Haarlemsche Courant Duitsche troepen bereiken voorsteden van Stalingrad BOTSINGEN IN EGYPTE. Joelen te Haifa bestookt. Zes maal doodstraf geëischt in communistenproces te Utrecht. 287e Jaargang No. 209 x X kbeaaement p. week 0,28, p. maand 1,15, p. kwaxtul 5,42, traneo p. post 1,73, losse nnmmers 6 cent. Advertentlln 1—11 B-ra. fx,elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs, kdvertentleabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennomer Editie 3—11-tn.m. 1,2e. Abonnement 1504 m.m. 1 cent p. Dltg.1 Grafische Bedrijven Damlate. Wnd. Boofdredaetenrt J. BAUDEWTN8. Nieuwsblad voor Noord-Holland Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen. 2ater3ag 5 SeplemBer 1912 Bureaux Haarlem: Groots Houtstraat S3. BUk&ntoor: Soenda* plein 37. Tel. Directie 130S2, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600, Administratie 10724, US25, Soendapleln 12230. Postgiro 134558, Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM. and) Gevechten op schiereiland Taman duren nog voort. Op de ISetva 20 Sowjet-booten bij aan vals- poging vernietigd bt-Duitschers en Roemenen steken de Straat van Kertsi over. imi! bot roi fcre^ Het opperbevel van de Düitsche weermacht eelt mede „Duitsche en Roemecnsche troepen zijn op September in samenwerking met afdcc- ingen van marine cn luchtmacht van i'trim uit over de straat van Kcrtsj getrokken, n hebben in weerwil van hardnekkigen vij- ndelijken tegenstand de vijandelijke kust- erdediging doorbroken en Donderdag na een nellen opmarsch de verbinding met de uit •ostelijke richting aanvallende Roemecnsche troepen tot stand gebracht. De gevechten tegen de op het schiereiland Taman staande vijandelijke strijdkrachten Juren nog voöft. Ten Noordwesten van ffoworossiisk zijn opnieuw versterkte heuvel- itellingen genomen. Duitsche motortorpedobooten vielen ir weerwil van het slechte weer het vijandelijke Icheepsverkeer in het Oosten der Zwarte Zee jan en brachten 3 schepen met een gezamen- lijken inhoud van 8500 ton, waaronder één; iankboot, tot zinken. Daarmede hebben aan de oppervlakte varende Duitsche vlootstrijd- krachten sedert het begin van het offensief ti den Kaukasus in totaal 35.000 ton Sowjet- oopvaardijscheepsruimte vernietigd. De aanval op Stalingrad kon Donder tag tot aan de Westelijke voorsteden vooruit feschoven worden. De ten Noorden van Stalingrad aan de Kolga staande troepen van het leger hebben »t dusverre 3 kanonneerbooten, 2 monitors, 6 rrachtschepen en talrijke kleinere vaartuigen lot zinken gebracht. Ten Zuidwesten van K a 1 o e g a en ten Noordwesten van Medyn werden wederom "ÏBanvallen van sterke vijandelijke s-trijd- l*Trachten afgeslagen. Ook in het gebied van [tzjef mislukten herhaalde aanvallen van 'itprkp vijandelijke strijdkrachten. De vijand IDIjerioor in deze gevechten 83 pantserwagens. 6feij een vijandelijken luchtaanval op een Duitsch vliegveld in de centrale zone werden der 37 aanvallende vliegtuigen neergescho- j«#len; de rest werd tot omkeeren gedwongen. Ten Zuiden van het Ilmenmeer werden 188>"erscheidene plaatselijke Sowjct-aanvallcn tfgeslagen. Ten Zuiden van het Ladogameer en aan het omsingelingsfront van Leningrad mislukten eveneens verscheidene vijan delijke aanvallen.- Bij een poging om de Newa over te steken werden 20 van de 28 vijandelijke booten vernietigd. In Egypte slechts gevechten van plaatse- ijke beteekenis. Aanvallen van de Duitsche n de Italiaansche luchtmacht waren gericht ip vijandelijke troepen, autoconcentraties, 'liegvelden en aanvoer. Bij luchtgevechten zerden 25 vijandelijke vliegtuigen neerge- choten. Donderdagnacht werden boven de Duitsche locht 2 Britsche vliegtuigen neergeschoten. ,ichte Duitsche gevechtsvliegtuigen plaatsten londerdag voltreffers op industrie- en ver- eersinstallaties aan de Zuidkust van Enge- and. De eerste luitenant Marseille, escadrille- japitein bij een jachteskader, heeft op 2 Sep- ember aan het Egyptische front zijn 125ste verwinning in de lucht behaald, nadat hij i de luchtgevechten van den voorgaanden ag 16 Engelsche tegenstanders had overwon- ten". In Egypte. Het Italiaansche weermachtbericht luidt „In Egypte zijn botsingen tusschen ge pantserde afdeelingen in qns voordeel geëindigd. De vijand verloorjCenigc tanks-, talrijke Nieuw-Zeelanders werden gevan gen genomen. De luchtmacht der Spil heeft