STADSNIEUWS
f 5.850.000.000
Rennen achter een kunsthaas een attractie.
ons blad van
HONDEN
Gebr. VEENINGA
DE RUYTER-TENTOONSTELLINC.
Gewestelijk Arbeidsbureau
wordt verplaatst.
Naar Kleine Houtweg 18.
In den loop van deze week betrekt het
Gewestelijk Arbeidsbureau zijn nieuw gebouw
aan den Kleine Houtweg 18, waar vroeger het
Weeshuis der Doopsgezinden gevestigd was.
De directeur van het Gewestelijk Arbeids
bureau verzoekt ons bekend te willen ma
ken. dat de bemiddelingswerkzaamheden niet
onderbroken zullen worden. Zoowel werkge-
ers als werknemers kunnen zich ook tij
dens de verhuizing tot het Arbeidsbureau
wenden.
De overplaatsing zal eenige dagen vorderen,
omdat de diverse afdeelingen geleidelijk naar
nieuwe gebouw zullen worden overge
bracht.
Het zal natuurlijk kunnen voorkomen, dat
men, tijdens de verhuizing, een vergeefsche
reis naar één der gebouwen maakt. Vanwege
het-Gewestelijk Arbeidsbureau zal echter ge
tracht worden het overbrengen der afdee
lingen in den kortst mogelijken tijd te doen
plaatsvinden en de werkzaamheden van den
dienst met zoo weinig mogelijk stagnatie voort
te zetten.
Op het oogenblik wordt de laatste hand ge
legd aan het nieuwe gebouw. Verhuizers zijn
aan het werk, om dè goederen uit Jiet ge
bouw van de Hoofmanstraat naar den Kleine
Houtweg te brengen en arbeiders zijn hier en
daar bezig de afdeelingen af te werken.
Buiten het gebouw ziet het er nog wat rom
melig uit, doch hierin zal spoedig verbetering
komen, en vóór 1 Juli zullen bezoekers en
wandelaars weer het gezicht krijgen op den
gevel. Aan den buitenkant is zoo goed als
geen wijziging gekomen. Natuurlijk is de steen,
waarop vermeld stond „Weeshuis der Doopsge
zinden" verdwenen en op een andere plaats
wordt de nieuwe bestemming medegedeeld.
Verder is de gevel opnieuw geschilderd en
maakt een frisschen indruk.
Het ruime gebouw, dat vele jaren voldeed
aan behoorlijke eischen van huisvesting, is
over het algemeen intact gebleven. Alle
kamers moesten echter veranderd worden en
thans zijn op de verschillende verdiepingen
mooie kantoorruimten gekomen. Het is de
bedoeling, dat het publiek zooveel mogelijk
op den beganen grond blijft, waar verschil
lende afdeelingen zijn ondergebracht.
Nu het gebouw een andere bestemming
heeft gekregen, voldoet het weer aan ancïere
eischen en verwacht mag worden, dat de amb
tenaren in de nieuwe omgeving prettig zullen
werken en veel zullen doen. om werkzoeken
den ter wille te zijn in deze. tijden.
JUBILEUM S. KEESMAN.
Gisteren was het een kwart eeuw ge
leden, dat de heer S. Keesman, conducteur
bij de N. Z. H. T. M., bij deze maatschappij
in dienst trad. De jubilaris werd gister
middag namens de directtie gelukge-
wenscht door ir. B. Nugteren, waarnemend
chef van den vervoerdienst en de heer
C. M. Gieske, chef v>an den uitvoerenden
dienst, die het gebruikelijke geschenk in
enveloppe aanboden. Ook van het jubi
leumsfonds van het personeel ontving de
jubilaris een geschenk.
BAKKERSLEERLING STAL BROOD EN
MEELZAKKEN.
In een bakkerij te Heemstede verdwenen
den laatste ntijd voortdurend brooden en
meelzakken. Bij onderzoek bleek, dat -een
achttienjarige bakkersleerling de laatste
vijf maanden voortdurend brooden en
meelzakken wegnam. De zakken verkocht
hij tegen een flinken prijs. Er is tegen den
jongeman proces-verbaal opgemaakt.
BEëEDIGLNG,
Door de Haarlemsche rechtbank zijn
gisteren beëedigd rrfr. J. van Nes als kan
tonrechter te Zaandam en mr. W. de Ko
ning als waarnemend griffier bij de recht
bank te Haarlem.
VOORSTELLING VAN ..MADAME SANS
GêNE".
Het Gemeentelijk Theaterbedrijf Amster
dam. afdeeling Tooneel, intendant Cor van
der Lugt Melsert, is door bijzondere omstan-
dighederi in de gelegenheid om in den Stads
schouwburg te Haarlem een opvoering te
geven van „Madame Sans Géne", van Vic-
torien Sardou en Emile Moreau, op Woensdag
24 Juni.
ONutRLINOE m
Vmmsmf
W ttRtfxntna MiifinHiPMiV
Totaal is thans bij de Maat
schappij verzekerd voor
als volgt over de afdeelingen
verdeeld: Afd. A: 3.990.000.000;
Afd. B: 1.070.000.000; Afd. C:
ƒ180.000.000; Afd. D: .f3!5.000.000
Afd. E: 181.000.000; Afd. G:
14.000.000. Half j aarlij ksche
schaderegel. Afd. I: 100.000^)00.
