Haarlemsche Courant
Bij Charkof ingesloten
bolsjewisten dichter
samengedrongen.
Iedereen moet de film „VELDTOCHT IN HET OOSTEN" gaan zien!
Japan steekt Australië de hand toe
Het naspel van de strafzaak van den dpodslag
op de gebroeders van Dijk te Dordrecht.
01 287e Jaargang No. 122
Abonnement p. week 0,28, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42,
franco p. post ƒ3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlên 3—15
m.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
(dit!* 3r—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m
Wnd. Hoofdredacteur: 3. V. BAUDEWTNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
T Woensdag 27 Mei 1942
BUTMU HllKn' Groot. HotiUC.I IJ. Bijkantoor:
plein 37. Tel: Directie 13052. Hoofdredactie 150J4, Redactie 10*00,
Administratie 10724, 14425, Soendapleln 12230- Postgiro 134JS8.
Directie PH. A. MEES P- W. PEEREBOOM.
K 1291
Duitsche luchtmacht in actie. Een merkwaardige
ontwikkeling. Duitsche en verbonden troepen
strijden rug aan rug. Ten N.O. van de stad
werden vijandelijke tegenaanvallen afgeslagen.
Koopvaarder van 8000 ton in
IJszee vernietigd.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER,
2fi Mei (DNB). Het Opperbevel der
Duitsche Weermacht maakt bekend:
De omsingclingsslag ten Zuiden van
Charkof is in tollen gang. Met geconcen
treerde kracht probeert de ingesloten
tegenstander m Oostelijke richting uit te
breken. In zware gevechten werd dit oog
merk ook Maandag verijdeld. Tevens
heeft de aanval van Duitsche. Roemeen-
sche en Hongaarsche formaties uit het
Zuiden. Westen en Noorden de bewegings
vrijheid van den vijand aanzienlijk be
perkt. Zyn dichtopecngcdrongen massa's
worden in toenemende mate geteisterd
vdoor ,de vernietigende slagen van onze
luchtmacht. Ten Noordoosten van Charkof
werden herhaalde aanvallen der bolsje
wisten afgeslagen.
In den middensector^ van het Oostelijk
front hebben eigen locale aanvallen opnieuw
terreinwinst gebracht. .Eigen ondernemingen
van stormtroepen in den Noordelijken front-
sector verliepen succesvol.
In de wateren tusschen de Noordkaap
en IJsland hebben gevechtsvliegtuigen in den
afgeloopen nacht een vijandelijk konvooi
onder sterk escorte aangevallen. Een koop
vaarder van 8000 t. werd tot zinken gebracht
en vijf andere door bommen beschadigd.
In Noord-Afrika hebben vrij veel gevechts
vliegtuigen militaire doelen bij Tobroek
gebombardeerd. I
De slag rondom Charkof zal, naar militaire
deskundigen in de Duitsche hoofdstad mee-
nen, als een der zeer groote omsingelings
slagen worden opgeteekend. Het Duitsche
Initiatief doet zich op het slagveld steeds
sterker gevoelen. Öe na de omsingeling van
het gros van den vijand in den strijd ge
brachte Duitsche, Roëmeensche en Hongaar
sche formaties zijn in het gebied ten Zuid-
Oosten van Charkof naar het Westen omge
zwenkt: de ring om de hoofdmacht van de
voor, het offensief in den strijd gebrachte
troepen van Timosjenko is volkomen geslo
ten, terwijl de superieure Duitsche lucht
macht bezig is met de vernietiging^ van de
bolsjewisten ,uit de lucht. De slag In dezen
zak. waarin van verschillende kanten reeds
Duitsche wiggen gedreven zijn, heeft een tus-
schenstadium bereikt. Nog is> de^druk van de
hier tezamengedrongen drie vijandelijke legers
buitengewoon sterk. Nog is de tegenstand der
bolsjewisten georganiseerd, doch reeds zijn
de eerste aanwijzingen der ontbinding merk
baar.
Volgens de et-varingen van verleden jaar
vormt dit de inleiding van het laatste sta
dium.
Wat de oppervlakte van het terrein en de
aantallen manschappen betreft kanyde slag
vergeleken worden met deN grootste omsinge
lingsslagen van verleden jaar Men is te
Berlijn van meening, dat alleen op het slag
veld ten Zuidoosten an Charkof, waar de
groote ring om de beste stootlegers van Ti
mosjenko zich gesloten heeft, nog steeds on
geveer een half millioen man tegenover elkaar
staan. Het daarbij behoorende materiaal is
enorm. Daaruit blijkt, dat Timosjenko al zijn
hoop op dit offensief tezamen met zijn plan
op het schiereiland Kertsj had gesteld. Te
laat ontdekte hij, dat hij zelf de ingeslotene
was.
