Haarlemsche Courant
Twee steden aan het Terek front veroverd.
287e Jaargang No. 223 X X
jjjUöonnement p. week 0,2», p. maand 1,15, p. kwartaal 3.41,
jjljjranco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentiën 3—X3
p.m. 3,— elko m.m. meer 30 cent. Reclames dubbele prijs.
Advertentleabonnemonten xsoo m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—IS m.m. 1,20. Abonnement 1S00 m.m. S cent p. m.m.
Clte.t Grafische Bedrijven Damlato.
Ontlastingaanvallen der bolsjewisten in het Noorden' van
Stalingrad stortten ineen. Ook in den centralen sector tegen
aanvallen afgeslagen.
i?4#
Wnd. Hoofdredacteur» 3. V. BAUDEWYNS,
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Dinsdag 22 SeptemEer 194-2
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: SoendM
plein 37. Tel. Directie 13032. Hoofdredactie 15054, Redactie ïcsoo.
Administratie 10724, 14S25. Soendaplein 12230. Postgiro 1349M.
Directie PH. A. HEES P. W. PEEBEBOOM.
1291
Actie tegen restanten van
convooi bij Archangel.
Uitbreiding defènsiesysteem
van Gibraltar.
Ho* opperbevel van de Duitsche weermacht
naakt bekend:
„Aan den T c r c k werden na het overwin-
icn van liet moeilijke en met mijnen bezaaide
terrein de belangrijke, door den vijand laai
rerdedigde steden Terek en Wladimir-
s k i i stormerderhand genomen.
In enkele stadsdeelen van S t a 1 i n gr a
dat de vijand door het aanvoeren van nieuwe
Hitrydkrachtcn wanhopig tracht te behouden,
ijjn nog verbitterde straatgevechten aan den
tang. Hernieuwde ontlastingsaanvallen op de
;rcndelstclling ten Noorden der stad stortten
met vele verliezen ineen.
Bij S a r a t o f wierp de luchtmacht opslag
plaatsen van vloeibare brandstof aan de
o 1 g a in brand.
Ten Noordwesten van Woronesj misluk-
m opnieuw verscheidene vijandelijke aan
tallen. Ook ten Zuidoosten van het 11 m
neer en ten Zuiden van het Ladoga-
aeer werden herhaalde aanvallen van de
wlsjewisten door het samengebundelde vuur
ran alle wapens met zware, bloedige verbe
en afgeslagen. De luchtmacht bracht op het
adogameer een vrachtschip tot zinken; een
nder schip werd beschadigd en een bewa-
ingsvaartuig werd in brand geworpen.
Duitsche gevechtsvlfegtuigen bestookten
londag in de Dwinabaai bij Archangel
indanks bijzonder moeilijke weersomstandig-
leden de overblijfselen van het groote En-
relsch-Amerikaansche convooi. Drie koop-
aardijschepen werden verscheidene malen
etroffen.
In Noord-Afrika vielen formaties van de
lAipuitsche luchtmacht vijandelijke strijdkraeh-
n aan het El-Alameinfront en in het Zui-
ïlijke woestijngebied met bommen en de
ioord\gapens aan. Vier Britsche jagers wer
en in luchtgevechten neergeschoten.
In de periode van 9 tot 20 September
verloor de Britsche luchtmacht 189 vlieg
tuigen. waarvan 46 boven de Middelland-
sche Zee en in Noord-Afrika. In dezelfde
periode gingen in den strijd tegen Groot-
Brittannië 22 eigen vliegtuigen verloren.
Tijdens de gevechten in het gebied van
talingrad schoot een Pommersch-West-Prui-
ische gemotoriseerde infanteriedivisie bij de
cccesvolle afweer van* sterke ontlastings-
snvallen van den vijand op één dlag 129
owjettanks stuk.
Stalingrad.
In militaire kringen te Berlijn typeert men
en strijd te Stalingrad met de opmerking;
at de Duitsche troepen in de stad zelf aan-
allen en het eene huizenblok na het andere
emen, terwijl de Sowjettroepen ontlasting
rachten te brengen, in hoofdzaak door aan-
allen uit het Noorden.
