeeld, dat sedert
2 Mëi de luchtbeschermingsmaatregelen
voor Manilla zijn opgeheven, daar de op
ruimingswerkzaamheden op Mindanao zoo
ver gevorderd zijn. dat het gevaar voor
Amerikaansche luchtaanvallen geweken is.
(A.N.P.)
Engelschen, Chineezen en
Amerikanen trekken terug
In Lashio geen tegenstand meer
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, trekken de Engelschen en de
Chineezen in Bitma „langzaam terug".
De Ghineezen wijken langs de Irawadi,
terwijl de Engelschen. langs de Tsjin-
dYvin terugtrekken.
Voorts meldt de Britsche berichten
dienst, dat er in Lashio geen Engelsche
troepen meer zijn.
Volgens berichten van Engelsche cor
respondenten uit Birma vormen gebrek aan
rijst en gebrek aan groote transportauto's
de voornaamste moeilijkheden voor de
troepen van Tsjiang Kai-sjek.
In Birnja zijn eenige spiraalvormige om
singelingsbewegingen door de Japanners
uitgeY'oerd.
De Japapsche bedrijvigheid tegen Chi-
neesche vliegvelden schijnt met de gebeur
tenissen in Birma in verband te staan. Van
deze vliegvelden af opereerden ook En
gelsche en Amerikaansche toestellen, die
na aanvallen op in Japan gelegen dqelen
hier konden landen. <r
Het Japansche succes in deze gebieden is
voor alles toe te schrijven aan de geY'echts-
kracht van de Japansche troepen met hun
buitengewone opleiding.
Ongetwijfeld hebben er ook andere om
standigheden tot de overYvinning bijgedra
gen, bijv. het feit. dat de Engelschen niet
in staat zijn geYveest de heerschappii in de
lucht te veroveren en den onlusten in Bir
ma het hoofd te bieden. Een andere oor
zaak moet worden gezocht in het gebrek
aan samenwerking tusschen de Engelsche
en Chineesche strijdkrachten en tenslotte
ook in de moeilijkheden t.a.v. den aanvoer
van versterkingen, die zich na den val van
Rangoon hebben voorgedaan.
Europa voedt zichzelf
Bs. De agrarische productiepolitiek
heeft zich dit voorjaar ook in ons land ge-
Yvijzigd en het is in hoofdzaak een princi-
Bieele wijziging welke zich voltrokken heeft.
e groote beteekenis hiervan voor den
stand van den voorjaarsaanplant dringt zich
op, Yvanneer men een vergelijking treft met
andere jaren. Uit de gegevens welke daar
omtrent Yvorden verstrekt in het vakblad
van den Reichsnaehrstand blijkt duidelijk,
dat de regelen van de Duitsche productie-
politiek thans Y'ooropstaan, wat de produc
tie van broodgraan en hakvruchten betreft.
Men Yvil hiermede de voornaamste basis
voor de voedselvoorziening scheppen; in de
tYveede plaats komen dan de tumbouwpro-
ductie en de maatregelen ter opvoering van
de vet- en boterproductie. Men ziet: een
productie uitsluitend gericht op- en volko
men bestemd voor de zelfvoorziening van
ons land. binnen het kader van Europa. Ook
in Frankrijk, België en in de Noordelijke
staten wordt dit voorjaar overgegaan tot
uitbreiding van den aanplant van zomer
graan, en aanzienlijke vergrooting der op
pervlakte Yvelke met hokvruchten is beplant.
Van welke beteekenis deze uitbreiding is
voor de meeste landen, blijkt wel als men
Yveet, dat in Frankrijk de aardappelenaan-
plant reeds vorig jaar bijna verdubbeld
Yverd. terwijl dit Y-oorjaar een verdere uit
breiding van 20.000 H.A. plaats vindt. Ook
in ons land \-ertoont de toestand een derge
lijk beeld, evenals in België, Denemarken
en Noorwegen, al zijn de overwegingen,
waarvan men is uitgegaan, Yvel \-an anderen
aard. Hier toch was het noodzakelijk de Y-er-
edelingsproductie in de veeteelt. Yvelke een
zijdig op den uitvoer was georiënteerd, te
rug te brengen tot een omvang Yvelke over
eenkomt met de in deze landen aamvezige
veevoermogelijkheden.
In de landen van Zuidoost-Europa is de
agrarische productie tot het hoogst moge
lijke rendement opgevoerd, waarbij vooral
op*de productie van oliegevende planten de
nadruk werd gelegd. Al deze maatregelen
op zich zelf vormen echter slechts een on
derdeel van het groote geheel dat er op be
rekend is Europa zich zelf te laten Y'oeden.
Onze Y-oeding is tot nog toe, wanneer Yvij
een vergelijking maken met den toestand
zooals wij dien gekend hebben tijdens den
wereldoorlog, voorbeeldig geregeld.