hevige aanvallen gedaan op Britsche troepenconcentraties en gemotoriseerde strijdmiddelen;-een afdeeling vijandelijke verkenners werd bij verrassing aange vallen en vernietigd. Spaansche kabinetswijziging geen regeeringswTisseling. Bjiitenlandsche politiek onveranderd. I In de Spaansche communique's wordt o.a. jezegd. dat een personeelswisseling in de [egeering van een totalitairen staat een vol komen natuurlijk en gezond verschijnsel is. 48|)e geschiedenis, welke de afgeloste mannen Hiebben gemaakt en de verdiensten, die zij lebben verworven voor het nationale wei lij n, blijven door de aflossing onaangetast. i Onze binnenlandsche politiek wijkt niet fan haar rechten weg af en onze buiten- bndsche politiek wordt gevoerd in den [eest van onze gesneuvelde helden. I Wij hebben slechts één binnenlandsche fn buitenlandsche politiek, evenals wij ook naar één en dezelfde regeering, één en .enzelfden Caudillo en één eri hetzelfde •aderland hebben. Deze politiek is zonder artstocht, waakzaam en berust in de hand an een man, wiens vuist het zwaard om- :lemt. De reorganisatie van de Spaansche re- [eering heeft in Berli.jnsche politieke krin- ;en geen bijzondere verrassing gewekt, om- 'at men hier van de ontwikkeling, welke ot het benoemen van nieuwe pevsoonliik- .eden in het kabinet op de hoogte geweest Wanneer men in kringen, welke in nauw intact staan met de Wilhelmstrasse bij de ïoordeeling van den toestand een zeer •oote terughoudendheid aan den dag legt. ui geschiedt dit o.a. mede door het feit, dat .ien er hier rekening mee schijnt te hou ten, dat generaal Franco in een regeerings- rerklaring een uiteenzetting zal geven over si koers van de binnen- en buitenlandsche ilitiek van het nieuwe kabinet. Desniette- iin kan men in dezelfde kringen constatee- jn, dat de nieuwe mannen in het Spaansche ;abinet sympathiek beoordeeld worden en lat vooral de nieuwe minister van buiten- indsche zaken beschouwd wordt als een ositief element voor de samenwerking tus- ;hen Spanje en de mogendheden van de luropeesche nieuwe ordening. In hardnekkige gevechten werden 25 vlieg tuigen door Italiaansche en Duitsche jagers neergeschoten. Een formatie Italiaansche vliegtuigen met grooten actieradius Dombar-^ deerde de streek der raffinaderijen te Haifa, veroorzaakte branden en trof een goederen trein. Alle vliegtuigen keerden op hun basis terug." De schade te Messina. De Paus heeft den aartsbisschop van Mes sina, mgr. Paino, in particuliere audiëntie ontvangen. Officieel wordt hieromtrent door het vaticaan medegedeeld, dat de aarts bisschop zich op het oogenblik in de eerste plaats bezig houdt met het herstel van de zware schade, welke te Messina aan tal van kerken' en kerkelijke gebouwen is aangericht bij het recente bombardement door Engelsche vliegtuigen. De schade aan de kathedraal van Messina wordt op verscheidene millioenen lires geraamd. De plannen voor den opbouw der vernielde kerkelijke gebouwen van Mes sina zijn reeds opgesteld, doch zullen pas worden uitgevoerd, wanneer het gevaar voor nieuwe Britsche bombardementen niet meer bestaat. Caïro geen open stad. Duitsche regeering publiceert Fransch document. Door een document, dat onder Fransche buitgemaakte stukken is aangetroffen en thans door het Duitsche ministerie van bui tenlandsche zaken aan de openbaarheid is prijsgegeven krijgt de nu ongeveer twee jaar geleden bekend geworden weigering der Brit sche militaire autoriteiten om Cairo tot open stad te verklaren, bijzondere beteekenis. Zooals reeds in hët kort gemeld, betreft het een telegram van den toenmaligen Franschcn ambassadeur te Londen, Corbin, van den 7en Juni 1940, waarin deze zijn regeering mede deelt, dat de bevoegde ambtenaar van het „foreign office" aan een medewerker van de ambassade heeft medegedeeld, dat het door de Egyptische regeering dringend gedane ver zoek Cairo tot open stad te verklaren, door de Engelsche regeering definitief is afgewezen, daar een dergelijke maatregel ongewenschte „militaire nadeeelen" zou opleveren. Met betrekking hiertoe wordt van bevoegde zijde verklaard, dat Engeland met dit argu ment tot afwijzen de aanwezigheid van mili taire objecten in de Egyptische hoofdstad zelf toegeeft. Aan den anderen kant schroomt En geland niet luchtaanvallen op Cairo „bom bardeeren van heilige plekken van den Islam door vliegtuigen