De vijandelijke aanvallen uit het Noorden,
;e steeds weer mislukken, worden door t al
ike pantserwagens gesteund. Duitsche mili-
lire kringen vestigen er de aandacht op, dat
aterdag boven de stad 77 Sowjetvliegtuigen
erloren gingen, terwijl slechts 2 Duitsche
lestellen neerstortten. In dit verband ver-
laart men te Berlijn, dat de pogingen der
olsjewisten, die vermoedelijk de heerschap-
ij in de lucht in dit gebied wilden veroveren,
aardoor volkomen mislukt zijn.
Vrijwilligers uit Estland.
Commissaris-generaal Litzmann heeft ter
Uegenhèid van de herdenking van den dag
bevrijding van het bolsjewistische juk,
ïi besluit van Adolf Hitler bekend gemaakt.
Het is de wil van den Füh»er, dat ook Est-
met een eigen eenheid naast de legioe
wen regimenten uit Zweden, Finland, Noor
sgen, Denemarken, Vlaanderen en Neder-
ind in den gemeenschappelijken strijd voor
an nieuw Europa zal aantreden.
Deze Estlandsche troepen zullen uit de beste
rijwilligers worden samengesteld. De dienst-
Oplichting geldt voor den duur van den
orlog, terwijl alleen vrijwilligers van 17 tot
hi hoogste 25 jaar opgenomen worden. Dit
orps zal door de Waffen-S.S. worden opge-
sid.
JUet zeer veel enthousiasme is deze beschik-
pg van den Führer door de Estlandsche be-
Rlking ontvangen, want zij hebben de wei
sden van het bolsjewisme aan den lijve on-
srvonden.
In Egypte actie der luchtmacht.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt-
Zondag heeft de luchtmacht van de As
ifiltreffend formaties gemotoriseerde strijd-
iiddelen van den vijand aan het Egyptische
rat met bommen en boordwapens aange
zien., Talrijke voertuigen geraakten in
ind. Duitsche jachtvliegtuigen schoten in
schtgevechten vier vijandelijke vliegtuigen
ser.
Britsche vliegtuigen bombardeerden To
llek. Vijandelijke vliegtuigen beschoten met
Echinegeweren en lieten bommen vallen
eenige bewoonde centra van de provincie
frigento (Sicilië), maar maakten geen
schtoffers.
Het D.N.B. deelt voorts mede, dat naar uit
Ibraltar gemeld wordt, men daar, na de
ivallen van Italiaansche strijdkrachten,
oortsachtig werkt aan de verbetering der
verdedigingswerken. De door boeien gedragen
duikbootnetten zijn tot 1300 M. verlengd. Zij
Ioopen van de kolenkade midden door de baai
tot aan het Noordelijke uiteinde der Engel-
sche wateren. Aan het Westelijke strand wor
den talrijke uitgebrande en vernielde schepen
bijelhgébracht.
Frankrijk had geen
luchtvloot noodig
Onthullingen van Jauneaud over
Engelands intenties.
De generaal der luchtmacht en voormalig
commandant van de Fransche luchtstrijd
krachten in Syrië, Jauneaud. heeft aan een
persvertegenwoordiger belangwekkende ver
klaringen afgelegd over het verraad van En
geland aan Frankrijk op het gebied van de
luchtvaart.
De Engelschen, zoo verklaarde Jauneaud
a., hebben sinds 1918 heimelijk onze militaire
politiek te land en in de lucht gecontroleerd
en hebben onze ministers van luchtvaart Cot,
Vuuïémin en Guy la Chambre tot hun werk
tuigen gemaakt. Engeland's plan was om
Europa door een langen oorlog tusschen
Duitschland en Frankrijk te vernielen om
daarna uit de uitputting van beide mogend
heden^ voordeel te trekken. Het Fransche kolo
niale rijk was steeds een van hun meest be-
geerenswaardige objecten. De Britsche fout
was de onderschatting- van Duitschlands
kracht en het feit, dat zij niet zagen, dat
Frankrijks kracht door de corruptie van het
regime ondermijnd was.
