Haarlemsche Courant
Terreinwinsten ten
Westen van Stalingrad.
Britsche plannen voor
opmarsch op Fransch gebied.
287e Jaargang No. 203 x X
Abonnement p. week 0.28, p. maand 1,13. p. kwartaal 3,42,
franco p. post ƒ3,73, losse nummers cent. Advertentiën 3—15
an.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
XdJtU 3—15 m-m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. s cent p. m-m-
tntr.i Grafische BedrUven Damlate.
Wnd. Hoofdredacteur! J. V. BAT7DEWYNS.
Nieuwsblad vóór Noord-Holland
VerschUnt dagelijks behalve op Zon-
Kennemer Editie
r Zaterdag 29 ïugnstus 1942
Bureau Haarlem: Groote Houtstraat 5J, BUkantoon Soendae
plein 37. Tel. Directie 13082, Hoofdredactie 15051. Redactie ïotee.
Administratie 10724. 14825. Soendapleln 12230. Postgiro 1345)8.
Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
Bureau rxmuldeni Kennemerlaan 102, Telefoon >437.
135 Sowjet-tanks vernietigd. Weer bergpassen in
den Kaukasus bezet. Bij Rzjef vijandelijke aanvals
voorbereidingen uiteengeslagen.
In 13 dagen verloren de
Britten 315 vliegtuigen.
Woonwijken van Kassei
gebombardeerd.
..In den Kaukasus veroverden berg-
jagers den doorgang door nog meer pas
sen in het hooggebergte. Verstrooide vijan
delijke strijdkrachten werden vernietigd.
Ten Westen van Stalingrad wint de
Duitsche. aanval ondanks taai vijandelijk ver
let terrein. Bü den afweer van wanhopige
tegenaanvallen werden alleen Donderdag
overdag in den sector van écn legercorps,
met schitterenden steun van batterijen lucht
doelgeschut 135 bolsjewistische tanks vernie
tigd of buitgemaakt. Sterke formaties ge
vechtsvliegtuigen en vliegende artillerie
mengden zich op vernietigende wijze in de
gevechten te land.
Bovendien werden Stalingrad en de achter-
waartsche verbindingen der bolsjewisten over
dag en 's nachts gebombardeerd. Twee groote
Wolgavrachtschepen en een tankschip wer
den in brand geworpen.
Aan het D o n-front sloegen Duitsche en
Italiaansche troepen vijandelijke aanvallen af.
Ten Zuidwesten van K a lo e g a en bij
Rzjef werden op verscheidene plaatsen aan-
valsvoorbereidingen van den vijand in samen
werking met formaties van de luchtmacht
uiteengeslagen. Plaatselijke vijandelijke aan
vallen mislukten.
Ten Zuiden van het LadogaJncer viel
de vijand met sterke strijdkrachten de Duit
sche stellingen aan. De bolsjewisten werden in
hevige gevechten deels in een tegenaanval
teruggeworpen; hierbij werden 35 tanks stuk
geschoten.
De bolsjewistische luchtmacht verloor
Donderdag overdag in luchtgevechten en
door de luchtdoelartillerie 101 vliegtui
gen, zeven andere werden op den grond
vernield. Een eigen vliegtuig wordt ver
mist.
Bij vluchten boven de bezette gebieden in
het Westen werden Donderdag in lucht
gevechten 15, door patrouillevaartuigen 3
Britsche vliegtuigen zonder eigen verliezen
neergeschoten.
Na storingsvluchten overdag zonder eenige
uitwerking boven West- en Noordwest-
Duitschland hebben formaties van de Brit
sche luchtmacht in den nacht van 27 op 28
Augustus aanvallen ondernomen, vooral op de
stad Kassei. De burgerbevolking leed ver
liezen. In woonwijken ontstond materieelc
schade en schade aan gebouwen. Door nacht
jagers en luchtdoelartillerie werden volgens
de totdusver ontvangen rapporten 35 der aan
vallende Britsche bommenwerpers neerge
schoten.
In de periode van 14 tot 27 Augustus
verloor de Britsche luchtmacht 315 vlieg
tuigen, waarvan 52 boven de Middelland-
sche Zee en in Noord-Afrika. In dezelfde
periode gingen in den strijd tegen Groot-
Brittannië 63 eigen vliegtuigen verloren.
De Duitsche luchtmacht viel overdag en
's nachts voor den' oorlog belangrijke instal
laties aan de Zuidkust van Engeland, als
mede in Midden- en Oost-Engcland met
brand- en brisantbommen aan
Rzjef.
In het gebied van Rzjef probeeren de
Sovjets sinds weken in voortdurend on
dernomen aanvallen, die geschieden met
gebruikmaking van een maximum aan
manschappen en materiaal, den door
braak door de Duitsche linies te forcee-
ren. Ondanks zware bloedige offers erj^
verliezen aan materiaal hebben zij hun
doel niet bereikt. Rzjef, dc sleutel van de
Duitsche Celling, is nog altijd stevig in
Duitsche handen.
De luchtmacht steunde de afweergevechten
van de troepen van het leger door tallooze
aanvallen op de zich ontwikkelende vijande
lijke infanterie- en tankaanvallen, op troe
penconcentraties en op dc ravitailleerings-
organisaties van den vijand.
