Haarlemsche Courant
Duitschers 3 k.m. van Sebastopols haveningang
Engelschen ontruimen El Adem en
Sidi Rezegh.
CHURCHILL TE WASHINGTON
287e Jaargang No. 142 x x
Abonnement p. week 0,26, p. maand 1,15, p. kwartaal J.O,
franco p. post 3,73, losse nummers G cent. Advertentlën 3—is*
B.m. 3,— elke m.ra. meer 20 cent. Reclames dubbele prUs.
Adrertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Iditl' 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m
pltg.: Grafische Bedrijven Damlate.
Vrijdag 19 Juni 1942
Wnd. Hoofdredacteur: J. V. BAUDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Hólland
Verschijnt dagelijks bt halve op Zon- en feestdagen.
Kennemer Editie
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 03, Bijkantoor: Soenda-
pleln 37. Tel: Directie 13002, Hoofdredactie 15054, Redactie 1060«,
Administratie 10724, 14025, Soendapleln 12230. Postgiro 134S5A.
Directie PH. A. MEES - P. W. PEEREBOOM. i
Bureau IJmulden: Kennemerlaaa 102, Telefoon S437. 1
In lievige gevechten van man tegen man is het modernste en
sterkste fort Maxim Gorki genomen. Ook in het Zuiden van
den verdedigingsgordel terreinwinst voor de Duitschers en
Roemenen. In N.-Afrika trekt een deel van het Britsche leger
op Tobroek terug, het andere vlucht naar Bardia.
In 13 dagen 307 Britsche
vliegtuigen in N. Afrika
vernietigd.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In den strüd om Sebastopol hebben
jfdeelingen infanterie in hevige gevechten
van man tegen man de voornaamste bol
werken in het Noordelijk deel van het
mraar versterkte vestingstelsel, waaTonder
de stelling Maxim Gorki, het modernste
tn sterkste fort van de gehecle vesting,
itormenderhand veroverd.
Daarmede werd de aanval in dezen
frontsector vooruitgeschoven tot op drie
kilometer van den haveningang der vesting.
Aan het Zuidelijke front van de vesting
nerden de bolsjewieken ondanks hard-
tekkigen tegenstand door Duitsche en
Roemeensche troepen uit belangrijke hoog-
jelegen stellingen verdreven.
In het havengebied werden opsiagplaat-
ien van materiaal cn voertuigen voor den
«nvoer van den vijand door luchtaanval
len vernietigd.
In den centralen sector van het
;0ostelijk front werd de strijd tegen ver
spreide vijandelijke troepen in het achter-
waartsche frontgebied voortgezet.
Aan het front van de Wolchof mis
lukten ook Woensdag hevige vijandelijke
aanvallen. In de hwen van Moer-
mansk bestreden •hikbommenwerpers
vijandelijke schepen voor den aanvoer. Ja
gers, die de duikbomménwerpers escor
teerden, schoten hierbij elf vijandelijke
Jachtvliegtuigen neer.
Noord-Afrika.
In Noord-Afrika is het Britsche
achtste leger in twee deelen uiteengedre
ven. Een deel heeft zich teruggetrokken
naar Tobroek, Sterke Duitsche en Italiaan-
sche pantserformaties zetten de in de rich
ting Bardia vluchtende vijandelijke strijd
krachten achterna.
In het Zuidelijke voorterrein van de ves
ting Tobroek werden Britsche steunpunten
en eenige woestijnforten ingenomen. For
maties der Duitsche en Italiaansche lucht
macht berokkenen den terugtrekkenden
Britschen colonnes zware verliezen aan
menschen en materiaal.
Aan de vernietiging van het Britsche
konvooi 'in het Oostelijk bekken van dé
Middellandse he Zee heeft een
Duitsche flottielje motortorpedbbooten on
der bevel van haar flottieljechef, den lui
tenant ter zee eerste klasse Kemnade, deel
genomen. De flottielje torpedeerde twee
Britsche kruisers, waarvan één kruiser
door twee torpedo's geti-offen werd en
waarschijnlijk gezonken is. Reeds bij vroe
gere ondernemingen voor de kust van Libië
Drachten de Duitsche motortorpedobooten
een torpedojager, een escortevaartuig, een
duikbootjager en 15.000 brt. scheepsruimte
voor de ravitailleering tot zinken.
De Atlantische Oceaan.
Op den Atlantischen Oceaan
vielen Duitsche duikbooten, zooals in een
lextrabericht is' bekend gemaakt, krachtig
beschermde konvooien aan en brachten
zeven schepen met een gezamenlijken in
houd van 34.000 brt. tot zinken. Een ander
schip werd door torpedotreffers zwaar be
schadigd. Voorts werden in de Caraibische
Zee ondanks sterke Amerikaansche af
weer 12 schepen met een gezamenlijken
inhoud van 75.000 brt. vernietigd. Daar
mede verloor de vijandelijke koopvaardij-
tcheepsruimte weer 19 schepen met een
gezamenlijken inhoud van 109.000 brt.