Het meest interessante van de geheele
ontwikkeling van den slag is, dat hier
over een uitgestrekt gebied de Duitsche
en verbonden troepen rug aan rug strij
den, n.l. daar, waar het eene leger naar
het Westen omzwenkte, terwijl het andere
den' rug dekkend, met het front naar
het Oosten, het offensief stelselmatig
voortzet.
Als gevolg van een geheel nieuwe tactiek,
waarin de Duitsche troepen tijdens den lan
gen winter onderricht zijn, en van de nieuwe
Duitsche wapens zijn de verliezen aan den
kant van de Europeesche legers verbazend
gering, zelfs gemeten naar de relatief ge
ringe verliezen van het vorig jaar. en de
hevigheid en verbitterdheid var} den strijd.
De Sovjet-Russische verliezen zijn dermate
hoog, dat zij ook hier weer hun uitwerking
doen gevoelen in een verminderden offensie
ven geest.
De Amerikaansche zender Schenectady
heeft Maandagmiddag in verband met een
uiteenzetting over de gevechten in het Do-
Negen Britsche vliegtuigen
neergeschoten.
Britsche bommen op Messina.
Het Italiaansche hoofdkwartier deelt mede:
„In de Cyrenaica levendige verkennings
bedrijvigheid: Wij hebben vijandelijke pa
trouilles teruggeslagen en eenige gevangenen
gemaakt. Onze vlieger^ hebben opnieuw
fraaie successen behaald en in een aantal ge
vechten negen Engelsche vliegtuigen neerge
schoten. zonder zelf verliezen te lijden. Doe
len op Mikabba werden getroffen door onze
bommenwerpers, die, toen zij door vijandelijke
jagers werden aangevallen, twee Spitfires
neerschoten. Vier vijandelijke jachttoestellen
werden door de begeleidende jagers neerge
schoten. Al onze toestellen keerden op hun
basis terug, hoewel zij getroffen waren en er
gewonden aan boord waren.
In de Middellandsche Zee is een onzer kon
vooien zonder eenig succes door duikboten
en vliegtuigen aangevallen: een Britsch toe
stel werd door het afweervuur van een onzer
escor'tevaartuigen getroffen en viel in zee.
Engelsche vliegtuigen hebben in den afge
loopen nacht eenige bommen laten vallen in
de omgeving van Messina, tusschen San Rai-
neri en Giardino a Mare: weinig belangrijke
schade en drie gewonden onder de militaireö".
Het D.N.B. meldt uit Athene:
In den Piraeus is opnieuw een uit Triest
afkomstig schip met graan van de Spilmo-
gendheden voor de broodvoorziening van de
Grieksche bevolking aangekomen.'
Tevens is kunstmest voor den Griekschen
landbouw en belangrijke grondstoffen voor
de Grieksche industrie aangekomen. Het schip
heeft ook een aanzienlijke hoeveelheid ge
neesmiddelen gelost.
netzgebied, toegegeven, dat de „Russen bij
Charkof het initiatief hebben verloren en dat
de Duitschters met sterke strijdkrachten aan
vallen".
l>c aanval op de omsingelden.
Naar het opperbevel van de Duitsche
weermacht mededeelt, vielen de Duitsche
en verbonden troepen Maandag de ingeslo
ten drie bolsjewistische legers concentra-
tisch aan. De op een klein gebied opeenge
drongen bolsjewisten ondernamen op 25 Mei
in den loop van den dag verscheidene po
gingen om met sterke strijdkrachten, ge
steund door talrijke pantserwagens en he
vig artillerievuur door te breken. Tegelij
kertijd vielen de bolsjewisten om de omsin
gelde troepen te ontlasten, van buiten af
aan. Aan beide plaatsen van het front wer
den de aanvallen in hevige gevechten rpet
aanzienlijke verliezen voor de bolsjewisten
afgeslagen. Hierbij werden elf in een
plaatsje binnengedrongen bolsjewistische
pantserwagens vernietigd.
Door het bombardeeren van commando
posten en sterk met troepen bezette schuil
plaatsen binnen de omsingeling leden de
bolsjewisten groote verliezen aan menschen
en pantserwagens. De Duitsche formaties
jachtvliegers beveiligden het luchtruim bo
ven het Dopetzgebied en schoten volgens
tot nu toe ontvangen berichten met slechts
het verlies van één eigen toestel, 23 bolsje
wistische vliegtuigen neer.
In den centralen sector van het front le
verden Duitsche plaatselijke aanvallen aan
zienlijke successen op, zoo wordt in aanvul
ling op het weermachtbericht medegedeeld.
Tijdens de Duitsche operaties, waarvan
reeds Maandag melding werd gemaakt,
werden de bolsjewisten opnieuw uit hun
stellingen geworpen en verder achteruit
gedreven.
KORT NIEUWS
Onder bevel van den Spaanschen lui
tenant-kolonel Villalba, die na generaal
Moscardo commandant van het Alcazar te
Toledo was, zijn 1300 Spaansehe vrijwilli
gers van San Sebastian vertrokken óm hun
teruggekeerde kameraden aan het Oostelijk
front af te lossen.