Op 26 Augustus vernietigden de bommen
van Duitsche gevechtsvliegtuigen wederom
negen tanks en 13 stukken geschut, terwijl
Duitsche jagers in luchtgevechten 16 vijande
lijke vliegtuigen neerschoten. In den daarop
volgenden nacht drongen Duitsche gevechts
vliegtuigen tot diep in het .vijandelijke ach
terland door. Talrijke stations ten Zuidwesten
van Moskou, een vliegveld bij Kalinin en
voor den oorlog belangrijke doelen in de in
dustriesteden Saratof en Gorki aan de Wolga
werden met waargenomen uitwerking door
brand- en brisantbommen zwaar getroffen.
Bijzonder succesvol was een aanval van Duit
sche gevechtsvliegtuigen op het vliegveld
Serpuchof ten Zuiden van Moskou. De Duit
sche vliegtuigbemanningen namen tien uit
gebreide branden waar en hevige ontploffin
gen in den Zuidoosthoek van het Vliegveld.
De daar gelegen vliegtuighangars werden
practisch volkomert vernield.
De Kaukasus.
De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt:
Omtrent de gevechten tusschen Don en
Kaukasus toont het Duitsche opperbevel zich
op het oogenblik zeer zwijgzaam. Het is% tv-
peerend, dat daarentegen van Geallieerde
zijde met een opmerkelijke openhartigheid
over het snelle voortschrijden der aanvals-
operaties wordt gesproken, hetgeen kenmer
kend is voor de bezorgdheid, die men omtrent
den afloop der krijgsverrichtingen in dit ge
bied koestert. Een groot nadeel is het voor
de bolsjewisten, dat belangrijke verbindingen
van het Zuiden naar het Noorden verloren
zijn gegaan. De spoorlijn, die van Astrakan
over Saratof leidt, is de eenige verbinding,
waarvan zij nog een min of meer ongestoord
gebruik kunnen maken.
Hoe kritieker de toestand voor dc bolsje
wisten aan het Zuidelijke front wordt, zoo
schrijft de militaire medewerker van Svenska
Dagbladet, des te meer berichten worden er
ontvangen over uitgevoerde of ook maar ver
moede aanvallen op andere fronten. De aan
vallen op de Salomon-eilanden, op Dieppe,
het deelnemen van Brazilië aan den oorlog,
de voorgenomen Amerikaansche actie tegen
Dakar, de z.g. vrij sterke aanvallen aan het
front in Noord-Afrika. al deze berichten
staan in verband met den geweldigen slag in
het Kaukasusgebied. Al het andere is niets
anders dan een speldeprik. die aan den feite
lijken toestand bitter weinig kan veranderen.
Sovjettroepen uit Iran terug.
De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt:
In politieke kringen te Berlijn volgt men
met groote belangstelling de ontwikkeling
van den toestand in Iran. Ongetwijfeld in ver
band met het verloop van den strijd in he'
Kaukasus-gebied is een groot deel der bols
jewistische troepen uit Iran teruggetrokken,
terwijl de sterk bolsjewistisch georiënteerde
regeering na de jongste kabinetscrisis heeft
plaats gemaakt voor een regeering van sterk
onder den invloed van Engeland staande po
litici.
Het Italiaansche weermachtbericht.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt als
volgt:
Verkenningspogingen van vijandelijke af-
deelingen, gesteund door een welonderhou-
den artillerievuur, zijn aan het Egyptische
front afgeslagen. Duitsche jagers hebben in
luchtgevechten drie vijandelijke toestellen
neergeschoten. Luchtaanvallen zijn onderno
men op Gela en Comiso door Britsche vlieg
tuigen, waarvan er één, getroffen door af-
weervuur, brandend neerstortte in de omge
ving van Comiso, terwijl een tweede, ernstig
beschadigd, gedwongen was te landen nabij
Marina di Ragusa. De piloot werd gevangen
genomen. Gemeld wordt, dat één persoon is
gedood en dat er onder de burgerbevolking
eenige gewonden vielen, terwijl lichte schade
is aangericht.
Geallieerde~~Oorlogsbodems
verloren gegaan.
De Londensche zender meldt, dat de En-
gelsche admiraliteit het verlies bekendge
maakt heeft van den Engelschen torpedo-
bootjager Embreak. Hij zou na een aanvaring
op den Atlantischen Oceaan gezonken zijn.
De Britsche admiraliteit maakt voorts be
kend, dat de patrouillebooten Manor en Laer
tes tot zinken zijn gebracht.
Het Amerikaansche departement van ma
rine heeft Donderdagavond bekend gemaakt
dat de Amerikaansche torpecflfcooljager In-
graham, groot 1.630 ton, bij pen „aanvaring"
op den Atlantischen Oceaan is gezonken.
Hevige Japansche
luchtaanvallen op Noord- en
West Australië.
