Haarlemsche Courant ievechten om Stalingrad de felste van dezen oorlog. De strijd tegen zwendel en prijsopdrijving. !87e Jaargang No. 213 bonnement p. week 0,26, p. maand 1,15, p. kwartaal 3.42, Uico p. post J 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentiën 3—15 ,m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele pr(Js. dvertentleabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer jltle 3—15 m.m. 1.20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m. Itf.t Grafische BedrUven Damlate. Wnd. Hoofdredactenrj 3. V. BAUDEWTNS. Nieuwsblad voor Noord-Holland Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen. öonHcrJag 10 ScptomBer 1942 Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 93, BUkantoor: Soenda* plein 37. Tel. Directie 13082, üoofdrcdactle 15054, Redactie 10600, Administratie 10724. 14825. Soendapleln 12230. Postgiro 134958. Directie PU. A. MEES P. W. PEEREBOOM- "■Sovjetfront wordt langzaam ingedrukt. Duitschers bezetten |ioogten aan den Westkant der stad. Ten Z.O. van Novorossisk jJOOO bolsjewisten gevangen genomen. Iritsche luchtmacht verloor B 10 dagen 252 .jiiegtuigen. Gen. von Bismarck in Egypte gesneuveld. Het opperbevel der Duitsche weermacht •elt mede „Bij het stormenderhand nemen van een beheerschende hoogte ten Zuidoosten van Noworossisk zijn meer dan duizend gevangenen gemaaku en 27 stukken ge schut, een gepantserde trein en veel ander materiaal buitgemaakt. Voor de kust van de Zwarte Zee hebben •echtsvliegtuigen een transportschip van ton tot zinken gebracht. Aan de Terek ieft de vijand bij vergeefsche aanvallen 18 ntserwagens verloren. In het vestinggebied van Stalingrad aken pantsertrocpen door hardnekkig vcr- digdc vijandelijke stellingen en namen in rbitterdc gevechten onmiddellijk ten Westen Stalingrad gelegen beheerschende hoog- Gedurende den nacht werden de stad en ivjetvliegvelden ten Oosten van de Wolga bombardeerd. Ten Zuidwesten van K a 1 0 e g a zijn her- alde plaatselijke aanvallen van den vijand geslagen. Het aantal pantserwagens, dat in sector sinds 11 Augustus vernield is, tot boven de duizend gestegen. In het gebied van R z j e I vonden ook geen groote gevechtshandelingen aats. Van 30 Juli tot 6 September zijn hier lor het leger en de luchtmacht 2126 Sovjet ntserwagens vernietigd. Aan het omsingelingsfront van Lenin- a d mislukten de weinige vijandelijke aan- Hen. Op het Ladoga meer werden jetkanonneerbooten door bomtreffers raar beschadigd .In het hooge Noorden heb- n gevechtsvliegtuigen een luchtbasis aan baai van Kola en het havengebied var oermansk aangevallen. Jachtvliegen boten in dit gebied 26 vijandelijke vlieg- igen neer zonder zelf verliezen te lijden. De Sowjetluchtmacht heeft Dinsdag in luchtgevechten met Duitsche en Kroatische lagers en door luchtdoelgeschut 137 vlieg- uigen verloren. Vier Duitsche vliegtuigen worden vermist. Bij vluchten naar het bezette gebied in het esten en bij enkele overdag ondernomen iringsvluchten boven West-Duitse h- n d werden in luchtgevechten 10 Britsche iegtuigen neergeschoten. In den loop van nacht hebben formaties der Britsche ,'htmacht Zuid-West-Duitsch gebied aange- Ueh. De» burgerbevolking leed verliezen, joral in woonwijken ontstonden matérieele hade en schade aan gebouwen. Volgens de dusverre ontvangen berichten zijn drie aanvallende bommenwerpers neerge- hoten. Van 28 Augustus tot 8 September heeft de Britsche luchtmacht 252 vliegtuigen verloren, waarvan 120 boven de Middel- landsche Zee en in Noord-Afrika. In de zelfde periode gingen in den strijd tegen Engeland 59 Duitsche vliegtuigen verloren. Gevechtsvliegtuigen hebben overdag en des ehts wapenfabrieken en militaire installa- aan de Zuidkust van Engeland cn Midden- en Oost-Engeland aangevallen 1 Britsch motorschip van 300 ton werd door mtreffers tot zinken geÖracht." .Generaal Georg von Bismarck, comman- it van een Duitsche divisie, is bij een der vechten van de laatste dagen aan Het yptische front op het veld van eer gevallen, naam vah een dapper bevelhebber wordt ius gevoegd bij de namen van de Italiaan-, he en Duitsche generaals, die, schouder n schouder in Egypte en Libyë strijdende, n leven voor de gemeenschappelijke zaak bben geofferd. De soldaten der Spil in rika