Haarlemsche Courant
)uitsche troepen bereiken de Wolga
ook ten Zuiden van Stalingrad.
„Regeering Van Britsch-Indië
handelde op eigen initiatief'
Critiek van Labour
op Churchill.
Laval stelt V.S. mede verantwoordelijk
voor aanval op Madagascar.
Het radio-muziekfeest
in Haarlem.
m 287e Jaargang No. 215
i&onnement p. week 0,2», p. maand 1,15, p. kwartaal 3.42,
11 t< «nco p. post 3,73, losse nummers 5 cent. Advertentitn 3—15
1 bt un- 3»~ elke m-m- mee' 20 cent. Reclames dubbele prijs.
dj idvertentleabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
dltle 3—is m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. s cent p. m.m.
ee fttr.i Grafische BedrUven Oamlate.
Wnd. Hoofdredactenri J. V. BAÜDEWTNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Zaterdag 12 September 19-12
Bureaus Haarlem: Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: Soenda.
plein 37. Tel. Directie 130S2. Hoofdredactie 15054, Redactie lo«oo.
Administratie 10724. 14824. Soendapleln 12230. Postgiro 13495*.
Directie PB. A. 5IEE8 P. W. PEEREBOOM.
Gevechten om de eerste kuizen der stad ontbrand.
Tegenaanvallen van bolsjewistische reservisten
mislukt
£eli e A.N.P.-correspondent te Berlyn meldt:
De slag om Stalingrad, waarvan voor beide partijen zooveel afhangt, woedt met
verminderde hevigheid voort, dooh gestadig rukken de Duitsche troepen verder
en reeds zijn de eerste huizen der stad bereikt, om het bezit waarvan thans fel
rdt gestreden.
Van het Zuiden kunnen de bolsjewisten geen versterkingen meer laten aan-
ikken om den verdedigers van Stalingrad lucht te verschaffen. Slechts van het
oorden uit kunnen zij ontlastingsaanvallen ondernemen. Doch hoewel zij sedert
nige dagen sterke reserves in den strijd hebben geworpen, zijn al deze aanvallen
islukt.
Men meent thans te kunnen zeggen, dat de ten Noorden van Stalingrad in den
rijd geworpen reserves bestaan uit troepen uit het binnenland, die tot dusver
tg niet aan het front hebben gestaan.
Aan de Terek en in het gebied van het wegens zijn olievelden belangrijke
rosnie stuiten de Duitsche troepen op hardnekkigen tegenstand, evenals ten
liden van Novorossisk. Deze tegenstand heeft den opmarsch evenwel niet tot
lan weten te brengen.
millioenenverliezen uit den winter waren
gekomen.
De halfcirkelvormige ring om de stad
Stalingrad heeft zich gesloten. Er zullen nog
hevige en zware gevechten voorkomen, doch
den vijand blijft geen lucht tot ademen
meer, laat staan ruimte van beweging en
ontplooiing.
Egypte.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt:
„In Egypte wederzijdsche bedrijvigheid
van verkenningsafdeelingeu. Onze vliegtui
gen hebben het vliegveld Miccaba met bri
sant- en hrandbommen bestookt. Lichte
vlootstrijdkrachten hebben een vijandelijke
duikboot aangevallen en tot zinken
bracht".
In het gebied van Rzjew blijkt het
Ifensief der bolsjewisten te zijn vast-
iloopen.
>t bolsjewistische legerberieht van mid-
irnacht 11 September geeft het verlies
Novorossisk toe, zulks in de volgende
woordingen: na verbitterde gevechten
a vele dagen hebben onze troepen No-
irossisk verlaten.
let Duitsche weermacht-
bericht.
Het Duitsche weermachtbericht luidt:
„Bij Noworossisk en in den
erek-sector, wint de aanval van de
Duitsche en verbonden troepen in
n iware gevechten verder aan terrein.
d In het vestinggebied van Stalin-
ing,
oek
nwi n.
r g r a d vordert de slag.
In hevige gevechten werden yerde-
digingsinstallaties ten Zuiden van de
i.stad doorbroken en ook daar werd de
Wolga bereikt. Ontlastingsaanval
len van den vijand mislukten. Forma
ties gevechtsvliegtuigen deden he-
ma v'8e aanvallen op zwaartepunten van
whet vijandelijke verzet en bestookten
gereedstaande troepen der bolsjewis-
tf v>n-
icv In het gebied van R z j e f leverden eigen
"invallen plaatselijke successen op. Te-
naanvallen van den vijand werden bloe-
rrwtë afgeslagen: hierbij werden 22 tanks
ikgeschoten.
