Terreinwinsten ten Westen van Stalingrad. Britsche plannen voor opmarsch op Fransch gebied. 3B7e Jaargang No. 203 x T T 1 1 Zaterdag 29 Xugnslus 1942 Abonnement p. week #,24, p. maand 1,15, p. kwartaal S,«, B ^Oi H ttarcxnx Haarlem: Groote Houtstraat jj. BUkantoor: Somde- franco p. post 3,73, loste nummertcent. AdvertentlSn 3-ls y J MM I I B Ill B .11 a B U B J I W M I I B_ P,fln 37. Tel. DlrecUe 13082. Hoofdredactie 1S0M, Redactie io«o«, Bi.m. 3,— elke m.m. meor 20 cent. Reclames dubbele prU». A A A A A A «A A A Administratie 10T24. 14825. Soendapleln 12230. Poetflro U49S8. Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 eent p. m.m. Kennemer m re Kdltle 3—15 m-m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. t eent p. m-m, Nieuwsblad voor Noord-Holland DU#ca# PH- MEES P w peereboom. Ültg.t Grafische Bedrijven Damlate. Wn(1 Hoofdredacteur» 1. T. BACDEWYNS. Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen. 135 Sowjet-tanks' vernietigd. Weer bergpassen in den Kaukasus bezet. Bij Rzjef vijandelijke aanvals- voorbereidingen uiteengeslagen In 13 dagen verloren de Britten 315 vliegtuigen. Woonwijken van Kassei gebombardeerd. Het opperbevel van 4c Duitsche weermacht maakt bekend: „In den Kaukasus veroverden berg- jagers den doorgang door nog meer pas sen in het hooggebergte. Verstrooide vijan delijke strijdkrachten werden vernietigd. Ten Westen van Stalingrad wint de Duitsche aanval ondanks taai vijandelijk zet terrein. By den afweer van wanhopige tegenaanvallen werden alleen Donderdag overdag in den sector van écn legercorps, met schitterenden steun van batteryen lucht doelgeschut 135 bolsjewistische tanks vernie tigd of buitgemaakt. Sterke formaties ge vechtsvliegtuigen en vliegende artillerie mengden zich op vernietigende wijze in de gevechten te land. Bovendien werden Stalingrad en de achter- waartsche verbindingen der bolsjewisten over dag en 's nachts gebombardeerd. Twee groote Wolgavrachtschepen .en een tankschip wer den in brand geworpen. Aan het D o n-front sloegen Duitsche en Italiaansche troepen vijandelijke aanvallen af. Ten Zuidwesten van K a lo e g a en bij Rzjef werden op verscheidene plaatsen aan- valsvoorbereidingen van den vijand in samen- werking met formaties van de luchtmacht uiteengeslagen, plaatselijke vijandelijke aan vallen mislukten. Ten Zuiden van het Ladogameer viel de vijand met sterke strijdkrachten de Duit sche stellingen aan. De bolsjewisten"werden in hevige gevechten deels in een tegenaanval teruggeworpen; hierbij werden 35 tanks stuk geschoten. De bolsjewistische luchtmacht verloor Donderdag overdag in luchtgevechten en door de luchtdoelartillerie 101 vliegtui gen, zeven andere werden op den grond vernield. Een eigen vliegtuig wordt ver mist. Bij vluchten boven de bezette gebieden in het Westen werden Donderdag in lucht gevechten 15, door patrouillevaartuigen 3 Britsche vliegtuigen zonder eigen verliezen neergeschoten. Na storingsvluchten overdag zonder eenige uitwerking boven West- en Noordwest- Duitschland hebben formaties van de Brit sche luchtmacht in den nacht van 27 op 23 Augustus aanvallen ondernomen, vooral op de stad Kassei. De burgerbevolking leed ver liezen. In woonwijken ontstond materieele schade en schade aan gebouwen. Door nacht jagers en luchtdoelartillerie werden volgens de totdusver ontvangen rapporten 35 der aan vallende Britsche bommenwerpers neerge schoten. In de periode van 14 tot 27 Augustus verloor de Britsche luchtmacht 315 vlieg tuigen, waarvan 52 boven de Middelland- scho Zee en jn Noord-Afrika. In dezelfde periode gingen in den strijd tegeti Groot- Brittannië 63 eigen vliegtuigen verloren. De Duitsche luchtmacht viel overdag en 's nachts voor den oorlog belangrijke instal laties aan de Zuidkust van Engeland, als mede in Midden- en Oost-Engeland met brand- en brisantbommen aan Rzjef. In het gebied van Rzjef probeeren de Sovjets sinds weken in voortdurend on dernomen aanvallen, die geschieden met gebruikmaking van een maximum aan manschappen en materiaal, den door braak door de Duitsche linies te forcee- ren. Ondanks zware bloedige offers en verliezen aan materiaal hebben zij hun doel niet bereikt. Rzjef, de sleutel van de Duitsche stelling, is nog altijd stevig- in Duitsche handen. De luchtmacht steunde de afweergevechten van de troepen van het leger door tallooze aanvallen op de zich ontwikkelende vijande lijke infanterie- en