brengen een fieren groet aan generaal «1 Bismarck, in de zekerheid, dat zij ziji\ lerdood door een schitterende overwinning llen wreken." Stalingrad. De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt Ondanks'den verrassend sterken tegenstand bben de Duitsche troepen in den strijd om alingrad nieuwe heuvelstellingen veroverd, heuvelstellingen zijn voor de voortzetting r operaties van het grootste belang. Zij rgemakkeBjken de aanvallen op de sleutel- Hingen van het door de bolsjewisten met modernste middelen aangelegde verde- gingssysteem. De gevechten in het gebied van Stalin grad behooren tot de felste en verbitterd- ste van dezen oorlog. Beide partyen zyn er zieh van bewust, dat het om meer gaat om de verovering van een stad. Het Is geen belegering in den gebruik elyken zin, daarvoor zün de afstanden, waarover zich de operaties uitstrekken, ook te groot. De stad zelf strekt zich reeds over een afstand van 30 K.M. aan de W'olga uit en de afmetingen van het eigenlijke slag veld zijn nog veel grooter. V Duitsche troepen zien zich geplaatst [enover een front, dat ondanks den onge- rion zwaren tegenstand, langzaam wordt I gedrukt. Tevergeefs trachten de bolsjewisten door assale aanvallen op het in het Noorden, Sschen Don en Wolga, gevormde afweer- ont het voortschrijden der operaties te ver- ideren. Pas de laatste dagen wordt van ze aanvallen op groote schaal melding ge- aakt en het is dan ook aan te nemen, dat worden ondernomen door reserves die pas nil rt geleden daar ter plaatse zijn opgesteld, titll is natuurlijk niet te zeggen, vanwaar dezp - lerves zijn gekomen, doch het is niet on ogelijk, dat de verplaatsing er van een ver indering van de kracht der bolsjewistische avallen in andere deelen van hef front ngevolge heeft. Kenmerkend voor de gevechten die op het genblik aan het OQstelijke front worden :0 éWerd, is het groote aantal pantserwagens, t de bolsjewisten dagelijks moeten inboeten, eruit blijkt niet alleen, dat de bolsjewisten >r een massdal gebruik van dit wapen achten de krijgskansen te keeren, doch jvens, dat de afweer tegen dit wapen uit- ekend functionneert. De Kaukasus. Omtrent de gevechten in het Kaukasus- bied is m«a in Berlijnsche militaire krin gen nog steeds uiterst zwijgzaam. Het ont breekt echter niet aan indices, dat ook hier de operaties een gunstig verloop hebben. Aan de Terek, welke rivier reeds op een niet na der genoemde plaats is overschreden, wordt thans een strijd gevoerd om de brugge- hoofden. Volgens sommige berichten hebben de bols jewisten in de Kaukasische gebieden militaire commissarissen benoemd, waaruit kan blij ken, dat Moskou er rekening mede houdt, dat deze gebieden eerlang buiten het bereik van het centrale gezag zullen komen te liggen. Het Italiaansche weermachtbericht luidt „In Egypte heeft onze artillerie vijande lijke autoconcentraties onder vuur genomen. Vier vijandelijke vliegtuigen werden neerge schoten, waarvan' 3 door Duitsche jagers en één door het luchtdoelgeschut van Tobroek. 1 een luchtgevecht boven Malta werd een Spitfire neergeschoten en stortte in zee. De torpedoboot Orsa heeft een vijandelijke duik boot tot zinken gebracht." Het Italiaanscltf hoofdkwartier deelt mede, dat de verliezen/%eleden in Augustus aan de verschillende fronten zijn leger en militie Egyptische front 508 dooden, 893 gewonden, 5956 vermist; - Russische front; elfde lijst 280 dooden, 947 gewonden, 105 vermist; front op den Balkan: 295 dooden, 387 gewonden, 31 vermist. Marine: 39 dooden, «143 gewondep, 109 vermist. Luchtmacht: 52 dooden, 85 ge wonden, 104 vermist. Amerikaansche soldaten ontscheept te Rio de Janeiro. Naar de' Engelsche nieuwsdienst meldt zijn te Rio de Janeiro 7000 Amerikaan- sche soldaten in volledige uitrusting en bewapening ontscheept. ROUWPLECHTIGHEID VOOR HERTOG VAN KENT. Gisteren is in de Westminster Abbey in tegenwoordigheid van Churchill en bijna 'alle ministers van het Britsche kabinet een rouwplechtigheid gehouden voor den doo- delijk verongelukten Hertog van Kent. Duitsche troepen aan de Wolga. Duitsche pantser-verkenningswagens hebben ver vooruit snellend de Wol,ga bereikt. In een enkelen dag rukten de Duitsche eenheden van het groote bruggenhoofd aan den Don naar hier op. (P.K. Heine