In de wateren om Engeland bracht
de luchtmacht in den afgeloopen nacht
twee schepen met een gezamenlijken in
houd van 5.000 brt. tot zinken. Drie an-
Moordenaars van Heydrich
gevonden.
Doodgeschoten bij hun arrestatie.
Officieel wordt medegedeeld:
De moordenaars van den plaatsvervan-
icnden Rijksprotector S.S.-Obergruppen-
tührer en generaal der politie. Heydrich,
>ijn in de ochtenduren van den 18en Juni
u een uitgebreid onderzoek door de staats
politie te Praag, in een kerk aldaar, waar
«IJ geruimen tüd een schuilplaats hadden
levonden. opgespoord en bij de arrestatie
doodgeschoten. Tevens is het daarbij ge
hikt hun naaste medeplichtigen onschadelijk
te maken. Alle betrokkenen zijn Tsjechen,
dlc door Britsche vliegtuigen tot de uitvoe
ring van den aanslag in het protectoraat zijn
«fgezet.
Gunstige oogstvooruitzichten
voor Europa.
De A.N.P.-correspondent meldt: de
tpogstvooruitzichten in alle Europeesche
landen, zijn volgens de te Berlijn bin
nengekomen berichten over het alge
meen gunstig.
CüBAANSCHE KABINET AFGETREDEN.
be zender Boston meldde gisteravond, dat
wlgens berichten uit Havanna het Cubaan
se kabinet was afgetreden. Dit is inmiddels
bevestigd.
Uit berichten van den laatsten tijd was
lebleken, dat de politieke toestand in Cuba
illesbehalve stabiel was. Begin Mei kwam
bet tot een botsing tusschen communisten
,n aanhangers van oud-president Grau,
•aarbij 10 personen zwaar gewond en meer
d>n 300 gearresteerd werden. Eind Mei deed
tjeh in den Senaat een pijnlijk incident voor
Tijdens de debatten over de duurte werden
"n de galerij vlugschriften in de zaal ge
worpen, waarin tegen de lage loonen gepro
testeerd werd Tot ieders groote verwonde-
hng bleken dc ordeverstoorders gewapende
ïolitie-agenten tn burger te zijn.
dere vrachtschepen werden door bomtref-
fers beschadigd.
De Britsche luchtmacht verloor in
den tijd van 3 tot 16 Juni 307 vlieg
tuigen waarvan 137 boven de Middel-
landsche Zee en in Noord-Afrika. In
hetzelfde tijdvak gingen in den strijd
tegen Groot-Briftannië 71 eigen vlieg-
tufgen'Nverloren.
Bij den strijd voor Sebastopol hebben
zich de compagniechefs in een regiment
infanterie, eerste luitenant Schirner en
luitenant Pörschmann door bijzondere
dapperheid onderscheiden. De eerste lui
tenant Marseille schoot in Noord-Afrika
binnen 24 uur tijds tien vijandelijke vlieg
tuigen neer, en verhoogde daarmede het
aantal zijner overwinningen in de lucht tot
101. De duikbooten onder bevel van de
luitenants ter zee eerste klasse Mohr, Topp,
Witte en Van Rosenstiel en van den luite
nant ter zee tweede klasse Ites hebben zich
bij de bestrijding van de vijandelijke ravi-
tailleeringscheepvaart bijzonder onder
scheiden.
Luitenant Strelow, flugzeugfünrer in 'n
jachteskader, die onderscheiden is met
het Eikenloof van het Ridderkruis bij het
IJzeren Kruis, is van een vlucht naar den
vijand niet teruggekeerd. Als overwin
naar in 68 luchtgevechten behoxrde deze
pas 20 jaar oude dappere officier tot de
meest op den voorgrond tredende jacht-
vliegers.
Nuttelooze actie van Britsche
vliegers boven Duinkerken.
Fransche vrijwilligers naar het Oosten.
Dinsdagmiddag vlogen twee Britsche
Spitfires op geringe, hoogte boven het
kustgebied bij Duinkerken, waar zij de
Duitsche verdedigingslinie aanvielen met
de boordwapens. Door het samengebun
delde vuur van mitrailleurs en geweren
der infanterie gehinderd, beschoot een van
de vliegtuigen een voorbijrijdenden Fran-
schen trein, waardoor passagiers werdeft
gewond. Hierbij werd het vliegtuig door
het kruisvuur van twee mitrailleurs der
infanterie getroffen, waarna het neer
stortte. De piloot kwam hierbij om het le
ven. Het tweede Britsche vliegtuig ver
dween.