Driemaandel. schaderegeling.
Voegt ook Uw belang bij het
groote geheel en neemt deel in
de steeds groeiende risico
spreiding
Vraagt inlichtingen aan Uw
ASSURANTIE-BEZORGER
Een volk wordt geboren op het land en
sterft uit in de steden.
Het boerendcSn Is de eeuwige bloedbron
van ons- volk.
De boer bewerkt onzen bodem en zorgt
voor onze voedselvoorziening.
Door den boer zijn wij verbonden met
ons bloed en met onzen bodem.
Strijdt mede voor bloed en bodem.
Treedt in de rijen der Nederlandsche
s. s.
JUBILEUM V. F. J. KIMMAN.
Op Vrijdag 26 Juni zal het 25 jaar ge
leden zijn, dat de Ijeer V. F. J. Kimman
als directeur verbonden werd aan de N.V.
Gebr. Ji. en F. Kimman. Bij de oprichting
aer N.V. in 1917 werd hij met wijlen zijn
neef, den heer E. M. F. Kimman tot di
recteur benoemd; na diens uittreden in
1918 vormde hij eerst met zijn vader, wij
len den heer H. N. Kimman de directie dér
vennootschap, en later met zijn broer, wij
len den heer E. E. IVT. Kimman.
ORGELBESPELING.
Orgelbespeling in de Groote- of St.
Bavo Kerk te Haarlem op Donderdag 18
Juni 1942, des namiddags van 34 uur
door den stadsorganist George Robert.
Programma:
Fantasie d kl. t.
2. Fuga g kl. t.
3. Concert Bes gr. t.
Andante maestoso-
Allegro
Adagio
Allegro, ma non presto
4. a. Benedictus r
b. Musette (en rondeau) J. Ph. Rameau
5. Prière Jos. Jongen
6. Pièce héroïque C. Franck
J. P. Sweelinck
J. S. Bach
G. E. Handel
F. Couperin
H.O.V.-ZOMERCONCERT.
Het concert, dat morgen, Donderdag door
de H.O.V. onder leiding van Marinus Adam
wordt gegeven, is vóór de pauze geheel aan
muziek van Mozart gewijd. Het concert wordt
geopend met vier deelen uit de Haffner Sere
nade. De vioolsoli in deze compositie worden
door Gijs Beths gespeeld. Het tweede nummer
van het programma is het pianoconcert in D.
gr. terts No. 16 K.V. 451. De soliste is Maria
Stroo. Na de pauze wordt de vierde Symphonie
van Jan van Gilse uitgevoerd.
FAILLISSEMENTEN.
De Haarlemsche Rechtbank heeft gisteren geen
faillissementen uitgesproken.
Wegens gebrek aan actief werd opgeheven het
faillissement van: J. p. M. Willems, destijds
wonende te Bennebroek, thans te Bosch en
Duin, gemeente Zeist.
Curatrice Mevr. Mr. E. A. J. Scheltema—Con-
radi te Haarlem.
Door het verbindend worden der Uitdeelings-
lijst is geëindigd het faillissement van D. Baarda,
meubelhandelaar, wonende te Zaandam;
Curator Mr. K. van Giffen te Haarlem.
Radio-reportage van de plechtigheid.
De persdienst van de N.S.B. meldt:
Van de beëediging van drieduizend fpnc-
tïonnarissen der N.S.B. op den Leider, wélke
op Zaterdagmiddag a.s. te Utrecht zal plaats
hebben, wordt per radio een uitvoerige re
portage gegeven.
De uitzending hiervan wordt door den
zender Hilversum 2 van 18.50 tot 19.10 ge
bracht.
De reportage wordt omlijst door marsch-
muziek. uit te voeren door de W.A.-kapel
van den Heerban Amsterdam, onder leiding
van kompaan C. A. Schoemaker.
BEëEDlGING VAN FUNCTIONARISSEN
DER N.S.B. OP 20 JUNI A.S.
's GRAVENHAGE, 16 Juni. Allen
werkgevers wordt verzocht ide leden van
hun personeel, die de beëediging willen bij
wonen, zoo veel mogelijk op Zaterdag 20
Juni a.s. vrij te geven.
Verwacht wordt, dat de leden der N.S.B..
zonder uitzondering, aan dit verzoek gevolg
zullen geven.
VIJFTIG JAAR GETROUWD.
Op 29 Juni zal het vijftig jaar geleden
zijn. dat de heer W. J. (Korte met mej. W.
Felder in het huwelijk trad. D.e heer Korte
is voor talrijke zang- en tooneelmirmende
Haarlemmers een goede bekende, want hij
is ruim dertig jaren secretaris geweest van
de tooneelvereeniging „Jacob van Lennep"
en hij is thans nog secretaris van de Lie
dertafel „Haarlems Zpnggenot", een functie,
die hij bijna een halve eeuw heeft bekleed.