DV-R-P. H. c) Ravitailleer in g van Leningrad niet meer mogelijk De successen van de Italiaansche motortorpedobooten op het Ladogameer laten de vraag opkomen, wat de gevol gen hiervan voor het belegerde Lenin grad kunnen zijn. De Popoio di Roma" geeft hierop in een artikel uitvoerig ant woord. Het Ladogameer belette de volledige omsingeling van Leningrad, zoodat de Sovjets over een ongeveer 40 K.M. bree- den waterweg de stad van levensmidde len, munitie en troepen konden voor zien. De tot heden ter beschikking staande schepen en het ingrijpen dei- artillerie was niet voldoende om deze toevoer te beletten. De korte weg, dien de schepen van de Sovjets hadden af te leggen, regen en mist, begunstigden bovendien deze transporten. Slechts het ingrijpen van kleine, snelle en beweeg lijke" eenheden als de „Mas" Italiaan sche motortorpedobooten maakt het practisch mogelijk Leningrad geheel van de buitenwereld af te snijden. Bolsjewisten werken met vergif Arsenicum voor Duitsche troepen. Van militaire zijde verneemt het D.N.B.: Majoor Milif Smirnoff heeft voor den plaatsvervangenden volkscommissaris van binnenlandsche zaken een geheim bevel geteekend, waaruit weer eens de methoden van de bolsjewistische oorlogvoering blijkt. Dit 'bevel, dat onlangs door de Duitsche troepen is buitgemaakt, bevat nauwkeurige aanwijzingen over de wijze, waarop Duit sche soldaten in het achterland door gif ver moord moeten worden. Het geheime bevel draagt het nummer 877 en luidt als volgt: Voor succesvolle acties in het achterland van den vijand is de toepassing van sterk werkende vergiften voor_ massavergifti gingen van groote beteekenis. Als gift wordt u arsenicum toegestuurd, verborgen in lu cifersdoosjes. In deze doosjes zit een dosis vergif van telkens een gram onder een dub belen 'bodem. Daarboven liggen de lucifers. Deze dosi? arsenicum is voldoende voor het vergiftigen van tien man. Bovendien wordt arsenicum verstrekt in gelatinecapsules in een doseering van twee gram, voldoende voor het vergiftigen van 18 man. Voor' uwe troepen ontvangt u 8 lucifersdoosjes en 15 gelatinecapsules. Deze hoeveelheid moet zoo worden uit gereikt, dat het gif daar wordt overhandigd, waar de toepassingsmogelijkheid gewaar borgd is. Hiervoor komen in aanmerking vrouwen, koks. keukenpersoneel en perso nen, die toegang hebben tot de levensmid delen". Oorlogspauze in Chiua. In antwoord op berichten uit Tsjoenking, volgens welke de stilstand der militaire operaties in China het gevolg van een Japansche nederlaag zou zijn, deelt hoi Japansche ministerie van oorlog mede, dat na de succesvolle operaties in de provincies Tsjekiang en Kiangsi de Japansche troepen 'hans gereorganiseerd worden. De hierdoor 5ntstane frontveranderingen stelt Tsjoen king als een „overwinning" voor. In werke lijkheid echter vermijden de Chineesche troepen angstvallig een treffen met de Ja pansche strijdkrachten. De Engelsche nieuwsdienst meldt Inmid dels uit Tsjoengking. dat het Chineesche kabinet Dinsdagavond het aftreden heeft bekend gemaakt van den ambassadeur der regeering van Tsjoenking te Washington, dr. Hoe Sjih. Generaal Tjsang Kai-Sjek heeft voorgesteld. dr. 'Hoe Sjih te bonoèmen tot „hoogen adviseur van het kabinet". Felle critiek op Churchill inzake de positie der Sowjet-Unie. Tevens conferentie van Litwinof met Huil. De Sowjet-ambassadeur in Washington, Litwinof, heeft een onderhoud gehad met staatssecretaris Huil. Deze bijeenkomst heeft, gezien de „critieke situatie aan het Russische front" groote belangstelling gewekt. Litwinof heeft geweigerd iets over het onderhoud mede te deelen. De Labour-afgevaardigde Bevin heeft vol gens den Britschen berichtendienst in 't Lager huis een scherpdh aanval gericht op Chur chill en hem ervan beschuldigd de pers onder druk te houden, vooral, wanneer, zij te sterke critiek op zijn politiek uitoefent. Wanneer Stalingrad valt. zoo verklaarde Bevin, zullen de arbeiders luid de vraag stellen waarom En zij zullen er dan niet mee tevreden zijn, wanneer Churchill weer zal antwoorden, dat het om militaire redenen niet te houden was. Het feit, dat Churchill steeds nog op zijn post is, moet als het grootste nationale onge luk bestempeld worden. De arbeiders stellen meer verbouwen in de