Vijfhonderd vrijwilligers voor den strijd
tegen het bolsjewisme zullen tezamen met
de 500 verlofgangers van het legioen uit
Versailles vertrekken naar het Oostelijk
front.
Adolf Hühnlein overleden.
De Koj-psführer van het Nat, Socialisti
sche Kraftfahrkorps, Reichsleiter Adolf
Hühnlein, is Donderdagochtend na een
langdurige ziekte te München overleden
De in München overleden generaal ma
joor Adolf Hühnlein, Rijksleider der N.S.
D.A.P. en leider van het N.S.K.K., is een
der oudste strijdgenooten van den Führer.
Hij werd in 1881 in Neustadtlein in Ober-
franken geboren en streed in den vorigen
wereldoorlog o.m. als compagniescomman
dant, als eerste officier van den generalen
staf van een divisie en als lid van een al
gemeen commando. Hij nam' deel aan de
onderdrukking van den communjstenop-
stand in het Ruhi"gebied na den oorlog, was
officier van den generalen staf bij generaal
Ritter von Epp in het leger van 100.000
man en nam in 1923 ontslag uit den dienst
om zich aan te sluiten bij den Führer. In
verband met den historischen negenden
November 1923 werd hij veroordeeld tot 6
maanden arrest. In 1930 werd hij belast
met den opbouw van den motordienst der
S.A., in 1937 kreeg hij den rang van gene
raal majoor. Hij heeft zich in het bijzon
der verdienstelijk gemaakt voor de motor-
technische opleiding der Hitlerjeugd.
Bekanntmachung.
Musterung der Geburtsjahrgange
1906 und 1907.
Alle mannlichen Reichsdeutschen der
Geburtsjahrgange 1906 und 1907 haben
sich zur Musterung wie folgt zu melden:
a. Mjs den Provinzen Südholland und
Seeland bei der
Wehrmachtskommandantur Den Haag.
Lange Voorhout 38,
Am 29.6.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buch-
staben A-M
Am 30.6.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buch
staben N-Z
b. Aus der Provinz Nordholland:
in Amsterdam-O., Schule Iepenweg 13.
Am 1.7.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buch
staben A-M
Am 2.7.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buch-
staben N-Z
c. Aus den Provinzen Friesland, Gronin
gen. Drente und Overijssel b. d.
Wehrmachtkommandantur Zwolle,
Rojensingel 13,
Am 3.7.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buch-
staben A-M
Am 4.7.42 Vorm. 8 Uhr "30 die Buch-
staben N-Z
d. Aus den Provinzen Gelderland,
Utrecht und Nordbrabam bei der
Ortskommandatur 's-Hertogenbosch, Ju-
lianaplein 2,
Am 6.7.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buchstaben
A—M.
Am 7.7.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buchstaben
N—Z.
e) Aus der Provinz Limburg bei der
Wehrmachtkommandantur Maastricht,
Vrijthof 46.
Am 8.7.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buchstaben
A—F.
Am 9.7.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buchstaben
G—M.
Am 10.7.42 Vorm. 8 Uhi»30 die Buchstaben
N—R.
Am 11.7.42 Vorm. 8 Uhr 30 die Buchstaben
S—Z.
Die Meldepflichtigen haben milïtarische
und sonstige .Ausweispapiere und 2 Pass-
bilder Grosse 37 x 52 M.M. in biirgerlicher
Kleidung, ohne Kopfbedeckung. Brillen-
trager das Brillenrezept mitzubringen. Ju-
den haben nicht zu ersefceinen.
Den Meldepflichtigen wird das Fahrgeld
3. Klasse gegen Vorzeigen der Fahrkarte
bei der Meldung zurückerstattet. Sie erhal-
ten ferner bei einer Abwesenheit vom
Wohnort von mehr als 8 Stunden ein Zehr-
geld.
Nederlandsche meisjes in
Duitschland aan den slag.
Alleen al een verblijf in een van de vele
Duitsche bergstreken, welke rijk aan na
tuurschoon zijn, waar tevens ieer vaak be
langrijke fabriekscomplexen verrezen zijn,
verschaft een prachtige levenservaring aan
de Nederlandsche meisjes, die in Duitsch
land werk gevonden hebben. Men kent de
vele prachtige Duitsche natuurstreken van
foto's van kennissen, uit boeken en van de
film. Vroeger konden alleen rijkelui van
dit. natuurgenot profïteeren. De thans in
Duitsehland werkende Nederlandsche meis
jes profiteeren niat alleen rijkelijk van dit
genot, doch worden bovendien voor hun ar
beid in de fabrieken ook nog dik betaald.
