WO//
Met den Ned. Landstand door West-Friesland,
ie onze
«sa
LOTION MALWIDA 31
Bezoek aan fruitkiveekerijen en
boerenbedrijven.
St. Op uitnoodiging van het gewest Noordholland van den Nederlandschen
Landstand heeft dezer dagen een groot aantal journalisten uit deze provincie
een bezoek gebracht aan verschillende boerenbedrijven in West-Friesland oin
kennis tc maken met het werken en streven van den Landstand tot bevordering
van de voedselvoorziening van ons volk. Deze dag heeft ons een ruimen blik ge
geven op het goede werk, dat vooral in Noordbolland door den Landstand wordt
verricht en bovenal dc stellige overtuiging bijgebracht, dat de boeren in dit
vruchtbare deel van Nederland al hun krachten inspannen om ons volk voor
voedsclnood tc bewaren. Er heerscht een goede geest in Noordholland, een geest,
die bevorderd en geleid door de bekwame krachten van den Landstand een waar
borg is voor de toekomst. Boerenland in boerenhand, zoo is het daar en wie over
de weiden en akkers den blik laat waren voelt met diepen trots, dat-de Neder -
landschc boeren daarin dat noordelijke stukje van de provincie Noordholland
weten wat hun plicht is in deze tijden. Geen stukje grond is er of het is beteeld
met producten, die dringend noodig zijn voor zekerstelling van den voedselstand.
Journalisten wonen dorpsboeren-
raad bij.
De boer en zijn taak.
Welkomstwoord van boerenleider
J. Saai.
fl_n ET was nog in de prille oehtend-
IrTI uren toen ons gezelschap in Hoorn
u u op hartelijke wijze werd verwel
komd door den provincialen boerenleider,
tién heer J. Saai. Deze sprak er zun genoe
gen over uit. zoovele journalisten bijeen te
zien, die gekomen waren om kennis tc
nemen van het vele dat de West-Friesche
boerenbedrijven te zien geven Spr. wees
e~ daarbij op. hoe ook hier steeds de strijd
om het bestaan van den boerenstand is ge
voerd Hoe groot de achteruitgang was in
de laatste jaren voor den oorlog, toen de
producten van deze nijvere werkers -door-
ge ;raa id" en naar de mestvaalt gebracht
worden. Hoe armoede ziin intrede deed in
vele boerengezinnen. Thans staat iedere
Nnordhollandsche boer onder onze bescher
ming. De strijd om zijn bestaan is niet lan
ger een individueele strijd, maar een strijd,
die allen tezamen in den Landstand voert.
De eer en het recht van den boer zun thans
verzekerd. De Landstand in Noordholland
hort U daarom welkom in deze streek, op
dat II zich kunt overtuigen van de resulta
ten van den geheel nieuwen geest, die ook
hier vaardig is geworden.
De tocht begint.
M SR VOLG ENS besteeg liet gezelschap
W een tweetal boerenwagens en nam de
tocht langs de West-Friesche dorpen een
aanvang. Nauwelijks buiten Hoorn ontrol
den zich reeds wijde akkers en velden
omzoomd door groene bebosschingen en
landwegen, waarlangs de boerenbedrijven
als het ware losjes uitgestrooid waren.
Zoo réden wij eenige kilometers voort,
totdat in de verte het plaatsje Benningbroek
zichtbaar werd. Hier verlieten wij voor de
eerste maal de wagens om een bezoek te
brongen aan hel gvoote fruitteeltbedrijf van
den heer Kaper, die een groote bekendheid
heeft verworven, zelfs tot ver buiten de
landsgrenzen om zijn voortreffelijke kennis
van ae fruitteelt.
Na de ontvangst gaf de heer Kaper een
uitvoerige beschouwing over de verschillen
de vraagstukken van het boerenbedrijf m
deze streek in het jflgemeen en die eer
fruitteelt in.het bijzonder. De heer Kaper.
d:e in den Landstand speciaal belast is met
de leiding van de afdeeling fruitteelt, is een
deskundige van den eersten rang en uit, zijn
mond vernamen wij hoe in vroeger jaren
de Nederlandsche fruitteelt, die op een hoog
plan staat, ernstig werd benadeeld door den
buitenlandschen invoer. Hoewel de kwali
teit van het Nederlandsche fruit uitstekend
was kon het toch bestaan, dat men scheeps
ladingen fruit uit andere landen invoerde,
zoo-at dit een ernstigen invloed had op de
prijsbepaling. Het gevolg was, dat de Ne
derlandsche fruitkweekers voor hun pro
ducten een belooning ontvingen, die ver
beneden den redelijken prüs lee. Het gevolg
hiervan was. dat de animo onder de Neder
landsche fruitkwoekers verslapte en onze
fruitteelt naar het tweede plan verdrongen
werd. Dat dit niet zonder strijd van de
zij-de der fruittelers geschiedde, spreekt vari
zelf. Doch men bleef in Den Haag doof voor
deze rechtvaardige klachten. Thans krijgt
de Nederlandsche fruitteelt weer de recht
vaardige olaats, waarop zij recht heeft. Door
medewerking van den Landstand zijn de
bedrijven weer tot hun volledige capaciteit
opgevoerd en kan er ook weer een voor
name plaats ingeruimd worden voor de
kwaliteitsverbetering. t
Het fruitteeitbcdrUf.
©E heer Kaper leidde ons hierna rond in
zijn uitgestrekte bedrijf, waar niet
minder dan 35.000 vruchtboomen staan.
Appelen, peren en pruimen in rijke ver
scheidenheid en vele soorten. Het prachtige
fruit, dat dagelijks onder een scherpe con-
tröle staat, wordt hier gekweekt door vak
lieden. die een jarenlange praktijk hebben.
Het edelste fruit te kweeken is onze wensch
en daarop is alles ingesteld. Per j§ar levert
deze boomgaard ruim 300.000 kg fruit. Dit is
dus wel een groot quantum. Bovendien liet
de heer Kaper ons een kijkje nemen in zijn
groote druivenkassen. waar eenige duizen
den kilogrammen druiven van de aller
fijnste kwaliteit hingen te riij>en.
De heer Kaper, die niet alleen een uit
stekend fruitkweeker bleek te ziin. doch
daarnaast ook een even voortreffelijk gast
heer. onthaalde zijn gasten op een schaaltje
heerlijk fruit, waarbij het mogelijk was om
ook op deze concrete wijze overtuigd te
worden van de vakkennis van den heer
Kaper. Het gezelschap heeft er met bijzon-
deren smaak van genoten!