De heer en mevrouw Korte.genieten beiden
nog een goede gezondheid. Zij wonen
Zijlstraat 32 rood, waar zij op den dag van
him gouden bruiloft zonder twijfel zeer veel
belangstelling zullen ondervinden.
Verduisteren van 22.04 tot 5.17 u.
18 JUNI zon op 5.17, onder 22.05 uur
maan op
9.47, onder 0.12 uur.
Vertnek sportbeoefenaars naar
het buitenland.
Een van de problemen voor de Nederlandsche
sportwereld wordt langzamerhand het verdwij
nen van leden naar het buitenland. Het aantal
Nederlanders dat in Duitschland. Frankrijk en
het oosten werkt, is reeds zeer groot en met den
dag verdwijnen meer jonge menschen uit het
lage landje aan de zee. Ongetwijfeld kunnen zij
beter in het buitenland productief werk verrich
ten, dan in eigen huis met de armen over eikan
der te zitten.
Voor de sportvereenigingen in Nederland !s
ditfechter dikwijls onprettig. Vele goede en voor
aanstaande sportmenschen hebben afscheid moe
ten nemen: voetballers, afhleten, handballers,
wielrenners en wat dies-meer zij vooral de
aanhangers van de volkssporten zijn voorloo-
pig uit de rijen van de actieven verdwenen.
Gelukkig heeft de cultureele leider van het Ned.
Arbeidsfront in Duitschland de heer J. H. A.
Mysberg te Berlijn, gedaan weten te krijgen, dat
de in Duitschland werkende Nederlanders lid
kunnen worden van Duitsche sportclubs, doch
hiremede zijn de moeilijkheden voor Nederland
niet opgelost. Gelukkig blijven zij echter over
komelijk, doch het ls al voorgekomen dat een
vereeniging een of meer elftallen uit een compe
titieverband heeft moeten terugtrekken wegens
vertrek van leden. Behoeft dit een probleem te
worden?
De vraag is een antwoord waard en het buiten
land kan hierbij als voorbeeld strekken, want in
veel sterkere mate dan in Nederland hebben b.v.
de Duitsche sportvereenigingen hun leden moe
ten missen ter wille van de weermacht, ja zelfs
in veel grooteren omvang dan b.v. In den tijd van
de mobilisatie in ons land.
In de eerste plaats ls er onder de achterblij
vende bevolking - nog steeds zoo-n groot aantal
mannen en vrouwen, dat ?lch niet actief met
sport bezighoudt, dat hier een terrein ligt dat
in Nederland minstens zooveel leden opjevert als
er thans naar het buitenland'vertrokken zijn. De
propaganda zal dan ook nog beter ter hand ge
nomen moeten worden. Vooral de jeugd'dient
meer ingeschakeld te worden. Men heeft wat dit
betreft een nog veel grootere taak dan de Duit
sche vereenigingen, want In het derde rijk
houdt de Hitlerjugend en de Bund Deutsche!-
Maedel al meer dan 90 procent van alle jongens
en meisjes bezig.
Hiernaast strekt de Duitsche opwekking de
anderen opnieuw tot actieve sport te bewegen
ten voorbeeld. De Duitsche sportclubs hebben
een beroep gedaan op de velen die zich al vete
raan meenden té kunnen noemen en in verschei
dene takken van sport, in sterke mate bij het
turnen, is hun terugkeer een succes gebleken
Talrijke, aan het front staande, sportleeraren
heeft men reeds kunnen vervangen en hierdoor
mankeert het de jeugd niet aan goede opleiding.
Duitschland heeft bewezen dat het sportwezen
door kan gaan, alsof het vredestijd is. welnu,
indien dit in het derde rijk mogelijk blijkt, dan
moet ook Nederland in staat zijn uit deze moei
lijkheden te komen.
Ook in de Fransche sportwereld mist men dui
zenden jongemannen, die nog altijd als krijgs
gevangenen in Duitschland werken en tevens
hen, die vrijwillig in het derde rijk zijn gaan
De eed van trouw aan Mussert. DE DISTRIBUTIEBONNEN
Artikel Bon
Aardupj). 31A
Aitrdupp. 31B
Bloem (geb. 317
brood) t/m 32 0
Boter- 31
Boter (mnrg.) 31
Brundstoi'f. 1)1 t/m
05 BV
Brandstoff. 02KF
Brood
Brood
Chocolade
Cigarillos
>rt
31A
31B
31. 33
36, 37
331
Jam 323
Kaas 322' t/m 3 2 0
Koffiesurr. 328
Maïzena (verin.) 332
Mnrg. (bot.) 31
Melk 31 t/ra 34A
Melk 31 t/m 34B
Petroleum 01
Peulvr.330. 333. 334
Rijst 4-25, 4-26
Scheerzeep
Sigaretten
Slgarettep
Sigaren
Shioa&upp.