Welke nieuwe indrukken hebben niet
tal van Nelderlandsche meisjes, die werk in
Duitschland aanvaard hebben, opgedaan.
Vele meisjes vonden werk in groote steden
als Berlijn, Leipzig, Dresden, Breslau. An
deren kwamen in Weenen, Stuttgart of
Muenchen. „Kraft durch Freude", de werk
gemeenschap van het Duitsche arbeidsfront
organiseert in den vrijen tijd ontspannings-
reizen, zoodat rAen onder deskundige lei
ding tal van nieuwe indrukken verzamelen
kan.
Door zijn groote uitgestrektheid biedt het
Groot-Duitsche rijk als aangename om
geving voor degenen, die bij de arbeids
beurzen werk zoeken, een ruime keus.
Het Spaansche s.s. Ciudad de Valencia
is door Britsche oorlogsschepen opgebracht
en naar Gibraltar gesleept. Aan boord be
vinden zich 43 overlevenden van een En-
gelsch vrachtschip, dat in de nabijheid van
de Canarische eilanden tot zinken is ge-
bracht.
Troepen van de As voeren moeilijken strijd. Taai verzet van
den vijand tijdens slechte weersomstandigheden. Suprematie
in de lucht voornaamste voorwaarde voor behaalde successen.
Rommels actie en het
„tweede front".
Een in Cairo gepubliceerd officieel com
muniqué meldt, dat de Britsche troepen
zich teruggetrokken hebben uit de stellin-
gep van El Adem en Sidi Rezegh.
He Italiaansche weermachtbericht luidt:
„Terwijl de zuivering van den zak bij Am
el Gazala wordt voltooid, hebben Duitsche
en Italiaansche gepantserde afdeelingen an
dere vijandelijke stellingen in de streek van
El Adem genomen. Volgens de waarnemin
gen van verkenningsvliegtuigen zijn de vij
andelijke strijdkrachten begonnen zich naar
de grens tusschen Libië ert Egypte terug
te trekken.
Ook Woensdag ontplooide de luchtmacht
levendige bedrijvigheid:
Terugtrekkende colonnes en concentraties
van strijdmiddelen werden voortdurend
aangevallen, een groot brandstofdepót ach
ter de vijandelijke linie geraakte in brand.
Het Duitsche afweergeschut schoot een
Britsch vliegtuig neer.
Van 14 tot 17 Juni hebben de Duit
sche en Italiaansche luchtmacht boven
de ML-dellandsche Zee en Afrika in het
geheel 114 Britsche vliegtuigen vernield:
in dezelfde periode verloor de Spil 40
vliegtuigen.
Eenige Engelsche oorlogsschepen, die op
den terugweg naar Gibraltar waren, wer
den door onze vliegtuigen aangevallen. Een
torpedojager werd door twee bommen ge-
'roffen.
De vliegvelden op Malta zijn wederom ge
bombardeerd".
Moeilijke strijd.
Het D.N.B. meldt vóórts:
Uit de nederlaag der Britsche en Zuid-
Afrikaansche formaties in het gebied van
El Adem-Gazala zijn de in het weermacht-
bericht van Woensdag opgesomde cijfers
aan gevangenen en buit afkomstig. In de
zware worsteling om de Gazala-stelling
moesten door de Spiltroepen maximum
prestaties worden verricht, daar zij al strij
dende een gebied van 1400 vierkanten km
hadden te doorkruisen, dat door sterk uit
gebreide mijnenvelden en door zware ver
sterkingen tot een sterk vpstingachtig ver
dedigingsstelsel was gemaakt.
Het in den strijd tegen de verbitterd vech
tende Britten en Zuid-Afrikaners behaalde
succes schiep de voorwaarde voor nieuwe
aanvallen in Oostelijke richting. Zoo kon
den Duitsche pantsertroepen reeds op 16
Juni bij de gevechten in het voorterrein van
een andere woestijnvesting, in weerwil van
hevige vijandelijke aanvallen door bommen
werpers en andere laagvliegende toestellen
eenige hevig omstreden steunpunten ver
overen.
De luchtmacht steunde de naar het Noor
den en Oosten oprukkende troepen van de
Spilmogendheden door onophoudelijke aan-:
vallen. Torpedovüegtuïgen volgden de ge
vechtsvliegtuigen en duikbommenwerpers
op. In scheervluchten voltooiden zij het ver
nietigingswerk.
De ravitailleering voor de Britten,
die zich taai verdedigden, wefd bij deze
aanvallen voor het grootste deel ver
nietigd niettegenstaande deze aanvallen
uitgevoerd moesten werden bij slechte
weersomstandigheden en hevige zand
stormen Tijdens de beslissende gevech
ten te land veroverden de jagers de
suprematie in de lucht.