Terwijl de tweede slag bij de Salomons
eilanden zijn einde nadert heeft de Japansche
luchtmacht der marine haar zware aanvallen
op Noord-Australië zonder onderbreking
voortgezet. Opnieuw werd groote schade aan
gericht in voor den oorlig belangrijke instal
laties, haveninstallaties en verkeersbedrij-
ven in talrijke steden in Noord-Australië.
Port Darwin, Townsville en Broome in-Noord-
resp. West-Australië waren vooral het doél-
wit van de ononderbroken Japansche bom
aanvallen. De stad Townsville brandt nog
steeds. Twee daar 4h *de haven, voor anker
liggende schepen van elk 6000 b.r.t. werden
met bommen zoo zwaar beschadigd, dat zij
brandend omsloegen. Op een van deze sche
pen werden sterke ontploffingen' waargeno
men. Blijkbaar had het schip munitie aan
boord voor de afgesneden Amerikaansche
troepen op de kleine Salomonseilanden.
Tijdens luchtgevechten, die Donderdag bo
ven Noord- en West-Australië waren ont
brand, zijn 16 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten. Daaronder bevonden zich zeven
Aircobra's en drie Curtiss-jagers. Twee Ja
pansche vliegtuigen zijn niet op hun steun
punten teruggekeerd.
Het economisch herstel
op Java.
Het militaire bestuur op Java heeft in een
interview met journalisten het volgende be
kend gemaakt: De wederopbouw der door
den vijand op zijn aftocht vernielde indus
trieën kon betrekkelijk eenvoudig bewerkstel
ligd worden. Aanzienlijk moeilijker in haar
werk ging de hervorming van de geheele eco
nomische structuur. Door de benoeming van
gouverneurs voor alle provinciën van Java
en door de invoering van een centraal geleid
bestuur onder medewerking van de bevolking,
zijn er reeds aanzienlijke vorderingen ge
maakt. De eigen verzorging met levensmid
delen is gewaarborgd, spoorlijnen en verkeers-
mogelijkheden zijn hersteld. Het geregelde
erkeer ter zee tusschen Java en Sumatra is
hervat.
Java met zijn 40 millioen inwoners en zijn
onuitputtelijke natuurschatten zal in de toe
komst voor groot-Oost-Azië een heel bijzon
dere rol spelen.
Verdrag van JSanking 100 jaar
Scherpe verklaring van Japanschen
woordvoerder.
Ter gelegenheid van den honderdsten ver
jaardag van het verdrag van Nanking heeft
de woordvoerder der Japansche regeering,
Hori, Vrijdag een buitengewoon scherpe ver
klaring afgelegd over de methoden van Enge
land in het verleden en in het heden.
„De geschiedenis van het Britsche rijk",
zoo zeide Hori, „vormt de laatste driehonderd
jaren een keten van aanvalsdaden, exploitatie,
ongeprovoceerde oorlogen en bloedbaden te
land en te water. Van alle schandelijke hoofd
stukken der Britsche geschiedenis is dat over
den opiumoorlog en het precies honderd jaar
geleden afgedwongen verdrag van Nanking,
het schandelijkste. Met volledige miskenning
van dit feit heft Engeland thans aandoenlijke
klaagzangen aan over het kwaad van den
opiumhandel en het opiumschuiven, terwijl
het Engeland was, dat China den opiumoorlog
opdwong. Het verdrag van Nanking sloeg
voor Engeland de eerste bres voor de bevre
diging van zijn onverzadigbare imperialisti
sche eerzucht in China".
„Thans", zoo ging Hori voort, „durven de
Engelschen de Chineezen hun „wapenbroe
ders" te noemen. Zij beweren bezield te wor
den door den wensch China te helpen bij het
herwinnen van zijn volledige souvereiniteit.
Engelands hulp met den mond zal op het
zelfde oogenblik ophouden, dat de noodzake
lijkheid daartoe verdwijnt. Dan zullen de
trotsche „wapenbroeders" van Engeland weer
dezelfde oude Chineezen zijn van vroeger.
Hoe eerder de volken van China, Indië en
andere landen deze methode volkomen begrij
pen. des te gelukkiger zal hun toekomst zijn".
DE VEREENIGDE STATEN EN PORTUGAL.
Volgens den Engelschen nieuwsdienst heeft
de Amerikaansche minister van buitenland-
sche zaken, Cordcll Huil, Donderdag op de
persconferentie te Washington meegedeeld,
dat tusschen de Vereenigde Staten en Portu
gal onderhandelingen worden gevoerd ovei
uitbreiding van de handelsbetrekkingen. Ge
deeltelijk resultaat is reeds bereikt.
Alarm op een eiland voor de Noorsche kust. Onmiddellijk bij het klinken van het
alarmsignaal hebben de manschappen op een der vele kleine eilanden, welke zich
voor het Noorsche vasteland uitstrekten, de wapens gegrepen en de stalen helm
opgezet, waarna ze zich naar hun stellingen spoeden.
(PJB.Z. Van Eysden P.KrEhlert Pax Holland c).
Buitengewone ministerraad
te Madrid verwacht.