Sul ken
Suiker
Tabak
Toiletzeep
Vermicelli (maï
zena) 532
Vet (bot.) 31
VJcesch 31A
Vleeseh 31B
Zeep G, H. I, J. K
Zeep 211, 228, 272
Zeep, 293, 300
36, 37
08
36. 37
4-19
32. 33. 34
327
36, 37
Kaart Hoevcclh
Aard. l'/t kg- 20 Jus
Aard. */z kg. 20 Jut
Algcm. 100 gr. 11 Ju)
Boter 125 gr. 24 Ju:
Vet 12 5 gr. 24 Jus
Brapd. 1 eenh. 31 Dsi
Kookkrt. 1 eenh.
3 0 Apr.
"400 gr. 20 Jui
50'gr. 20 Ju:
100 gr. 11 Ju;
10 st. 20 Ju-
250 gr. 11 Ju;
500 gr. 11 Jui
100 gr. 11 Jaj
250 gr. 11 Ju;
100 gr. 11 Ja;
125 gr. 2-'
3'/z L. 11 Ju;
ïVi L. 11 ju:
2L. 22 As;
250 gr. 11 Ju.
25 0 gr. 11 J-
Textiel (m) 50 gr. 31 Au;
Tabak 20 st. 20 Ju-,
Sigaret. 20 st. 20 Jaj
Tabak 5 st. 20 Ju;
Reserve 250 gr. 20 J«(
Versn. 100 gr. 11 Ju,
Algem. 1 kg. 11 Ju;
Tabak 25 gr. 20 Ju;
Toiletz. 75 gr. 30 Ju«
Algem. 250 gr. 11 Jui!
Vet 100 gr. 24 Jut.
Vleeseh 100 gr. 20 Jut
Vleeseh 2 5 gr. 20 Jtn
Zeep 90a450 gr. 30 Jut!
Alg. 90 a 450 gr. 30 Jut!
Alg. 9.0 a 450 gr. 30 Jut!
Brood
Brood
Versn.
Tabak
Algem.
Algem.
Algem.
Algem.
Algem.
Vet
Melk
Melk
Petr.
Algem.
Resefve
Meening van twee houders van renhondenkeixnels.
Zondag
Juni voornemens zijn,
de windhondenrennen
in het Heemsteedscbe
Sportpark bij te wonen,
zullen zich de vraag
stellen: „Is het rennen
achter een kunsthaas
voor een windhond ook
een attractie?" Voor
het beantwoorden hier
van hebben wij ons in
verbinding gesteld met
eigenaren van twee
bekende kennels van
renhonden.
„Ik fok reeds jaren
greyhounds voor de
rensport", vertelde de
heer j. Wortel van
de Kaasstadkennel te
Alkmaar". Daaraan zou
ik nooit begonnen zijn.
als ik niet overtuigd
was, dat de windhond
zich volledig achter de
kunsthaas kon uitle-
Het is een gebeur
tenis voor deze dieren
sprekend voor
beeld levert de weke-
lijksche training op de
mooie renbaan te Hei-
loo, waar lederen Zon
dagmorgen bijeengeko
men wordt. Des mor
gens om zeven uur is
het reeds een helsch
lawaai in de kennel, want de honden welen,
dat de kenneljongen hen straks komt halen voor
de wekelijksche oefening achter de kunsthaas,
Die begint om negen uur, en dan gaat de baas
per fiets naar Heiloo. De honden trekken aan de
lijnen, dat het een lieve lust is. Zij brengen hun
baas, zonder dat hij een trap op de pedalen
moet geven, naar de renbaan. Wie dat gezien
heeft, weet dat de renhond voor zijn genoegen
aar de renbaan gaat."
Komen uw fokproducten ook op de rennen
1 Heemstede uit?
„Waar snelle renhonden uitkomen, zijn Kaas-
Links: Op plechtige wijze is de oude Portugeesche burcht St. Georg aan het
Portugeesche Legioen overgedragen. Een overzicht van de aangetreden manschap
pen tijdens de rede van minister Duarte Pacheco. (Atlantic-Holland-Pax-Holl.-m)
Rechts: Een unicum in ons land. De gemeente Rijssen beschikt nog over een
Stadsbleek, waar de vrouwen tegen een kleine jaarlijksche vergoeding de wasch
kunnen spoelenden bleeken. (Hartgerink-Pax Holland-m)
arbeiden. Ook hier heeft men echter een oplos-
;ing gevonden. Laat de Nederlandsche sport
wereld er leerling uit trekken en bij vertrek van
clubgenooten niet met de handen over elkaar
gaan zitten, doch evenals in het buitenland blij
ven streven naar bloei en groei der sportgemeen-
schap.
KAATSEN
WEDSTRIJD TE AMERSFOORT."