Het „tweede front".
Volgens een bericht van den Londenschen
corresponifent van Dagens Nyheter spreekt
men in Engelsche politieke kringen van de
waarschijnlijkheid, dat het ongelukkige verT
loop van den veldtocht in Libië de oprich
ting van het tweede front in Europa ter ont
lasting van de Sovjet-Unie dit jaar on
mogelijk zal maken.
De sovjet-weerstand is gebroken. De eerste wagen van een vooruitgeschoven af-
deeling der Duitsche weermacht nadert de huizen van een dorp. De overrompelde
bolsjewisten komen uit hun schuilplaatsen te voorschijn en geven zich over.
(Mauritius-v. Eys den-S.S. p.k. Wisebach-Pax Holland-c)
Vermoedelijke oorzaak gebrek aan scheepsruimte, nederlagen
in Libyë en Oost-Azië en verzoeken om steun door de bolsje.
wisten. Reis was volkomen geheim gehouden. Berlijn
afleidingsmanoeuvre.
Chef Britsche Gen.-staf ook
aanwezig
Naar de Britsche berichtendienst in
een extrabericht meldt, is te Londen
officieel medegedeeld, dat minister
president Churchill in de Vereenigde
Staten is aangekomen, in gezelschap van
Sir Alan. Brooke, chef van den genera
len staf van het Britsche Rijk, en gene-
raal-majoor Ismay, secretaris van den
chef van het stafcomité.
Voorts bevinden zich in Churchills gezel
schap nog de brigade-generaal G. M. Ste
wart, Sir Charles Wilson, de secretaris John
Martin en de fregattenkapitein Thompson.
Uit Washington meldt de Britsche be
richtendienst, dat naar het Witte Huis heeft
medegedeeld, Churchill zich wederom in de
Vereenigde Saten bevindt om onverwijld
met Roosevelt besprekingen te voex-en over
dr vraag, hoe de oorlog gevoerd en
wonnen"'kan worden.
De berichtendienst meldde voorts, "dat
Dondei-dag te middernacht in het Witte
Huis een conferentie was bijeengeroepen.
Naaruit Washington gemeld wordt,
heeft Churchill onmiddellijk na zijn aan
komst te Washington besprekingen met
Roosevelt gevoerd. Naar te Washington
gezegd wordt, moet de onverwachte
reis van Churchill in verband worden
gebracht met den toestand, ontstaan
door het groote gebrek aan scheeps
ruimte en de laatste militaire gebeur
tenissen.
Het 'bericht van Churchills reis naar de
Vereenigde Staten is vanochtend te 2 uur
in Engeland bekend geworden.' Het was een
volkomen verrassing. Slechts de hoogste
officiei-erf en de leden van het kabinet wa
ren op de, hoogte. Dinsdag nog was Chur
chill door den Koning in audiëntie ont
vangen.
Te Washington waren de journalisten
uitgenoodigd voor een conferentie bij den
secretaris van" Roosevelt, Early. Pas tien
minuten van tevoren waren zij daarvan in
kennis gesteld. Op de conferentie deed
Early mededeeling van Churchills bezoek.
Hij voegde daaraan toe, dat van Roosevelt
en Churchill deze week geen verklaringen
zijn te vei-wachten.
De vraagstukken.
De diplomatieke medewerker van Reu
ter schrijft, dat er aanleiding is om aan
te nemen, dat Churchill's bezoek aan
Washington „uitsluitend zakelijke motie
ven" heeft.
De yjer groote vraagstukken van het
oogenblxk zijn
1) De vorming van een tweede front.
2) Het transportvraagstuk.
3) De strategie in het naburige en het
Verre Oosten.
4) De Amerikaansche leveranties aan
Engeland, de Sowjet-Unie en China.
De aanwezigheid van generaal Sir Allen.
Brooke en generaal-majoor Sir Hastings
Ismay is van beteekenis, aldus de mede
werker. Men kan niet verwachten, dat
Churchill zich gedurende zijn verblijf in
de V. S. in het openbaar zal vertoonen. Hij
zal zeker niet voor de radio spreken of bij
bijeenkomsten tegenwoordig zyn. Den
meesten tijd van zijn bezoek zal hij met
gesloten deuren besprekingen met Roose
velt over dringende oorlogsvraagstukken
hebben. Een der belangrijkste oogmerken
van zijn bezoek is het scheppen van de
mogelijkheid tot het treffen van „bliksem
snelle beslissingen".
Oordeel van Berlijn.