Generaal Franco heeft, nadat hij in de
afgeloopen week, vergezeld van minister
Arrese de belangrijkste steden in Galicië.
heeft bezocht, zijn verblijf in zijn zomer
residentie Pazo de Meira eerder afgebro
ken dan verwacht werd. Franco is Don
derdag met zijn gezin en zijn gevolg naar
Madrid teruggekeerd. In politieke kringen
verluidt, dat nog in den loop van Vrijdag
of Zaterdag een buitengewone minister
raad bijeengeroepen zal worden om be
langrijke kwesties te bespreken.
Spanning tusschen Ecuador en
Peru weer toegenomen.
Naar uit Quito wordt gemeld, heeft de re
geering van Ecuador aan de bemiddelende
staten in het grensconflict tusschen Ecuador
en Peru een nota gezonden, waarin Ecuador
er energiek tegen protesteèrt, dat Peru tegen
ieder recht in op de Jambeli-eilanden en in
eenige gebieden der Orologoprovincies zijn;
troepencontingenten laat staan.
Het in Ecuador verschijnende blad „Tele-
grafos" meldt dat zich een nieuw grensinci
dent heeft voorgedaan tusschen Peru en
Ecuador. Vijf grenswachters van Ecuador
werden op hun eigen grondgebied door Pe-
ruaansche soldaten gevangen genomen. Het
blad publiceert een officieele mededeeling
van het ministerie van buitenlandsche zaken
van Ecuador, dat $Ëe kwestie van de grens
regeling tusschen de twee landen nog niet
is opgelost en dat nog geen enkele oplossing
gevonden is, ondanks de bemiddeling van de
groote Amerikaansche mogendheden.
Japan en de Sowjet-Unie.
Amerikaansche convooien, welke zouden
willen probeeren door de Behringstraat
naar de Sovjet-Unie te komen, stellen
zich vanzelfsprekend bloot aan Japansche
aanvallen, zoo verklaarde de woordvoer
der van de Japansche regeering vandaag
op een desbetreffende vraag.
32 Britsche vliegtuigen boven
Duitsehland neergeschoten.
Van militaire zijde verneemt het D.N.B.:
Britsche bommenwerpers hebben in den
afgeloopen nacht steden in Zuid- en Zuid-
west-Duitschland aangevallen. De uitge
worpen brisant- en brandbommen veroor
zaakten schade aan gebouwen en stichtten
branden, voornamelijk in woonwijken der
burgerbevolking. Volgens tot dusver ont
vangen berichten werden 32 aanvallende
machines neergeschoten.
Aanvallen van Duitsche gevechtsvlieg
tuigen richtten zich in den afgeloopen
nacht op belangrijke militaire inrichtingen
aan de Noordkusj van Engeland.
Moeilijkheden met arbeids-
kraeliten in Canada.
De Canadeesche oorlogsproductie heeft
aar uit MonfTeaJ wordt gemeld den laat
ste n tijd te kampen met een uitgesproken
tekort aan vakarbeiders. Zelfs in regee-
igskringen werd verklaard, dat men nog
niet weet hoe men bet tekort aan vakar
beiders moet verhelpen want het gaat
hierbij om de moeilijkheiddat men de be
langen van leger en industrie op elkan
der af moet stemtmen.
De loon geschillen in de Canadeesche
staalindustrie nemen steeds meer toe. De
arbeiders van dc AJgoma Steel Corp. zijn
ze-lfs tot staking overgegaan. De regeering
is echter niet in staat aan de eischen der
artoeiders te voldoen, daar aan de 4000 ar
beiders van een der fabrieken ran de Do
minion Steel and Coal Corp. een verhooging
der grondloonen werd geweigerd. Daar
evenwel een onderbreking der «taalpro
ductie voor de staalvoorziening der geal
lieerden zeer nadeelige gevolgen zou kun
nen hebben wordt door de autoriteiten ge
tracht alsnog een oplossing voor de moei
lijkheden Lo vinden.
Onlusten in de grootste
Br. Indische ijzerfabrieken.
Vele Mohammedanen doen mee
met vrijheidsstrijd.
Omtrent den toestand in Britsch-Indië
meldt de Engelsche nieuwsdienst, dat de
regeering van Madras heeft medegedeeld,
dat zij in het bezit is van inlichtingen, waar
uit duidelijk blijkt, dat de werkcommissie
van het pan-Indische congres instructies
heeft uitgevaardigd voor de uitvoering van
de ongehoorzaamheidscampagne.
Naar Reuter uit Bombay meldt heeft de
provinciale regeering het stadsbestuur van
Ahamedabad voor zes maanden van zijn
taak ontheven.
Uit de provincie Madras worden nieuwe
botsingen gemeld. In verschillende geval-,
len schoot de politie op de demonstreerende
menigte. Naar eerst thans bekend wordt
zijn ook in de grootste Indische ijzer- en
staalfabrieken in Tata in de provincie Bi-
har onlusten in vrij grooten omvang uitge
broken. Bijzonderheden hierover zijn door
de Britsche censuur niet doorgelaten. De
zender van Sjonanto (Singapore) deelt
voorts mede. dat Indische Mohammedanen
actief aan den vrijheidsstrijd deelnemen^
Onder de arrestanten bevinden zich vele
Mohammedanen.