van.de jSpilmogendheden" te noemen en met represailles té dreigen, ter wijl het zelf scrupuleus genoeg is zijn mili taire installaties met miskenning van de be langen der Egyptische burgerbevolking onder bescherming van de heilige plekken van den Islam aan te leggen. Het laat zelfs, zooals de pers te Cairo begin Augustus op bevel van de' Engelsche autoriteiten moest mededeelen, door generaal Stone ieder, die den gerecht vaardigen wensch van de inwoners van Cairo van verwijdering van deze haarden van ge- -aar voor de burgerbevolking nog verder durft te uiten, bedreigen met vervolging vol gens het oorlogsrecht. Duitsche politieke kringen, die in nauw contact staan met de Wilhelmstrasse, zien er van af reeds thans een antwoord te geven op de ongetwijfeld interessante vraag of, en hoe, Duitschland en Italië de consequenties zullen trekken uit het gisteren door de pu blicatie van het document bewezen feit, dat Engeland om militaire redenen Cairo niet tot open stad wil verklaren. Aansl. Cairo. Egyptische reactie. Een delegatie Egyptische parlements leden en hoogwaardigheidsbekleders heeft tot den minister-president Nahas Pasja opnieuw het verzoek gericht, Cairo tot open stad te verklaren. De delegatie wees er op, dat de omgeving van Cairo den laatsten tijd aan herhaalde luchtaanvallen is blootgesteld geweest en dat het gevaar, dat de bevolking, die in ontoe-, reikende schuilplaatsen haar toevlucht moet zoeken, loopt, uitsluitend te wijten is aan de aanwezigheid van Britsche troepen te Cairo. Nahas Pasja heeft aan de delegatie geant woord, dat de Engelsche militaire autoritei ten nooit zullen toestaan, dat Cairo tot open stad verklaard wordt. Op een desbetreffende vraag werd in de Wilhelmstrasse medegedeeld, dat tot dusverre geen reactie uit Engeland beschikbaar is op de Duitsche publicatie over de motieven, waarom de Engelschen Cairo niet tot open stad verklaren. Naar het Turksehe telegraafagentschap uit Cairo meldt, heeft Willkie een onderhoud van drie uur met den Egyptischen minister-presi dent. Nahas Pasja, gehad. Volgens een Reuterberlcht uit Cairo heeft Koning Faroek den Amerikaanschen gezant. Martin Kirk en Wendell Willkie ontvangen. Nasleep van den moord op Heydrich. Officieel wordt het volgende bekend ge maakt: Het Standgericht te Praag heeft in zijn openbare zitting van 3 September den ouderling van de Tsjechisch-orthodoxe kerk te Praag, Jan Sonnevend, den bisschop van deze kerk, Gorazd (burgerlijke naam Ma- tej Pavlik). den kapelaan van de orthodoxe Cafolus Borromeus kerk te Praag, dr. Wla- dimir Petrek en den predikant aan dezelfde orthodoxe kerk, Vaclav Cikl, tot den dood door den kogel veroordeeld en het vermogen der vier beklaagden verbeurd verklaard. Het vonnis is Vrijdag voltrokken. De beklaag den hadden de moordenaars van den S.S.- Pbergruppenführer Heydrich, alsmede nog Vijf valschermagenten in de Carolus Bor romeus kerk verborgen gehouden, verzorgd en geholpen. Japan en de Sow jet-Unie. In verband met de verklaring van ge neraal Tojo betreffende de buitenlandsche politiek van Japan schrijft de „Nitsji Nitsji": „De politiek van Japan inzake de Rus- sisch-Japansche betrekkingen, die gericht is op het vermijden van troebelen in het Noorden en op het keeren van iedere bedrei ging van de Japansche rechten zal in geen geval gewijzigd worden". 160 OPVARENDEN BIJ RAMP VAN EAGLE OMGEKOMEN. De Britsche admiraliteit maakt bekend, dat bij den ondergang van het vliegkamp schip Eagle in den convooislag bij Malta in totaal 160 leden der bemanning zijn omge komen. i Aanslag op kazerne in Noord-Ierland. Trees voor de I.R.A. te lenden. Donderdagnacht heeft men een poging ge daan om de politiekazerne te Rahdaltown in het graafschap Antrim in de lucht te doen vliegen. Een tijdbom ontplofte buiten de kazerne, waardoor het gebouw werd be schadigd en een sergeant gewond. De wacht voor regeeringsgebouwen en andere vbelangrijke punten te Londen is versterkt door detectives en personeel van Scotland Yard, ter voorkoming van even- tueele daden van weerwraak door Iersche nationalisten. Volgens het Zweedsche blad Göteborgs Posten is de gebeurtenis voor de leden van de I.R.A. een welkome gelegenheid om op alle mogelijke manieren uiting te geven aan hun ontevredenheid over de aanwezigheid van buitenlandsche soldaten. De oude strijd om de ondeelbaarheid