Omtrent d^ plotselinge reis naar Ame
rika van Churchill verklaart men in Ber-
lijsche politieke kringen, dat hiermede op
nieuw de zwakheid van Engeland bewe
zen wordt, dat geen uitweg me*, weet te
vinden uit de vier problemen, die Reuters
diplomatieke correspondent in verband
met de reis genoemd heeft en waarvan de
kwestie der scheepsruimte de voornaam
ste zou zijn. De reis moet als een alarmee-
rende uiting van de grootste verlegenheid
beschouwd worden, waarin de Geaillieer-
den zich bevinden. De verklaring van den
Engelschen nieuwsdienst, dat Churchill in
Amerika geen tijd zal hebben om in he:
openbaar te verschijnen, geen radiotoe
spraken zal houden en niet aan vergade
ringen zal deelnemen, kenmerkt den toe
stand voldoende.
In Berlijnsche politieke kringen consta
teert men voorts, dat de reis bovendien
beschouwd moet worden als een agitatori
sche manoeuvre om een afleiding te heb
ben voor de jongste militaire nederlagen
der geallieerden aan alle fronten. In dit
verband wijst men vooral op de Engelsche
nederlagen in4Nooi"d-Afrika, op de ont
wikkeling in Oost-Azië en op de vernieti
gende nederlagen der bolsjewieken aan
het Oostelijk front, waarbij nog komt het
steeds hopeloozer wordende probleem der
scheepsruimte. Woorden zooals gesproken
door Roosevelts secretaris Early bij de
ontvangst der Amerikaansche journalisten,
waarbij hij o.a. zeide, dat Churchill ge
komen was om „over de .overwinning" te
praten, worden hier derhalve als belache
lijke frazen gekwalificeerd. Men kan
zoo betoogt men hier den toestand ver
gelijken met de positie van twee drenke
lingen, die elkaar stevig vasthouden, om
dat zij beiden van elkaar de redding ver
wachten.
Geallieerde stemmen.
In verband met hert bezoek van ChurchtW
aan Amerika heeft de Britsche berichten
dienst he'denochtend een voor Noord-Ame-
rika bestemd commentaar gepubliceerd van
den radio-commentator Mc. Geatty,
In aake de onderwerpen, waarover In
Washington onderhandeld zal worden, zoo
verklaarde hij, dat ook Libyë ter sprake zal
komen. Mc. Geatty zeide. dat de afloop
den strijd In Libyë een „ernstige nederlaag
voor die Ivngetechen" genoemd kan worden
De moeilijkheden voor de Britsche troe
pen zijn „nu groot geworden". De poging
van de Sp 1 Linogendherten, zoo zeide i
-Geatty verder, - om de scheepvaart va n -
Geallieerden te verhinderen. Is „met een
groote ■triitensite.it" uitgevoerd. Dc succes
sen van de Spilmogendheden hebben tot
die conclusie geleid, dat de „slag in de Mid
diellwndsche Zee hoofdzakelijk een slag voor
de verbindingsllnies" is. Voor alles moeten
wij meer schepen hebben want, zooails
Roosevelt heeft gezegd, ,.de slag om de ra-
vltaüleerlng ls in een kritiek stadium ge
komen". De Britsche scheepswerven moeten
a/beoluuit door de Amerikaansche wervei
gesteund worden.
Hedenochtend heeft de r^dio-conrmenta-
tor Robert Frase-r toegegeven, dat ..de Brit
ten in Libyë verslagen zij-n".
Nog geen einde aan de
rijwielbandenmisère.
Geen sprake van productie van
een f,Surrogaat" band.
(Van onzen Haagschen redacteur).
Het is maar goed, dat boven ons bericht in
het nummer van Woensdag 17 Juni een
vraagteeken stond achter den kop- Naar het
%inde van de bandenmisère?"
Van bevoegde zijde maakt men er ons na
melijk op opmerkzaam, dat dit bericht dat wij
overnamen uit de N.R.Ct., voor het overgroote
deel volkomen onjuist is. De heer Marks uit
Waalwijk mag dan een band hebben uitge
vonden: over de deugdelijkheid daarvan is
nog niets bekend, neen, het is zeer waar
schijnlijk dat ook deze uitvinding voor de
practijk van nul en geener waarde zal zijn Er
hebben geen proeven plaats gevonden onder
toezicht van den ANWB.: in feite, de A.N.
W B. heeft zich nooit met deze uitvinding in
gelaten!
De uitvinder is wel bij het C.I.V.I. geweest
doch toen men hem daar verzocht 2ijn tee-
keningen in te sturen, heeft hij daar wijselijk
maar niet aan voldaan.
Onder deze omstandigheden is het duide
lijk dat de Rjjkshureaux geen enkele toezeg
ging hebben gedaan en dat er geen sprake
van is dat met de fabricage dezer dagen zal
worden begonnen. Om van de inschakeling
van groote metaalwarenfabrickcn nog maar
te zwijgen.