Tot slot van deze rondleiding wees de
heer Kaper nog op verschillende technische
vraagstukken, die met dit bedrijf samen
hangen. o.a. op de reeds boven aangehaalde
bespuiting en de verschillende methoden.
Verduisteren van 20.22 tot 6.56 uur
5 Sept.: zon op 6.56. oncler 20.20 uur
maan op 1.32. onder 17.34 uur
6 Sept.: zon op 6.58, onder 20.18 uur
maan op 2,23, onder 18.14 uur
AGENDA
ZATERDAG 5 SEPTEMBER.
Rembrandt Theater: Een onvergetelijke
nacht. Allo leeftijden. 2.30, 6.30 en 8.45 u.
Palace: De roman van een Torero. Toegang
14 jaar. 2. 6.30 en 8.45 uur.
Frans Hals Theater: Annelie. Toegang 14
jaar. 2.30. 6.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater: De Strooper. Toegang 18
jaar. 2.30. 0.30 cn 8.45 uur.
ZONDAG 6 SEPTEMBER.
Stadsschouwburg: ..De stor van de Jordaan".
Gezelschap Onderling Genoegen. 7.30 u.
Gem. Concertgebouw: „Amapola's". 7.30 u.
Rembrandt Theater: Een onvergetelijke
nacht. Alle leeftijden. 1.30. 3.45. 6.30 en
8.45 uur.
Palace: De roman van een Torero Toegang
14 jaar. 1.30. 3.45. 6 30 en 8.45 uur.
Frans Hals Theater: Annelie. Toegang 14
jaar. 1.30, 3 45. 6 30 cn 8.45 uur.
Luxor Theater: De Strooper Toegang 18
jaar. 1.30. 3.45. 6.30"en 8.45 uur.
MAANDAG 7 SEPTEMBER.
Bioscopen: Middag- cn avondvoorstellingen.
W.n. Hoofdredacteur: J. v. Baudewyns. Haar
lem. Plaatsvervangend Hoofdredacteur: F. C-
Derks. Haarlem. Chef van Dienst en Stad S, R
Kuiper. Haarlem (afw.). Sport en stad: A. Over-
mrer. Heemstede (afw). Buitenland: J. C. vin
der Laa*. "Heemstede. Haagsrh Redacteur: B
Korsten. Heemstede. Binnenland: J. A. Steen Jr.,
Zandvoort. Nieuws en reportage voor Velaên
en omgeving: J. J. E. van Baarsel, iJmuldeft
Advertenties D. A. J. Spek, Haarlem.
Hiertoe had de heer Kaper, als leider van de
vakgroep fruitteelt van den Ned. Landstand
een sproeischema ontworpen, hetgeen voor
het eerst was toegepast op het fruitteeltbe
drijf van den Ned. Landstand te Ilpendam.
waarvan de resultaten zeer gunstig waren.
Dit schema is dab ook door een Landstand
beschikbaar gesteld aan de andere fruit
telers.
Naar Westerblokker.
NA dit interessante bezoek aan het be
drijf van den heer Kaper werd gere
den in de richting van Westerblokker. Onder-
1 weg was er volop gelegenheid om het leven
in de kleine West-Friesche dorpjes gade te
slaan. Dit is ons mooie boerenland, waar
thans de akkers rijpen en de boer blij
moedig ziin zware taak verricht. Prachtig
zijn de West-Friesche boerderijen met hun
kleurige gevels en aardig dakversierings
motieven. Hier is door de eeuwen niets ver
anderd. alleen in den mensen, die thans
wederom al het nieuwe rondom hem ont
waart en er een nieuw vertrouwen uit ont
vangt. Herstel van eer en recht, daarop
bouwt ook de West-Friesche boer zijn her
nieuwde levenshouding.
In Westerblókker werd een bezoek ge
bracht aan het fruitteeltbedrijf van den heer
Koeman, die, zich overigens ook toelegt op
het verbouwen van andere landbouwpro
ducten. Ook in dit bedrijf waren de resul
taten zeer gunstig. Steeds weer was het te
merken hoe hier wordt voortgebouwd op
de kennis en de rijke ervaring der vroegere
geslachten.
Dat de Landstand niet alleen zorgt, dat
de producten op het land komen, maar
ook aandacht weet te besteden aan de uit
eindelijke plaats waar deze producten te
recht moeten komen, bewees ons even la
ter een aantal keurig gedekte tafels, waar
een uitstekend middagmaal werd opge
diend. Het aanwezige gezelschap heeft de
verschillende gerechtep alle eer doen we
dervaren. evenals de wederom rijk voor
ziene fruitschaal, welke het dessert vormde.
¥OOR den middag stond nog een zeer
aardige verrassing op het programma,
n.l. het bijwonen van een dorpsboerenraad
in de raadzaal van het gemeentehuis van
Venhuizen. De burgemeester hegroette het
gezelschap.' waarna de vergadering onder
leiding van dorpsboerenleider Ter Hofstede
aen aanvang nam. Verschillende plaatselijke
problemen ten aanzien van de bebouwing
der akkers, het schoonhouden der slooten
en tochten, alsmede sociale vraagstukken
met betrekking tot de landarbeiders werden
hierbij op uitvoerige en doeltreffende wijze
besproken.
De aanwezigheid van den provincialen
boerenleider, den heer J. Saai, was voor
de vergadering een buitenkansje, daar deze
enkele vraagstukken nader kon toelichten,
hetgeen de discussie vergemakkelijkte.
De burgemeester van Venhuizen, die de
vergadering eveneens bijwoonde, lichtte de
vergadering \joor zoover noodig in over de
wettelijke voorschriften en bestaande ge
meentelijke verordeningen, zoadat de ver
schillende vragen terstond deskundig afge
handeld konden worden.
Uit deze vergadering bleek ten volle hoe
de boerenstand thans een voorname plaats
heeft ingenomen in ons völk. De plaats, die
thans de boer in onze gemeenschap inneemt
zal hij behouden, daarop heeft hij recht,
zooals ons volk recht heeft op de producten
van zijn arbeid.
En zoo bestegen wij voor de laatste maal
de wagens, die ons terugvoerden naar
Hoorn. Een mooie tocht was ten einde en
het geheele gezelschap was het ér over
eens, dat er in het Noorden van deze
provincie belangrijk werk wordt verricht.