van'Ierland is her leefd. Nieuwe overeenkomsten Washington—Londen. Te Washington zijn tusschen de Ver. Sta ten en Groot Britlannië overeenkomsten ge sloten, waarbij voornamelijk een regeling tot gemeenschappelijk beheer van de hulpmid delen der beide landen beoogd wordt. Op grond van deze overeenkomsten zal Groot-Brittannië moeten instaan voor de kostelooze ravitailleering van de Amerikaan sche strijdkrachten, die op Britsch grondge bied en in het Britsche Rijk gestationneerd zijn. WEER EEN BRITSCH VLIEGTUIG BOVEN MAROKKO NEERGESCHOTEN. Donderdag is weer een Britsch vliegtuig, dat van den Atlantischen Oceaan naar Fransch Marokko was gevlogen, door Fran sche jagers neergeschoten. Verlamming van Br. Indisch oorlogsapparaat. De spcdiale correspondent van de Daily Telegraph meldt uit Bombay, dat de Engel sche autoriteiten er vaak niet in slagen de Congresleden, d:e zij willen arresteeren. te vatten. De bevolking helpt de nationalisten bij hun vlucht. Het ziet er naar uit, dat de Congrespartij druk bezig is met het vormen an geheime organisaties. De Times-correspondenten te Delhi en Cal- utra maken melding van nieuwe onlusten in Indië. In Bolpur hebben troepen het vuur op de menigte geopend, toen deze den export an rijst wilde verhinderen. De News Chronicle verneemt dat practisch het geheele oorlogsapparaat in Britsch-Indië zoolang stil ligt, als het niet gelukt, de onlus ten meester te worden. Reeds thans is er ge weldige schade ontstaan, die millioenen pon den sterling bedraagt. Alleen te New Delhi is een reeks gebouwen van ongeveer"200 pan den, behoorende aan de Britsche autoriteiten, verwoest. Overal elders in het 'land is min neer groote schade ontstaan aan raadhui zen, regeeringsgebouwen en politiebureaux, Op vele plaatsen hebben de anti-Engelsche nationalisten de voor de wapenbedrijven be stemde zendingen steehkool tegengehouden. Japansche landingstroepen op Kleine Soendaeilanden. Volgens een bericht van den zender van Tokio, afkomstig van het eiland Timor, zijn verscheidene der Kleine Soenda eilanden door Japanschc landingstroepen bezet. Daardoor is het voornemen der Geallieerden om de kleine eilanden voor hun plannen te gebruiken verijdeld. LUITENANT-GENERAAL RITTAU GESNEUVELD. Tijdens de hevige afweergevechten in het gebied van Rzjef is den 22sten Augustus de commandant van een divisie infanterie, lui- tenant-generael Rittau, gesneuveld. Begin November van het vorig jaar was hem dooi den Führer het Ridderkruis van het IJzeren Kruis verleend. Oorlogsraad te Washington hijeen. Het leiders vraagstuk. De Geallieerde oorlogsraad van den Stillen Oceaan is Donderdag in het Witte Huis tc Washington bijeengekomen. Het probleem goede militaire leidera dezen oorlog te vinden, bestaat niet alleen in Groot-Brittannië, doch ook in da Ver. Staten, zoo schrijft de Sunday Times. Het heeft in de Ver. Staten de aandacht-ge trokken. dat voor den militairen dienst ge schikte lieden geen ambitie voor het officiers- beroep aan den dag leggen en het „soldaten dom" als een nuttelooze verspilling van tijd en energie beschouwen. Volgens Amerikaansche opvatting, die van oudsher zeer materialistisch is geweest, werpt de militaire loopbaan ook te weinig geldelijk gewin af. Amerikanen, wélke uit oorlogvoe rende landen in hun vaderland terugkeeren, constateeren overigens, dat de Amerikaan sche openbare mceening nog steeds ieder be grip voor de draagwijdte van dezen oorlog mist. Plezier en zaken nemen nog steeds in de gedachten der Amerikanen de eerste plaats in. Canada moet meel aan Sowjet-Unie leveren. Het verlies van belangrijke graangebieden van Rusland heeft reeds drastische gevolgen gehad. Naar uit Ottawa wordt gemeld, moest Canada gedurende den laatsten tijd reeds groote hoeveelheden meel aan de Sovjet-Unie leveren. Hierdoor is hel transportprobleem van de Geallieerden echter nog grooter ge worden, daar door de meelleveranties aan de Sovjet-Unie het aantal schepen, dat beschik baar is voor het vervoer van oorlogsmate riaal en troepen nog kleiner is geworden. De strafmaat bij de prijs- berechtiiig. Begrip „prijsopdrijving" wordt niet meer gehanteerd. Derde en laatste spreker op de perscon ferentie, dezer dagen door den dienst van den gemachtigde voor de prijzen belegd in het departement voor Volksvoorlichting en Kunsten, was mr. J. A. M. Pott, hoofd der