Amsterdamsche slager liad
voor 75.000 gehamsterd!
Vijf auto's noodig voor
het vervoer
Het publiek was zeer verontwaardigd.
Drie overvalwagens van de Amsterdam
sche politie en twee andere wagens zijn
onlangs te pas moeten komen aan het ver
voer van clandestiene goederen, d;e als het
resultaat van een huiszoeking in beslag ge
nomen konden worden. De afdeelmg re
cherche van den centralen crisis controle
dienst thad er de lucht van gekregen, dat
het met de handelingen van een te Am
sterdam wenenden slager niet heelemaal
pluis was. De woning van den man werd in
het oog gehouden en toen verwacht kon
worden, dat. op een bepaalden dag clan
destiene goederen op kojnst waren, is be
sloten tot het instellen Van een onderzoek.
Weliswaar leverde het posten geen. enkele
tastbare aanwijzing op, maar bii huis
zoeking bleek fre verdenking maar al te ge
grond. Voor een waarde van f 75.000 aan
goederen werd in beslag genomen.
De goederen - waren verhandeld tegen
veel te hooge prijzen én alles was in de wo
ning aanwezig, o.a. een snelweger en om-
pakmateriaal noodig voor den clandestie-
nen handel.
De inventaris vermeldde een lange lijst
begeerenswaardige artikelen. Letterlijk
van alles, teveel om op te noemen zelfs.
Afzonderlijk moge gewag gemaakt worden
van de groep waren, die ook de slager een
afzonderlijke behandeling waardig had ge
keurd. In een afgesloten kamertje had-deze
groothandelaar groote hoeveelheden thee,
koffie, rijst, nootmuskaat, kruidnagelen en
andere koloniale artikelen opgeslagen. De
sleutel van deze opslagplaats was aanvan
kelijk zoek, doch kon na eenig speuren
gevonden worden.
De actie bracht niet alleen den C.C.
C.D. en de Amsterdamsche politie in
beweging. - Bij hel opladen van de
zeldzame collectie levens- en genoti
middelen, stroomde een menigte samen,
die luide haar afkeuring tc kennen gaf
over de handelingen van den slager en
zijn familie, die zich op zulk een bui
tensporige wijze met het clandestiene
bedrijf hadden ingelaten
Egyptische minister van
financiën afgetreden.
De Egyptische regeering is, naar de
Britsche berichtendienst meldt, afgetreden.
Nahas Pasja is bezig met de vorming van
een nieuw kabinet, waarin Makram Pasja,
die tot nu toe minister van financiën was,
geen zitting zal hebben. De minister-presi
dent en de minister van financiën hebben
een verschil van meening op het gebied der
binnenlandsche politiek gehad, op grond
waarvan de laatste zijn functie neerlegde.
Radio Cairo meldt, dat Koning Faroek
Nahas Pasja en de overige leden van het
kabinet heeft ontvangen, teneinde den ge-
bruikelijken eed af te nemen. Het nieuwe
kabinet heeft dezelfde^samenstelling als het
vorige, met uitzondering van den minister
van financiën.
Sovjet-krijgsgevangenen worden achter het front aan den arbeid gezet bü het opruimings-
werk. Onder leiding van de militaire autori teiten voltrekt zich daar een nieuwe ordening.
IScherl-Fellinga-P. K. Schürer-Pax Holland-c
Mexico gaat den oorlog in
tegen de Spil.
Naar uit Mexico gemeld wordt, heeft de
tijdens het reces van het Congres bijeen
rijnde permanente parlementscommissie met
algemeene stemmen goedkeuring gehecht aan
een wetsontwerp, waarin de oorlogsverkla
ring aan de Spil vervat is. Het wetsontwerp
behelst bovendien buitengewone volmachten
voor de regeering en opheffing van de
grondrechten. Donaqpiag zal het voorstel in
de plenaire zitting komen. Het is wel zeker,
dat het goedgekeurd zal worden. De ophefr
fing der grondrechten moeten de basis bie
den v>or een volkomen onteigening van de
in Mexico gevestigde onderdanen der Spil.
De door de regeering gevraagde buitenge
wone volmachten hebben waarschijnlijk ten
ooel dc. huishouding des lands op oorlogsvoet
tt stellen.
De chef van den Mexicaanschen generalen
staf. generaal Sanchez, heeft verklaard, dat
het Mexicaansche leger cp alles is voorbe
reid. Het zenden van een expeditieleger naar
.Europa of Oost-Azië komt $ehter naar zijn
mcer.ing niet in aanmcrr..ng
Het Mexicaansche leger bestaat uit slechts
70.C0C man. waarbij nog 40(1 000 half opgeleide
recruten komen. Zijn wapens zijn echter ver
ouderd of slecht onderhouden. De lucht
macht beschikt over slechts 100 oude vlieg
tuigen- en de marine bezit slechts 3 kanon-
r.eerbooten van 2.000 ton alsmede 11 kleine
kustwachtschei: cn
Rede van den premier Tojo in den Japanschen Rijks-
dag. Erkentelijkheid jegens de Asmogendheden.