Op Ceylon werden voor het ontbinden
van optochten Zuid-Afrikaansche troepen
opgeroepen, die meedoogenloos op de on
bewapende menigte schoten.
Nederlandsche verpleegsters
naar het Oostfront.
Met den trein van 7.20 zijn gisteravond
eed erom tien Nederlandsche verpleegsters
naar onze ambulance aan het Oostfront ver
trokken. Enkele maanden geleden waren
reeds twintig harer collega's ran hier uit
daarheen gegaan.
Bij het afscheid aan het perron der staats
spoor ©prak dc leider van de Nederland
sche amibuilance. arts Galjart. de vertrek
kende verpleegsters in hartelijke bewoor
dingen toe namens den commandant van
het vrijwilligere legioen Nederland, luite
nant-generaal Seyffardit. Spreker legde daar
bij den nadruk op de groote beteekenis van
den arbeid, waarvoor deze Nederlandsche
zusters zich hebben ingezet. In het bijzonder
zuilen de Nederlandsche jongens, die aan
het front strijden voor het nieuwe Europa,
en die bereid zijn het hoogste offer, dat zij
kunnen brengen, daarvoor te geven, de
aanwezigheid van Nederlandsche verpleeg
sters op hoogen prijs stelden. Dokter Gal-
Groote stijging mond- en
klauwzeer in Engeland.
Het mond- en klauwzeer in Engeland is in
den laatsten tijd onrustbarend toegenomen.
Door de epidemie wordt de melkvoorziening
van Engeland, vooral in Londen en in andere
steden bedreigd. Soldaten en speciale politie
verrichten op groote schaal slachtingen en
desinfecteeringen in de door het mond- en
klauwzeer geteisterde gebieden.
PAGE IN DE ADVISORY WAR COUNCIL.
Naar de Engelsche Nieuwsdienst meldt,
heelt de Australische ministerpresident, Cur-
tin, dat Canberra verklaard, dat Sir Earle
Page is toegevoegd aan de Advisory V.'ar
Council. Hij zal aan de vergaderingen van het
oorlogskabinet deelnemen, wanneer er aan
gelegenheden besproken worden, waarin hij
ervaren is.
COMMUNISTISCHE PAMFLETTEN BOVEN
BULGAARSCH GEBIED.
Naar de Bulgaarsche luchtbescherming be
kend maakt, hebben in den nacht van 26 op
27 Aug. twee vreemde vliegtuigen boven Bul-
gaarsch gebied communistische pamfletten
uitgeworpen met oproepen tegen het nat.-
socialisme en voor „de rechtvaardige zaak
van de Sovjet-Unie en de Geallieerden". De
vliegtuigen werden door nachtjagers in de
richting Sklopje en Zuidelijk Bulgarije ver
dreven.
Felle brand in hooiberg
te Alkmaar.
10.000 k.g. een prooi der vlammen.
Een voorbijganger zag des avonds vlam
men uitslaan uit een hooiberg op het ter
rein van den heer C. de W. aan den Wa-
gemakersweg te Alkmaar. De brandweer
was onmiddellijk ter plaatse en tastte
onder leiding van ondercommandant K.
Wiedijk het vuur krachtig aan. Men was
den brand spoedig meester en wist uitbrei
ding te voorkomen. De inmiddels uit
Schoorl gearriveerde motorspuit behoefde
geen dienst te doen. Het vuur had intus-
schen heel wat schade veroorzaakt. 10.000
kg. hooi waren een prooi der vlammen ge
worden. De schuur was half vernield. Twee
fietsen en 20 zakken aardappelen gingen
verloren. Men meent, dat een jongen van
vijf jaar met lucifers heeft zitten spelen
bij den hooiberg.
DROGE VEILINGEN VOOR
BLOEMBOLLEN.
De Coop. Yei'.ing HBG, de N.V. Hollands;
Bloembol Ie nhuis. de N.Y. Bloe.mbollenvoi-
iing on do B !o e m bol len veil ngsver ee mgin s
„Weet Friesland" hebben zich in een rond
schrijven tot de kweekers en exporteurs ge-
end. inzake het verkoopen der leverbare
bloembollen. Daar een regeling is uitgeble
ven, was een run op de kweekers ontstaan,
om to trachten zoo veel mogelijk goed in
handen te krijgen. Daarom is bepaaJid, dat
kweekers alle bloembollen, welke nog on
verkocht zijn, bij de veilingen inbrengen,
Deze bollen zullen, vla de in- en verkoop
bureau* aan den export afgeleverd worden.
Mocht na tien dagfti blijken, dat de bollen
geheel of gedeeltelijk niet voor onderhand-
Bchen verkoop in aanmerking komen, dwn
zullen ze later op de normale wijze geveild
worden.
HET TE BEPLANTEN BLOEMBOLLEN-
AREAAL.
Blijkens een bericht in het Weekblad voor
Bloembollencultuur zal het beplantingsper.
centage voor hyacinten en tulpen voor dit
jaar op honderd procent worden vastgesteld
Het percentage voor narcissen wordt op 93
vastgesteld, met dien verstande, dat de
bedden niet breeder mogen zijn dan 0.94
M. en de tusschenpaden minstens 0.47 M.
moeten zijn. Voor de kweekers, die reeds
narcissen opgeplant hebben volgens de nor
male plantwijze, zal het bepïantingspercen-
tage S0 moeten bedragen.