IOITen Zuiden van het La-dogameer en
^ch or Leningrad mislukten nieuwe aanval-
roi i van den vijand. In deze gevechten wet-
in n bij pogingen om over de Newa te
laan ikken, 25 booten der bolsjewisten ver-
etigd.
Na enkele storingsvluchten overdag zon-
!r succes, vielen formaties van de Brit
tle luchtmacht Donderdagnacht verschei-
ilaatsen in West-D uitschland
ooral in woonwijken van de stad
jn (Isseldorf ontstonden talrijke branden,
5 pi lsmede materieele schade. De burger-'
volking leed verliezen. Volgens de tot
da isverre ontvangen berichten schoten
chtjagers en luchtdoelartillerie 31 der
nvallende vliegtuigen neer.
■spli Bovendien werden in het Kanaal, bo-
ge n de Noordzee en boven de Duitsche
Jifcht door lichte Duitsche zeestrijdkrach-
en de artillerie van de marine drie vij-
vAdelijke vliegtuigen neergeschoten s
Aan de Engelsche Zuidkust vielen
..e hte Duitsche gevechtsvliegtuigen een
cl. 1 itsch patrouillevaartuig aan, dat na bom-
iffers zwaar beschadigd bleef liggen Bij
n aanval van Engelsche motortorpedo-
ho toten op een Duitsch convooi in het Ka-
ilen al, plaatsten' de Duitsche bewakings-
1 rijdkrachten op een van de aanvallende
toten zoo zware treffers, dat aangenomen
d n worden, dat dit vaartuig verloren is
gaan. Andere vaartuigen werden bescha-
0. ;d. Een corps nacht jagers van de Duit-
ie luchtmacht heeft Donderdagnacht zijn
izendste overwinning in de lucht behaald.
Naar Reuter meldt, wordt van officieele
Y-S igelsche zijde toegegeven, dat bij den
nval der Britsche luchtmacht op Düssel-
>r£ 31 vliegtuigen verloren zijn gegaan.
ngfj' Het opgebruiken der vijandelijke
reserves.
bi De militaire correspondent van het D.N.B.
ach irijft:
FE De hevigheid der gevechten om Stalingrad
aan het Kaukasusfront kenmerkt evenals
voortdurende ontlastingsoffensieven der
-tflsjewisten in den centralen sector den
ïhopigen militairen toestand der Sovjet-
e.
oop Met alle geweld poogt de Sovjet-Russische
41 [erleiding, met het oog op een operatief
rloren zomer, alles in den strijd te werpen,
SA! ar iedere voet Sovjet-Russische grond,
t verloren gaat, van vitale beteekenis is
go* or het doorstaan van een tweeden oor-
01 [swinter. Daarbü gaat de vijandelijke le-
Sèidh J J
ïige
•leiding blijkbaar van de veronderstelling^
dat zij aldus een geleidelijke afmatting
in de Europeesche strijdkrachten kan be-
gifitlken. Dergelijke speculaties zullen echter
driegelijk blijken. 4
GE In alle militaire kringen in de Duitsche
poli ofdstad is men van meening. dat de bol-
S- itfisten van den winterveldtocht niets
eben geleerd. Poogden zij in den afgeloo-
rui t
winter met den factor der massa het
ra aitsche front te doorbreken, zonder er
it op te slaan, dat iedere afgeslagen mas-
*e aanval op hun voorjaars- en zomer-
i mnen nadeelig moest werken, thans be-
,rg an zij de fout hun in den winter en tijdens
t voorjaar opgeleide reserven tezamen
/A ft de geheele jongste productie aan oor-
a jsmateriaal den Duitschen en verbonden
Vers in handen te spelen.
3uitsche militairen gaan zoover te zegge*,
t de Sovjet-Russische legerleiding in1 ze-
fre mate hun vijanden strategische hulp
rleenen. Want wat thans aan de voor-
«10 amste gevechtslinies wordt aangevoerd,
pr. hoeft later niet meer tijdens bewegingen
chtl er groot gebied gezocht en buitengemaakt
worden.
Het is te Berlijn geen geheim, dat
niét het eerder of later vallen van Sta
lingrad beslissend is voor den thans
woedenden striid. maar de vraag hoe
veel van de strijdkrachten van den vij
and daarbij verpletterd of opgerold^
kunnen worden.
00'n
In het licht van deze opvattng komt het
voorzichtige voortschrijden van den Duit
schen aanval op Stalingrad in een nieuw
licht te staan, vooral wanneer men de ver
liescijfers aan beide zijden vergelijken kan.
De vijandelijke berichten daarover zijn der
mate overdreven, dat ook hier de wensch
de vader van de gedachte is.