tankaanvallen, op troe penconcentraties en op de ravitailleerings- organisaties van den vijand. Op 26 Augustus vernietigden de bommen van Duitsche gevechtsvliegtuigen wederom negen tanks en 13 stukken geschut, terwijl Duitsche jagers in luchtgevechten 16 vijande lijke vliegtuigen neerschoten. In den daarop volgenden nacht drongen Duitsche gevechts vliegtuigen tot diep in het vijandelijke ach terland door. Talrijke stations ten Zuidwesten van Moskou, een vliegveld bij Kalinin en voor den oorlog belangrijke doelen in de in dustriesteden Saratof en Gorki aan de Wolga werden met waargenomen uitwerking door brand- en brisantbommen zwaar getroffen. Bijzonder succesvol was een aanval van Duit sche gevechtsvliegtuigen op het vliegveld Serpuchof ten Zuiden van Moskou.. De Duit sche vliegtuigbemanningen namen tien uit gebreide branden waar en hevige ontploffin gen in den Zuidoosthoek van het vliegveld. De daar gelegen vliegtuighangars werden practisch volkomen vernield. De Kaukasus. De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt: Omtrent de gevechten tusschen Don en Kaukasus toont het Duitsche opperbevel zich op het oogenblik zeer zwijgzaam. Het is ty peerend, dat daarentegen van Geallieerde zijde met een opmerkelijke openhartigheid over het snelle voortschrijden der aanvals- operaties wordt gesproken, hetgeen kenmer kend is voor de bezorgdheid, die men omtrent den afloop der krijgsverrichtingen in dit ge bied koestert. Een groot nadeel is het voor de bolsjewisten, dat belangrijke verbindingen van het Zuiden naar het Noorden verloren zijn gegaan. De spoorlijn, die van Astrakan over Saratof leidt, is de eenige verbinding, waarvan zij nog een min of meer ongestoord gebruik kunnen maken. Hoe kritieker de toestand voor de bolsje wisten aan het Zuidelijke front wordt, zoo schrijft de militaire medewerker van Svenska Dagbladet, des te meer berichten worden er ontvangen over uitgevoerde of ook maar ver moede aanvallen op andere fronten. De aan vallen op de Salomon-eilanden, op Dieppe, het deelnemen van Brazilië aan den oorlog, de voorgenomen Amerikaansche actie tegen Dakar, de z.g. vrij sterke aanvallen aan het front in Noord-Afrika, al deze berichten staan in verband met den geweldigen sla| jn het Kaukasusgebied. Al het andere is niets anders dan een speldeprik, die aan den feite- lijken toestand bitter weinig kan veranderen. Sovjettroepen uit Iran terug. De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt: In politieke kringen te Berlijn volgt men met groote belangstelling de ontwikkeling van den toestand in Iran. Ongetwijfeld in ver band met het verloop van den strijd in het Kaukasus-gebied is een groot deel der bols jewistische troepen uit Iran teruggetrokken, terwijl de sterk bolsjewistisch georiënteerde regeering na de jongste kabinetscrisis heeft plaats gemaakt voor een regeering van sterk onder den invloed van Engeland staande po litici. Het Italiaansche weermachtbericht. Het Italiaansche weermachtbericht luidt als volgt: Verkenningspogingen van vyandelijke af- deelingen, gesteund door een welonderhou- den artillerievuur, zijn aan het Egyptische front afgeslagen. Duitsche jagers hebben in luchtgevechten drie vijandeiyke toestellen neergeschoten. Luchtaanvallen zijn onderno men op Gela en Comiso door Britsche vlieg tuigen, waarvan er één, getroffen door af- weervuur, brandend neerstortte in de omge ving van Comiso, terwijl een tweede, ernstig beschadigd, gedwongen was te landen nabij Marina di Ragusa. De piloot werd gevangen genomen. Gemeld wordt, dat één persoon is gedood en dat er o,nder dc burgerbevolking eenige gewonden vielen, terwijl lichte schade is aangericht. Geallieerde oorlogsbodems verloren gegaan. De Londensche zender meldt, dat de En- gelsche admiraliteit het verlies bekendge maakt heeft van den Engelschen torpedo- bootjager Embreak. Hij zou na een aanvaring op den Atlantischen Oceaan gezonken zijn. De Britsche admiraliteit maakt voorts be kend, dat de patrouillebooten Manor en Laer- tps tot zinken zijn gebracht'. Het Amerikaansche departement van ma rine heeft Donderdagavond bekend gemaakt dat -de Amerikaansche torpedobootjager In- graham, groot 1.630 ton, bij een „aanvaring' op den Atlantischen Oceaan is gezonken. Hevige Japansehe luchtaanvallen op Noord- en West Australië. Terwijl de tweede slag bij de Salomons eilanden zijn einde nadert heeft de Japansehe luchtmacht der marine