De jaarlijksche bondswedstrijd voor de buiten-
afdeelingen, waaraan van elke vereeniging één
parutur van drie spelers kan deelnemen, zal dit
jaar worden gehouden in Amersfoort op Zon
dag 21 Juni a.s. Als hoofdprijs is verbonden
ie „Zilveren Zijlstra-Wandelbal", met voor
iet winnende partuur drie zilveren draagballe-
tjes. Het vorig jaar werd den wisselprijs door
.Frisia", Haarlem gewonnen met De Graaf. Hib-
na en Broersma. Dit jaar zullen Visser, Hibma
cn Broersma den Zilveren Bal voor ..Frisia" ver
dedigen. Verder dingen mee: Hilversum, Amster
dam. Koog a. d. Zaan, Den Haag, Utrecht,
Amersfoort en Zeist.
SPORT-ALLERLEI
Met ingang van den komenden winter zal ook
Hilversum een kunstijsbaan 'bezitten. Dé fraaie
400 meter lange stntelbaan, welke op hét-hoofd
terrein van hel Gemeentelijk sportpax-k in aan
leg is, zal door het aanbrengen van, een verhoog
den band aan weerszijden zoodanig worden aan
gelegd, dat deze bij lichte vorst kan worden
ondergespoten 'en als kunstijsbaan dienst kan
doen. Voorts zullen eenige nieuw aan te leggen
tennisbanen op dit sportpark zoodanig worden
ingericht, dat deze des winters voor ijshockey-
wedstrijden kunnen worden gebruikt.
CRICKET
Kleefstra 4000 runs.
Dinsdag deelden wij
mede, dat Sodder-
land zijn duizendste
'AsiÉFWÈKN wicket heeft geno-
men. Ook verdient
vermelding 't feit,
dat B. Kleefstra, de
aanvoerder van
1gjp|||9W Haarlem Zondag in
den wedstrijd tegen
HCC zijn vierdui-
yW? zendste run in de
eerste klas scoorde.
Ongeveer twintig
seizoenen neemt hij
deel aan 't eerste
elftal van Haarlem
en maakte dus ge
middeld twee hon-
(cliché archief H.C.) derd runs" per sei
zoen. Borrani van Hermes maakte in den
wedstrijd Excelsior—Hermes zijn duizendste
run in dc eerste klas.
Een actie op de renbaan tijdens -een wedstrijd met hindernis. 0)
den voorgrond „Berlios van de Kaasstad".
(cliché archief H. CJ
stad-gre^nhounds ook op het appèl. Ook in i>
omgeving van Haarlem is een Kaasstad-i
hond, n.l. Berlios van de Kaasstad van mevrouw
Verdegaal uit de Haarlemmermeer, die in 1MI
reserve-kampioen van Nederland was".
In Den Ha»;
Dc heer J. J. Wories uit Den Haag, fokker va»
de Belwin-kennel deelde .ons het volgende mede.
„Reeds vele Jaren importeerde ik uit Engelard
1 Duitschland greyhounds en daarmee fokte it
verscheidene beroemde honden, o.a. Flyin;
Aranka en Nora Bplwin die reeds een staat var
dienst in binnen- en buitenlahd achter den rvj
hebben. De liefcfe voor de mooie rensport heef.
mij indertijd aangemoedigd mij voor het" fokke:
van .windhonden te interesseeren. Ik ben et:
dierenvriend en weet. dat oefening op de ren
baan een heerlijk uurtje voor den windhond ls."
Bestaan er nog andere methoden voor tra>
ning. behalve op de renbaan?
„lederen mot gene weer j>i geen weer. gaa.n it
jongeng op stap met de greyhounds. Eerst wore:
een tocht gemaakt in een tempo van tien
twaalf kilometer en dan mogen de honden ir
bosch heerlijk uitrennen. Het prettigste is
blijft toch de oefening achter de kunsthaas 09
de renbaan, want daar kunnen zij hun krachtw
meten. Enkelen komen Zondag 28 Juni 4
Heemstede uit. o.a. de nog niet geslagen Fiyirf
Belwin, die het publiek ongetwijfeld zal verbi-
zen door zijn snelheid. De heer J. J.' Poortma
uit Monster is de eigenaar van dit fokproduf.
Ook nemen kleine elegante windhondjes met it
felheid van een foxterrier deel. Als zij achter it
kunsthaas loopen. ontwikkelen zij een snelhri
van meer dan 50 K.M. per uur", besloot de het:
Wones.
Trimmen, Plukken, Wasschen, Scheren
Kvnologische Inrichting „DE IJDELTUIT'
Jacobijnestr. 10-18 - Tel. 13265 - Haarlem
n. 13 a neen voor ue i\auio-v.v„„-'--
1 lijnverbinding met de studio
15—24.00 Gramoofonmuizek.