Om begrijpelijke redenen kunnen van
Duitsche zijde nog geen cijfers worden ge
noemd. Thans kan echter reeds worden ge
zegd, dat de door de bolsjewisten gemaakte
misrekening, zich .evenzoo zal wreken als
te zijnertijd in het vroege voorjaar, toen
Kioebisjef de wereld inbazuinde, dat de
Duitschers afgedaan hadden, daar zij met
„Wij staan alleen99
Aldus de Prawda.
„Men moet thans rekening houden met
den bestaanden toestand, n.L met het
feit, dat het tweede front in het Westen
niet bestaat en dat zoodoende de vijand,
de mogelijkheid heeft al zijn troepen
tegen ons in den strijd te werpen, daar
wij den strijd alleen voeren", zoo wordt
o.a. gezegd in een hoofdartikel van de
Prawda. dat door Radio Moskou is voor
gelezen.
„Men moet er intusschen aan denken",
zoo verklaart de Prawda verder, „dat wij
nu geen stap meer mogen wijken. Iedere
stad, iedere bewoonde plaats moet met
alle krachten verdedigd worden. Geble
ken is n.l. dat de steden bij de verde
diging van het grootste belang zijn. Wij
zijn verplicht iederen rivierovergang,
iedere heuvel in een vesting te veran
deren."
Uit Leningrad wordt inmiddeld gemeld
dat teneinde brandstof te sparen het ver
bruik van electrischen stroom aan par
ticulieren verboden wordt.
In het dal van de schuimende Koeban tijdens den opmarsch door het Kaukasusge-
bergte. In lange rijen rukken de Duitsche eenheden zonder ophouden voorwaarts.
(P.K, Grimm KasteinrAtl-H-P. H.,c)
Verklaring van Britschen minister voor Indië in Lagerhuis.
Officieel rapport over de vernielingen. Ongeregeldheden nog
geenszins voorbij.
Deze week meer dan
1000 personen gearresteerd.
De debatten in het Lagerhuis zyn be
ëindigd door den minister voor Indië, Amery
Deze verklaarde, dat reeds zeer spoedig na
het vertrek van Cripps uit Indië het Con
gres onder den invloed van Gandhi gesta
dig afgestuurd is op een politiek van recht-
streeksche uitdaging.
De regeering heeft tenslotte op eigen
initiatief en zonder zich in verbinding
te stellen met het moederland, de eenig
mogelijke actie ondernomen. „In plaats
van af te wachten tot zij zelf getroffen
werd", zoo zeide Amery, „sloeg de re
geering als eerste toe".
De minister sprak vervolgens over een
„zorgvuldig voorbereid aanvalsplan", dat
niet alleen gericht was tegen het dage-
lijksch leven in Indië. maar ook tegen zijn
veiligheid.
Hü deelde mede, dat ongeveer 300 spoor
wegstations aangevallen en ten minste 24
treinen tot ontsporing gebracht zijn. Vooral
fel zijn de ongeregeldheden in het strate
gisch gebied van Bihar geweest, «vaar on
geveer 65 politiebureaux zijn vernield. De
krachtdadige houding van de Britsche re
geering heeft verhinderd dat een situatie
ontstond die het oorlogsoptreden van Indic
zou hebben verlamd en verdediging van
Indië op een ontlasting van China door
„opnieuw bezetten van Birma" onmogelijk
zou hebben gemaakt.
Amery constateerde, dat de ongeregeld
heden nog geenszins geheel Voorbij zijn.
Men mag niet beweren, dat de moeilijk
heden reeds achter den rug zijn. De politiek
der Britsche regeering streeft er naar, dat
Indië na den oorlog dezelfde vrijheid zal
krijgen als de groote dominions 'in het
eigen lot op den grondslag van een grond
wet te kunnen leiden, die door overeen
stemming of compromissen tusschen de ver
schillende elementen in Indië tot stand zou
komen. Groot-Brittannië kan vandaag niet
een onbepaalde en onbegrensde macht van
eenige afzonderlijke groep van personen
afgeven.
Amery neemde Gandhi een „aarts-sabo
teur" en zeide, dat men geen .grootere fout
kon begaan, dan te onderhandelen op een
oogenblik, waarop niet de minste kansen
op succes bestonden. De Engelsche regee
ring moet een wijziging in de opvattingen
van de Congresleiders afwachten. Intus-
schfen zal de' Britsche regeering echter alle
voorstellen toejuichen, die binnen het alge
meen bestek van haar „vastgestelde politiek'
uitvoerbaar zijn.