De Landstand is actief en de boer waar
deert deze activiteit. In hert belang van ons
volk wordt daar hard gewerkt en de vruch
ten van dezen arbeid zullen wij allen deel
achtig worden. De dankbaarheid van ons
volk moge daarom thans meer dan ooit uit-
traan naar den boer, die de zorg draagt en
dc verantwoordelijkheid op zich heeft ge
nomen voor het functionneeren van het
voedselapparaat, dat in deze tijden van oor
log zoozeer on den voorgrond treedt. Dat het
daarbij noodig is, dat Landstand en boer
volkomen op elkaar zijn afgestemd, zal een
ieder begrijpen. Wat de Landstand in Noord
holland betreft, zal men daaraan geen
oogenblik behoeven te twijfelen!
Melk distributiegoed.
In het Verordeningenblad is opgeno
men een beschikking van den secreta
ris-generaal van het departement van
Landbouw en Visscherij. waarbij met
ingang van gisteren al dan niet afge
roomde melk, al dan niet aangezuurd
in den zin van het melkbesluit, karne
melk in den zin van dat besluit en alle
uit al dan niet afgeroomde melk of
karnemelk al dan niet onder toevoeging
van andere stoffen bereide vloeibare
producten, welke voor menschelijke
consumptie bestemd zijn. worden aan
gewezen als distributiegoederen in den
zin van de Distributiewet.
Intrekking van geldstukken.
Bij beschikking vsft den secretaris-gene
raal van het departement van financiën ziin
met ingang van 5 September de in omloop
zijnde gangbare zilveren rijksdaalders, gul
dens, halve guldens, kwartjes en dubbeltjes
en de bronzen halve stuivers, buiten omloop
gesteld.
Deze munten en de reeds op 6 Maart j.l.
ingetrokken nikkelen stuivers en bronzen
centen kunnen tot en met 19 September a.»
worden ingewisseld bij de kantoren van de
Nederlandsche Bank. de postkantoren, bij
kantoren en hulpkantoren der posterijen en
de poststations.
Groote brand te Weesp.
Donderdagavond omstreeks kwart over
zes is door onbekende oorzaak brand uitge
broken in de lomDensorteerderij van de fir
ma M. Boers en Zoon te Weesp.
In korten tiid hebben de vlammen zich
door het Oostelijk deel van het gevulde
fabrieksgebouw een weg gebaand. Tot on
dersteuning waren de brandweren van na
burige gemeenten en van andere firma's te
hulp gekomen.
Duitsche militairen hebben een werkzaam
aandeel genomen in het blusschingswerk.
De afdeeling Weesp van het Roode Kruis
had de tweede klasse-wachtkamer van.het
tation ingericht voor proyiandeerjng van
het brandweerpersoneel.
Met den burgemeester van Weesp. den
'ïeer Raadsheer, was de inspecteur van het
brandweerwezen in Noord-Holland en
Utrecht, de heer Couzy. op het terrein van
den brand aanwezig.
DOOPSGEZINDE BROEDERSCHAP.
Beroepen te Balk—Woudsend prof. H. Bremer
te Haarlem.
W.A. herdenkt gevallen
strijders Peter Ton en
Jacoh Janse.
Zondag 6 September 1042 zullen dc ge
vallen W.A.-mannen Peter Ton en Jacob
Janse in plechtige bijeenkomsten van dc
W.A. worden herdacht.
Zooals bekend viel Peter Ton twee jaar
geleden bij de bescherming van een groep
stormsters tegen de aanvallen van tegen
standers, terwijl Jacob Janse een jaar" ge
leden overleed aan dc gevolgen van een
moordaanslag, op hem gepleegd tijdens een
colportagetocnt met nationaal-socialistische
propagandalectuur. In 's Gravenhage zul
len de plaatselijke ondcrdeelen der W.A. te
10,00 uur afmarcheeren van de tent in het
bosch, terwijl de eigenlijke herdenkings
plechtigheid zal worden gehouden aan het
graf van Peter Ton.
Zi| zal een aanvang nemen te 11,00 uur.
In Utrecht zal de afmarsch van de plaat
selijke onderdeelen der W.A. te 14.00 uur
ilaats vinden van het Kringhuis der N.S
l.. Kromme Nieuwe Gracht 38.
Nadat op de plek, waar de moordaanslag
op wachtmeester Jacob Janse plaats vond,
een minuut stilte in acht zal worden geno
men, zal de stoet doormarcheeren naar het
Taf van den gevallen W.A.-man, waar de
erdenkingsplechtigheid te 15.00 uur zal
beginnen.
De herdenkingsredevoeringen in 'sGra-
venhage en Utrecht zullen worden uitge
sproken door den vormingsleider der W.A.,
den onderbanleider J. J. van der Hout.
terwijl in 's Gravenhage bovendien nog zal
worden gesproken door den wnd. heerban-
commanaant van 's Gravenhage en om
steken, banleider A. F. Henken.
LIJNOLIE ZONDER BON.
Tegen vijf personen is door de politie
proces-verbaal opgemaakt, omdat zij lijn
olie zonder bon of toewijzing verkochten.
BENOEMING IN BISDOM HAARLEM.
In het bisdom Haarlem werd benoemd als
kapelaan te Beverwijk P. J. M. Matthijsen en
te Bloemendaal F. L. Kok.
worde»;
pro
In het reed
nana.
-chrijft do leider van de Stichting Xa
Zangfeest, do heer S. L. A. Plukker, burge
meester van Haarlem: ..Men der vriend el ijk-
hte uitingen van dornonsi-heliikp Ixvseha-
I ..het
'pronkelljk bedoeld \vn
verhef fin
•n heeft ge
ot *I>ji verlaging en zijn \crnede
;oo ft ook het lied. veel cn vaak i
oor doeleinden van lager orde!
choon.s kan er niet uitgaan tan li
led. hoe verheffend kan het niet
>n het mcn.se'aelijk hart en de mor
lel?"' En verder: ..Zoowel liet lied
•cnza,men zanger als de spontn
Ln velen, kan uiting zijn \«n wat er leeft
en van wat er omgaat in het gemoed vat
den enkeling of in het gemoed van de me
nigtc.-'
liet programma vermeldt o.m. de vol.
gende liederen, die gezamenlijk door de ko
ven zirUen worden gezongen: „Wilt heden
nu. treden Klokke Roeland". ..Mijn
derkind'„Hou Zee" on het zesde couplet
van het .Wilhelmus".