RADIOPROGRAMMA
DONDERDAG 18 JUNI 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
C.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek
7.00 Cft-amofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek
7.55 Gramofoonmuziek. 8.00 B. N .O. Nieuwsbe
richten. 8.15 Melodisten (opn.). en de- Hodlan,
accordeonduo (gr.pl.). 9.15 Voor de huisvrou*
9.20 Gevarieerd prqgramma (opn.). 10.30 Zar?
met pianobegeleiding. 11.00 Voor de kleuter
11.20 Pianovoordracht en gramofoonmuzlefc
11.57 Gramofoonmulzék. 12.00 Theo Uden Mi--
man en zijn dansorkest en gramofoonmuziet
12.40 Almanak. 12.45 B. N. O. Nieuws- en ecc-
nomlsche berichten. 13.00 Het Sylvestre Tr.:
-n gramofoonmuziek. 14.00 Hobo. piano en F*
Orgelconcert. 15.30 Voor de zieken. 16.00 Zot-
dag 17 van den Heitjglberschen Catechism^
lezing. 16.20 Gramofoonfuziek. 16.30 Arauw
mentsorkest en solist. 17.15 B. N. O. Nieuw*
economische- en beursberichten. 17.30 Gramf
foomuziek. 18 00 Sport en Lichamelijke Opyoe
ding. 18.30 Orkest Malando en solist. 18.45 B. N. 0.
Nieuwsberichten. 18.55 B. N. O, De wereldmet-
ning uit vreemde kranten. 19.05 Gramofoonmu
ziek. 19.15 Brucknercyclus door het Omroep-
Symphonie-Orkest. 21.00 Gramofoonmuziek. Ji<!
B. N. O. Nieuwsberichten. 22.00 Gramofoonmjj*
ziek. Vanaf 22.15 alleen voor de Radio-CentraW
die over een 1
schikken. 22.15-
HILVERSUM II. 301.5 M.
6,45—8.15 Zie Hilversum I. 8.15 Gramofoonmu
ziek. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmu
ziek. 10.40 Voor de vrouw. 11.00 Gramofoonmu
ziek. 11.20 Ensemble Francis Keth. 12.00 G*ra'?
van Krevelen en zijn orkest en solist. 12.45 B- b-
O. Nieuws-, en economische berichten. 13.00
Productieslag. 13.15 Omroeporkest. 13.45 Herden
king van René de Clercq. 14.00 Otto/Hendriks f
zijn orkest en pianosoli. 14.45 Gramofoonmuziej'
15.00 Voor de vrouw. 15.30 Orgelconcert. 16.00 Bef-
tus van Dinteren en zijn orkest. 16.45 Voor
Jeugd. 17.15 B. N. O. Nieuws- en economische-
en beursberichten. 17.30 Varia, gevarieerd P">-
gramma. 18.30 Aziatische havensteden, le»«
18.45 Gramoofonmuizek. 10.00 Hier W. A.
Gramofoonmuziek. 19.30 B. N. O. Nieuwsberich
ten. 19.40 B. N. O.: Wat Nederland schrijft.»*
Spiegel van den dag. 20.00 Omroeporkest en
listen. 21.00 Brandende kwesties, causerie. W'-
Orkest Malando en soliste (Als intermezzo: h«
Gordijn gaat open, reportageflitsen). 21.45 B.
O. Nieuwsberichten. 22.00 B. N. O.: Militair
zicht. 22.10 Avondwijding. 22.15—24.00 Zie W
versum I.
DE RADIO IN EEN LUCIFERSDOOSJE
De persdienst van den Nederlandschen oE-
roep meldt:
In de rubriek „Van heinde en verre klin®
het nieuws", welke hedenavond om 18.00 ou?
over den zender Hilversum I wordt uitgezoo*
den brengt de Ned. omroep o.m. een in'-*"
ressante reportage van het wonderlijke rad^*1
apparaat van 24 gram. dat de achttienjanS*
gymnasiast Hugó Pit uit Haarlem dezer dajö
in een lucifersdoosje construeerde.
Door den Secretaris-Generaal van het De
partement van Volksvoorlichting en Kunsten
zal op 19 Juni a.s. in het Rijksmuseum te Am
sterdam op plechtige wijze een. De Ruyterten-
toonstelling geopend worden.
De opening op dezen datum is geen toeval,
maar houdt verband met de herdenking van
een bijzondere gebeurtenis, die een hoogte
punt beteekent, niet alleen in de schitterende
loopbaan van De Ruyter als bevelhebber van
onze vloot, -maar tevens voor de geschiedenis
van Nederland als zeevarend volk en als
groote mogendheid.
Immers het is op 19 Juni a.s. precies 275
jaar geleden, dat de Nederlandsche vloot
onder de leiding van haar grooten admiraal
den beroemden tocht naar Chatham heeft
ondernomen cn deze in de geschiedenis unieke
prestatie tot een succesvol einde heeft ge
bracht.
Van deze gebeurtenis is het, dat een onzer
bekende historici terecht opmerkt: „Nooit is
de Nederlandsche Staat aan de wereld mach
tiger verschenen dan in den tocht naar
Chatham".
Wat was voor de Nederlandsche staatslieden,
die over 't algemeen ook in de tijden van onze
grootste machtsuitbreiding, een voorzichtige
politiek voerden, aanleiding om op eens over
te gaan tot een zoo agressieve oorlogshande
ling, die eenerzijds onze vloot aan groote risi
co's bloot stelde, anderzijds echter juist door
haar gedurfdheid en door haar voor den vij
and volkómen verrassend element in geval
van succes een buitengewoon sterken en
geslaagden zet op het politieke schaakbord
was?