Tijdens het debat over Indië heeft de
leider der Labourpartij, Greenwood, ver
klaard, dat de verklaring van Churchill
over Indië op een toon was gesteld, die niet
geschikt is te leiden tot een verbetering in
de Engelsch-Indische betrekkingen.
De Labour-afgevaardigde Ridley ver
klaarde „de verklaring van den premier
van Donderdag is voor vele leden van het
Lagerhuis verwarrend geweest". Hij gaf
als zijn meening te kennen, dat een
duidelijke taal beier geweest zou zijn dan
de „onduidelijkheid". Hij wenschte het be
roep van Greenwood te onderstrepen en
wel met volledige erkenning van de zware
verantwoordelijkheid, die zoowel op de
Engelsche als op de Éritsch-Indische regee
ring rust.
De conservatief Palmer, die met Cripps in
Britsch-Indië is geweest, verklaarde, dat er
onder de leiders van het Congres „verant
woordelijke elementen" zijn, die pogen tot
een overeenstemming te komen. Helaas
zijn deze echter in de minderheid.
Amery sloot het debat met een verklaring
die naar de Britsche berichtendienst meldt,
afzonderlijk zal worden bekend gemaakt.
Waarschuwing uit Berlijn.
De door Churchill aangevoerde argu
menten beschouwt men te Berlijn als
een armzalige poging om in te gaan
tegen de thans voor Indië geldende
wet, die wyst in de richting van vrij
heid, zelfstandigheid en onafhankelijk
heid. Voor zoover de Spilmogendheden
en Japan Indië daarbij kunnen helpen,
zullen zij dat, zoo verklaart men in de
Wilhelmstrasse met nadruk, doen.
In dit verband werd aangekondigd, dat
de Duitsch-Indische vereeniging werd op
gericht, bij welke gelegenheid Soebhas
Chandra Bose opnieuw een principieele uit-
Duitsch-Indisch genootschap
opgericht.
Te Hamburg is een Duitsch-Indisch ge
nootschap opgericht, waaraan van offi
cieele zijde een groote beteekenis wordt
toegekend. Nadere bijzonderheden zullen
in een communiqué worden medegedeeld.
Reeds thans is bekend, dat de in den laat-
sten tijd, vooral door zijn radioredevoe
ringen sterk op den voorgrond tredende
strijder voor Indië's onafhankelijkheid,
Subhas Chandra Bose. het presidentschap
van het nieuwe genootschap op zich heeft
genomen.
Nota van Japan aan de
Vereenigde Staten.
Anierikaansche gevangenen worden
behoorlijk behandeld.
Het Japansche departement van buiten-
landsche zaken publiceert den tekst van een
nota, welke minister-president Tojo als
nister van buitenlandsche zaken op 9
témber door bemiddeling van den Zwitser-
schen gezant te Tokio heeft doen toekomen
aan de regeering van de Ver. Staten. Ir
deze nota wordt gesproken over de bevoegd
heid van het Roode Kruis om de Amerikaan-
sche krijgsgevangenen en civiele geïnterneer
den in Japan te helpen. Deze nota vormt het
antwoord op een boodschap van de Ver.
Staten, welke Tojo eind Augustus door be
middeling van de Zwitsersche autoriteiten
ontving, en waarin Japan van niet-nakoming
der conventie van Genève van het jaar 1927
ten aanzien van de behandeling van krijgs
gevangenen wordt aangeklaagd.
In de nota wordt o.a. het volgende gezegd
De Keizerlijke regeering wenscht de aandacht
van de regeering der Ver. Staten te vestigen
op het feit, dat Japan terstond na het uit
breken van den oorlog aan de Ver. Staten
heeft laten weten, dat de Japansche regeering
de krijgsgevangenen mutatis mutandis zou
behandelen volgens de in de conventie
Genève aangegane overeenkomst, hoewel de
Japansche regeering deze conventie niet ge
ratificeerd heeft en derhalve daardoor ook in
geen enkel opzicht gebonden is.
De Këizerlijke regeering heeft nooit
weigerd en zal ook in de toekomst nooit
weigeren, de post, aan hen te doen toekomen
Meer dan 650 ton post artikelen voor de
krijgsgevangenen werden door bemiddeling
van het Amerikaansche Roode Kruis aan de
krijgsgevangenen overhandigd. Andere zen
dingen, die verscheidene duizenden tonnen
wegen, zijn onderweg naar Japan.
De Keizerlijke regeering protesteert krach
tig tegen de houding der Ver. Staten en tegen
de door radio of andere middelen verspreide
geruchten, dat de Keizerlijke regeering
weigerd zou hebben, briefpost en andere
voorwerpen aan de krijgsgevangenen uit de
Ver. Staten te doen toekomen, en dat deze
handeling van Japan een inbreuk op de con
ventie van Genève vormt.