haar zware aanvallen p Noord-Australië zonder onderbreking oortgezet. Opnieuw werd groote schade aan gericht in voor den oorlig belangrijke instal laties, haveninstallaties en verkeersbedrij- ven in talrijke steden in Noord-Australië. Port Darwin, Townsville en Broome ln Noord- resp. West-Australië waren vooral het doel wit vanr de ononderbroken Japansehe bom aanvallen. De stad Townsville brandt nog steeds. Twee daar in de haven voor anker liggende schepen van elk 6000 b.r.t. werden met bommen zoo zwaar beschadigd, dat zij brandend omsloegen. Op een van deze sche pen werden sterke ontploffingen waargeno men. Blijkbaar had het schip munitie aan boord voor de afgesneden Amerikaansche troepen op de kleine Salomonseilanden. Tijdens luchtgevechten, die Donderdag bo ven Noord- en West-Australië waren ont brand, zijn 16 vijandelijke vliegtuigen neer geschoten. Daaronder bevonden zich zeven Aircobra's en drie Curtiss-jagers. Twee Ja pansehe vliegtuigen zijn niet op hun steun punten teruggekeerd. Het economisch herstel op Java. Het militaire bestuur op Java heeft in een interview met journalisten het volgende be kend gemaakt: De wederopbouw der door den vijand op zijn aftocht vernielde indus trieën kon betrekkelijk eenvoudig be.werkstel- ligd worden. Aanzienlijk moeilijker in haar werk ging de hervorming van de geheele eco nomische structuur. Door de benoeming van gouverneurs voor alle provinciën van Java en door de invoering van een centraal geleid bestuur onder medewerking van de bevolking, zijn er reeds aanzienlijke vorderingen ge maakt. De eigen verzorging met levensmid delen is gewaarborgd, spoorlijnen en verkeers- mogelijkheden zijn hersteld. Het geregelde verkeer ter zee tusschen Java en Sumatra is hervat. Java met zijn 40 milliqen inwoners en zijn onuitputtelijke natuurschatten zal in de toe komst voor groot-Oost-Azië een heel bijzon dere rol spelen. Verdrag van Nanking 100 jaar. Scherpe verklaring van Japanschen woordvoerder. Ter gelegenheid van den honderdsten ver jaardag van het verdrag van Nanking heeft de woordvoerder der Japansehe regeering, Hori, Vrijdag een buitengewoon scherpe ver klaring afgelegd over de methoden van Enge land in het verleden en in het heden. ,De geschiedenis van het Rritsche rijk", zoo zeide Hori, „vormt de laatste driehonderd jaren een keten van aanvalsdaden, exploitatie, ongeprovoceerde 'oorlogen en bloedbaden te land en te water. Van alle schandelijke hoofd stukken der Britsche geschiedenis is dat over den opiumoorlog en het precies honderd jaar geleden afgedwongen verdrag van Nanking, het schandelijkste. Met volledige miskenning van dit feit heft Engeland thans aandoenlijke klaagzangen aan over het kwaad van den opiumhandel en het opiumschuiven, terwijl het Engeland was, dat China den opiumoorlog opdwong. Het verdrag van Nanking sloeg voor Engeland'de eerste bres voor de bevre diging van zijn onverzadigbare imperialisti sche eerzucht in China". .Thans", zoo ging Hori voort, „durven de Engelschen de Chineezen hun „wapenbroe ders" te noemen. Zij beweren bezield te wor-| den door den wensch China te helpen bij het herwinnen van zijn yolledige souvereiniteit. Engelands hulp met den mond zal op het zelfde oogenblik ophouden, dat de noodzake lijkheid daartoe verdwijnt. Dan zullen de trotsche „wapenbroeders" van Engeland weer dezelfde oude Chineezen zijn van vroeger. Hoe eerder de volken van China, Indië en andere landen deze methode volkomen begrij pen, des te gelukkiger zal hun toekomst zijn". DE VEREENIGDE STATEN EN PORTUGAL. Volgens den Engelschen nieuwsdienst heeft de Amerikaansche minister van buitenland- sche zaken, Cordell Huil, Donderdag op de persconferentie te Washington meegedeeld, dat tusschen de Vereenigde Staten en Portu gal onderhandelingen worden gfevoerd over uitbreiding van de handelsbetrekkingen. Ge deeltelijk resultaat is reeds bereikt. Alarm op een eiland voor de Noorsche kust. Onmiddellijk bij het klinken van het alarmsignaal hebben de manschappen op een der vele kleine eilanden, welke zich voor het Noorsche vasteland uitstrekten, dt^wapens gegrepen en de stalen helm opgezet, waarna ze zich naar hun stellingen spoeden. (PJ3.Z. Van Evsden P.K. Ehlert Pax Holland c). Buitengewone ministerraad te Madrid verwacht. Generaal Franco heeft, nadat hij in de afgeloopen week, vergezeld van minister Arrese de belangrijkste steden in Galicië heeft bezocht, zfjn