KORT NIEUWS
Gistermiddag is de 12-jarige gymna
siast A. R. Buisman, een zoontje van den
rector van het stedeliik gymnasium te Tiel.
die met eenige jongelui aan de overzijde
van de Waal onder Wamel aan het pootje
baden was. plotseling door den golfslag van
een passeerend schip meegesleurd en in de
diepte verdwenen.
Pogingen der politie, om het lijk te vin
den, mochten niet slagen.
Het drie en eert half jarig zoontje van
den heer G. J. Schuttenbelt te Enter, kreeg
eenige dagen geleden een pot met kokende
melk over het lichaam. Het kind moest met
ernstige brandwonden worden vervoerd
naar het R.K. ziekenhuis te Almelo, waar
het thans aan de bekomen verwondingen is
overleden.
Projecten voor transport van Duitsche krijgsgevangenen en
evacuatie van Fransclie volksgroepen'lagen gereed. I ele
mogelijkheden voorzien.
De realiteit:
Het fiasco van Dieppe.
Officieel rapport van
Duitsch opperbevel.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht publiceert over de Engelsche lan
dingspoging bij Dieppe op 19 Augustus 1942
een officieel verslag, waarin o.a; gezegd
wordt:
De door het Opperbevel van de Méér-
macht ontvangen rapporten van leger vloot
en luchtmacht, de buitgemaakte bevelen en
verklaringen van gevangenen, geven thans
een volledig beeld van de zware nederlaag,
die de vijand bij zijn poging tot het oprich
ten van het tweede front bij I}ieppe gele
den heeft.
De bedoelingen van den vijand zijn door
de resultaten der eigen verkenning en door
het buitgemaakte operatiebevel van niet
minder dan 121 dicht in elkaar getypte vel
len ondubbelzinnig opgehelderd.
Zij bewijzen, dat het den vijand niet
er op aankwam, afzonderlijke doelen
te vernielen, doch dat reeds aan de eer
ste golf van landingstroepen de taak ge
steld was, stad en haven van Dieppe in
te nemen en een diep bruggéhoofd te
vormen, welks omvang gekenteekend is
door de als doel van den aanval ge
noemde plaats Arques la Bataille. op
zeven km van de kust gelegen.
Voor de beoordeeling van de waarde
van dit bruggéhoofd zijn de volgende
constateeringen van belang: Dieppe is
de havenplaats die het dichtst bij de
Fransche hoofdstad gelegen is. Haar ha
venwerken maken het lossen van pant
serwagens en zwaar oorlogstuig moge
lijk en daarmede het aan land zetten
van de verdere golven voor den aan
val. Het bezit van een diep bruggéhoofd
bij Dieppe maakt het mogelijk, de kust
verdediging tusschen Somme en Seine
op te rollen en door de inneming van
Abbeville en Le Havre andere geschikte
havens te verkrijgen.
Het plan.
Ter uitvoering van deze voornemens was
in de eerste golf de tweede Canadeesche di
visie over een breedte van ongeveer 25
km ter landing op zes verschillende plek
ken opgesteld. Deze troepen bestonden uit
elite-strijdkrachten, die sinds maanden voor
de landingsgevechten speciaal waren opge
leid en in hoofdzaak in ieder geval niet
uif Engelschen. doch uit Canadeezen waren
samengesteld. Achter deze eerste golf ston
den naast talrijke andere in de wateren
tusschen Dieppe en Portsmouth waargeno
men groepen van landingsbooten, transport
vaartuigen en lichte zeestrijdkrachten tot de
grootte van kruisers, een drijvende reserve
van zes groote, ook met pantserwagens vol
geladen transportschepen en drie vracht
booten. Meer Noordelijk bevond zich een
andere sterke groep wel het gros van de
landingsstrijfdkrachten met 26 transport
schepen in zee, op welker dekken naast el
kaar, dich opeengepakt de troepen stonden
Aan luchtstrijdkrachten haid de vijand
meer dan honderd gevechtsvliegtuigen,
waaronder talrijke viermotorige machines
en minstens duizend jagers overwegend
voor den aanval op de Duitsche kustverde
diging opgesteld.
Dit sterke, hoewel in hoofdzaak aan de
„bondgenooten" ten deel gevallen gebruik
van strijdkrachten, bewijst beter dan alle
achteraf ondernomen officieele en officieuze
togingen tot misleiding, dat met de landing
iet doel diende te worden nagestreefd van
uitgestrekte operaties te land. Dit feit wordt
nog onderstreept door de verklaring van
den voorzitter der Amerikaansche senaats
commissie voor militaide aangelegenheden,
die volgens United Press nog op 20 Aug. de
hoop tot uiting bracht dat de gemeenschap
pelijke aanval zich zou ontwikkelen en uit
breiden tot het tweede front.