In dit verband moeten wij ons den toestand
waarin de republiek bij het begin van het jaar
1667 verkeerde, rcaliseeren.
In 1665 was de tweede Engelsche oorlog
uitgebroken, toen Engeland het oogenblik gun
stig achtte om den lastigen en succesvollen
mededinger op zee definitief als maritieme
mogendheid uit te schakelen, hetgeen in den
eersten Engelschen oorlog nog niet gelukt was.
Het begin van den oorlog scheen deze hoop te
verwezenlijken, toen de Nederlandsche vloot
onder Van Wassenaar van Obdam bij Lowe
stoft een zware nederlaag leed. In het volgen
de jaar echter, toen De Ruyter de leiding der
vlobt in handen had, verbeterde de toestand
belangrijk. In den vierdaagschen zeeslag be
haalde hij een schitterende overwinning, die
de nederlaag van Lowestoff lyeer goed maakte.
Onder den Indruk'van deze gebeurtenissen
begon in Engeland langzamerhand de behoefte
naar beëindiging van den zoo weinig succes-
vollen oorlog te groeien.
Zoo kwamen de vredesonderhandelaars In
Breda bijeen, maar het bleek niet mogelijk om
tot overeenstemming te komen, want Engeland
wilde vasthouden aan de voor dat land zoo
voordeelige bepalingen van den vrede van
Westminster, die den eersten Engelschen oor
log beëindigd had. Maar na de successen, die
onze vloot onder De Ruyter in dezen tweeden
oorlog had weten te behalen, was de raad
pensionaris De Witt uit den aard der zaak niet
gegegen op deze basis vrede te sluiten.
Daarom trachtten -de Engelsche onderhan
delaars tijd te winnen, te meer aangezien de
positie van de republiek op internationaal ge
bied geleidelijk aan moeilijker begon te wor
den. daar de verhouding met Fïankrijk minder
goed werd. De gebeurtenissen, die 5 jaren la
ter, in het rampjaar 1672, werkelijkheid zou
den worden, wierpen hun schaduwen al voor
uit.
Onder deze omstandigheden was het duide
lijk dat De Witt een spoedig einde van dezen
oorlog wenschte en daarom een vrede moest
forceeren. Zoo rijpte bij hem het plan voo»
den tocht naar Chatham.
De Ruyter heeft met aarzeling de opdracht
voor deze expeditie aanvaard. Als strateeg
zag hij beter dan Johan de Witt de gevaren,
waaraan de vloot bij een zoo gewaagde onder-
Dt Httr 's Ckscotadi- tn Biscuitfabriek>n - Rotterdam
AGKNDA
WOENSDAG 17 JUNI.
Frans Hals TheateP„Verschroeide aarde".
2.30, 6 30 en 8.45 uur.
Palace: „Feest in de Jordaan". 2, 6.30 en
8.45 uur.
Luxor Theater: „Gevangene 317". 2.30,
0.-3O en 8.45 uur.
Remhrnndt Theater: '„Twee meisjes en
één man". 2 30. 6.30 en 8.45 uur.
Moviac: Doorloopende voorstelling.
DONDERDAG 18 JUNI.
Gein. Concertzaal: Zomerconcert H.O.V..
o.l.v Adam. Soliste Maria Stroo,
piano. 7.30 uur.
Groote Kerk: Orgelbespeling 34 uur.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstel
lingen.
Wn. Hoofdredacteur: J. V. Baudewyns. Haar
lem (Afw.). Plaatsvervangend Hoofdredacteur: F.
C. Dcrks. Haarlem. Chef van Dienst en Stad S. R
Kuiper. Haarlem. Sport cn stad: A. Ovcrmeer.
Heemstede. Buitenland: J. C. van der Laag.
Heemstede. Haagsch Redacteur: B. Korsten. Den
Hang Binnenland: J. A. S:cen Jr.. Zandvoort.
Nieuw:- en reportage voor Veis en en oaijevlng:
J. J. E. van Baarse], IJmuiden.
m één u oord: exquis
Foto Polygoon - Rijksmuseum - m.
neming bloot stond en de risico's die hij liep.
Maar nadat het bevel ontvangen was, heeft hij
de leiding in handen genomen en de onder
neming met de meesterschap, die stoutmoe
digheid met voorzichtigheid paarde, en die al
leen hém eigen was, uitgevoerd.
In "het diepste geheim werd een machtige
vloot van 80 oorlogschepen en 20 branders
met 3300 kanonnen en 18.500 matrozen en sol
daten verzameld.
Op 17 Juni verscheen de vloot voor de
Theemsmonding, die zij volledig afsloot, zoo
dat van zee-uit geen Engelsch schip meer naar
de bedreigde hoofdstad kon doordringen.
Daarop gaf De Ruyter op 19 Juni aan vice-
admiraal Van Ghent het bevel met zijn lich
tere schepen de Medwayrivieh op té varen.
Daar immers bevond zich de veilige oorlogs
haven, waar de grootste Engelsche oorlogs
schepen een naar Engelsche meening volko
men veilige schuilplaats hadden.