Neen, het bandenprobleem is door dexe
Waalwijksche affaire geen stap nader tot
een bevredigende oplossing gekomen.
Het is echter te hopen dat de uitvinders den
moed niet opgeven en dat er binnen niet al
te langen tijd inderdaad een waardig surro
gaat voor onzen zoo onmisbaren rijwielband
zal worden gevonden.
KORT NIEUWS
NAAR OOSTLAND.
D. Het koloniseeren heeft den Neder
lander altijd ui het bloed gezeten en het
vestigen van Nederlandsche volksplantin
gen in den vreemde heeft vrijwel altijd
zoowel het moederland als den kolonisator
bevredigende resultaten opgeleverd.
Wanneer een nieuwe „Nederlandscne
Oost-Compagnie" in onze dagen haar
werkzaamheden van straks voorbereidt
wordt dan ook een vaderlandsche traditie
bevestigd en de trek, die, thans schuch
ter ingezet, aanstonds naar het zich laat
aanzien groote aantallen Nederlandeis zal
omvatten is in onze koloniale geschiedenis
geen novum.
Nu vereenzelvigt een Nederlander gaarne
het wijde begrip „koloniseeren" met al wat
tot den arbeid van een koloniale mogend
heid behoort, zonder er bij te denken, dat
de vestiging van het gezag eener kolo
niale mogendheid pas het sluitstuk is,
waaraan meestal jarenlange en moeilijke
arbeid van den pionier voorafging. Zonder
er verder aan te denken, dat koloniseeren
kan leiden tot het in beziinemen van ge
koloniseerde gebiedsdeelën, maar dat dit
volstrekt geen regel is.
De beperking, die hiermede aan het be
grip „koloniseeren" wordt gegeven, is na
tuurlijk teen gevolg van Nederlands be-
teekenis als koloniale mogendheid ten op
zichte van het grootste deel van den In-
dischen Archipel. Iemand, die koloniseert
was in de gangbare beschouwing iemand,
die naar Oost-Indië, desnoods naar West-
Indië trok. daar zijn werkkring vond, er
een aantal jaren werkte en dan mm of
meer in goeden doen terugkeerde naar het
moederland.
Maar nu Oost- en West-Indië voor
zichtig gezegd voorloopig den Neder
lander weinig emplooi bieden, nu aan den
anderen kant een land met 9 millioen in
woners en een jaarlijksche bevolkingsaan
was van 100.000 zielen reeds lang aan de
grens van zijn expansievermogen is ge
komen zullen wji ce beteekenis, die wij
aan het woord „Koloniseeren" plachten te
hechten, te herzien hebben en herinne
ringen moeten opdiepen aan den tijd,
waarin onze voorouders, nog niet denkend
aan Indië of Amerika, als kolonisators uit
trokken naar Oostland.
Koloniseeren is het vestigen van volks
plantingen of nederzettingen in vreemde
Tanden met het doel, handelsvoordeelen te
behalen of overbevolking tegen te gaan.
Het was uit handelspolitieke overwegin
gen nu, dat de Nederlanders reeds in de
dertiende en veertiende eeuw zich vestig
den in gebieden, waar de Nederlandsche
koopman 'n deel van zijn bedrijf kon over
brengen en die gebieden werden samen
gevat in de benaming „Oostland".
Wat dat Oostland precies was valt zoo
gemakkelijk niet te zeggen. Misschien kan
men het aanmerken als het land Oostelijk
van den Weichsel, al mag men niet ver
geten, dat Nederlanders toch ook belang
rijke nederzettingen hebben gevestigd in
de Mark Brandenburg, in Pruisen, in di
verse Oostzeesteden men denke aan
Dantzig kortom, in vele streken bewes
ten genoemde rivier.
Nu is er 'n nieuw „Oostland" dat onze
aandacht vraagt en ook thans valt het wat
lastig, dit te begrenzen. Men zou ai het
door de As-mogeif#heden veroverde ge
bied tusschen de Finsche Golf en de Zwar
te Zee er toe kunnen rekenen, maar het
is duidelijk, dat dit reusachtige land in zijn
feheel niet in aanmerking komt voor Ne-
erlandsche kolonisatie. Veeleer zal ge
zocht worden naar een deel, waar in den
loop van den tijd een paar millioen Ne
derlanders werk zullen kunnen vinden
voor zichzelf cn bestaansmogelijkheid voor
hun gezin. Waar dat deel gelegen is wordt
v.borenands nog vei-zwegen en de tijd zal
moeien leeren of de reis van de economi
sche missie onder leiding van Mr. Rost van
Tonningen naar Riga, naar de z.g. Oost-
zeqlftnden dus, een aanwijzing ten dezen
bevat.