verblijf in zyn zomer residentie Pazo de Meira eerder afgebro ken dan verwacht wefd. Franco is Don derdag met zijn gezin en -zijn gevolg naar Madrid teruggekeerd- In politieke kringen verluidt, dat nog in den loop van Vrijdag of Zaterdag een buitengewone minister raad bijeengeroepen zal worden om be langrijke kwesties te bespreken. Spanning tusschen Ecuador en Peru weer toegenomen. Naar uit Quito wordt gemeld, heeft de geering van Ecuador aan de bemiddelende staten in het grensconflict tusschen Ecuador en Peru een nota gezonden, waarin Ecuador er energiek tegen protesteert, dat Peru tegen ieder recht in op de Jambeli-eilanden en in; eenige gebieden der Orologoprovincies zijn troepencontingenten laat staan. Het in Ecuador verschijnende blad „Tele- grafos" meldt dat zich een nieuw grensinci dent heeft voorgedaan tusschen Peru er Ecuador. Vijf grenswachters van Ecuador werden op hun eigen grondgebied door Pe- ruaansche soldaten gevangen genomen. Het blad publiceert een officieele mededeeling van het ministerie van buitenlandsche zaken van Ecuador, dat de kwestie van de grent regeling tusschen de twee landen nog niet is opgelost en dat nog geen enkele oplossing gevonden is. ondanks de bemiddeling van de groote Amerikaansche mogendheden. Japan en de Sowjet-Unie. Amerikaansche convooien, welke zouden willen probeeren door de Behringstraat naar de Sovjet-Unie te komen, stellen zich vanzelfsprekend bloot aan Japansehe aanvallen, zoo verklaarde de woordvoer der van de Japansehe regeering vandaag op een desbetreffende vraag. 32 Britsche vliegtuigen boven Duitsclilaiid neergeschoten. Vaivjnjlitaire zijde verneemt het D.N.B.: Britscnê bommenwerpers hebben in den afgeloopen nacht steden in Zuid- en Zuid west-Du itschland aangevallen. De uitge worpen brisant- en brandbommen veroor zaakten schade aan gebouwen en stichtten branden, voornamelijk int woonwijken der burgerbevolking. Volgens' tot dusver ont vangen berichten werden 32 aanvallende machines neergeschoten. Aanvallen van Duitsche gevechtsvlieg tuigen richtten zich in den afgeloopen nacht op belangrijke militaire inrichtingen aan de Noordkusi van Engeland. Moeilijkheden met arbeids krachten in Canada. Dé Canadeeeohe oorlogsproductk? heeft naar uit Montreal wordt gemeld, den laat- sten tijd te kampen met een uitgesproken tekort aan vakarbeiders. Zelfs in regee rt ngsk ringen werd verklaard, dat men nog niet weet hoe men het tekort aan vakar beiders moet verhelpen want het gaat hierbij om de moeilijkheid, dat men de be langen van leger en industrie op elkan der af moet stemmen. ►e ioongeschillen in de Canadeesche staalindustrie nemen steeds meer toe. De arbeiders van de Algoma Steel Corp. zijn zelfs tot staking overgegaan. r>e regeering is echter iviet in staat aan de eischen dei- arbeiders tc vo-ldoen, daar aan de 4000 ar beiders van een der fabrieken van de Do minion Steel and Coal Corp. een verhoogin# der grond'l'oonen werd geweigerd. Daar en wel een onderbrek ing der staalpro ductie voor de staaivooraienlng der geal lieerden zeer nadeeltge gevolgen kou kun- ihebben wordt door de autoriteiten ge tracht alsnog een oplossing voor de mióei- Hjlcheden te vinden. Onluslen in de grootste Br. Indische ijzerfabrieken. Vele Mohammedanen doen mee met vrijheidsstrijd. Omtrent den toestónd in Britsch-Indië meldt de Engelsche nieuwsdienst, dat de regeering van Madras heeft medegedeeld, dat zij in het bezit is van inlichtingen, waar uit duidelijk blijkt, dat de werkcommissie van het pan-Indische congres instructies heeft uitgevaardigd voor de uitvoering van de ongehoorzaamheidscampagne. Naar Reuter uit Bombay meldt, heeft de provinciale regeering het stadsbestuur van Ahamedabad voor zes maanden van zün taak ontheven. TJit tde provincie Madras worden nieuwe botsingen gemeld. In verschillende geval len schoot de politie op de demonstreerende menigte. Naar eerst thans bekend wordt, zijn ook in de grootste Indische ijzer- en staalfabrieken in Tata in de provincie Bi- har onlusten in vrij grooten omvang uitge broken. Bijzonderheden hierover zijn door de Britsche censuur niet doorgelaten. De zender van Sjonanto (Singapore) deelt voorts mede, dat Indische Mohammedanen actief aan den vrijheidsstrijd deelnemen. Onder de arrestanten bevinden zich vele Mohammedanen. Op Ceylon werden voor het ontbinden van optochten Zuid-Afrikaansche troepen opgeroepen, die meedoogenloos op de on