Engeland's positie ter zee
„Rampzaliger dan ooit",
Critiek van Lord Winster
op oorlogvoering ter zee.
Imhet Engelsche tijdschrift „Picture Post"
hrijft Lord Winster o.a.: Engelands positie
ter zee is op het oogenblik rampzaliger dan
ooit tijdens den vorigen wereldoorlog, toen
de Duitsche duikbootoorlog de Britsche ei
landen aan den rand van de nederlaag
bracht. Het convooistelsel heeft naar men
weet thans geen enkele waarde meer. Toch
moeten voor alles Engelands verbindingen
ter zee behouden blijven want wij zijn een
belegerd eiland en wanneer het ons niet ge
lukt onzen eigen aanvoer te waarborgen en
onze overzeesche legers versterkingen en
aanvullingen te doen toekomen, zijn wij
verslagen.
Het zwaartepunt van de critiek op de oor
logvoering, zoo besluit Lord Winster, ligt
in de organisatie. Wanneer de huidige be
windsmannen het niet kunnen klaarspelen,
moeten er nieuwe mannen aan het roer ko
men. Vooral echter moet er komen: nieuwe
tactiek en een nieuw/e offensieve geest.
FRANSCHE MINISTER VAN LANDBOUW
NEEMT ONTSLAG.
Naar officieel wordt medegedeeld, h%eft
de Fransche minister van landbouw en
voedselvoorziening, Le Roy-Ladurie, zijn
ontslag ingediend, dat door den chef der
•egeering, Laval, is aanvaard. Tot zijn op-
■olger is benoemd Bonnafous. tot dusver
staatssecretaris aan de ministeries van
landbouw en voedselvoorziening,
LAVAL OVER DE JODENKWESTIE.'
Op de persconferentie heeft Laval in zake
de jodenkwestie nadrukkelijk verklaard, dat
hij zich dooi geenerlei protesten ervan zal
laten weerhouden, het land van onge-
wer.schte elementen te bevrijden. In dit
verband wees hij vooral op de toonaan
gevende deelneming van de joden in
Frankrijk aan het organiseeren van den
sluikhandel alsmede aan de communistische
m Gaullistische propaganda.
eenzetting over het Voor-Indische vraag
stuk zou geven. Te Berlijn is men er meer
dan ooit van overtuigd, dat Churchill tegen
de wet van een eeuw niets kan beginnen
en dat de tijd niet ver meer is, dat, dit den
Britschen premier en den Onderkoning van
Indië duidelijk getoond zal worden.
Weer bemiddeling .gevraagd.
De Indische politieke leiders, die op het
oogenblik te New Delhi besprekingen voe
ren, hebben tot Churchill het verzoek ge
richt „de werkelijke staatsmacht onmid
dellijk in Indische handen over te dragen".
Het beroep is onderteekend door den voor
zitter van de bestuurscommissie van de
Hindoe-Mahasabha, dr Moekerjee, den eer
sten minister van Sind, Bahish en den lei
der der Sikhs, Singh.
Op de bijeenkomst van de liga van Indiërs
Amerika, is een resolutie ingediend,
waarin de liga „een dringend beroep op
Roosevelt, Tsjang Kai Sjek en de overige
leiders der verbonden volken" doet om in
het conflict tusschen Indië en Engeland te
bemiddelen.
De resolutie eischt het bijleggen van het
conflict tusschen Indië en Engeland in over
eenstemming met de beginselen van alle
volken tot erkenning der wettige réchten
der minderheden, doch niet de verdeelmg
van Indië. Tevens eischt zij de „erkenning
van Indië als onafhankelijk verbonden volk
in den bond der overige verbonden volken,
opdat de bescherming der wederzijdsche
belangen gewaarborgd zij"
De lifa heeft naar aanleiding van de
bijeenkomst een telegram aan Churchil ge
zonden.
Wapenfabrieken te Calcutta stilgelegd
Alle wapenfabrieken in Calcutta hebben
sedert een week het werk gestaakt. Bij de
incidenten op j.L Woensdag zijn 375 per
sonen gedood In de laatste dagen werden
alleen al in Bombay 350, in Karatsji 250 en
in Madras 170 Indiërs gearresteerd. Een lid
van de Britsch-Indische regeering te Delhi
heeft verklaard, dat de Britsche autoritei
ten met groote transportmoeilijkheden heb
ben te kampen. De noodzakelijkste be
hoeften van net leger kunnen slechts met
buitengewoon veel moeite gedekt worden.