De verschillende liederen zijn met decla-
IMMtos van een voorzegger aan elkander
verbonden. Het feest zat worden geopend
niet een kont woord van den heer S. L. A.
P lekker.
DURE PRONKBOONEN.
Een groentenhandelaar werd bekeurd,
omdat hij prdljJkboonen te koop aanbood
tegen den prijs van 40 cent per kg., terwijl
de vastgestelde maximumprijs 18 cent per
kg. bedraagt. 36 kg. spercieooonen, 13 kg.
snijboonen en 45 kg. pronkboonen werden
bu hem in beslag genomen.
Een 61-jarige schipper is bekeurd, om
dat hij in overtreding was van het Tuin-
bouwafzetbesluit. Bij hem werden in be-,
slag genomen 705 kg. snijboonen, 60 kg.
pronkboonen, 195 kg. stambooncn, 150 kg.
postelein, 20 kg. raoarber, 40 kg. groene
kool en 42 stuks bloemkool.
Beauftragte en Commissaris
op Noord-Hollands platteland.
Indrukken van de
Haarlemmermeer
De heer Unger, Beauftragte des Reichs-
kommissars für die Pronvlnz Nordholland
heeft in gezelschap van den commissaris der
provincie, mr. A. J. "Backer, een aantal
plaateen bezocht, om zich op de hoogte te
stellen van de economische positie dezer
genéenten, maar ook om door persoonlijk
contact met de plaatselijke bestuursinstan-
ties te constateeren. in Ijpeverre de ideeën
van het Nationaal-Socialisme tot verwezen
lijking zijn gekomen. De tocht ging van
Haarlem uit over Heemstede, de Haarlem
mermeer, Aalsmeer, door het Noordelijk
deel van Utrecht over Hilversum en Huizen
naar Blaricum en Laren.
In de genoemde gemeenten dit
bleek vóór alles tijdens de gesprekken
tusschen den Beauftragte en den com
missaris met de plaatselijke burgemees
ters wint de nationaal-socialistische
gedachje steeds meer veld.
Zoo b.v. in 'de Haarlemmermeer, waar
het gemeenschappelijk doel. dat zoowel den
Nederlandschen als den Duitschen Natio-
naal-Socialisten voor oogen staat: de ver
nieuwing en wederopwekking van het volks
leven in Germaanschen zin. steeds duidelij
ker aan den dag treedt. De N.S.D.A.P. en
de N.S.B. marcheeren met gelijken pas aan
op dit doel, en waar de oudere generatie
nog blijkt te aarzelen, daar schaart de jeugd
zich niet te grootere vastbeslotenheid on
der de vlag van den' nieuwen tijd. In het
kader van deze groote ideeën was het. dat
bij de besprekingen bijzondere aandacht
werd besteed aan de verduidelijking van de
meest op den voorgrond tredende heden-
daagsche problemen, de taak van den Ne
derlandschen Volksdienst, de strijd tegen
den zwarten handel en al die vraagstukken,
waar elke ware Nederlander zich in deze
dagen mee bezig houdt. Zij kunnen het best
worden opgelost wanneer de Nationaal-
Socialisten van hier en ginds op kameraad
schappelijke wijze bijeen komen. Juist tij
dens deze eerlijke besprekingen in intiemen
kring werden meeningen en opvattingen
verduidelijkt, kwam het tot raadgevingen
ten beste en werden conclusies getrbkkeh.
die voor deze gemeenten van vèrdragende
beteekenis zullen blijken te ziin.
Uit de woorden van den Beauftragte
bleek steeds weer. dat de groote Ger-
maansche gedachte slechts dan de twee
volken kan brengen tot een gemeen
schappelijke lotsbestemming, wanneer
deze in de dageliiksche» practijk tot
werkelijkheid wordt.
Uiteraard hadden de economische bedrij
ven in de bezochte gemeenten de volle be
langstelling van de beide bezoekers. Bij
zonder rijk aan dei-gelijke bedrijven is, zoo
als bekend, de Haarlemmermeer, waarvan
de actieve burgemeester bij de bezichtiging
als gids fungeerde. De bezoekers bezochten
een landbouwkundig veredelings- en .een
conserveeringsinstituut. om vervolgens hun
aandacht te wijden aan een tak van nii*
verheid, welke oorspronkelijk voornamelijk
in het Zuiden des lands werd beoefend en
waarbij dan ook eenige vaklieden uit Bra
bant betrokken zijn, De gasten werden op
merkzaam gemaakt op het feit. dat alle on
derdeelen van het hier verwerkte land
bouwproduct in dit modelbedriif ten nutte
worden gemaakt.
Bij de bezichtiging van deze bedrijven
kwam de rentabiliteit van den landbouw in
de Haarlemmermeer ter sprake, waarbii
bleek, dat het inkomen van de boeren in het
iaar 1940/1941 in het algemeen aanmerke
lijk hooger ligt. dan in het voorafgaande
jaar. Deze gunstige financieele positie moet
worden toegeschreven aan de vergroote af
zetmogelijkheden voor landbouwproducten.
Voorts trok een installatie voor zuivering
van rioolwater de aandacht, alsmede de win
ning van de daaruit verkregen bijproducten.
Het bezoek aan het Gooi gold voorname
lijk het onder leiding van den doelbewus-
ten burgemeester tot bloei gerakende dorp
Huizen. Het nieuwe raadhuis, in 1939 en
1940 "volgens modern standpunt en met veel
zin voor het landschap aangepaste architec
tuur en gezonden smaak gebouwd, is wel
haast een 'symbool voop de gelukkige toe
komst dezer gemeente. Ook hier is een
proefbedrijf te vinden voor een tak van nij
verheid. waarvan Huizen misschien nog eens
een centrum zal worden.
Samenvattend kan worden gezegd, dat de
tocht een duidelijk beeld gaf van den vasten
wil van Noord-Hollands bevolking, ondanks
dc niet gemakkelijke tijden mede te werken
aan de vernieuwing van Nederlands toe
komstig bestaan.