De Fransche bevolking
De gevonden' bevelen verstrekken ook nog
in ander opzicht waardevolle conclusies
Opdat zij niet in onze handen zouden val-
ien mochten alleen de beide brigade-staven
de bevelen voor de onderneming medevoe
ren. Door het gevangen nemen van een
brigadestaf kwam het operatiebevel echter
in ons bezit. Het eerste doel moest bestaan
in de vernieling van enkele kustbatterijen.
die de kustwateren en het .strand be-
heerschten, om vervolgens, ondersteund
door de kanonnen van talrijke vlooteenhe-
den, op het strand aan land te gaan en de
haven en de stad in bezit te nemen.
Plunderen in eiken vorm was ten streng
ste verboden. De motiveering daarvoor m
het operatiebevel luidde dat „de Duitsche
bezettingstroepen een hoogen standaard
van individueel fatsoen ontwikkeld heb
ben" en dat daarnaar ook de landingstroe
pen door de bewoners beoordeeld zouden
worden. Om dit bevel, dat eveneens het
voornemen van een langdurig verblijf aan
land in het licht stelt, te controleereh, was
speciaal een officier der gendarmerie met
hulp-strijdkrachten benoemd Niettemin
geloofde men dat de Fransche bevolking
van de landende troepen zou kunnen ver
langen haar naar Engeland te evacueeren.
Voor dit doel was een speciale groep aan
gewezen ter sterkte van een officier en zes
andere dienstgraden van Fransche nationa
liteit, die evenwel de opdracht hadden uit
sluitend voor den dienst geschikte Fran-
■schen mede te nemen en ook slechts dan,
wanneer zy zich verplichtten tot dienstne
ming in de formaties van De Gaulle. Ook
aan visschers die hun eigen vaartuig mee
brachten. moest het toegestaan zijn om on
der de bescherming van de zeestrijdkrach
ten naar Engeland over te steken.
Duitsche gevangenen
Uitgebreide voorschriften waren opge
steld voor de behandeling van de Duitsche
krijgsgevangenen. In de eerste plaats moest
men hun, waar het slechts mogelijk was.
de handen vastbinden opdat zij nun papie
ren niet konden vernietigen. Op een nauw
keurig aangegeven plek aan het strand
moest een kamp voor krijgsgevangenen
worden ingericht. De daartoe aan tc stellen
bewakingsmanschappen en hun houding, de
terugbrenging naar Engeland en hun ver
dere bestemming aldaar, waren nauwkeu
rig vastgelegd. Tot in alle bijzonderheden
behelst het bevel evenwel ook voor geval
van nood die maatregelen, welke genomen
moesten worden wanneer bij een ongun
stige ontwikkeling van de situatie het be
sluit tot den terugtocht genomen moest wor-
den. De bevelhebbers van de strijdkrach
ten ter zee en in de lucht dienden de vcr-
eischte overwegingen voor dit doel tijdig
genoeg te maken. In d^t geval lag het in het
voornemen de gelande troepen tot den laat
sten man weer aan boord te nemen, even
als .de met zekerheid verwachte massa's
Duitsche krijgsgevangenen, het uitgeladen
oorlogstuig en vooral de pantserwagens.
Ook de dooden wilde men terugbrengen.
Deze van kwartier tot kwartier tot in elke
bijzonderheid vastgestelde terugtocht was
op dertig bladzijden en in dertien schetsen
uiteengezet.
Het verloop
Het werkelijke vrloop der gebeurtenissen
is uit de berichten van het Duitsche opper
bevel voldoende bekend.
De plaatselijke reserves der militaire lei
ding tvaren voldoende om den vijand,
waar hij tijdelijk aan het strand tasten
voet gekregen had, in de pan te hakken of
in zee terug te werpen. Zijn pantserwa
gens vonden op het strand, kapotgeschoten
en buiten gevecht, een roemloos einde, zon
der ook maar den strandweg bereikt te
hebben.
De reserves die door de hoogere leger
leiding waren opgeroepen en binnen den
kortst mogelijken tijd derwaarts waren ge
voerd. bereikten op den vastgestelden tijd
het gebied van Dieppe, maar vonden geen
gelegenheid meer om in te grüpen. D«
dappere soldaten van de kustverdediging
hadden zich inmiddels uit eigen kracht te
gen den aanvaller geweerd.
De vijand zelf heeft dezen afloop der ge
vechten door een reeks openlijke radiosei-
nen bevestigd. Uit deze radioseinen. dia
ten deele den snellen aanvoer \an verster
kingen en aanvullingen voor de landings-
groep ter voortzetting van den aanval ver
langen, blijkt het volgende: met gebruik
making van numeriek beperkte strijd
krachten en daarmede zonder al te groot
risico moesten pogingen gedaan woi-den op
het vasteland een bruggéhoofd en een
bruikbare haven te verkrijgen. Ware dat
gelukt, dan zou de Engelsche legerleiding
niet geaarzeld hebben andere gereedstaan
de troepen aan land te zetten en daarmede
het tweede front in Frankrijk te vormen.
Voor het geval de onderneming mislukte
was evenwel de terugtocht propagandis
tisch en militair voorbereid. Aan de troep
was de eigenlijke bedoeling verzwegen en
aan de Fransche bevolking was door radio
bekendgemaakt, dat hier niet sprake was
van een invasie.