Maar moge hier nog onzekerheid heer-
schen, ten aanzien van andere vraagpun
ten bestaat die niet. En zoo kan men thans
o.m. wel zeggen, dat het onjuist zou zijn,
de plannen van Ned. Oost Compagnie te
beschouwen als een poging om het Ne
derlandsche volk een compensatie te geven
voor het verlies van Insulinde. De over
wegingen, die geleid hebben tot de fetich-
ting der N.O.C. vloeiden in de eerste plaats
voort uit de noodzakelijkheid om een op
lossing te vinden voor het probleem der
overbevolking in Nederland.
Het is duidelijk: in een Nederland zon
der koloniën is geen plaats voor een bevol
king van 9 millioen zielen. Wij moeten ons
vertrouwd maken met de gedachte, dat
een deel onzer generatie en een belangrijk
deel der komende generaties niet meer tus
schen Oost Friesland en de Schelde leven
en bestaan zal kunnen vinden en dat'elders
zal moeten zoeken.
Dit „elders" te vinden nu is de taak van
de Nederlandsche Oost Compagnie, omdat
ook hier leiding onontbeerlijk is. Waar
zou het heen gaan, als men zich even ge
makkelijk in de Oekraïne, in Wit Rusland
en in Letland zou kunnen vestigen? Er zou
bitter weinig overblijven van stamver
wantschap en volksverbondenheid. Die zijn
slechts te handhaven in bevolkingscentra,
in dorpen en steden dus. De geschiedenis
bevat hier een waarschuwing: in de Ne
derlandsche nederzettingen in Denemarken
en Zweden, in Oost-Friesland. West-Prui
sen en Brandenburg zijn de Nederlanders
op den langen duur in de bevolking opge
gaan, omdat hun ,aantal in het niet verzonk
tegenover dat dér landsbevolking. Zulk
een versplintering van krachten, die zoo
gemakke^ik ook tot een versplintering der
Nederlanasche cultuur zou kunnen leiden,
zal thans niet plaats vinden. Immers men
hoopt in Oost-Europa heele Nederlandsche
dorpen en in de toekomst misschien zelfs
Nederlandsche steden te kunnen bouwen,
waarin de Nederlandsche pioniers niet al
leen samenwonen met arbeiders en inge
nieurs, employe's en kooplieden, maar
straks met dezen, aangevuld met geestelij
ken, doktoren, ambachtslieden en hun
eigen standgenooten, een stuk Neder-
iandsch leven en Nederlandsche cultuur
bliivend in Oofetland zullen vestigen.
Aldus opent „Oostland" voor ons volk,
in het bijzonder voor hen. die het oude
kolonistenbloed nog in de aderen hebben,
dat den voorzaat dreef naar Oost en West,
naar Zuid-Afrika en Madagascar, naar
Spitsbergen en Groenland, nieuwe, veel
belovende perspectieven.
i De vroegere Fransche ambassadeur
in Moskou, Gaston Bergery, is benoemd
tot Fransch ambassadeur in Ankara.
De terugkeer der Amerikanen uit
China is vastgesteld op 24 Juni. Het s.s.
Conté Verde zal dan vertrekken naar
Lourenzo Marques. Het betreft ongeveer
636 personen.
Inzake het resultaat van de op 12
Juni j.l. afgesloten Duitsch-Roemeensche
handelsbesprekingen werd nog medege
deeld, dat de Roemeensche locomotieven-
productie, welke momenteel slechts een
derde van de op ruim tweehonderd stuks
per iaar begroote capaciteit bedraagt, door
de levering van onderdeelen aanzienlijk
zal kunnen worden uitgebreid.
Met een kapitaal van 19.6 millioen
dollar hebben de Vereenigde Staten in
Mexico een maatschappij opgericht, welke
een staalfabriek zal bouwen met een jaar
lijksche capaciteit van 70.000 ton.
De vroege aardappelen.
Ten hoogste 7 en II ct. per K.G.
In een officleele publicatie, elders In dit
blad opgenomen, maakt het rljksbnrean
roor de voedselvoorziening in oorlogstijd
de prijzen bekend, welke ten hoogste
aan den consument voor vroege a.frd-
appelen In rekening gebracht mogen wor-
In het tijdvak van 20 Juni t. m. 11 Jnil
10 «2. De prijs bedraagt voor de kleJne sor-
«eai%> 7 cent por KG en voor de groote
sorteering dc officleele publicatie geeft
de maten aan 11 cent per KG. Dez»
prijzen mogen verhoogd worden met 1 cent
per KG voor thuisbezorgen en I cent per
KG voor schrappen, waarbij dó weging
dient te geschledeu vóór liet schrappetf,