A V ONDERLINGE Wa
«ES»
VERZEKERING MAATSCHAPPIJ V
AFDEELING b
Tot nu toe werd in deze
Afdeeling verzekerd
voor
f 1.300.000.000
(Een milliard drie honderd millioen»
het; nieuwe ver
zekering shalf-
jaar is 1 sept. j.l.
begonnen.
ffo) Vraagt inlichtingen bij
W .-ü»
n Assurantie - Bezorger
PRIJSVORMING
EN PRIJSBEHEERSCHING III
De berechting van overtreders
nr.
(Van onzen Haagschen redacteur).
Naijat de prijsovertreders opgespoord zijn
moeten zij natuurlijk gestraft worden. Met
deze tuchtrechtspraak is de afdeeling
Berechting onder leiding van Mr. J. A. M.
Fott van den Dienst van den Gemachtigde
voor de Prijzen belast. Zoowel gradueel
als principieel wijkt deze tuchtrechtspraak
af van de normale rechtspraak. Het tucht
recht .an het priisbeheerschingsbesluit is
namelijk bestuursstrafrecht en staat dus in
tegensielling tot het gewone strafrecht niet
passief doch actief tegenover Het wettelijk
voorschrift. Het zal steeds primair op het
doel letten, dat de .wetgever voor oogen
gestaan heeft en onder alle omstandigheden
zorgen dat dit doel wordt bereikt. Men
zou het zóó uit kunnen drukken, dat het
een verlengstuk van de prijswetgeving
zelf is. Dit neemt natuurlijk niet weg, dat
ook deze vorm van rechtspraak in hiërar
chiek verband moet optreden. Er is verder
een gradueel verschil met het gewone
strafrecht. Bij de strafoplegging wordt
namelijk afgeweken van de klassieke me
thode dat diegene het zwaarst gestraft
wordt, die de grootste schuld heeft en
wien ook in moreel opzicht het meest tc
verwijten is. Zeer zeker spelen ook dez°
factoren een voorname rol. doch even
zwaar, ,zoo niet zwaarder weegt de factor
rf de overtreding begaan is op een voor
de volkshuishouding vitaal gebied of op
een terrein waarbii niet direct het volks
belang zoo duidelijk is betrokken. Zoo
kan het dus voorkomen, dat iemand, die
minder schuldig is dan een ander toch
zwaarder wordt gestraft.
Persoonlijke en gezinsomstandigheden,
kapitaalkracht of liquiditeit van den
delinquent geraken daardoor bij overtre
dingen on vitale punten op den achter
grond. Het algemeen belang dat bij een
dergelijk geval in het geding komt, weegt
zóó zwaar dat andece overwegingen nau
welijks meer in aanmerking komen. -Uiter
aard brengt de instelling van het prijs-
berechtingsapparaat als bestuursstrafrecht
tegenover de wettelijke voorschriften, met
zich mede, dat een groote mate van on ge
voeligheid ontstaat ten aanzien van chi
canes, die te berde worden gebracht. Aan
den anderen kant echier zal de Priisbe-
rechting nauwelijks of geen aandacht kun
nen besteden aan handelingen, die. hoe
zeer ook in strijd met een voorschrift,
toch geen inbreuk maken oo het doel, dat
de wetgever zich heeft gesteld
In het algemeen kan men vier soorten
verdachten onderscheiden:
1. zij, die te goeder trouw te veel verdie
nen: juridisch gezegd: aantoonen, dat
zij de overtreding niet hebben kunnen
vermijden;
2. zij, die gebrek aan discipline vertoo-
nen, dus tijdelijk onwilligen zijn:
3. de in normalen tijd bonafide zaken
man, die nu van de tijdsomstandig
heden wil profiteeren;
4. de zwarte handelaar.
Voor elk der vier is een ander straf-
recept. Drie en vier worden uiteraard het
:eherpst aangepakt.
Een misverstand, dat zich nog al eens bij
advocaten voordoet, die trouwens over het
algemeen toch de neiging hebben dezfe
materie wat te formalistisch te bezien,
dat men aanneemt, dat het voldoende is
de extra-winst uit te Tekenen om tot een
rationeele boete-oplegging te kunnen ko
men. Dit ïs natuurlijk, zooals men uit dit
artikel begrepen zal hebben, volkomen on
juist. Het uitrekenen van de winst, welke
inderdaad in vele gevallen plaats vindt,
heeft geen andere bedoeling dan dat de
straf in het algemeen nimmer minder mag
zijn dan de onrechtmatig verkregen winst.
Er ontstaat nog vaak verwarring doordat
men als verweer met het begrip prijs
opdrijving op de- proppen komt en zich dan
zelfs nog wel eens. beroept op de beroemde
of beter beruchte theorie der vervan
gingswaarde. Het is daarom misschien
goed er nog eens den nadruk op te leg
gen, dat de orijsberechting de prijsopdrij
ving als wettelijk begrip niet meer kent en
de theorie der vervangingswaarde uiter
aard in geen enkel opzicht aanvaarden
kan.
In enkele ondernemingen heeft men ge
tracht door middel van contracten, de
aansprakelijkheid ten opzichte van de
prijsbeheersching op het personeel af te
schuiven. Dergelijke pogingen hebben geen
enkelen zin. Het hoofd, van de onderne
ming blijft in ieder geval aansprakelijk.
Om tenslotte een indruk te geven hoe
zeer de werkzaamheden van de prijsberech-
ting in anderhalf jaar tijds zijn toegeno
men, zij nog vermeld, dat in Maart 1941,
446 zaken behandeld werden en dat dit
aantal in Juni 1942 tot 6347 was gestegen.
DIEPPE.
Plotseling een beroemde naam. Dieppe, be
roemd door het optreden van de Duitsche
•eermacht die daar bewijzen gaf van haar
acht. Op het strand van Dieppe liggen de
_i.uk geschoten Engelsche tanks. Zij getuigen
van de onverzettelijkheid waarmede de strij
ders van het nieuwe Europa iederen nieuwen
aanslag op deze beschaving en cultuur af
wijzen-. Het zijn de strijders die behooren tot
dezelfde legers als die, welke in het Oosten
de bolsjewisten vernietigen, daarbij geholpen
ook door onze mannen.
Landgenoot, hard wordt er gevochten door
dappere kerels, die hun leven veil hebben
voor ons volk en vaderland. En gij zoudt
daarbij afzijdig blijven Als goed yaderlan
der Neen, dat zult gij niet. waar dappere
mannen vechten voor onze toekomst daar is
ook uw plaats. Meldt U aan bij het Vrijwilli
gerslegioen „Nederland"', Koninginnegracht
22 te 's-Gravenhage.