woorden van Woros- jilof en Timosjenko dan in die van Churchill. De arbeiders weten, dat de Russische gene raals verklaard hebben, dat de oprichting I van een tweede front „mogelijk" en een .nationale noodzakelijkheid" is. Naar de Engelsche nieuwsdienst meldt, heeft le arbeidersleider Pethwick Lawrence tij dens de Lagerhuisdebatten verklaard, dat dc arbeiders zich ervan bewust zijn, dat wan neer er een tweede front komt, dit- een uiterst ernstige en bovendien bloedige aangelegen heid zal zijn. Naar de Britsche berichtendienst meldt, heeft het Lagerhuis er in toegestemd de zit ting voor nog een kort reces te verdagen. Protesten tegen Roosevelts aangekondigde maatregelen. Japansch oordeel: President op weg naar de tyrannie. Naar de Britsche berichtendienst uit Washington meldt heeft de Senator Brown verklaard, dat een wetsontwerp wordt uit gewerkt, waardoor Roosevelt gemachtigd wordt minimum- en maximumprijzen voor landbouwproducten vast te stellen. Volgens een bericht uit Washington zijn uit Amerikaansche boerenkringen reeds de eerste protesten gehoord tegen de maat regelen ter voorkoming van nrijsstijging voor landbouwproducten, aangekondigd in Roosevelt's boodschap. De vertegenwoordi gers der boeren in het cobgres wijzen er op, dat dergelijke maatregelen in strijd zouden zijn met de belofte, die de regeering van Roosevelt den landbouw heeft gedaan. Senator Norris heeft verklaard, dat Roo sevelt in ernstig conflict met het Congres zou komen, indien hij zou trachten prijzen voor landbouwproducten vast te stellen. In zijn boodschap aan hel Congres en in zijn praatje aan den haard heeft Roosevelt, zoo verklaarde de woordvoerder der Ja pansche regeering voor de buitenlandsche pers, eigenlijk het^volgendé gezegd: „Mijne heeren, LT kunt mijn voorstel aannemen of •erwerpen. Vergeet echter niet, dat ik •erwerping toch de maatregelen, welke voorstel bevat, zal nemen." In de lange geschiedenis der democratie, aldus de woordvoerder, is een dergelijke uitdaging van het Congres onbekend. Het baart dus geen verwondering, dat vele vooraanstaande congresleden uitdrukking hebben gegeven aan hun groote veront waardiging over deze intimidatiemethode van het Witte Huis. Als een dictatuur den steun van de groote massa verliest, moet zij wel ontaarden in êen tyrannie en dat is dan ook de weg, dien Roosevelt thans in slaat. Japanners op 44 mijl van Port Moresby. De Britsche nieuwsdienst verneemt uit het hoofdkwartier van generaal Mac- Arthur, dat de gevechten ten Noorden van Port Moresby zich in grootere mate ontwikkelen en heviger worden. Naar de Engelsche nieuwsdienst in een extra-bericht uit het hoofdkwartier van Mac Arthur bekend maakt, hebben de Japansche troepen in het gebied van Ohan Stanley op Nieuw-Guinea een hevigen „infiltratie-aanval" geopend, die snelle vorderingen maakt. Naar in het bericht verder gezegd wordt, staan de Japanners thans 44 mijl van Port Moresby af. Dë Engelsche nieuwsdienst voegt hier nog aan toe, dat de toestand op Nieuw-Guinea ernstig is. Gandhi een maand in arrest. Betooging te Bombay. Naar de Britsche berichtendienst uit Patna meldt heeft de regeering van Bihar toege geven, dat bij een poging tot uitbreken uit de centrale gevangenis van Bhagalpoer 28 gevangenen gedood zijn en 87 gewond. Onge veer 600 gevangenen namen aan deze poging tot uitbreken deel. In Bombay zijn 70 betoogende Indiërs door de Britsche politie gearresteerd, zoo meldt Radio New York. De betooging werd ge houden ter gelegenheid van het feit, dat Gandhi thans een maand geleden is gearres teerd. Lagerhuis keurt crediet van 1 milliard goed. De Britsche minister van financiën Kingsley Wood heeft in het Lagerhuis een nieuw crediet aangevraagd van een mil liard pond sterling, waarbij" hij verklaarde dat daarmede de Britsche totale schuld sedert het uitbreken van den oorlog tot 11 milliard pond sterling stijgt. De dagelij ksche ooi'logskosten van Enge land in de laatste weken bedragen, naar Kingsley Wood verder zeide, gemiddeld 121/4 millioeiï pond, hetgeen vergeleken met Juni een stijging beteekent van 'een half rnillioen pond sterling per dag *Het Lagerhuis heeft na een kort debat door handopheffing het voorgestelde cre diet van een milliard pond sterling goed