Een verbetering van den toestand binnen
afzienbaren tijd is onmogelijk.
Britsche troepen op drie plaatsen aan land gegaan.
Fransch leger en inheemsche bevolliing stellen zich
achter Vichy.
Ministerraad bijeen.
Van bevoegde zijde te Vichy wordt
meegedeeld, dat de havenstad Majunga,
waarop de zwaarste stoot van den nieu
wen Engelschen aanval op Madagascor
gericht was, gevallen is, en dat de beide
havenplaatsen Nossi-Be en Morondava,
eveneens door de Engelsche strijdkrach
ten zijn bezet. Den lOen September deelde
Madagascar mede, dat de Engelschen
de haven van Kamore hadden bereikt en
dat zij bij het vallen van den nacht in
de nabijheid van Moevatanana stonden.
Volgens den Britschen berichtendienst heeft
Churchill in het Lagerhuis medegedeeld, dat
Dinsdag drie plaatsen aan de kust van Mada
gascar zijn ingenomen. De verliezen waren
„gering".
Churchill zeide, dat aan de operaties werd
deelgenomen door Britsche troepen, Zuid-
Afrikaansche afdeelingen, Oost-Afrikaansehe
troepen en Zuid-Afrikaansche luchtstrijd
krachten.
In een onder voorzitterschap van Maar
schalk Pétain gehouden ministerraadzitting,
heeft de staatssecretaris voor Koloniën, Brevie
bijzonderheden bekend gemaakt over de ge
beurtenissen op Madagascar. Brevie wees er
dat de op Madagascar gestationneerde
troepen ondanks hun aanzienlijke numerieke
minderheid het hun toevertrouwde gebied tot
het uiterste hebben verdedigd. De minister
raad beraadslaagde vervolgens over de con
sequenties die uit den aanval voortvloeien.
Als staatssecretaris van koloniën heeft de
Fransche gouverneur-generaal Brevie een
boodschap gericht aan den gouverneur-
generaal van Madagascar van den volgenden
inhoud
De onverklaarbare en niet te verontschul
digen aanval op Madagascar is het voorwerp
van de diepste verontwaardiging in Frankrijk.
Maarschalk Pétain en de Fransche regeering
buigen het hoofd voor de ongelukkige slacht
offers. Het gansche land is ontroerd door
den trouw en den moed van Madagascar. Het
voorbeeld van Madagascar geeft het Fransche
volk het vertrouwen weer in zijn uitein
delijke lotsbestemming.
Verklaring van Laval.
Gistermiddag heeft Laval de binnen- en
buitenlandsche persvertegenwoordigers ont
vangen teneinde zijn meening weer te geven
omtrent den nieuwen Engelschen aanval.
Allereerst werden het Engelsche commu
niqué over de hervatting der militaire opera
ties tegen Madagascar en de officieele mede-
deeling van de Amerikaansche regeering,
waarin deze het optreden der Engelschen
billijkt en moreel steunt, voorgelezen.
Vervolgens las de chef der regeering een
telegram van den gouverneur-generaal van
Madagascar, Aney, voor, waarin gezegd wordt,
dat het optreden van Engeland in het geheel
niet te rechtvaardigen valt. De gouverneur-
generaal wijst de Engelsche err Amerikaan
sche beweringen van de hand en verklaart,
dat nooit buitenlandsche duikbooten hulp
hebben gevonden in havens van Madagascar.
Van de aanwezigheid van een wapenstil
standscommissie of van andere buitenland
sche contróle kan geen sprake zijn. Japan
sche vliegtuigen of duikbooten zijn nooit op
Madagascar verschenen.
Laval zeide, na de voorlezing van dit
telegram, dat de leugens aan de eene zijde
staan tegenover de verklaringen van den
gouverneur-generaal van Madagascar,
bewering, dat militaire redenen voor de
Engelsche actie beslissend zijn, is niet steek
houdend. „Indien Engeland en de Vereenigde
Staten meenen", zoo zeide Laval, „aangew
zen te zijn op argumenten als in hun ve.
klaringen vervat, dan ben ik van meening.
dat het antwoord van gouverneur-generaal
Aney duidelijk en voldoende is."
Op een vraag, of geen bijzondere maat
regelen van Frankrijk in het voornemen
liggen, antwoordde Lava! „Voor het
oogenblik niet". De vraag of men voor
nemens is stappen te doen beantwoordde
Laval met „ja". Laval verklaarde, dat de
Vereenigde Staten voor de Madagascar-
zaak even verantwoordelijk zijn als En
geland.