DE DISTRIBUTIEBONNEN
Aardappelen 41..\ Aard.
/2 ks.
2 Sept
\ltrdappeleji 4 615 Aft nl.
1 kg.
2 Sept
Iteciflmii 1 ii Hi'.xi-h,
2 Se pt
Bloem'392 t.m.'39 'i .Vlsem. 1
00 S'
3 Oct.!
Boter 4-t Bot-Vet
2 3 gr.
2 öeiM
Boter 2-3:». 2-:;.; Reserve
2 Seji-t
3-33. 2-36 Reserve
2ió r.
2 Sopt
4-36 Reserve
2 Sep®
Brood
OliocQinde
CiyarcUcn
('Ura reuen
Clgariltos
Ecnli
03 KBraridnt,
1 ei
46A Brood
46B Brood
46. 17 Veiv ii.
44 Tabak
46 Uigare:
46 Tabak
1 cenh. 31 Decf
'I)
333. 336. >370 Algen
LM Toilci
Gort 38.* Algen
Jam 3S3 Algen
Kaas 3-87 t.m. 305 Algen
•n-h. 30
A,»r. '41
400 cr.
30 gr.
12 sept
100 gr.
3
2 0 st.
12 Sepq
20 pt.
10 ut.
I rent.
I rant.
30 Sept!
30 Sept
230 gr.
3 Oct.]
Septfo
Competitie-rad gaat draaien. ft*
E.D.O. krijgt bezoek van Xerxes.
FEUILLETON
Roman van Else Wernecke
Nadruk verboden
28
En 's middags verschijnt meneer Koekoek
Marga verwondert er zich niet meer over
de opgewonden electriseermachine. die zich
Koekoek noemt, rond te zien stuiven! Voor
een behoorlijke boekhouding heeft Marga
intusschen oak gezorgd. Weliswaar heeft hei
lenige moeite gekost Eva er van te over
tuigen. dat het niet hetzelfde is. of een post
op de linker- dan wel op de rechterzijde van
het kasboek wordt genoteerd, maar wat dat
betreft, bestaat er voor meneer Koekoek
nu toch geen aanleiding meer op wind
sterkte elf over te schakelen. Maar er is nog
;ooveel anders.
De beide meisjes zijn er nu al aan ge
wend. na zeven uur 's avonds juffrouw
Marga en meneer Koekoek met de .hoofden
dicht bij elkaar, aart het schrijfbureau te
zien zitten, volkomen verdiept in de tal-
looze opengeslagen boeken en hun zake
lijke gesprekken. Dal die Marga niet heele-
maal goed in haar hoofd is. hebben ze
trouwens al direct gemerkt cn als ze haar
eerzucht zoover wil drijven, dat ze er geen
been in ziet om urenlang met dien on moge
lijken Koekoek over die stomme cijfers te
zitten, dan moet ze dat zelf weten. Trou-
•ens een meisje van Marga's uiterlijk
heeft vermoedelijk in haar vrijen tiid ook
niets beters te doen!
Neen, meneer Koekoek heeft het nu ook
niet meer noodig juffrouw Faust 'savoncs
na het sluitingsuur in ziin rooden kinder
wagen te ontvoeren. Ze zitten immers veel
knusser bij het schijnsel van do warme
schemerlamp in deze zoo behaaeliik inge
richte vertrekken. Bovendien hebben ze
hier van alles wat ze noodig hebben, zoo
gemakkelijk bij de hand en heerlijk rustig
en ongestoord zitten ze hier ook 's avonds,
als de drukte en de herrie van de dage-
lijksche beslommeringen voorbij is. En die
Marga meneer Koekoek constateert het
telkens weer opnieuw met een zekeren
trots die Marga is toch werkelijk een ver-
'raaid handig en energiek ding, alle ach
ting.' Meneer Koekoek is zeer voldaan over
zijn menschenkennis. Maar wat ze hem nu
toch vandaag durft voor te stellen
Marga ontvouwt de plannen, die ze ook
reeds aan mevrouw dr. Scheele heeft voor
gelegd. zonder op meer dan op angstige
bezorgdheid met betrekking tot het risico en
alle moeilijkheden van een reorganisatie te
stooten. Marga's overredingskracht is thans
echter nog toegenomen door haar veront
waardiging over he: bezoek van dien deur
waarder en vol eerlijk enthousiasme pleit
ze voor een uitbouw van het instituut vol
gens moderne sociale richtlijnen. Cursus
sen voor gymnastiek en lichaamscultuur,
volgens de voortreffelijke, natuurlijke prin
cipes van mevrouw dr. Scheele tegen poou-
laire prijzen.
Ze zouden kunnen probeeren nog een paar
vertrekken van dc aangrenzende woning er
bij te huren en dan twee muren door te
breken dat zou wel genoeg zijn. Marga
heeft ook reeds een jonge gymnastiék-
leerares op het oog. die voor die nieuwe
functie uitstekend geschikt zou zijn
Meneer Koekoek oppert mannelijk logi-
sene bezwaren, niet uit overtuiging, want
het idee is goed, heel goed zelfs, maar meer
om alle consequenties reeds bij voorbaat
oivfer het oog te kunnen zien. En natuurlijk
heeft hij ook direct een potlood bij de
hand cn maakt een kostenbegrooting. En
hierbij nu is "net. dat Marga haar zelfver
trouwen eenigszins voelt afnemen. Ze heeft
niet vermoed, dat het verlengen van de
electrischc leidingen voor de apparaten naar
de nieuwe vertrekken een aardig sommetje
van drie cijfers zou eischen en dat men
voor reclame zelfs minstens het tienvoudige
van dat bedrag zou moeten uitgeven.
„Ja, dan", zegt Marga en ze kijkt meneer
Koekoek bijna bedroefd door haar bril aan,
„dan zal er wel niets van kunnen komen".
En op hetzelfde oogenblik moet ze weer aan
den deurwaarder denken.
Meneer Koekoek zet een dikke streep
der de kostenoerekening en begint 'n nieuwe
rij cijfers onder elkaar te zetten, de in
komsten. waarop men vermoedelijk reed'
het eerste kwartaal bij uitvoering van het
plan zal mogen rekenen. En deze som over
treft in ieder geval de onkosten op wel zeer
verheugende wijze.