bewapende menigte schoten. Nederlandsehe verpleegsters naar het Oostfront. Mot don trein van 7.20 zijn gisteravond rederoni Won Nederlaindsche verpleegsters na;ir onze ambulance aan het Oostfront ver trokken. Enkele maanden geleden waren reeds twintig liarer collega's van hier udt daarheen gegaan. Bij het afscheid aan het perron der staats spoor sprak de leider van de Nederiand- sche 'ambulance, arts Galjart, de vertrek kende verpleegsters in hartelijke bewoor dingen toe namens den commandant van het vrijwiJiigers legioen Nederland, luite nant-generaal Seyffardit. Spreker legde daar-, bij den nadruk op de groote beteekenis arbeid, waarvoor deze Nederlandsehe zusters zich hebben ingezet. In het bijzonder zuilen de Nederlandsehe jongens, die aam het front strijden voor het nieuwe Europa, en die bereid zijn het hoogste offer, dat zij kunnen brengen, daarvoor te geven aanwezigheid van Nederlandsehe verpieeg- sters op hoogen prijs stollen. Dokter Gal Jart wenschte allen een voorspoedige rei en een tot weerziens. Groote stijging mond- en klauwzeer in Engeland. Het mond- en klauwzeer in Engeland is in den Iaatsten tijd onrustbarend toegenomen. Door de epidemie wordt de melkvoorziening Engeland, vooral in Londen en in andere steden bedreigd. Soldaten en speciale politie verrichten op groote schaal slachtingen en desinfecteeringen in de door het mond- er klauwzeer geteisterde gebieden. PAGE IN DE ADVISORY WAR COUNCIL. Naar de Engelsche Nieuwsdienst meldt, heeft de Australische ministerpresident, Cur- tin, dat Canberra verklaard, dat Sir Earlc Page is toegevoegd aan de Advisory War Council. Hij zal aan de vergaderingen van het oorlogskabinet deelnemen, wanneer er aan gelegenheden besproken worden, waarin hij ervaren is. COMMUNISTISCHE PAMFLETTEN BOVEN BULGAARSCH GEBIED. Naar de Bulgaarsche luchtbescherming be kend maakt, hebben in den nacht van 26 op 27 Aug. twee vreemde vliegtuigen bov^n Bul- gaarsch gebied communistische pamfletten uitgeworpen met oproepen tegen het nat.- socialisme en voor „de rechtvaardige zaak van de Sovjet-Unie en de Geallieerden" vliegtuigen werden door nachtjagers in de richting Sklopje en Zuidelijk Bulgarije ver dreven. Felle brand in hooiberg Ie Alkmaar. 10.000 k.g. een prooi der vlammen. Een voorbijganger zag des avonds vlam men uitslaan uit een hooiberg op het ter rein van den heer C. de W. aan den Wa- gemakersweg te Alkmaar. De brandweer was onmiddellijk ter plaatse en tastte onder leiding van ondercommandant K. Wiedijk het vuur krachtig aan. Men was den brand spoedig meester en wist uitbrei ding te voorkomen. De inmiddels uit Schoorl gearriveerde motorspuit behoefde geen dienst te doen. Het vuur had intus- schen heel wat schade veroorzaakt. 10.000 kg. hooi waren een. prooi der vlammen ge worden. De schuur was half vernield. Twee fietsep en 20 zakken aardappelen gingen verloren. Men meent, dat een jongen van vijf jaar met lucifers heeft zitten spelen bij den hooiberg. DROGE VEILINGEN VOOR BLOEMBOLLEN. De Coop. Veiling HBG, de N.V. Hollands Bloemlbolienhu is. de N.V. Bloembollen vei ling en de Bloem bollen veilings ver eeniging ..West Friesland" hebben zich in een rond- sohrijven tot de kweekers en exporteurs ge- end, inzake het verkoopen der leverbare bJoeinJbo-llen. Daar een regeling is üiifcgeble- •as een nun op de kweekers ontslaan om to trachten zoo veel mogelijk goed In handen te krijgen. Daaro-m Is bepaald, dat kers alle bloembollen, welke nog_ on verkocht zijn, bij de veilingen lnlbrerigen, Deze bollen zullen. vJa de in- en vofkoop- bureaiux aan den export afgeleverd worden. Mocht na (Jon dagen blijken, dat de bollen geheel of gedeeltelijk nie.t voor onderhand 60lien verkoop in aanmerking komen, dan zullen ze later op de normale wijze geveild worden. HET TE BEPLANTEN BLOEMBOLLEN AREAAL. Blijkens een bericht in het Weekblad voor Bloembollencultuur zal het beplantlngsi>er_ centage voor liyaolnten en tui pen v< jaar op honderd procent worden vastgesteld. Het percentage voor narcissen wordt op 9 3 vastgesteld, met dien verstande, da.t de bedden niet breedeT mogen zijn dan 0.9 4 en de tussclienpaden minstens 0.4-7 M. moeten zljij. Voor de kweekers, die reeds narcissen opgeplant hebben volgens de nor. male j>lantwijze, zal het beplantingsper cen tage S0 moeten bedragen. KORT NIEUWS Gistermiddag is de 12-jarige gymna siast A. R. Buisman, een zoontje van den rector van het stedelijk