Tenslotte antwoordde Laval nog op een
vraag, of van Amerikaansche zijde geen alge-
meene garanties gegeven waren zooals in het
geval Martinique, dat in de beide voorgelezen
communlqué's van Washington en Londen de
belofte is gedaan, dat Frankrijk Madagascar
later zal terugkrijgen. Helaas hebben Londen
en Washington echter vergeten den datum
daarvoor in te vullen.
Oordeel van Berlijn.
De A N.P.-correspondent te Berlijn meldt
De nieuwe Engelsche aanval op Madagascar
beteekent naar het oordeel van Berlijnsche
politieke kringen voor de verhouding tus
schen Frankrijk en de Ver. Staten een enorm
verzwaarde belasting waarvan de concrete
politieke uitwerking zal dienen te worden
afgewacht.
Van politiek standpunt bezien is deze
nieuwe aanval naar het oordeel van be
voegde kringen te Berlijn interessant,
daar Engeland er niet in geslaagd blijkt
te zijn, de bevolking van Madagascar er
van te overtuigen, dat Engeland het de
vrijheid brengt. Zoowel het garnizoen als
de inheemsche bevolking hebben ondub
belzinnig de zijde van het bevoegde Fran
sche gezag gekozen.
Een ander punt van beteekenis Is, dat Enge
land thans gedwongen wordt tot een uitge
breide militaire onderneming, waardoor
strijdkrachten gebonden worden, die ander»
op andere operatieterreinen hadden kunnen
worden gebruikt.
Als derde punt, dat de aandacht verdient
wijst men hier op de Engelsche pogingen, de
Ver. Staten in het geval te betreden. Zooals
van Engelsche zijde is meegedeeld, heeft
Amerika zijn toestemming gegeven tot deze
actie tegen Fransch grondgebied. Amerika,
dat met Frankrijk nog steeds diplomatieke
betrekkingen onderhoudt, dekt dus een actie,
waardoor de Fransche souvereiniteit wordt
geschonden. -
Ongetwijfeld zullen de besprekingen, die
Maarschalk Pétain Donderdag zoowel met
Laval als met den opperbevelhebber der
Fransche strijdkrachten in Afrika, generaal
Juin, gevoerd heeft, den Britschen aanval op
Madagascar tot onderwerp hebben gehad.
40-urige werkweek in
Frankrijk afgeschaft.
Eenheidsorganisatie voor arbeiders
ingesteld.
In Frankrijk bestond in beginsel nog
steeds de 40-urige werkweek, zooals die
door de volksfrontregeenng was ingesteld
In de praktijk werden uitzonderingen ge
maakt. De staatssecretaris voor arbeids
vraagstukken Sfi die voor productiezaken
hebben thans bepaald, dat elke leider van
een Fransch bedrijf voortaan den werktijd
van 40 op 48 uur per week kan brengen
door eenvoudige mededeeling aan den be
voegden arbeidsinspecteur.
De Fransche arbeidswetgeving, die in
October 1941 werd afgekondigd, voorzag
in de oprichting van een eenheids
organisatie voor alle arbeiders, die in de
olaats zou komen van de verschillende ar
beidersorganisaties, welke tot nu toe be
stonden. In de staatscourant van 8 Sep
tember zijn thans twee verordeningen ver
schenen. waardoor deze eenheidsorganisa-
ie definitief is vastgesteld. De verorde
ningen schrijven voor. dat er in het ver
volg voor elke groep van arbeiders eer
eenheidsorganisatie zal bestaan, waarvan
elke werknemer verplicht is lid te zijn
De algemeene bond van arbeiders-organi
saties, welke voor den oorlog onder leidins
itond van Jouhaux, gaat in de nieuwe or
'anisatie op. Hetzelfde geldt voor de be
roepsorganisatie, welke in 1936 door Kolo
nel De la Rocque werd opgericht, en de
Christelijke Vakorganisatie.
Deze hervorming van het organisatie
wezen moet zich binnen drie maanden
voltrekken.
Orgelconcert in de St. Baoó
door Flor Peeters.
Ter gelegenheid van het tweede Neder-
landsche Radio-muziekfeest, dat de Neder-
landsche Omroep heeft georganiseerd, zal de
bekende organjst van den St. Rombout te
Mechelen, Flor Peeters, morgenmiddag op
het vermaarde drgel van den St. Bavo een
concert geven. Hij speelt werken van A.
Kerckhoven, D. Rayck, Edgar Tinei en van
hem zelf.
Dit orgelconcert wordt Zondagmiddag van
14.45 tot 15.15 uur vanuit de oude St. Bavo-,
kerk uitgezonden over zender Hilversum 2.