Wederzijdsche verliezen.
De onderneming tegen Dieppe heeft den
vijand zware verliezen gekost. Hij verloor*'
2.195 gevangenen, onder wie 128 officie
ren. Onder nen bevond zich de comman
dant van de z.esde Canadeesche brigade in
fanterie William Wallace Southam, voorts
twee kolonels en 13 stafofficieren. Behalve
de vernietigde 29 pantserwagens en ver
kenningsauto's werd een groote hoeveel
heid lichte en zware infameriewapens en
ander oorlogstuig, vooral dok landings
booten, buitgemaakt. De vijand leed zware
bloedige verhezen, die veel grooter zijn
dan het aantal krijgsgevangenen. Alleen
aan de kust werden 690 dooden geconsta
teerd. Het aantal verdronken manschappen
is niet na te gaan. Steeds spoelen nog
lijken op het strand aan. Voorts verloor de
vijand: 127 vliegtuigen, 4 torpedojagers. 2
torpedobooten, 1 torpedomotorboot, 7 trans
portschepen en een aantal landingsbooten,
die door artillerie en luchtmacht tot zinken
gebracht werden. Beschadigd werden: 4
kruisers, 4 torpedojagers, 5 transportsche-
Ken, 4 torpedomotorbooten, 2 kleinere een
eden en talrijke landingsbooten.
Daartegenover bedragen de eigen verlie
zen, ondanks alle beweringen van de vij
andelijke «propaganda: bij het leger: 115
dooden, 187 gewonden, 14 vermisten. Bij de
marine: 78 dooden en vermisten, 35 ge
wonden. Bij de luchtmacht: 104 dooden en
vermisten, 58 gewonden, in totaal dus 591
manschappen verloren. Een onbeteeke-
nend verlies dus vergeleken met dat van
den vijand. Aan Duitsch materiaal gingen
35 vliegtuigen en een duikbootjager verlo
ren; 6 stukken geschut werden beschadigd.
De houding der Franschen.
De houding van de Fransche bevolking
as meer dan correct. Zij heeft orttianks
eigen verliezen de Duitsche troepen in hun
strijd door hulpvaardigheid van eiken
aard ondersteund. Zij heeft branden ge-
bluscht, gewonden verzorgd en de troepen
voorzien van eten en drinken. Uit erken
telijkheid voor deze houding worden op
bevel van den Führer de Fransche krijgs
gevangenen afkomstig uit de Fransche
plaatsen van het gevechtsgebied om Dieppe
uit krijgsgevangenschap ontslagen.
De invoering van liet
voortgezet lager onderwijs.
Door dc invoering van het achtste
leerjaar cn de uitbreiding van de leer
plicht tot acht jaar. hoopt men te be
reiken, dat dc normale leerling na het
verlaten der school en bij zijn intrede
in de maatschappij een brecdere ont
wikkeling zal hebben bereikt cn een
roor het maatschappelijk leven meer
bruikbaar mensch zal zün dan zijn
huidige collega, die na zeven jaar on
derwijs zijn intrede in het leven aan
vangt.
Dit achtste leerjaar wordt bü voorkeur
niet toegevoegd aan de huidige school, met
zeven klassen, doch zal, waar zulks mo
gelijk is, met het zevende leerjaar oen af
zonderlijke school voor „voortgezet onder
wijs" vormen, alwaar een geheel eigen
leerplan er voor waakt, dat een meer op
het maatschappelijk leven ingesteld onder
wijs zal worden gegeven. Daar. waar niet
voldoende leerlingen aanwezig zijn tot vor
ming van een eigen school, zullen deze ze
vende en achtste leerjaren aan de gewone
lagere scholen verbonden moeten worden,
in het vertrouwen echter, dat dc leiding
van deze scholen zich goed zal realiseeren.
dat zij voor deze leerjaren een meer daar
voor bedoeld onderwijs zal weten on te
bouwen.
Of de resultaten, welke men met de in
voering van het achtste leerjaar beoogt,
zullen worden bereikt, zal dan ook geheel
afhangen van hen, die met de leiding van
deze leerlingen worden belast. Dat zij. zoo
zulks nog niet het geval is, spoedig cr van
doordrongen zullen geraken, dat het on
derwijs in het zevende en achtste leerjaar
voortaan niet meer een simpele voortzet
ting zal mogen zijn van het onderwijs der-
zes daaraan voorafgaande jaren, is daartoe
een eerste vereischtc.
De invoering van dit achtste leerjaar is
voor de scholen afhankelijk van den aan
vang van het nieuwe schooljaar of van
den nieuwen schoolcursus. Eerst Dij den
aanvang van het nieuwe schooljaar of den
nieuwen schoolcursus, aanvangende na den
datum van inwerkingtreding van de be
treffende verordening, zijnde na 26 Aug.
1942. wordt de invoering van het achtste
leerjaar of van de school voor voortgezet
onderwijs voor het zevende en achtste leer
jaar verplicht. Reorganisatie van de school,
midden in het schooljaar of den school
cursus brengt het voorschrift dus niet
mede.