gekeurd. Sowjetluclitaanvallen op Hongarije. Slechts geringe schade. Naar het Hongaarsche persbureau meldt, hebben Sowjet-vliegtuigen in den nacht van Woensdag op Donderdag aanvallen gedaan op Boedapest en op verscheidene andere plaat sen des lands. De luchtaanvallen hebben volgens de voorloopige berichten slechts ge ringe schade veroorzaakt. Naar van militaire zijde verluidt hebben Sowjet-bommenwerpers in den afgeloopen nacht ook ondoeltreffende storingsvluchten uitgevoerd boven Oost-Duitschland. Spaansche opperste legerraad bijeengeroepen. Vrijdag a.s. komt onder voorzitterschap van generaal Franco de opperste legerraad van Spanje bijeen. Van de generaals, die aan deze besprekingen zullen deelnemen, zijn in Madrid o.a. reeds aangekomen de hóoge commissaris van Spaansch Marokko, de opperbevelhebber van Catalonië en de opperbevelhebber van Madrid, die tijdelijk buiten Madrid vertoefde. Het Portugeesche blad Diario de Noticias publiceert een interview met den Spaan- schen ambassadeur te Lissabon, Franco y Bahamonde, over de jongste kabinetswijzi ging in Spanje. De Spaansche diplomaat zeide o.a.: de buitenlandsche politiek van Spanje blijft onveranderd en de huidjge toestand is de voortzetting van den vooraf gaanden. Het betreft uitsluitend een interne aangelegen heid, die naar buiten geen enkele uitwer king zal hebben. Voorts wees de ambassa deur met nadruk op het feit, dat de huidige Spaansche minister van ouitenlandsche zaken, graaf Jordana het Portugeesch- Spaansche vriendschaps- en nietaanvals- pact heeft geteekend toen hij in 1933/39 ook de portefeuille van buitenlandsche za ken had. Graaf Jordana is een zeer krach tig voittstander van de Portugeesch-Spaan- scne toenadering, die een van de belang rijkste richtsnoeren van 'de Spaansche bui tenlandsche politiek in de laatste jaren is jeweest. Gezegd kan worden, dat alle Ipaansche staatslieden, die de portefeuille van buitenlandsche zaken hebben gehad tijdens hun ambtsperiode een stap verder gezet hebben op den weg van de Portu- geesch-Spaansche toenadering. Een Midden-Amerikaansche bondstaat? (DaD) In de Wilhelmstrasse be gint men de berichten over de vorming van een Midden-Amerikaanschen bondstaat met aandacht te volgen, om dat de „spontane instemmingsbetuigin gen" met den dag talrijker worden. Daar de Vereenigde Staten het meeste profijt van een dergelijke aaneenslui ting der Midden-Amerikaansche staten hebben, zien Duitsche politici in ce grootsche campagne de regie van Washing ton. Een Midden-Amerikaansche staten bond kan de eerste tientallen jaren geen weermacht op de been brengen om zijn belangen te verdedigen. Een eventueele bondsregeering heeft dan geen andere keus dan zich onder bescherming te plaatsen van de Vereenigde Staten, die reeds de econo mische hegemonie hebben .over de Zuid- Amerikaansche staten. 'De vorming van -een bondstaat ligt dus volkomen in de lijn van het imperialisme van Washington. Naar radio New-York meldt, heeft het Congres der Vereenigde Stalen inmiddels besloten den leeftijd, waarop jonge man nen kunnen worden opgeroepen, tot 18 jaar verlaagd. Wederom tegen veehouders opgetreden. Enkele dagen geleden is melding ge maakt van het optreden der overheid teger een boer in Overijssel, die de melk van zijn bedrijf niet afleverde. Thans kunner nieuwe gevallen worden gemeld, waarin de secretaris-generaal van het departemen' van landbouw en visscherij krasse maat regelen heeft genomen tegen landbouwers die hun plichten ten aanzien van de voed selvoorziening verzaken. Veehouders ir Haren, Adorp. Groningen en Noorddijl moeten een aantal koeien inleveren. Ook n ae overige provincies kunnen soortge- ijke maatregelen binnenkort worden ver wacht. Deze veehouders, die de voedsel- 'oorzienii g van hun volk tegenwerkten hebben deze ernstige gevolgen uitsluitend aan zichzelf te wijten. Een ernstig beroep op den werkelijkheidszin van ons volk. Onverbiddelijk gaat de strijd voort tegen het euvel van prijsohtduiking, zwendel en zwarte handel. Als een olievlek heeft zich dit kwaad over ons land verspreid en als een kwaadaardig gezwel diep ingevreten in alle lagen der maatschappij. Dag en nacht zijn een groot aantal opsporings ambtenaren in de weer om het kwaad te bestrijden, het gevaar in te