afdeeling. Spreker onderscheidde in het algemeen vier soorten verdachten: a. Zij, die te goe der. trouw te veel verdienen (juridisch gezegd: aantoonen, dat zij de overtreding niet nebben kunnen vermijden); b. Zij, die gebrek aan discipline vertoo- nen, dus tijdelijk onwilligen ziin; De in normalen tijd bonafide Blik op het havengebied van Dieppe. Hier trachtte het Anglo-Amerikaansche expeditiecorps binnen te dringen. Rookende huizen getuigen van den harden strijd, die hier geleverd werd. (Orbis Holland SS-PK Roth Pax-Holland c). „Kopstukken blijven zelf achter de schermen". De Staatsanwalt aan hel woord. Na een uitvoerig requisitoir van den Staatsanwalt luidden de eischen tegen de acht verdachten in het sabotageproces t Utrecht als volgt: Fr. A. Kolder, metaalbewerker, 38 jaar. doodstraf. K. den Braven, metaalbewer ker, 24 jaar, doodstraf. G. Schuurman, arbeider Nederl. Spoorwegen, 25 jaar, doodstraf. Fr. Greefkens, schilder, 27 jaar, doodstraf. Levie Roodenburg, bakker, 23 jaar, doodstraf. M. van der Steen, draaier, 21 jaar, doodstraf. P. D. van Straeten, bouwvakarbeider, 3 jaar, tien jaar tuchthuisstraf, terwijl de eisch tegen den 57-jarigen loodgieter W. E. T. Fa!- lentin werd uitgesteld in verband met het aanhangig maken van een nieuw proces tegen den verdachte. Vrijdagmorgen werd de zittiijg van het Duitsche Obergericht begonnen met het ver hoor van den getuige a décharge G. Hoogen- doorn, die op verzoek van den verdediger van den verdachte Den Braven mededeelde, hoe Den Braven bekend stond. Volgens get., die verdachte heel goed kende, was" Den Braven" een jongen van jDhristelïjken huize, wiens rustige verschijning altijd de aandacht had getrokken. Ook zijn patroons waren zeer tevreden over hem, hetgeen uit getuigschriften bleek. Hoe Den Braven tot zijn communisti sche actie was gekomen, kon getuige niet verklaren. Vermoedelijk is hij uit zijn even wicht geraakt door den oorlogstoestand. Hierop werd de zitting voortgezet met ge sloten deuren. Aan enkele verdachten werd door den pre sident opheldering omtrent bepaalde puntea gevraagd. Ten slotte werd door een der rech ters uitvoerig het bewijsmateriaal, gevonden in geschriften, pamfletten en vlugschriften, voorgelezen. De motiveering. Om half twaalf was het woord aan den Staatsanwalt, die zijn requisitoir begon met de opmerking, dat, alhoewel de com munistische partij officieel .was verboden, de leiding niet heeft opgehouden tegen het Nationaal-Socialismc en tegen het Duitsche Rijk te hetzén. De kopstukken van de C.P.H. zijn wel zoo verstandig ge weest zelf bulten schot te blijven. Wij hebben aldus spr. aldoor gehoord over Lien, Karei en anderen, maar de verdachten uit dit proces wisten zelf niet eens wie deze personen waren en wat ^ij in hun schild voerden. Min of meer argeloos hebben deze verdach ten zich laten gebruiken, al was hun natuur lijk heel goed bekend, met welk een staatsge vaarlijk werk zij zich ophielden. Maar dc kopstukken van de communistische partij lieten deze verdachten het vuile werk doen, zooals schendlectuur in elkaar zetten, die te verkoopen en met deze geschriften onder de arbeiders in de groote bedrijven tegen Duitschland en de Mussertbeweging te sto ken. Naar spr.'s oordeel.is Levie Roodenburg een der0hoofdschuldigen uit dit proces. Hij was het hoofd yan een solidariteitsgroep en deelde de lakens uit. Zijn streven was gericht tegen het Nat. Socialisme in Duitschland en Nederland en hij heeft eerlijk bekend, dat zijn doel was de vernietiging van het Nationaal Socialisme. Door hem is de jongste van de verdachten, de 21-jarige Van der Steen, even eens actief voor het communisme gevonden. Zoo jong als hij is, zoo groot was zijn activi teit. Hij liet zich letterlijk voor elk werk bruiken. In Utrecht werd het dezen verd. te heet dnder de voeten en daarom week hij uit naar Amsterdam, waar hij minder kans had ontdekt te worden. Het valsche persoonsbewijs, dat de politie bij zijn arrestatie op hem vond. wijst er op, hoe geraffineerd men in zijn kringen te werk ging. Wat Verstraeten betreft: spr. had eerst aangenomen, dat hij aldoor had staan liegen. Daarom had men zijn vrouw ge hoord en toen was gebleken, dat hij toch voor een deel de waarheid had gesproken. Zijn aandeel in deze sabotage-actie is minder groot geweest dan van de anderen. Daarom zal spr. voor hem een mildere