Iedereen begrijpt, dat de oeschikbare hoe
veelheden regelmatig en eerlijk moeten
worden verdeeld, iedereen kan weten dat
een vermindering, vergeleken bij den toe
stand van vóór den oorlog, voor de hand
ligt, maar niemand heeft tot nog toe honger
YY'erkelijke honger moeten lijden en
de kwaliteit van wat ons geboden wordt,
staat stukken 'hooger dan wat tijdens den
wereldoorlog bijv. in België onder auspiciën
van Amerika YY'erd gedistribueerd.
Duitschland heeft niet volstaan met het
geven van een voorbeeld, het heeft ook wer
kelijke hulp verleend door het leveren van
zaad, meststoffen en machines, alsmede
door het treffen van omvangrijke crediet-
politieke maatregelen.
Wij allen kunnen er toe medeYY-efken. dat
dit werk slaagt. Daarmede doen wij niet
anders dan ons eigen belang bevorderen.
Ieder van ons moet alles doen Yvat zijn
plicht, ook in normalen tijd, \'an hem ver
gen zou en daarnaast kunnen Yvij nog beter
ons doel bereiken door niet mede te Yverken
aan de praktijken Y'an den zwarten handel,
die slechts één enkele klasse bevoorrecht en
de gemeenschapsbelangen ondermijnt.
TextieUlieven te Amsterdam
gesnapt
1100 K.G. thee gestolen
AMSTERDAM. 4. Mei. Tijdens de week-
verwisseling zijn het vooral texticldie\-en ge
weest. die hun activiteit een betere zaak
waardig hebben getoond. Uit een manufac
turenzaak aan het Mercuriusplein werd een
inbraak gepleegd, welke voor ongeveer ƒ4000
aan textielgoederen opleverde
Minder fortuinlijk waren de inbrekers die,
na de buitendeur vernield te hebben, een con-
fectieateller in de Van Oldenbarneveldtstraat
waren binnengedrongen. Reeds hadden zij goe
deren 'op een vrachtauto geladen. t<jen twee
rechercheurs opdoken en de auto met den
chauffeur en twee inbrekers naar hot bureau
Raampoort dirigeerden. Onderweg daarheen
paste de chauffeur een truc toe: plotseling liet
hij den wagen stoppen, waardoor een der poli
tiemannen op straat vie! en de drie mannen do
vlucht konden nemen. Hoewel hun nog eenigo
schoten nagezonden werden, wisten zij in het
duister te ontkomen.
De rechercheurs maakten daarop rechtsom
keert naar de Van Oldenbarneveldtstraat, waar
zij een onderzoek in het atelier instelden. Het
bleek, dat zich daar nog twee inbrekers had
den verscholen Ditmaal pasten de politieman
nen beter op hun tellen en de belde arrestan
ten kregen voorloopig onderdak in het Bureau
Raampoort. Daar de namen en adressen van de
dri% ontsnapten eY'eneens hekend ziin. zal ook
hun vrijheid wel van korten duur zijn
Door het verbreken van een deur wisten die
ven een opslagplaats van een levensmiddelen
zaak in de Van Diemenstraat binnen te drin
gen, waar zij ruim 1100 kg thee en 575 stukken
toiletzeep stalen. De recherche van het Bureau
Spaarndammerstraat stelt een onderzoek naar
dezen diefstal in.
Ongeluk op de spoorbaan
O verveen—Zand'voort
Jongen uit een mast gevallen
Spelende jongens nabij Kraantje Lek
hadden de onvoorzichtigheid zich op de
spoorbaan OverveenZandvoort te bege
ven. Alsof dit nog niet erg genoeg Yvas klom
een der jongens in een van de masten van
het bovennet. Toen hij bijna boven geko
men was stootte hii met zijn hoofd tegen
een geleidingskabel, waardoor hij zijn
evenwicht verloor en naar beneden stortte.
Ernstig gewond kwam hij tusschen de rails
terecht, waarbij hij bovendien nog een
zware hersenschudding opliep. Zijn vriend
jes waren zeer geschrokken en haalden
ijlings hulp.
De onvoorzichtige, een 11-jarige jongen
uit Haarlem, is per ziekenauto naar een
ziekenhuis te Haarlem ovfrgebracht. Dé
Zandvoortsche politie stelde naar een en
ander een onderzoek in en verzocht ons de
jeugd vooral te waarschuwen tegen derge
lijke hoogst gevaarlijke „spelletjes". Het
ware evengoed mogelijk geweest, dat de
jongen door. den electrischen stroom ge
troffen zou zijn, waardoor de dood onmid
dellijk was ingetreden.
Nieuwe landing op Mindanao
Gisterochtend zijn Japansche troepen aan
land gegaan bij Cagajan op Mindanao voor
het inzetten van een algemeen offensief,
dat ten doel heeft de Philïppijnsche en
Amerikaansche strijdkrachten op het eiland
te vernietigen.
De Japanners hebben hun tegenstanders
uit sterke stellingen langs de Noordkust
verdreven (D.N.B.).
De jeugd heeft de togkomst
als zij levensblij en sterk is.
Wordt lid en medewerker van
Den Nederlandschen Volksdienst.
t