gymnasium te Tiel, die met eenige jongelui aan de overzijde van de Waal onder Wamel aan het pootje baden was, plotseling door den golfslag van een passeerend schip meegesleurd en in de diepte verdwenen. Pogingen der politie, om het Uik te vin den, mochten niet slagen. Het drie en een half jarig apontje van den heer G. J. Schuttenbelt te Enter, kreeg eenige dagen geleden een pot met kokende melk over het lichaam. Het kind moest met ernstige brandwonden worden vervoerd naar het R.K, ziekenhuis te Almelo, waar het thans aan de bekomen verwondingen is overleden. Projecten voor transport van Duitsche krijgsgevangenen en evacuatie van Fransche volksgroepen lagen gereed. Vele mogelijkheden voorzien. De realiteit: Het fiasco van Dieppe. Officieel rapport van Duitsch opperbevel. Het opperbevel van de Duitsche weer macht publiceert over de Engelsche lan dingspoging bij Dieppe op 19 Augustus 1942 een officieel verslag, waarin o.a. gezegd wordt: De door het Opperbevel van de Weer macht ontvangen rapporten van leger, vloot en luchtmacht, de buitgemaakte bevelen en verklaringen van gevangenen, geven thans een volledig beeld van de zware nederlaag, die de vijand bij zijn poging tot het oprich ten van het tweede front bij Dieppe gele den heeft. De bedoelingen van den viiand zijn door de resultaten der eigen verkenning en door het buitgemaakte operatiebevel van niet minder dan 121 dicht in elkaar getypte vel len ondubbelzinnig opgehelderd. Zij bewijzen, dat het den vijan.i niet er op aankwam, afzonderlijke doelen te vernielen, doch dat reeds aan de eer ste golf van landingstroepen de taak ge steld was, stad en haven van Dieppe in te nemen en een diep bruggehoofd te vormen, welks omvang gekenteekend is door de als doel van den aanval ge noemde plaats Arques la Bataille. op zeven km van de kust gelegen. Voor de beoordeeling van de waarde van dit bruggehoofd zijn de volgende constateeringen van belang: Dieppe is de havenplaats die het dichtst bü de Fransche hoofdstad gelegen is. Haar ha venwerken maken het lossen van pant serwagens en zwaar oorlogstuig moge lijk en daarmede het aan land zetten van de verdere golven voor den aan- val. Het bezit van een diep bruggehoofd bij Dieppe maakt het mogelijk, de kust verdediging tusschen Somme en Seine op te rollen en door de inneming van Abbeville en Le Havre andere geschikte havens te verkrijgen. - Het plan. Ter uitvoering van deze voornemens was in de eerste golf de twéede Canadeesche di visie over een breedte van ongeveer 25 km ter landing op zes verschillende plek ken opgesteld. Deze troepen bestonden uit elite-strijdkrachten, die sinds maanden voor de landingsgevechten speciaal waren opge leid en in hoofdzaak in ieder geval niet uit Engelschen. doch uit Canadeezen waren samengesteld. Achter deze eerste golf ston den naast talrijke andere in de wateren tusschen Dieppe en Portsmouth waargeno men groepen van landingsbooten, transport vaartuigen en lichte zeestrijdkrachten tot de grootte van kruisers, een drijvende reserve van zes groote, ook met pantserwagens vol- feladen transportschepen en drie vracht- ooten. Meer Noordelijk bevond zich een andere sterke groep wel het gros van de landingsstrijdkrachten met 26 transport schepen in zee, op welker dekken naast el kaar, dich opeengepakt de troepen stonden. Aan luchtstrijdkra'chten had de viiand meer dan honderd gevechtsvliegtuigen, waaronder talrijke viermotorige machines en minstens duizend jagers overwegend voor den aanval op de Duitsche kustverde diging opgesteld. Dit sterke, hoewel in hoofdzaak aan de .bondgenooten" ten deel gevallen gebruik van strijdkrachten, bewijst beter dan allo achteraf ondernomen officieele en officieuze pogingen tot misleiding, dat met de landing het doel diende te worden nagestreefd van uitgestrekte operaties te land. Dit feit wordt nog onderstreept door de verklaring van den voorzitter der Amerikaansche senaats commissie voor militaide aangelegenheden, die volgens United Press nog op 20 Aug. de hoop tot uiting bracht dat de gemeenschap pelijke aanval zich zou ontwikkelen en uit breiden tot het tweede front. De Fransche bevolking De gevonden bevelen verstrekken ook nog m ander opzicht waardevolle conclusies. Opdat zij niet in onze handen zouden val len mochten alleen de beide brigade-staven cie bevelen voor de onderneming medevoe ren. Door het gevangen nemen van een bngadectaf kwam het operatiebevel