Proclamatie van den Keizer. Minister van buiten-
landsche zaken: Britsch Empire staat voor den val".
Laatste waarschuwing
aan Britsch-lndië
De tachtigste buitengewone zitting van den
nieuwen Japanschen Rijksdag is hedenochtend
om elf uur bijeen gekomen voor de openings
plechtigheid.
In het middelpunt stond de door den
Keizer persoonlijk voorgelezen proclama
tie, waarin gezegd wordt:
„Onze expeditiestrijdkrachten hebben
overal de vijandelijke strijdkrachten ver
nietigd en belangrijke Opbieden bezet,
waardoor voor de geheele wereld de mi
litaire kracht en het prestige van Japan
gedemonstreerd zijn.
De betrekkingen van Ons land ten aan
zien van de bevriende naties worden steeds
nauwer, hetgeen Wij n\et de grootste vol
doening constateeren.
Wij vertrouwen op de trouw en de dap
perheid van Onze onderdanen en ver
wachten, dat het doel van dezen oorlog
zal worden bereikt".
De plechtige ceremonie werd niet alleen
bijgewoond door alle leden van de regeering
met minister-president Tojo aan het hoofd,
maar ook door alle in Tokio-aanwezige diplo
maten.
Na de korte openingszitting begaf de Keizer
zich terstond naar zijn paleis terug, terwijl
de beide Huizen des middags bijeen kwamen
om verklaringen aan te hooren van den mi
nister-president, den minister van buiten-
landsche zaken, den minister van marine en
den minister van financiën.
TOJO.
In den Japanschen Rijksdag heeft minister
president Tojo een rede uitgesproken, waarin
hij o.m. het volgende gézegd heeft:
In den korten tijd van nog geen half jaar
hebben de Keizerlijke strijdkrachten de troe
pen van den vijand verslagen, waar zij ook
maar optraden. Het kardinale punt van de
verdere voortzetting van den oorlog zal zijn
de schitterend gecoördineerde operaties voort
te zetten en den vijand zonder mankeeren
neer te slaan en parallel daarmee een Groot-
Aziatisch opbouwwerk ten uitvoer te leggen.
Het is voor ons buitengewoon verheugend,
dat ons geheele volk van honderd millioen
zich als één gesloten eenheid van regeering
en volk in het gevechtsfront schaart om de
Ver. Staten en "Groot-Brittannië te vernie
tigen.
De regeering heeft na het uitbreken van
het Chineesche conflict zich ten hoogste in
gespannen om de lacunes in de huishouding
van ons land op te heffen en ons ten aanzien
van de voor de verdediging belangrijke grond
stoffen een autarke positie te geven.
Dank zij den schitterenden overwinningen
zijn alle belangrijke bronnen in de Zuidelijke
gebieden, die voor de nationale verdediging
van belang zijn, zooals petroleumvelden. rub
ber. tin, etc. in onze handen geraakt, zoodat
de positie van onze nationale huishouding
verlost is uit haar afhankelijkheid.
Er is geen reden tot welke ongerustheid ook
ten aanzien van de toekomstige voorziening
van het volk, onverschillig hoe lang de oor
log ook moge duren.
Vervolgens gaf Tojo uitdrukking aan de
„diepe eerbied van de Japansche regeering"
voor Japans bQjidgenooten Duitschland en
Italië en de andere bevriende mogendheden,
aangezien deze landen onvermoeid zege na
zege bevechten om het gemeenschappelijk
oorlogsdoel nader te komen.
Het feit, dat de door hun achtereenvolgende
nederlagen en duistere toekomstperspectieven
geprikkelde Ver. Staten* ën Groot-Brittanniè
de bewering opstellen, dat de huidige oorlog
een oorlog der rassen is. kan alleen beschouwd
worden als een van die kwaadwillige laster
praatjes, waartoe deze landen reeds altijd in
het verleden hun toevlucht hebben genomen
BRITSCH-INDIë.
Aangezien alle vooruitgeschoven steunpun
ten van het Britsche rijk voor de verdediging
van Indië thans in hét bezit van de Keizer
lijke troepen zijn, staat voor het Indische volk-
de gouden kans open om tot opstand te komen
en de onafhankelijkheid te verwerven.' waar
naar het al lang verlangd heeft. Het feit, dat
de Britsch-Indische onderhandelingen zonder
het minste resultaat zijn afgebroken, vormt
er een bewijs voor. dat Indiè geestelijk reeds
onafhankelijk is van Groot-Brittannië. Wij
kunnen dus rustig beweren, dat de geestelijke
grondslag van»de Britsche heerschappij in
Indië reeds verdwenen is en dat de eerste
historische stap naar de onafhankelijkheid
van Indië zoo juist is gedaan. Op het ooien-
blik bestaat in Indië nog het uiterlijke ge
bouw van de Britsche heerschappij.