Het is ongeveer middernacht als meneer
Koekoek met een hoogroode kleur van het
inspannende werk. juffrouw Faust met een
triomfantelijk gezicht aanziet. „Ziezoo, daar
zijn we loet dus nu over eens. Morgen gaan
we beginnen. Ik regel het technische deel.
de kwestie van de meerdere ruimte, de heele
soésah met den huiseigenaar en de vak
mensehen en de reclame. U neemt de in
richting van 'de vertrekken voor uw reke
ning. enzoovoort. Over veertien dagen ben
ik klaar. U ook?"
„Ja", zegt Marga gedecideerd en ze maakt
zich wat grooter, want-de verantwoorde
lijkheid van deze taak drukt toch tamelijk
zwaar op haar drie en twintigjarige schou
ders. „ja. maar we moeten het toch zeker
eerst nog aan mevrouw Scheele vragen,
niet?"
Meneer Koekoek wuift ongeduldig met
zijn hand. „Onzin nou ja. ik zal het haar
natuurlijk wel zeggen. Ten slotte zal ze ook
voor het geld moeten zorgen".
Marga kan het verband tusschen den
deurwaclder en het feit. dat mevrouw
Scheele in staat zou zijn voor geld. en zelfs
voor veel geld tg zorgen, niet goed vatten,
maar meneer Koekoek lacht haar zor?en
weg. „Laat dat maar aan mij over. beste
kind, dat komt wel in orde. Het moet haar
alleen maar duidelijk onder het oog woi den
[Ir
Nu de eerste Zondag van September gebiuilcfk
wordt voor de competitie cn de meeste ciiibs iriss
actie komen, mag op een vlot verloop gerekeniicr
worden. Als de winter niet zoo streng wordt alln,
het afgeloopen seizoen, kunnen alle wedstrijdeil,-:
rustig gespeeld worden en dan zijn de compeI"J
titleletders eens vroeger klaar dan anders. Of hePu
echter zoo vlot zal loopen dient afgewacht t^er'
worden, maar in ieder geval zal Zondag mecc-
animo begonnen worden. Far
In Haarlem vraagt de eerste klas wedstnjcL,.,
E.D.O.—Xerxes de aandacht; het vorig selzoetT./
ontmoetten de clubs elkaar ook en aan spanJeK
ning ontbrak het toen niet. Haarlem trekt naarA
Fe ij en oord en staat voor een moeilijke taakier
Stormvogels kan op eigen terrein van De Volefvi
wijekers winnen, hoewel de ploeg op feilen tea.
genstand moet rekenen en V SA. zal in DordrechtA.
Emma ontmoeten. f"
We staan aan het begin der competitie. zoodafvt
e verder geen voorspelling duiven te wagenjg<
Daarom volstaan wij met vermelding van help
programma,g(
Eerste klassen: DistUct X: A-D-O.!?.
StormvogelsDe Volewijckers;Sparta—Hermesï c
E.D.O.—Xerxes; D.W.S.—D.F.C. District Z: Emma-fc'
V.S.V.; D.II.C.BI. Wit; FeijenoordHaarlem!1
V U.C.—R.F.c.; Ajax't Goot. |D
Tweede klas: West Fi isla—O.S.V R C.H.4
Alkm Boys ;K.F.C.—Z.F.C.. Alcm. Victrix— H.B<h,
W.F.C.—De Kennemers.
Derde klas A: Beverwijk—K.V.V.; G.V.O.-T,
D.E.M.; D.T.S.Q.S.C.; Schagen—H.R.C. DerdsF*'
klas B: Helder—Terrasvogels; Succes—ZandvoortJen
meeuwen: Bloemendaal—Schoten; Kinheim—HJ
F.C.-; Halfweg—T.Y.B B.
Vierde klas C: C.S.V.—Zeevogels;
V.V.B.; Alkmaar—U.S. V.U.; I.E.V
Vierde klas F: B.S.M.—T H B.; E.H S—Spaarn
•ogels; Ripperda—Onze Gezellen; D.C.O.—VlieU
gende Vogels; D.I.O.—D.S.S.H.
Reserve klassen: Haarlem 2—H.V.C. z; v.s.v. jno
—Kennemers 2; W.F.C. 2—Stormvogels 2; E.D.O. |tn
H.F.C. 2; R.C.H. 2—Helder 2; T.Y.BB. 2-r,a
volewijckers 4: D.W.S. 4—H.B.c. 2; Haarlem 3-C
R.C.H. 3; Santpoort 2—Bloemendaal 2;' Zandvoord
meeuwen 2—Watergraafsmeer 2; S.C.A. 2-
Zandvoortmeeuwen 3.
t; Kinheim—HJ
agels; A.D.O.-iiU
I.E.V.VltesseJ
E.H.SSpaarneJ
RADIOPROGRAMMA
ZONDAG 6 SEPTEMBER 1942 Fes
HILVERSUM I, 415.5 M. es
7 30 Klassiek orkesteoncert (gr.). 8.15 Marschcva.
(gr.). 8.30 De zin van het boer zijn. 8.45 Danseri.
voor planosolo (gr.), fl.oo B. N. O. Nieuwsbericht3
ten. 9.15 Zondag in Europa". 9.30 Zondagmorgerf"1
zonder zorgen. 10.30 Deutsche Stunde. 11.30 Defën
stem der S S. 11.45 Neerlands stem van het Oost-J D
front. 12.00 B. N. O, Nieuwsberichten en popu-h
lair actueel praatje. 12.15 De Minnestreelen (opn.)L,
12.40 Uit Berlijn: Het Duitsche volksconcert.»
14.00 Omroepsymphonie-orkest. 15.00 „Wat. biedt
de Nederlandsche Omroep zijn luisteraars in deifn'
komenden winter", door Dr. Ir.g. W. A. Hei-J
weyer, Directeur-Generaal van den Nederland-!