echter in ons bezit. Het eerste doel moest bestaan in de vernieling van enkele kustbatterijen, die de kustwateren en het strand be- heerschten, om vervolgens, ondersteund door de kanonnen van talrijke vlooteenhc- den, op het strand aan land te gaan en de haven en de stad in bezit te nemen. Plunderen in eiken vorm was ten streng ste verboden. De motiveering daarvoor m het operatiebevel luidde dat „de Duitsche bezettingstroepen een hoogen standaard van individueel fatsoen ontwikkeld heb ben" en dat daarnaar ook de landingstroe pen door de bewoners beoordeeld zouden worden. Om dit bevel, dat eveneens het voornemen van een langdurig verblijf aan land in het licht stelt, te controleeren, was speciaal een officier der gendarmerie met hulp-strijdkrachten benoemd Niettemin geloofde men dat de Fransche bevolking van de landende troepen zou kunnen ver langen haar naar Engeland te evacueeren. Voor dit doel was een speciale groep aan gewezen ter sterkte van een officier en zes andere dienstgraden van Fransche nationa liteit. die evenwel de opdracht'hadden uit sluitend voor den dienst geschikte Fran sehen mede»te nemen en ook slechts dan. wanneer zij zich verplichtten tot dienstne ming in de formaties van De Gaulle. Ook aan visschers die hun eigen vaartuig mee brachten, moest het toegestaan ziin om on der de bescherming van de zeestrijdkrach- ten naar Engeland over te steken. Duitsche gevangenen Uitgebreide voorschriften waren opg steld voor de behandeling van de Duitscl.^ krijgsgevangenen. In de eerste plaats moest men hun, waar het slechts mogelijk was. de handen vastbinden opdat zij hun papie ren niet konden vernietigen. Op een nauw keurig aangegeven plek aan het strand moest een kamp voor krijgsgevangenen Sjorden ingericht. De daartoe aan te stellen ewakingsmansehappen en h\m houding, de terugbrenging naar Engeland en hun ver dere bestemming aldaar, waren nauwkeu rig vastgelegd. Tot in alle bijzonderheden behelst het oevel evenwel ook voor geval van nood die maatregelen, welke genomen moesten worden wanneer bij een ongun stige ontwikkeling van de situatie het be sluit tot den terugtocht genomen moest wor- den. De bevelhebbers van de strijdkrach ten ter zee en in de lucht dienden de ver- eischte overwegingen voor dit doel tijdig genoeg te maken. In dit geval lag het in het voornemen de gelande troepen tot den laat- «ten man weer aan boord te nemen, even- mede. als de met zekerheid verwachte massa* Duitsche krijgsgevangenen, het uitgeladen oorlogstuig én vooral de pantserwagens. Ook de dooden wilde men terugbrengen. Deze van kwartier tot kwartier tot in elke bijzonderheid vastgestelde terugtocht was op dertig bladzijden en in dertien schetsen uiteengezet. Het verloop Het werkelijke vrloop der gebeurtenissen is uit de berichten van het Duitsche opper bevel voldoende bekend. De plaatselijke reserves der militaire lei ding waren voldoende om ,den vijand, waar hij tijdelijk aan het strand vasten voet gekregen had, in de pan te hakken of in zee terug te werpen. Zijn pantserwa gens vonden op het strand, kapotgeschoten en buiten gevecht, een roemloos einde, zon der ook maar den strandweg bereikt te hebben. De reserves die door de hoogere leger leiding waren opgeroepen en binnen den kortst mogelijken tijd derwaarts waren ge voerd, bereikten op den vastgestoldcn tüd het gebied van Dieppe, maar vonden geen gelegenheid meer om in tc grijpen. De dappere soldaten van de kustverdediging hadden zich inmiddels uit eigen kracht te gen den aanvaller geweerd. De vijand zelf heeft dezen afloop der ge vechten door een reeks openlijke radiosci- nen bevestigd. Uit deze radioseinen. die ten deele den snellen aanvoer van verster kingen en aanvullingen voor de Iandings- groep ter voortzetting van den aanval ver langen. blijkt het volgende: met gebruik making van numeriek beperkte strijd krachten en daarmede zonder al te groot risico moesten pogingen gedaan worden op het vasteland een bruggehoofd en een bruikbare haven te verkrijgen. Ware dat gelukt, dan zou de Engelsche legerleiding niet geaarzeld hebben andere gereedstaan de troepen aan land te zetten cn daarmede het tweede front in Frankrijk te vormen. Voor het geval de onderneming mislukte was evenwel de terugtocht propagandis tisch en militair voorbereid. Aan de troep was de eigenlijke bedoeling verzwegen en aan de Fransche bevolking was door radio bekendgemaakt, dat hier niet