Zoolang echter Anglo-Amerikaansche troe
pen in Indië blijven, is Japan onbuigzaam
vastberaden ze volkomen te vernietigen. Het
is helaas Onvermijdelijk, dat bij de uitvoe
ring van een dergelijken veldtocht ook de
onschuldige Indische bevolking bekend wordt
gemaakt met de verschrikkingen van den
oorlog.
Ik hoop echter, dat het Indische volk zal
opstaan om de Anglo-Amerikaansche troepen
en hun invloed volkomen uit Indië te verdrij
ven en daardoor de onafhankelijkheid van
zijn vaderland te verwezenlijken.
Terwijl het' Zuidwesten van de Stille
Zuidzee geheel onder onze controle is
gebracht, is Australië het zgn. „stiefkind"
op den Stillen Oceaan geworden. Door
den recenten slag op de Koraalzee zijn de
ter verdediging van Australië in gereed
heid gebrachte marine-eenheden van den
vijand uit den weg geruimd, zoodat Aus-
stralië thans hulpeloos den aanval van
het Japansche leger tegemoet ziet.
Ik zou derhalve den leiders van Australië
nogmaals mijn oprechten wensch willen doen
toekomen, dat zij zich bewust worden van den
internationalen toestand en dc gcographische
omgeving van Australië in oogenschouw ne
men om vervolgens moedig een beslissing té
treffen ten aanzien van den voor Australië
meest belangrijken stap.
Ten slotte zou ik nogmaals uitdrukking
willen geven aan de diepe dankbaarheid der
Japansche regeering jegens onze Geallieer
den en de bevriende mogendheden voor hun
medewerking. -
Rede van Togo.
In aansluiting hierop voerde de minister van
buitenlandsche zaken, Togo, het woord.
Japan heeft er in acht maanden durende
onderhandelingen met de Ver. Staten voort
durend naar gestreefd een vreedzame bij
legging te vinden. (Groot-Brittannië en de
Ver. Staten echter hébben Japan gedwongen
in het belang van zijn zelfverdediging naar
het zwaard te grijpen. Derhalve z«n zij ook
verantwoordelijk voor het uitbreken van den
oorlog.
Terwijl het rumoer der veldslagen nog nau
welijks verklonken is, werken de volken der
bezette gebieden in het Zuiden reeds onge
dwongen mede aan de groote zaak, een der
vele bewijzen voor het feit, dat de ontwikke
ling in Groot-Azië bevredigend is.
Vervolgens ging Togo in op Indië, dat een
vierkante weigering gesteld heeft tegenover
het verzoek van Engeland om positieve me
dewerking. De Engelsche pogingen hebben
de oneerlijkheid van Engeland tegenover In
dië aan de geheele wereld geopenbaard. Japan
heeft geen vijandige gedachten jegens de 400
millioen Indiërs. Het wenscht ook geen drup
pel Indisch bloed te vejgieten.
Over het bondgenootschap met Duitschland
en Italië zeide Togo, dat het doel daarvan de
nieuwe orde in de wereld is. In dit bondge
nootschap komt de onwrikbare vastbesloten
heid tot uitdrukking om den opbouw van een
nieuwe wereld ter hand te nemen en het
zwaard niet in de schede te steken, voordat
de gemeenschappelijke oorlog tegen Amerika
en Groot-Brittannië tot een succesvol einde is
gekomen. De samenwerking tusschen de drie
mogendheden is nauw en hartelijk.
De verliezen van het
Japansche leger.
De verliezen van het Japansche le
ger sedert het begin van den oorlog tot
30 April bedragen volgens verklaringen,
die Tojo als minister van oorlog voor
den Rijksdag heeft afgelegd 9000 doo-
den niet inbegrip van officieren en on
geveer 20.000 gewonden. De vijand
daarentegen heeft in dienzelfden tijd
verloren 290.000 gevangenen, ongeveer
1800 vliegtuigen, 3500 kanonnen, 45.000
tanks, auto's en spoorrijtuigen. On
danks de operaties in de tropische rim
boe van het «Zuiden met de groote ziek
tegevaren is de gezondheidstoestand
van het leger goed en belangrijk beter
dan verwacht iverd.
Weliswaar tracht de propaganda van de
tegenstanders Japan, Duitschland en Italië
van elkander te vervreemden. Maar het is
niet noodig, aldus Togo, in het bijzonder te
vermelden, dat al deze intriges niet het ge
ringste effect kunnen hebben op de richtlij
nen van de spilmogendheden, die gegrond
vest zijn op de gemeenschappelijke hooge
aspiraties en op wederzijdsch vertrouwen.
De Sovjet-Unie.