dammen en een algcheele sociale en economische ontwrich ting te voorkomen. Het zwaartepunt van het prijstoezieht ligt echter bij de plaatselijke politie. Het Hoofd van deze politie blijft verantwoorde lijk voor de prijzencontröle in zijn ge meente en met dit verantwoordelijkheids besef valt of staat de Prijsbeheersching. Gelukkig werkt een groot deel van de politie voor de volle honderd procent mede en naar deze stille harde werkers mag zeer zeker de dank van het volk uitgaan. Want wat door een.betrekkelijk klein handjevol menschen 4in de afgeloopen twee jaar is verricht, grenst aan het bovenmenscnelijke. en het is aan hen te danken, dat een prijs stijging van de gedistribueerde levensmid delen voorkomen kon worden. Een verbeten strijd wordt nog steeds op het terrein van de groenten gevoerd, al is het hier niet in de eerste plaats een prij- zenkwestie, doch een vcrdeelipgskwestie. Deze verdeeling klopt helaas piet. Tal van detaillisten hebben van deze omstandig heden weten te profiteeren en er zijn ven ters en groentenhandelaren in de groote steden die twintig tot veertig gulden per dag weten te verdienen. Het zijn de minst draagkrachtigen van ons volk, die hier de dupe van worden. Het beter gesitueerde publiek helaas wil koopen en zal by schaarschte ook veel te duur koopen. Ook de slagers worden terdege gecontro leerd. Het is gebleken, dat zij ook in dezer tijd nog een behoorlijke broodwinning heb ben en er dus reden te over is om eerlijk tc blijven. Het schijnt helaas voor velen moei lijk te zijn om in deze tijden eerlijk te kun nen blijven, ja, het is zelfs gebleken dat zich onder de overtreders bestuurder: van de Vakgroep bevonden! Een ander euvel is dat van de eieren. Per week worden een paar rnillioen eieren tegen schandalige prijzen in den zwarten handel gebracht. Alleen al bij één zaak, die in Meppel aan het rollen is gekomen, zijn twintig verdachten betrokken. Niet minder dan 170.000 eieren werden hier in beslag genomen. Het is een trieste reeks, deze opsomming van overtredingen. In Sommeisdijk is de directeur van een zuivelfabriek gearres teerd, die zijn boter met water vervalschte Van de bakkers in Friesland bleek niet minder dan 64 procent in overtreding te zijn, gemiddeld werd op elke acht baal tjes meel een aan de bestemming onttrok ken en in den zwarten handel gebracht. Er zoo gaat het op elk gebied. In Maastricht werd een partij emaille van inferieure kwaliteit, groot 100.006 stuks, in beslag genomen. Haarkammen solutie, stofzuigers, brilmonturen, gouden ooishorloges de prijs bedroeg „slechts" 870 gulden - rijwielen en shampoo bleken eveneens gewilde artikelen voor den clan- Doodvonnis wegens bezit van wapenen. Het Duitsche Obergericht in het be zette Nederlandsche gebied heeft den Nederlandschen staatsburger Pieter Jo- han van Loon uit Rotterdam wegens het bezit van wapenen ter dood veroordeeld. De thans 53-jarige beklaagde Pieter Johan van Loon was eigenaar van een cafébedrijf te Rotterdam. Op 21 April 1942 was de beklaagde in zijn cat'é met een man in twist geraakt. Toen de man aanstalte niaakte het café te verlaten, liep beklaagde naar zijn slaapkamer en haalde daar een met zes scherpe patro nen geladen pistool, De beklaagde volgde den man op straat en loste een schot in de lucht om hem schrik aan te jagen. Hoewel de beklaagde op de hoogte was van de voorschriften inzake liet bezit van wapenen en van de zware straffen die in verband hiermede zijn vastgesteld, had hij het bijna twee jaar lang opzet telijk achterwege gelsften, de pistool en de munitie in te leveren, en had liij het wapen in zijn bezit gehouden. Het Duit sche Obergericht heeft zich derhalve ge noopt gezien, de zwaarste straf toe te passen, die de wet voorschrijft. Ook dit geval beteekent een dringende waarschuwing aan alle Nederlanders: ook bij het bezit van een vuurwapen dreigt de doodstraf. Vader door zijn zoon neergeschoten. Familiedrama te Lunteren. Maandagavond j.l. omstreeks half tien werd de landelijke buurtschap Mcu- Lunteren, onder Lunteren, in opschud ding gebracht door een moordaanslag, waarvan de 59-jarige landbouwer W. Bloemendaal het slachtoffer werd. Der gewoonte getrouw begaf deze zich op het genoemde tijdstip naar buiten om de luiken der woning te