sprake was van een invasie. Wederzijdsche verliezen. De onderneming tegen Dieppe heeft den vijand zware verliezen gekost. Hij verloor 2.195 gevangenen, onder wie 128 officie ren. Onder hen bevond zich de comman dant van de zesde Canadeesche brigade in fanterie William Wallace Southam. voorts twee kolonels en 13 stafofficieren. Behalve de vernietigde 29 pantserwagens en ver kenningsauto's wera een groote hoeveel heid lichte en zware infanteriewapens en ander oorlogstuig, vooral ook landings booten, buitgemaakt. De vijand leed zware bloedige verliezen, die veel grooter zijn dan het aantal krijgsgevangenen. Alleen aan de kust werden 600 dooden geconsta teerd. Het aantal verdronken manschappen is niet na te gaan. Steeds spoelen nog üjkeh op het strand aan. Voorts verloor de vijand: 127 vliegtuigen, 4 torpedojagers, 2 torpedobooten, 1 torpedomotorboot. 7 trans portschepen en een aantal landingsbooten, die door artillerie en luchtmacht tot zinken [ebracht werden. Beschadigd werden: 4 :ruisers, 4 torpedojagers, 5 transportsche- Een, 4 torpedomotorbooten, 2 kleinere een eden en talrijke landingsbooten. Daartegenover bedragen de eigen verlie zen, ondanks alle beweringen van de vij andelijke propaganda: bij het leger: 115 dooden, 187 gewonden, 14 vermisten. Bij de marine: 78 dooden en vermisten. 35 ge wonden. Bij de luchtmacht: 104 dooden en vermisten, 58 gewonden, in totaal dus 591 manschappen verloren. Een onbeteeke- nend, verlies dus vergeleken met dat; van den vijand. Aan Duitsch materiaal gingen. 35 vliegtuigen en een duikbootjager verlo ren; 6 stukken geschut werden beschadigd. De houding der Fransclien. De houding van de Fransche bevolking was meer dan correct. Zij heeft ondanks eigen verliezen de Duitsche troepen in hun strijd door hulpvaardigheid van eiken aard ondersteund. Zij heeft branden ge- bluscht, gewonden verzorgd en de troepen voorzien van eten en drinken. Uit erken- n telijkheid voor deze houding worden op bevel van den Führer de Fransche krijgs gevangenen afkomstig uit de Fransche plaatsen van het gevechtsgebied om Dieppe uit krijgsgevangenschap ontslagen. De invoering van het voortgezet lager onderwijs. Door de invoering van het achtste leerjaar en de uitbreiding van de leer plicht tot acht jaar. hoopt men te be reiken. dat dc normale leerling na het verlaten der school en bij zijn intrede in de maatschappij een brecdere ont wikkeling zal hebben bereikt en een voor het maatschappelijk leven meer bruikbaar mensch zal zijn dan zijn huidige collega, die na zeven jaar on derwijs zijn intrede in het leven aan vangt. Dit achtste leerjaar wordt bij voorkeur niet toegevoegd aan de huidige school, met zeven klassen, doch zal, waar zulks mo gelijk is, met het zevende leerjaar een af zonderlijke school voor „voortgezet onder wijs" vormen, alwaar een geheel eigen leerplan er voor waakt, dat een meer op het maatschappelijk leven ingesteld onder wijs zal worden gegeven. Daar, waar niet voldoende leerlingen aanwezig zijn tot vor ming van een eigen school, zullen deze ze vende en achtste leerjaren aan dc gewone lagere scholen verbonden moeten worden, in het vertrouwen echter, dat de leiding van deze scholen zich goed zal realiseeren, dat zij voor deze leerjaren een meer daar voor bedoeld onderwijs zal weten op te bouwen. Of de resultaten, welke men met de In voering van het achtste leerjaar beoogt, zuilen worden bereikt, zal dan ook geheel afhangen van hen, die met dc leiding van deze leerlingen worden belast. Dat zij. zoo zulks nog niet het geval is, spoedig cr van doordrongen zullen geraken, dat het on- derwüs'in het zevende en achtste leerjaar voortaan niet meer een simpele voortzet ting zal mogen zijn van het olnderwijs der zes daaraan voorafgaande jaren, is daartoe een eerste vereischte. Dc invoering van dit achtste leerjaar is voor de scholen afhankelijk van den aan vang van het nieuwe schooljaar of van den nieuwen schoolcursus. Eerst bij den aanvang van het nieuwe schooljaar of den nieuwen schoolcursus, aanvangende na den datum van inwerkingtreding van de be treffende verordening, zijnde na 26 Aug. 1942, wordt de invoering van het achtste leerjaar of van de school voor voortgezet onderwijs voor het zevende en achtste leer jaar verplicht. Reorganisatie van de school, midden in het schooljaar of den school cursus brengt het voorschrift dus niet

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1