Ten aanzien van de betrekkingen tusschen
Japan en de Sowjet-Unie verklaarde Togo,
dat deze na het uitbreken van den oorlog
voor een groot Oost-Azië geen wijziging heb
ben ondergaat De Sowjet-Unie heeft niet
het voornemen haar gebied als militair steun
punt ter beschikking te stellen van de tegen
standers van Japan. Aangenomen moet ech
ter worden, dat deze hun kuiperijen ver
sterken om Japan te vervreemden van de
Sowjet-Unie.
Succes hebben dergelijke intriges niet
zoolang de Sowjet-Unie haar tot dusver aan
genomen houding behoudt. Intusschen zal Ja
pan den toestand rustig waarnemen.
Van een standpunt van' grondstoffenvoor-
zienirtg staan de Ver. Staten en Engeland
tegenover problemen, welker oplossing bui
tengewoon moeilijk is. Daartoe behoort bijv.
het gebrek aan scheepsruimte, dat vooral voor
de Britsche positie critieke vormen heeft aan
genomen. De bevolking van Engeland heeft
met toenemende moeilijkheden in het levens
onderhoud te kampen, terwijl de steeds groo-
ter wordende onrust in Indië en Australië
een ernstige bedreiging beteekent.
„Er zijn dus toenemende teekenen voor een
aanstaande ineenstorting van het Britsche
Rijk aanwezig" zoo constateerde Togo woor
delijk.
Zijn rede beëindigend verklaarde Togo on
wrikbaar te gelooven dat het zal komen tot
een roemrijke beëindiging van den oorlog.
Maar reeds thans zal het Japansche volk den
opbouw van een nieuwe, schitterende wereld,
aaneengesloten als een man, ter hand nemen.
Nederlandsche Kultuurkamer.
Plechtige inwijding.
Zaterdag 30 Mei a.s., des namiddags om
15 uur, vindt in den Stadsschouwburg te
Den Haag een zeer bijzondere gebeurtenis
plaats. Op dien dag vindt n.l. het heuge
lijke feit van de plechtige inwijding der Ne
derlandsche Kultuurkamer plaats.
Zooals algemeen bekend is heeft de Ne
derlandsche Kultuurkamer sinds korten tijd
haar werkzaamheden aangevangen. De zes
onderscheiden gilden, welke als even zoo
vele administratieve onderdeelen de totale
organisatie der Kultuurkamer uitmaken,
zijn nu in haar geheel ingeschakeld.
Dit feit is van historische beteekenis voor
het Nederlandsche Kultuurleven. Voor de
eerste maal wend hiermede van overheids
wege officieel erkend, dat de staat te zorgen
heeft voor het maatschappelijk welzijn van
den kunstenaar door het scheppen van gun
stige maatschappelijke voorwaarden voor
zijn bestaan.
De inwijdingsrede wordt door den pre
sident der N.K.K., prof. dr. T. Goedewaa-
gen gehouden.
Aan deze inwijding verleent het Concert
gebouworkest zijn medewerking.
Fascistische partij in Italië
wordt gezuiverd.
Partijbestuur bijeen.
Onder voorzitterschap van Mussolini
heeft het bestuur der Fascistische Partij in
het Palazzo Venezia zijn tweede vergadering
gehouden. Den afzonderleken partij-orga
nisaties werd gelast, een strenge schifting
onder de partijgenooten te houden en diege
nen er uit te zetten, die het om een be
paalde reden niet meer verdienen, te strij
den onder het teeken der lictoren. Ook voor
de Fascistische Jeugdorganisatie wenscht
het bestuur, dat het beginsel van het aantal
zal vervangen worden door dat der kwali
teit. De partijsecretaris zal voorts in sa
menwerking met de ministers van binnen
landsche zaken, justitie, financiën en cor-
poratiën een lijst opstellen van fjjncties.
vooi* welker aanvaarding een partijgenoot
de goedkeuring noodig heeft van het par
tijbestuur.
ZEGEN VAN DEN ARBEID.
Bs. Hij was electricien cn werd werk
loos. Toen hij in alle opzichten „uitgetrok
ken" was. heeft hij het op een andere wijz«
beproefd. Een nieuw beroep gaf nieuwe voor-»
uitzichtenAlleen, het nieuwe beroep
bracht hem een trede lager op de maatschap
pelijke ladder, maar dat nam hij gaarne, om
dat hij in elk geval arbeid had, het gevoel
kreeg, dat zijn prestatie gewaardeerd werd
en dat hij weer zelf in het onderhoud der
zijnen kon voorzien. Nóg driemaal heeft hij
nadien van beroep veranderd, vóór hij het
leger der eeuwig-werkloozen ging vergrooten,
ofwel in den straathandel zijn onderhoud
zocht. Ziedaar een beeld zooals het menig
vuldig voorkomt onder onze werkloozen. Tal
rijk zijn onder hen ook degenen, die wel over
een paar goede armen beschikken, maar nooit
een beroep leerden, ja zelfs er de gelegenheid
niet toe kregen. Zij vervloekten het lot. dat
hen had doen geboren worden in een maat
schappij, waarin voor hen geen plaats was.