sluiten, toen hij plotseling werd getroffen'door een schot uit een vuurwapen. Wankelend wist hij de deur van de woning nog te bereiken, waar hij bewusteloos ineenzeeg. Dokter Appel uit Lunteren, die ijlings werd ontboden, constateerde dat de rechtor- long was doorboord, en daar onmiddellijk levensgevaai bestond, werd het slachtoffer per ziekenauto overgebracht naar het ge meentelijk ziekenhuis te Arnhem. Bij het onderzoek naar den dader, dat onmiddellijk door de politie uit Lunteren en Ede werd ingesteld, en waarbij ook, doch zonder succes, gebruik werd gemaakt van een politiehond, tastte men aanvankelijk volkomen' in het duister en elk spoor, dat tot een snelle oplossing van het drama kon leiden, scheen ten eenenmale te ontbreken. In den loop van den volgenden dag vestig de de oudste 29-jarige zoon van het slacht offer, door zijn gedrag de aandacht der politie op zich en toen men verschillende verklaringen, door hem afgelegd, aan de feiten ging toetsen, bleek er alle grond aan- weg, tot arrestatie over te gaap. In het be gin trachtte de verdachte nog zijn onschuld staande te houden, doch de aanwijzingen stapelden zich in den loop van Woensdag dermate op, dat hij een volledige bekente nis aflegde. Tusschen vader en zoon bleken sedert ge- ruimen tijd ernstige meeningsversclü 1 len te hebben bestaan en deze oneenigheid schfint de zoon tot zijn daad te hebben ge bracht. Op den bewusten avond schoot hij uit een raam der woning, van zeer korten afstand, op zijn vader met een buks, met het voornoemde noodlottige gevolg. De toestand van den getroffene is nog steeds critiek. Dc dader, die thans zeer onder den indruk Is van liet gebeurde, stond gunstig bekend. destienen handel te zün en werden dan ook in groote hoeveelheden achterhaald en in beslag genomen. Dit zfjn slechts enkele feiten, maar zij geven eén beeld van hetgeen wordt gedaan om ons land te behoeden voor een econo mische ineenstorting. Zii geven een indruk van den verbitterden strijd die door een klein aantal bekwame en onbaatzuchtige ambtenaren wordt gevoerd tegen zwarten- handel en prijsopdriivers, tegen het grofste egoïsme en onverantwoordelijke baatzucht. Deze strijd kan echter niet gevoerd worden zonder de medewerking en de hulp van allen, die het wel mecnen met ons volk. De medewerking zal een eerste vereischte blijven, wil een einde gemaakt worden aan een toestand, die uiteindelijk onherstelbaar leed over onze volksgemeenschap zou brengen. GEDULD, DAT TEN EINDE LOOPT. D. Rijksminister Afred Rosenberg, mi nister voor de bezette Oostelijke gebieden, heeft in een artikel in de „Völkischer Bc- obachter" een waarschuwing laten hooren, die niets aan duidëlijkheid te wenschen overlaat en ook in ons land niet misverstaan zal mogen worden. De schrijver wijst er op, dat dc Weste lijke democratieën vóór den oorlog een uiterst vijandige houding jegens Duitsch- land hebben aangenomen. Sindsdien is er onder groote groepen van dc bevolking dezer democratieën nog weinig veranderd. Hoewel de legers dezer landen zijn versla gen meenen velen, dat zij nog altijd eischen kunnen stellen. Men is verontwaardigd aldus minister Rosenberg, wanneer ook aan hen eischen worden gesteld, die leiden tot intensiveering van den gemeenschappelii- ken oorlog. Daarom moet duidelijk voor al len worden verklaard, dat. indien iemand aanspraak mag maken op een bevoorrechte plaats het Duitschland en zijn onmiddellijk verbonden mogendheden zijn. Duitschland is in dezen strijd de vertegenwoordiger van Europa geworden. Het heeft zich het recht verworven, geen acht te slaan op de eischen van die kringen, die Duitschland vroeger dood en verderf toewenschten. De schrijver wijst er vervolgens op. dat vele kleine volken, door schade en schande wijs geworden, volledig meewerken en hun aandeel in den strijd tegen het bolsjewisme op zich nemen. Men zou zoo zegt hij breeden kringen in het Westen een jaar bolsjewistische heerschappij toewenschen, wanneer het verantwoordelijkheidsgevoel van Duitschland en Italië dit niet verbood. Wanneer thans Franschen, Belgen en Ne derlanders nog leven kunnen en werken, wanneer zij nog niet door het bolsjewisme zijn weggesleept en van hun bezittingen zijn beroofd, dan danken zii dit niet aan hun regeeringen