straf vragen. De figuur Greefkens is psychologisch heel merkwaardig. Wat hij voor de communistische partij heeft gedaan, valt niet gemakkelijk in één zin samen te vatten, maar men kan ge rust zeggen, dat deze verd. een der eersten uit de partij is geweest. Dat hij zich in de ge vangenis z.g. tot het Nat. Socialisme heeft bekeerd, is als symptoom inteVessant, doch heeft voor spr. geen enkele waarde. Schuurman was, ondanks zijn raadselachtige verklaringen, waar niemand, en hij zelf het allerminst, iets van begreep, in ieder geval communistisch geörienteerd. Dat hij meer van deze affaire weet dan hij thans heeft los gelaten, staat voor spr. vast. Den Braven heeft openlijk gezegd anti-Duitsch te zijn. Dat op zichzelf zal het Obergericht niet in teresseeren. Dat hij echter zijn anti-Duitsch zijn -op deze wijze heeft meenen te moeten uiten, wordt hem wèl kwalijk genomen. De verd. Fallentin heeft, naar is gebleken, met deze zaak wel iets te maken, maar niet veel. Daarom zal zijn zaak uit dit proces worden gelicht en zal een nieuw proces tegen hem begonnen worden, waarbij personen, die verd. heeft genoemd, betrokken zullen worden. Aan het einde van zijn requisitoir zeide de Staatsanwalt, dat hij zich zou houden aan hetgeen de verdachten hebben bekend Dat is al erg genoeg, Zij hebben zich in zeer ernstige mate schuldig gemaakt aan overtreding van art. 1 van de verordening tot afweer van sa- botagehandelingen van Oct. 1941 en van art. 8 van de verordening van den Rijkscommis saris inzake de Ordnungsschutz. Daar het hier een politiek proces betreft, zal geen cle mentie worden toegestaan. Nadat de tolk aan de verdachten de straf fen had voorgelezen, welke mededeeling uiter lijk zonder eenige emotie werd aangehoord, was het woord aan de verdedigers. - -v_zaken man. die nu van de tijdelijke omstandig heden wil profiteeren: d. De zwarte handelaar. Voor elk der vier is een ander straf- recept. C en d worden uiteraard het scherpst aangepakt. Bij de strafoplegging wordt afgeweken Van de klassieke methode, dat hij het zwaarst gestraft wordt, die de grootste schuld heeft, en in moreel opzicht het zwaarste vergrijp heeft begaan. Natuurlijk staan deze factoren ook bij de prijsberech- ting op den voorgrond, maar everv zwaar weegt en nfoet wegen dé factor, of de over treding al dan niet begaan is op een voor de volkshuishouding vitaal punt. Het kan dus gemakkelijk voorkomen, dat iemand, die minder schuldig is dan een ander, toch veel zwaarder wordt gestraft, omdat hij „werkzaam" is op een terrein, waarop geen enkele inbreuk kan worden geduld. Het spreekt vanzelf, dat in een geval, als hier bedoeld, de persoonlijke en gezins omstandigheden, benevens de kapitaal kracht of de liquiditeit van den delinquent, op den achtergrond geraken. Een veel voor komend misverstand, vooral bij advocaten, is dit, dat in dergelijke gevallen nauwkeu rig de winst zou moeten worden uitgere kend, om tot een rationeele boete-opleg ging té kunnen geraken. Dit is hierboven wel weerlegd. Het uitrekenen van de winst, welke inderdaad in vele gevallen ge schiedt, heeft geen andere bedoeling dan dat de straf in het algemeen nimmer ge ringer mag wezen dan de onrechtmatig verkregen winst. De typische instelling van het prijs- berechtingsapparaat tegenover de wette lijke voorschriften brengt uiteraard mede een groote ongevoeligheid voor allerlei chicanes, welke te berde'worden gebracht. Het begrip „prijsopdrijving" kent de prijsberechting niet meer als wettelijk begrip. Dit wordt opgemerkt, omdat men het nog veel gebruikt en menigeen het daarbij zelfs vastkoppelt aan de theorie der vervangingswaarde, welke voor de prijsberechting uit den aard der zaak in geen enkel opzicht aan vaardbaar is. De samenwerking met accountants van goede reputatie van de verdediging is vol lens mr. Pott zeer gelukkig geweest. Bij le advocaten waren de ervaringen wel eens minder bevredigend. Het komt voor, dat zij te formalistisch zijn en de rechtsgeldig heid der voorschriften in twijfel trekken, waarbij zij dan wel eens vergeten op de zaak zelf in te gaan. De pogingen, in verschillende bedrijven gedaan, om de aansprakelijkheid door middel van contracten op het personeel af te wentelen, zijn zinloos. Het hoofd van een onderneming blijft aansprakelijk. De toenemende werkzaamheden van de afdeeling prijsberechting blijken