Men moet zich wel realiseeren, welk een
gedurfde onderneming het was om met een
vloot op een betrekkelijk smalle rivier het
land van den vijand binnen te dringen, terwijl
de Engelsche landmacht aan de oevers daar
van verzameld werd.
Van Ghent en zijn mannen hebben met bui
tengewone dapperheid en stoutmoedigheid hun
opdracht ten uitvoer gebracht. Want de toe
gang tot de Medway was met alle middelen,
die de toenmalige krijgswetenschap kende,
verdedigd. Het fort Sheerness beheerschte
met zijn kanonnen den ingang die bovendien
door zware kettingen was afgesloten. Met volle
overgave, die voortkwam uit den diepen haat,
dien de Nederlanders tegen hun aartsvijand
voelden, gingen zij tot den aanval over. Troe
pen gingen bjj Sheerness aan land, bestorm
den het fort en vernielden het. De ketting,
die de riviermonding afsloot, werd stuk ge
zeild, tevergeefs trachtten de Engelschen door
een deel van hun eigen schepen te laten
zinken aan de Hollanders den verderen toe
gang te beletten.
Recht gaan deze op hun doel af, hooger de
rivier op, waarheen de groote Engelsche oor
logsschepen zich teruggetrokken hebben, om
aan de opdringende Hollanders te ontkomen.
Terwijl de strijd zijn hoogtepunt nadert, komt
De Ruyter zelf aan en neemt de leiding in
Kanden. Zelf springt hij in een sloep, om zijn
mannen aan te sporen.
Brandend verzinken de Engelsche schepen
in het water; zes groote oorlogsschepen wer
den vernield, terwijl de Engelschen zelf 12
van hun eigen schepen tot zinken brengen.
De 2 grootste schepen, het admiraalsschip
Royal Charles" (Zie bijgaande afbeelding) en
de „Unity" ontsnapten aan dit lot, echter om
als buit in triomf naar Nederland te worden
gebracht. Als een blijvende herinnering aan
dit trotsche feit bewaart het Rijksmuseum een
groot stuk houtsnijwerk met het wapen van
Engeland, een deel van den spiegel van de
„Royal Charles".
De geheele onderneming, die onder den
naam „De tocht naaf Chatham" in de ge
schiedenis bekend is, heeft acht dagen ge
duurd: een week, waarin de Engelsche hoofd
stad in paniekstemming verkeerde en met de
bezetting van Londen door de Nederlanders
ernstig rekening hield.
Het succes was groot genoeg en hij wenschte
dit niet door een nog riskanter actie in ge
vaar te brengen; de indruk in Engeland was
zoodanig, dat de onderhandelaars in Breda
opdracht ontvingen vrede te sluiten.
Dat het vredesverdrag van Breda niet zoo
gunstig was als men van het voor ons zoo
succesvolle verloop van den oorlog zou ver
wachten, lag '«an de toen reeds dreigende
houding van Frankrijk. Dat noodzaakte De
Witt tot een spoedigen vrede. Tegenover be
langrijke handels-voordeelen%n de erkenning
van ons bezit in Suriname, ging onze neder
zetting in Noord-Amerika, Nieuw-Amsterdam
(het tegenwoordige New York) verloren.
Tegen de dreigende alliantie van Frankrijk
en Engeland was Nederland allpen niet sterk
genoeg om de vruchten van de overwinningen,
die het genie van De Ruyter bevochten had,
te plukken.
De aangewezen bondgenoot van Nederland
in dezer\ strijd, het Duitsche Rijk, was door
een dertigjarigen oorlog zoo verzwakt en ver
deeld, dat het niet in staat was zijn invloed
ten voordeele van ons land te laten gelden.
DE STRIJD GAAT VOORT
Na Kertsj en Charkow gaat de strijd in
het Oosten voort. Nieuwe plannen worden
gemaakt en nieuwe operaties staante
wachten.
Een nieuwe strijd zal weldra weer begin
nen en wederom zullen moedige mannen,
die ginds in het Oosten het bolsjewis
tische gevaar den kop indrukken, het
slachtoffer worden van hun plicht.
Geweldige aantallen gevangenen, waar
onder vele gewonden, zullen hulp noodig
hebben. Wanneer U aan dit alles denkt,
denk dan ook asm de Nederlandsdhe am
bulance. de Nederlandsche hulpexpeditie
in het Oosten, die tot taak heeft het leed
van gewonden te verzachten. En denk dan
ook aan het gironummer van deze ambu
lance. Pak uw giroboek en maak een
bijdrage over op girorekening 87600. Ne
derlandsche Ambulance, Komnginnegracht
22 te 's Gravenhage.
„Wie ben ik?"
„Jij bentjij benthet Heertje van
De Heer! En wat heb je voor lekkers
meegebracht
„Vertel me eerst eens: bewaar jij altijd
trouw je snoepkaart voor De Heer's
Bonbons
„Ikke wel! Mijn snoepbon is uitsluitend
'n De Heer's bónbonbèn - en niet anders!"