of aan Engeland, maar uit sluitend aan de in het Oosten strijdende Duitsche en verbonden legers. De minister constateert, dat de nationaal- socialistische be.weging en het nationaal so cialistisch Rijk zich nooit door kleine wraakgevoelens hebben laten 'leiden. Zij hebben vermeden, onnoodige repressailles te nemen. Zij waren en zijn nog bereid, iedere vrijwillige medewerking naar waarde te schatten. „Wanne'er er evenwel lieden zün, die zulk een edelmoedigheid als zwakheid uitleggen, of zelfs aanspraak meenen te kunnen maken op een'levensstandaard van 1930, dan moeten zij er zich niet over verbazen, dat er in Duitschland langzamerhand een verbittering ken baar wordt, dat daarenboven de Duit sche edelmoedigheid zich verdicht tot harde eischen, die slechts tot doel mogen hebben den oorlog te winnen". Tot zoover minister Rosenberg. Als een man van zijn gezag zulke dingen in het or gaan van de nationaal socialisten in Duitsch land schrijft is er maar één conclusie mo gelijk en deze is: het geduld 111 Duitschland loopt ten einde. Men begint daar genoeg te krijgen van openlijke tegenwerking en van verborgen weerstreven en nu de oorlog in een beslissend stadium is getreden zal men tijd noch lust hebben, de matiging te be trachten, die tot dusver een kenmerk van het Duitsche optreden is geweest. Als er in de toekomst verzet gebroken moet worden op barde wijze geschieden. Daarvüor geldt deze laatste waarschuwing. „Onder groote groepen der bevolking is nog weinig veranderd", schrijft minister Ro senberg en hjj heeft gelijk. De beteekenis van de hervormingen, die zich op vrijwel alle gebied en overal ter wereld voltrekken en een wereldrevolutie veroorzaken van groo ter omvang en van dieper beteekenis dan ooit tevoren gaat hun blijkbaar voorbij. Inder daad". Het valt moeilijk aan te nemen. De beteekenis van deze tijden kan niet worden misverstaan en er mag wel eens gevraagd worden hoeveel halsstarrigheid en botte lust tot weerstreven niet moet doorgaan voor een houding, die op edeler motieven gebaseerd moet heeten. Nu moge tenslotte ieder voor zichzelf uit maken, aan wèl^e inzichten hij de voorkeur geeft, als men daarbij maar één ding be denkt: Er is een tijd geweest, waarin men zich ongedeerd en ongestraft kon overgeven aan het genoegen, te smalen op al wat Duitsch én Italiaansch was, den stokebrand te spelen en onrust te veroorzaken. Er is een tijd geweest, waarin het stadsbeeld met „fascistische wolven" werd versierd en biljetjes voor raam en deur 'uitnoodigden, Duitsche waren te boycotten. Die tijd is voorbij, maar de stille tegenwerking kwam er voor in de plaats en bediende zich van sabotage en terreur, van misdaden jegens de volksgemeenschap en anonym bedrijf. Kippenringen en zakdoekjes moesten d'e- monstreeren, hoe hevig vaderlandslievend men wel was en kinderen worden opge stookt om te zeggen, wat de ouderen niet durven. Aan het Oostfront wordt een strijd van ongekende hevigheid gestreden tegen het bolsjewisme. Ook voor ons. Ook opdat Ne derland niet eenmaal het lot deelt van de Oostzeelanden, waar een goed jaar Sovjet bewind aan duizenden het leven of het bezit kostte. Smalend spreekt men over hen. die zich voor dezen titanenstrijd inzetten, 't Liefst mompelt men van Russische over winningen, tegen beter weten in en als Duitschland voor de zooveelste maal be toogt, dat het zijn lot met alle andere naties van Europa tezamen draagt, dan wendt men het hoofd af en doetniets. De tijd zal wel voor ons werken. Als men bij dit alles maar één ding be denkt: Het geduld raakt ten einde. Van Duitsche zijde heeft men ons ruim twee jaar den tijd gegeven, over onze telenvstel ling hoen te komen, den nieuwen tijd te begrijpen, tot goede nabuurschap en loyale samenwerking te geraken. Eens komt er een einde aan alle goede-bedoeling, als de andere zijde gemelijk en hoofdig blijft. Daartoe heeft ons land thans bij monde van Rosenberg een waarschuwing ontvan gen. Niet onwaarschijnlijk: de laatste. .EEN SLOTWOORD OVER DE JEUGD". s-Gravenhage. 10 Sept. Hedenavond van 19.05 tot 19.20 uur spreekt Max Blokzijl via den zender Hilversum 1 in de serie brandende kwesties over het onderwerp: „Een slot woord over de jeugd",

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1