uit de volgende cijfers. Het aantal behandelde zaken bedroeg in 1941 in Maart: 446, 49, Mei: 1303, Jdni: 2006, en in de zelfde maanden van 1942 resp. 5569, 6126, 6158, 6347. ALS U BETAALT KUNT U JENEVER KRIJGEN. De Haarlemsche verbaal wijnhandel ROOSEVELT EN DE JEUGD. Bs. Als Roosevelt spreektdan stapelen de enormiteiten zich op. Toch is dat niet zoo erg als het wel liikt. want de man kan zich, evenals Churchill, tegenover zijn publiek iets permitteeren; men slikt net wét graag. Wat in deze kringen bij een spreker van de spilmogendhedcn. gesteld voor een oogenblik, da; die zijn toevlucht nam tot eenzelfde politiek als de man uit het Witte Huis, aanleiding geven zou tot een waar Indianen-gekrijsch, waarbij ioder woord op de goudschaal der publieke ge rechtigheid gewroken werd, heeft bij Roo sevelt een dol succes, men klapt in dc han den als opgetogen kindertjes wanneer juf beloofd heeft morgen het verhaal van de wolf en de zeven geitjes te zullen voor lezen. In zijn nieuwste toespraak die Roosevelt voor de Internationale Studentenbij cen- komst heeft gehouden, zijn de handjes weer eens op elkaar geslagen, toen hij zei- de, dat de jeugd der wereld van dc spil niets kan verwachten, „behalve den dood". De zaak der Vereenigdc Staten, van Enge land en van deSovjet Unie, zoo zeide hij verder, is vooral de zaak van de jeugd. Van de jeugdorganisaties van Hongarije, Bulgarije, Kroatië en Italië, constateerde hij, dat zij er slechts waren om kanonnen- vleesch te leveren en hij ging zelfs zoo ver, maar dat kan hij zich immers permittee ren, onmiddellijk hierop tot de jongelui die opgeroepen zijn voor den strijd tegen de spilmogendheden de uitnoodigmg te rich ten heldenmoed te toonen en den dood niet te schuwen. „De jeugd heeft het meest te lijden ge had. Daardoor is zij bezweken voor de verlokkingen van „duistere machten", die riepen „de democratie is dood". Na dezen oorlog zal men ervoor zorgen, dal dc jeugd der geallieerde volken niet zooals den laat sten Keer lijden zal onder een economische chaos. Hij motiveerde dit daarmede, dat de V.S., Engeland en het bolsjewisme dan voor de eerste maal in de wereldgeschie denis een ware wereldbeschaving zulten scheppen. Over deze rede van Roosevelt heeft de Reichsleiter voor de Duitsche jeugdopvoe- ding Baldur von Schirach verklaard, dat niemand minder dan Roosevelt geschikt is een boodschap te richten tot de jeugd der wereld. Op hët gebied der jeugd verzorging hebben de Ver. Staten, fcehalve een opper vlakkige nabootsing van Europeesche op voedingsinstellingen niets^gepresteerd. komen met hun eigen kinderen niet klaar, maar gelooven de kinderen van anderen te kunnen opvoeden. Hun jeugd heeft geen idealen, geen kuituur en geen leiding, noch gemeenschap, noch een doel dat werkelijk waard is om voor te leven. Mevrouw Roo sevelt heeft tien dagen geleden toegegeven, dat de verwaarloozing der Amerikaansche jeugd schrikwekkend toeneemt. In de Vereenigde Staten loopen vier mil- lioen jeugdige personen verwilderd en zon der werk rond. Er bestaat geen algcmcene jeugdorganisatie, die zich het lot der jeugd zou kunnen aantrekken. Voor yo.000 kreu pele en 45.000 blinde of halfblinde, alsmede 3 millioen hardhoo«ende kinderen bestaat in de V.S. geen enkele inrichting \an on derwijs. Het paedagogisch instituut der [aarlemsche politie heeft proces- opgemaakt tegen een 46-jarigen ielaar, die verschillende soorten en merken dranken, die moeilijk te krijgen zijn, voor zeer höoge prijzen verkocht. Zoo vroeg hij voor cognac van f 9,per flesch f 18,voor jenever van f5,per kruik van 1 liter f 23,50 en voor limonade (sur rogaat) van f 0,80 de flesch f 1,50. Bij hem werden in totaal 600 fleeschen wijn, 9 flesschen cognac, 9 flesschen jene- "er en 1 kruik alcohol in beslag genomen. PERSONALIA. Gesaagd voor diploma B Scheepswerk- tuigkunde, de heer A. Boellaard te Haar lem. BRUTALE VISCHDIEFSTALLEN TE IJMUIDEK. Reeds Rerutmen tijd heerschtc het vermoeden, dat leden van de bemanning van eenige vis schcrsschepen. die te IJmüiden aan de mark komen, zich aan diefstal van vlsch schuld!;, maakten. De politie ging hun gangen na en be trapte *en Donderdagmorgen bij de aflevering van een partij visch, welke zij aanvankelijk in een openbaar urinoir, waarbij een handlanger dc wacht hield, hadden verborgen. De visch werd aldaar door een opkooper met een auto afgehaald. Op dit moment greep de politie in. De wachtman en de opkooper. belden Katwijkers. verden gearresteerd. 