Nederland, het land met z'n schitterend vel
leden, het land dat vele bekwame vaklieden
aflevert, het land waarin landbouw, industrie,
architectuur cn schoone kunsten op een uit
zonderlijke hoogte staan: het rijke Nederland
met zijn prachtige koloniën, was niet in staat
hun een bestaan te bieden en zij sleepten het
leven van den cenen dag in den andere.
De oorlog heeft ons de tegenstelling van
dezen toestand leeren kennen: Duitschland,
het land waar men er in geslaagd was de
werkloosheid weg te werken, waar het aan
tal goedopgeleide vakarbeiders de laatste
jaren zich doorloopend uitbreidde, waar de
arbeider weer een bestaan, een eigen vak
kreeg en daarmede zijn levensvreugde her-
De jarenlang tegen het Nationaal-Socialisme
gevoerde propaganda heeft weliswaar de men
taliteit van de massa vergiftigd. Men vermag
het goede niet meer te zien waar het is
eigen nameloos leed niet langer als zoodanig
te onderkennen, maar de feiten zijn er en
men zal er rekening mee dienen te houden.
Aan het Oostfront strijdt Duitschland voor
ons allen: ook voor hen die zulks om een of
andere reden niet willen erkennen.
De volkeren van Epropa kan men het beste
vergelijken met de bemanning van een schip,
dat zich op den Oceaan bevindt. Wij zijn op
elkaar aangewezen, wij moeten onzen plicht
vervullen, omdat ons Vaartuig anders niet in
veilige haven kan worden gebracht: het is
niet mogelijk, dat een gedeelte der beman
ning niets doet, terwijl de anderen zwoegen
en daarom zal Nederland in de toekomst ook
aandeel moeten hebben in de groote productie,
die Europa zelfstandig maakt:
Uit de toepassing van de verschillende
maatregelen, welke de Duitsche Overheid ten
deze heeft getroffen, 'zal blijken, dat ook Ne
derland en de Nederlandsche arbeiders als
het ni^t anders kan: hun's ondanks da
zegen van den arbeid «-.uilen ondervinden.
Vele duizenden worden in staat gesteld
weer een vak te leeren, arbeidsvreugde ta
ondergaan en een bestaan te verwerven.
Andere duizendtallen die wél een vak ken
den maar geen arbeid hadden, „te oud" wa
ren, te veel moesten verdienen, of op andere
wijze uitgesloten werden," krijgen weer wérk.
Duizenden „onbekende werkloozen", die
weliswaar niet bij de Arbeidsbeurzen Inge
schreven stonden, maar niettemin geen bij
drage leverden tot instandhouding der ge
meenschap, zullen nuttige leden der samen
leving worden.
Duizendtallen jongeren leeren een vak en
verwerven daarmede waardeering voor den
arbeid.
Zij allen zullen, wanneer eenmaal de ethi
sche beteekenis van den arbeid tot hen door
gedrongen is, het oogenblik zegenen waarop
zij uit de impasse der werkloosheid zijn ge
haald en in staat werden gesteld hun plicht
jegens dc gemeenschap te doen.
De arbeid in Duitschland is zeer Ioonend,
de arbeidsvoorwaarden zijn beter dan in Ne
derland, omdat het Nationaal-Socialisme
over de rechten van den arbeider waakt en
er is arbeid in overvloed. Ook de arbéid van
hen, die de in Nederland vrijgekomen plaat
sen in gaan nemen, zal beter Ioonend zijn,
want het aantal werkuren wordt opgevoerd.
Onze Nederlandsche arbeiders ondergaan
de zegen van den arbeid; wij juichen dat van
harte toe.
Mannessende voornaamste getuige tegen de van Dijks, bekent
zich aan meineed te hebben schuldig gemaakt.
Vier jaren gevangenisstraf.
Aan het arrest van het Vredegerechtshof
is het volgende ontleend:
Het Hof overwoog ten aanzien van de
voor het Hof afgelegde getuigenverklarin
gen alsmede met betrekking tot de aan den
verdachte op te leggen straf het volgende:
Getuige, de luitenant-kolonel Mijsberg,
wiens belang uiteraard in de hoogste mate
fiediend zou zijn geweest met de aanvanke-
ijke mededeeling van den verdachte in
dien zij waarheid bevatte dat getuige
Mijsberg, alvorens bevel te hebben gege
ven de gebroeders Van Dijk op den 12den
Mei 1940 te Dordrecht neer te schieten, tot
hen de vraag zou hebben gesteld, of zii zelf
geschoten hadden, waarop een der gebroe
ders Van Dijk bevestigend geantwoord zou
hebben, heeft voor het Hof verklaard, dat hij
Ïeen zoodanige of andere vraag tot de Van
lijks heeft gericht en evenmin eenig ge
zegde hunnerzijds heeft vernomen.