schen Omroep. 15.15 Omroepsymphonle-orkeslif
en soliste. lii.OO Prof, Dr. T. Goedewaagen spreek?1'
over Nederland en de Europeesche cultuur. 16.18
„Nederlanders in Europa", een programma vah t-
Neerlands Europeeschen geest. 17.00 Het Zondag-l
middagcabaret. 17.45 B. N. O. Sportuitslagen enP:
Oostlandpraatje. 18.00 Sport van den dag. l8.3(Jac
Om- en Om-programma. 19.30 B. N. O. Nieuws+>k
berichten. 19.50 Zang en piano. Vanaf 20.15 alleerJen
voor de Radio-Ceritrales, die over een lijnverJar
binding met de studio beschikken. 20.15 Nedei-«eC:
landsch Strijkkwartet en piano. 20.55 Zang enLr
piano. 21.15 „Suomi", een Finland-ultzendinglr
21.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 22.00 Vioolplaail31'
jes. 22.20 Operettecomponisten van heden (gr.)Jez
23.30—24.00 Tot sluitingstijd dansmuziek. |K;
HILVERSUM II, 301.5 M. ee
7.30—9.15 Zie Hilversum I. 9.15 Voor de jeugdJ
9.45 Stijksextet. 10.30 Studiodlenst. 11.30 Gewljd«~~
muziek (opn.). 12.00 B. N. O. Nieuwsberichten er
populair actueel praatje. 12.15 Programma-over.
zicht. 12.20 Berüjnsch Opera Orkest (gr.). 12.3(
Een soldaat spreekt tot de jeugd. 12,45 Orkest
concert (gr 13.00 Nederlandsch Verbond voor
Sibbekunde „Wie. en wat waren onze voor 8
ouders?" 13.15 Amusementsorkest en solist. 14.01
„Het spook van de opera", luisterspel. 14.45 „Ne
derland zingt!", reportage van het Nationaa
Zangfeest op den Dam. 15.20 „La Traviata", opera
17.20 Pianovooidracht 18.00 Een strijkorkest er
solist. 18.30 B. N. O. Nieuwsberichten. 18.40 Spie
gel van den dag. 18.50 B. N. O. Militair week
overzicht. 19.00 Charley and his orchestra. 19.3(
Albert Vossen speelt accordeon (gr.). IntermezzoA
Groeten voor Nederlanders aan het Oostfront
20.00 B. N. O. Engelsche uitzending: „Dutcl
News Reel". Voor de Radio-Centrales: Musette
plaatjes Vanaf 20.15 alleen voor de Radlo-Cen
trales, die over een lijnverbinding met de studit
beschikken. 20.15 Emanuel Rambour en zijn or
kest en soliste (opn.). 21.15 ClavecimbelvooH».
dracht. 21.45 B... N O. Nieuwsberichten. 22.0'
N. O. Militair overzicht. 22.10 Avondwijding.
24.00 Zie Hilversum X.
lila
MAANDAG 7 SEPTEMBER 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
7.15 Lichte gramofoonplaten. 7.30 B.
Nieuwsberichten 7.40 Vaiieerend ochtëndcon
eert (gr.). 8.30 B N. O. Nieuwsberichten. 8.40 Vat
10 tot 20". 8.50 Pianosoll (gr.). 9.00 Ochtendwan
deling (gr.) 9.30 Spiegel van den dag (opn.). 9.4
Ochtendwandeling (gr.). 10.00 Tessiner koor (gr.)
to 30 voordracht. 10 45 Ensemble Willy Kok. 41.3
Viool en piano. 12.00 Almanak. 12.05 Klaas vat
Beeck en zijn orkest. 12.45 B. N. O. Nieuws- et
zakelijke berichten. 13.00 Salonorkest en orgel
spel. 14.00 Elck wat wils. 15.00 „Waar stad en lan<
elkaar ontmoeten", uit- en Inzichten
merkwaardige bergtocht 15.15 Elck wat wils
16.45 B. N. O. Nieuws-, zakelijke en beursberich
ten. 17.00 Orgelconcert. 17.45 Langs de boordet
de Rijn. 19.00 Politiek weekpraatje. 19.15 Gra
mofoonmuziek. 19 30 B. N. O. Nieuwsberichten
19.40 B N. O. Internationaal zakelijk praatjeL
19 50 Raadselprogramma. Vanaf 20.15 alleen vooi
de Radio-Centiales, die over een lijnverbindirj
de Studio beschikken. 20.15 Concertgebouw
orkest. 21.25 Piar.ovoordraeht (gr.). 21.45 B. N. O
Nieuwsberichten. 22.00 Tango s uit het zuidet l"
(gr22.20 ..Lachen !s gezond" (gr.). 23.15—24.01 -n
Semi-klassiek concert (gr.).
HILVERSUM II. 301.5 M.
15-r7 40 Zie Hilversum I. 7.40 Ochtendgym4tr.
.50 Sportnieuws. 8 00 Actueel nieuw;
■oor boer en tuinde:. 8 15 Populaire gram muz
Nieuwsberichten 8.40 Symphonie
oi kest (gr.). 9.00 Populaire gramofoonmuziek. 9.15
Voor de hulsvrouw. 9.20 Amusementsorkest cr
solist. 10.00 Godsdienstige uitzending. 10.30 Zani -
met pianobegeleiding. 11 00 Voor de kleuters
11.20 Kinderkoor „Zanglust" (opn 11.30 Amabiié
extet en gramofoonmuziek 12 30 P/ogramma-
erzicht. '.2.3; Groot orkest (gr.). 12 45 B. N. O i
Nieuws- cn zakelijke berichten. 13 00 Familie d<
Boer. 13.15 Zang met pianobegeleiding en gramc-
foonmuziek. 14 00 Godsdienstige uitzending. 14.31 "1
Soïistenconcen. 15.30 Voor de vrouw. 15.45 Sym-
phonie-orkest (gr 16 00 Vocaal en Insti urnen-
laai concert 16.45 B N. O. Nieuws-, zakelijke- er
beursberichten, it.oo Luisterspel voor de jeugd
De valsche prins". 17.30 Altviool en ciayeclm-I"
18.00 De Reportagestaï presenteert 18.30 r
O Nieuwsberichten. 18.40 Spiegel van den dag 1
18.50 B N. O Frtesch praatje. 19.00 Marschen en ',f
arschltederen (gr.), is.is Lezing ..Geheimen van er
den tijd Doel en gehee!" 19.30 Viool en piano. !ei
Vanaf 20.is alleen voor de Radio-Centrales, dii lVi
aistudio beschik- je
nastlek.
gebracht. Jullie bent tegenover haar alle- Iheo. u-1f'n "J" dansoikest 21 15
maal een beetje verlegen. Maar ik kan dat la^gii^wsbe.ichSm «"oo3 o poHti^
'Ml