's Avonds werden nog eenige opvarenden van jen IJmuidensche trawler per overvalauto naar het hoofdbureau \€n politie weggebracht, ter wijl Vrijdag twee opvarenden werden gearres teerd. Carnegie Stichting heeft op 1 October 1941 vastgesteld, dat er in de V.S. 4.3 millioen analfabeten zijn, hetgeen Roosevelt op een lersconferentie in Mei van dit jaar heeft levestigd. Juist Roosevelt, die voortdurend uit naam van de menschelijkc beschaving het woord neemt, moest het duidelijk zijn, dat de toestanden onder de Amerikaansche jeugd de grootste schande zijn voor de be schaafde meuschheid. Duitschland is in 1933 begonnen het ideaal van een nieuwe sociale ordening op den grondslag van nationale vrijheid cn sociale rechtvaardigheid te verwezenlijken. Wie in Amerika zijn kinderen een werke lijk goede schoolopleiding wil geven moet hen naar kostbare particuliere scholen stu ren. In Duitschland worden de jeugdige ■personen die het meest presteeren. onge acht hun stand uit openbare middelen opw gevoed en onderwezen. Wat wil Roosevelt de wereld geven? Koelkasten, radio-apparaten, jazzmuziek en film vormen geen oplossing voor de pro blemen van de wereld. Deze Iiceft behoefte aan ideëele goederen, zooals deze tot uit drukking zijn gekomen in de werken van de groote zonen van Europa. Niet Europa is thans de oude wereld, doch Amerika, want de nieuwe wereld ligt daar, waar een nieuw geloof werd geboren en waar een geestdriftige jeugd voor dit geloof strijdt. Europa zal dezen oorlog winnen en dan zal de oude wereld de nieuwe zijn". Tot zoover deze spreker. Roosevelt kan het er vooreerst mee doen en toch maken wij ons geen illusies, stellen wij ons niet voor, dat de kringen waarvoor deze woor den beteekenis hebben, er op reageeren zul len op de eenige en juiste wijze waarop dit mogelijk is. Tegenover onze democratische jeugd- kringen, die zich vereenigen op cacophoni- sche wedstrijden van hot-jazz en zich het best gevoelen etend, likkend, rookend en leuterend bij de oerwoud-rhythmiek van saxophonen en trompetten, bij de opwin ding en verhitting van de „kuituur'', die ons uit Amerika en Engeland werd ge ëxporteerd. behoeft men niet van „ideëele goederen" te spreken en nog minder van gemeenschapsbelang, van strijd en dienen. Roosevelt heeft gesproken.dus juicht de democratische jeugd en met haar de op voeders, die aan deze verwording schuld hebben. De Jeugdstorm gaat intusschen met op geheven hoofde, zich bewust van haar taak, verder. Beukenbladeren als tabak en bedvulling. Maar voor 35 cent per 100 gram. Het rookgrage deel van de Nederland- sche bevolking zal, wil het zijn tabakrant soen aanvullen, zich het genot van „Edel Sortie Blad" moeten gaan ontzeggen. De inspecteur voor de prijsbchcersching te s-Gravenhage heeft r.l dezer dagen we gens overtreding der prijsvoorschriften den fabrikant van dit proauct. dat ter ver vanging van tabak door hem in den handel werd gebracht, een boete van 2500. opgelegd en hem bovendien voor den tijd van drie jaar verboden in surrogaten te handelen. De veroordeelde. J. W. Roeloffs, Hase- broekstraat 62 te Den Haag, is in Decem ber 1941 begonnen met de vervaardiging van suggoraal voor tabak; daartoe betrok hij groote hoeveelheden beuken- en eiken bladeren uit Apeldoorn en liet deze blade ren eenige bewerkingen ondergaan, zoo als schoonmaken en snijden. Vervolgens verpakte hij het goed in zakjes van 100 gram en bracht het onder den naam „Edel Sortie Blad van Hollandschen bodem" te gen den prijs van 2.50 per k.g. in den handel. Hij adviseerde den winkeliers de klanten 3.50 en 4.in rekening te brengen, dit is 35 en 40 cent per 100 gram, hetgeen voor afgevallen beukenbladeren wel iets te hoog is. Roelotfs vertelde bij het verhoor, dat hij het aan de winkeliers overliet, waarvoor zij het „Edel Sortie Blad" wilden laten door gaan. Volgens hem kon het echter alleen dienen voor pijptabak of voor bedvulling. De inspecteur, die den naam Roeloffs in verband met andere surrogaten reeds ver scheidene keeren onder oogen heeft gehad, achtte het naast een hooge geldboete nood zakelijk aan Roeloffs te verbieden voor don tijd van drie jaren handel tc drijven in surrogaten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1