Ook de getuigen Sieverding en Büter, die
zich in de onmiddellijke nabijheid van den
luitenant-kolonel Mijsberg en de gebroeders
Van Dijk te dien tijde bevonden, hebben
verklaard, dat zij rioch een vraag van den
eerste als vorenbedoeld, noch eenig ant
woord van de* gebroeders Van Dijk hebben
gehoord.
Voorts heeft verdachte de bekentenis af
gelegd, dat hij inderdaad in strijd met den
door hem voor het Vredegerechtshof in zijn
zitting van den 7den April 1942 af gelegden
eed om als getuige de geheelg waarheid en
niets dan de waarheid te zeggen, verklaard
heeft, dat de luitenant-kolonel Mijsberg aan
de gebroeders Van Dijk heeft gevraagd of
zij zelf geschoten hadden, en dat een van
hén daarop bevestigend antwoordde, ter
wijl hij thans verklaart, noch eenige vraag
als vorenbedoeld, noch eenig gezegde van
de gebroeders Van Dijk te hebben gehoord.
Verdachte heeft opgegeven deze, naar hU
voor het Hof thans bekent, meineedige ver
klaring te hebben afgelegd, omdat hü den
luitenant-kolonel Mijsberg, die als verdachte
wegens op de gebroeders Van Dijk geplecg-
den doodslag terecht stond, met deze ver
klaring meende te kunnen helpen aan be
straffing tc ontkomen.
Verder is uit de desbetreffende verklarin
gen van den getuige Rolandus Hagedoorn
en van verdachte komen vast te staan, dat
verdachte geenszins in een opwelling van
het oogenblik heeft gehandeld, maar reeds
lang voor de terechtzitting, waarin hij be
doelde meineedige verklaring aflegde, het
voornemen daartoe had opgevat en daarbij
heeft volhard, ondanks de omstandigheid,
dat mr. Rolandus Hagedoorn, die destijds
als verdediger van den luitenant-kolonel
Mijsberg optrad en aan wien verdachte te
vergeefs getracht heeft zich op tc dringen
tot het plegen van overleg, hem schriftelijk
had aangemaand om zijn gctuige-verklariug
geheel overeenkomstig de waarheid af tc
leggen.
Is het afleggen van een meineedige ver
klaring ter terechtzitting op zichzelf en in
het algemeen reeds als een ernstig vergrijp
te beschouwen, de omstandigheden, waar
onder de verdachte heeft gehandeld, stem
pelen zijn gedrag tot misdadig in zeer bij
zondere mate, voorzoover hü zich zelfs niet
heeft ontzien, tegen beter weten in een ver
klaring af te leggen, waardoor de eer en de
nagedachtenis van de onschuldig ter dood
gebrachte gebroeders Van Dijk werd aan
getast. als waren zij inderdaad aan lands-
verralderlijke handelingen schuldig geweest.
Verdachte, die wist, dat de gebroeders
Van Dijk, althans een hunner, tot de natio-
naal-socialistische beweging in Nederland
behoorden, heeft daarin alleen reeds ge
noegzame aanleiding gevonden'om aan hun
eer en ongerepte nagedachtenis geenerlci
waarde toe te kennen, zoo zeer zelfs, dat hij
als gereformeerd christen het afleggen van
een meineedige verklaring ten nadeele de
zer onschuldige slachtoffers van den haat
van verdwaasde politieke tegenstanders
klaarblijkelijk met zijn geweten overeen
heeft kunnen brengen.
Tegenover deze houding en de daaruit
sprekende verdorven en verachtelijke ge
zindheid van verdachte, welke een gevaar
is voor de ontwikkeling der Nederlandsche
volksgemeenschap, ziet het Hof geen grond
tot verontschuldiging cn kan sléchts in aan
merking nemen, dat verdachte ten slotte
het door hem gepleegde misdrijf heeft be
kend. welke laatste omstandigheid hem
naar het oordeel van het HoNde hoogste
bij de wet toegelaten straf kan doen ont
gaan.
Verdachte werd veroordeeld tot een ge
vangenisstraf voor den tijd van vier jaren.
Weer een Turksch schip
getorpedeerd.
Op het Turksche motorschip Safat is in den
ochtend van 23 Mei op een afstand van 1800
meter van de Bulgaarschc kust, bij Zarevo,
door een Sovjet-duikboot een drietal torpe
do's afgevuurd. Het laatste schot trof doel en
bracht het schip tot zinken. Negen leden der
bemanning konden zich in veiligheid bren
gen op de nabijzijnde kust.
Het Turksche bf.ad Ocloes meldt, dat de
Turksche ambassadeur ta Moskou, Aktay. die
wegens zijn gezondheidstoestand met verlof
was gegaan, onmiddellijk na zijn kuur naar
Moskou zal terugkeeren.