Diphtherie in Haarlem.
Dringend advies: Laat Uw kinderen
inenten!
De Directeur van den Gem. Geneeskun
digen- en Gezondheidsdienst schrijft:
Nadat in 1929 begonnen werd met stelsel
matige immunisatie tegen diphterie van
leerlingen van kleuter- en lagere scholen, is
geleidelijk het aantal diphteriegevallen in
Haarlem gedaald. In de laatste jaren kwajn
deze, vroeger zoozeer gevreesde ziekte nóg
slechts sporadisch in onze stad voor, en
meerdere van deze gevallen bleken dan nog
van buiten af ingevoerd te zijn. Men koes
terde dan ook reeds de hoop de diphterie
onder de knie te hebben. Toen in 1941 en
begin 1942 in de meer Oostelijk- gelegen
provinciën van ons land 't aantal diphterie
gevallen aanzienlijk toenam, kwamen ook
in onze stad, vergeleken bij vorige jaren, wel
wat meer gevallen voor. maar hot bleef toch
altijd bij 2 tot 5 in de maand, zoodat tot 1
Augustus van dit jaar in totaal slechts 20
gevallen waren aangegeven en hieronder
waren, merkwaardiger wijze, 9 bij perso
nen, die ouder waren dan den schoolplich-
tigen leeftijd en 6 onder dien leeftijd. Van
al deze ziektegevallen kwam er slechts één
voor bij een kind van 12 jaar, dat in 1935
was ingeënt, dus 7 jaar geleden, een tijds
verloop, waarvan men aanneemt, dat de
voorbehoedende werking daarvan is ver
dwenen. Wel werd dit kind in het voorjaar
opnieuw geïmmuniseerd, maar dit was te
kort geleden geschied, dan dat men daarvan
al volledig effect zou mogen verwachten-
Het kind was er vrijwel niet ziek van en
de diphterie werd feitelijk bij toeval in den
neus ontdekt. AU© 19 andere patiënten wa
ren dus niet geïmmuniseerd-
In Augustus kwam er plotseling een
belangrijke uitbreiding van het aantal
ziektegevallen. ïn die eene maand wer
den n.l. 16 nieywe gevallen aangegeven,
waarvan 5 kleuters (jonger dan 6 jaar),
7 van den schoolplichtigen leeftijd en 4
oudere. 3 van deze kinderen overleden-
Geen van deze 16 patiënten was geïm
muniseerd.
Tot 8 September zijn reeds weer 8 nieuwe
gevallen aangegeven. Hiervan waren er 2
in 1941 geïmmuniseerd. Deze beide zijn zeer
weinig ziek.
Mij cunkt: de cijfers uit bovenstaande
uiteenzetting spreken wel voor «ichzelf. Van
de 42 gevallen waren er 3 geïmmuniseerd,
van wie één weliswaar 2 maal. maar de
eerste immunisatie was te lang en de laatste
te kort geleden om nog voldoende effect te
hebben. Alle 3 waren zeer weinig ziek. De
39 overigen waren allen niet geïmmuni
seerd, van wie er 3 overleden en verschei
dene zeer ernstig riek waren.
Met deze cüfers voor oogen kan aan het
nut der immunisatie wel niet langer getwij
feld worden.
Zooals men uit de advertentie in deze
courant zal lezen tvordt door den G.G. en
G.D. weldra weer begonnen met de immuni
satie. Op'4 verschillende plaatsen in de stad
zal daartoe gelegenheid bestaan.
Ouders bedenkt U niet langer, doch laat
Lw kinderen thans inenten tegen diphte
rie. Bezwaren zijn er voor de kinderen prac-
tisch niet aan verbonden. Waar het grootste
aantal gevallen naar verhouding voorkomt
onder kmc eren van 2—6 jaar. is het zaak
vooral deze kinderen te laten inenten-
De inwigsseling van
ingetrokken muntstukken.
Termijn tot 20 Sept. a.s. verlengd.
De wnd. thesaurier-generaal van het de-
oartement van financiën, de heer F. L.
Rambonnet. maakt het volgende bekend:
Naar aanleiding van vele binnengekomen
oerichten hebben de daarvoor aangewezen
kantoren en instellingen nogmaals de aan
wijzing ontvangen alle sinds 6 Maart 1942
buiten omloop gestelde munten ter inwis
seling te aanvaarden.
Het publiek wordt in eigen belang
dringend aangeraden den thans gestelden
termijn te benutten door de ingetrokken
muntstukken voor 20 September a.s. in te
wisselen, daar binnenkort het in bezit heb
ben van deze munten strafbaar zal worden
gesteld.