Vervolgens geeft Jauneaud een beeld
de Britsche pogingen om te voorkomen, dat
Frankrijk een luchtvloot gihg bouwen, waar
bij o.m. het volgende zegt In 1923 deed En
geland een plan van generaal Buat mislukken,
door te beweren, dat Frankrijk geen offen
sieve luchtvloot noodig had. daar Engeland
als zijn bondgenoot de bescherming in de
lucht en op zee op zich zou nemen. De plan
nen die ik zelf had, aldus Jauneaud, in 1933
en 1936 heb ingediend, werden met dezelfde
opmerkingen afgedaan. Het lot van Frankrijk
echter is op 15 Februari 1937 in de nationale
verdedigingscommissie beslist.
Op dezen dag wezen Daladier, Cot, Gamelin
Jacomet mijn bewapeningsplan voor de
luchtmacht, dat ik opnieuw had ingediend.
de hand. Op aandringen van Engeland
werd ik tenslotte zelfs door mijn chef gene
raal Vuillemin verlaten, die de opdracht had
mij onder alle omstandigheden uit te scha
kelen. Ik werd naar Syrië overgeplaatst en'
ontmoette daar denzelfden hardnekkigen
tegenstand tegen mijn plan om hei land tot
een Fransche luchtbasis in het Naburige
Oosten te maken. Dit plan bedreigde riatuur-
lijk naar Engelsche opvatting Palestina en
bovendien wilde Engeland Syrië hebben.
Amerika nadert lipt productie-
Een
De chef van het opperbevel van de Duit
sche weermacht generaal-veldmaarsclialk
Wilhelm Keitel, is heden 60 jaar oud ge
worden. (Foto archief H. C.)
De strijd 0111 Britsch Indië.
Voorwaardelijke toezegging?
Op den vierden dag van het debat
der wetgevende vergadering te New-
Delhi is door een lid van den uitvoe
renden raad van den Onderkoning de
verklaring afgelegd, dat de Britsch-
Indische regeering. indien alle Indische
partijen een besluit .over de vorming
ivan een nationale regeering zouden
nemen, dit besluit niet zou kunnen af
wijzen.
Volgens een bericht van United Press uit
smbay is de schoonzoon van Pandit Neh-
tot een jaar gevangenisstraf veroor-
Sid wegens ..overtreding van de bepa
len der wet tot bescherming van Indië".
In het gebied van Patna zijn negen be
togers om het leven gekomen en zes ge-
ond.
Communistisch verzoek.
Reuter meldt uit Bombav, dat de com-
imistische partij in Britsch-Indië een
boekschrift aan de regeering heeft ge-
nbliceerd, waarin de Britsch-Indische re-
sering wordt verzocht, met het Congres
andere politieke partijen te onderhande-
1 over de vorming van een voorloopige
itionale regeering.
Britsche vliegtuigen schenden
neutraal gebied.
De aanval op München,
Britsche bommenwerpers hebben Zater
dagnacht gevlogen boven deelen van Zuid
en Zuidwest Duitschland. Door de zware
afweer van nachtjagers en luchtdoelgeschui
konden zii nergens hun aanvalsplannen
uitvoeren. Boven München geraakten de
aanvallers in het geconcentreerde lucht-
doelgeschutvuur terecht en werden uiteen
gedreven. Zij lieten hun brisant- en brand
bommen boven gebieden aan den rand van
de stad vallen, waar eenige materieelc,
schade in woonwijken ontstond. In den
zelfdeh nacht is in Bazel, Zürich en Bern
luchtalarm gemaakt.
Omtrent het overvliegen van Zwitsersch
gebied door vliegtuigen werd te Bern me
degedeeld: Vliegtuigen van onbekende
nationaliteit hébben tweemaal gevlogen
boven het Noordelijke deel van Zwitser
land. Den eersten keer verlieten zij. na
boven Winterthur, Ztirieh en Sankt Gallen
te hebben gevlogen, Zwitserland tusschen
Ramsen en Diepoldsau. Den tweeden keer
passeerden vliegtuigen de grens bij Schaff-
hausen en Konstanz.
Naar de staf der Zweedsche weermacht
meldt, zijn Britsche vliegtuigen in den
nacht van Vrijdag op Zaterdag over Zuid-
Zweden gevlogen.
In totaal hebben ongeveer vijftien toe
stellen, afgezien van dc neutraliteitsschen-
ding door het vliegen boven Zweedseh ge
bied, ook mijnen uitgeworpen in de-Son t
Naar het Zweedsche ministerie van bmten-
landsche zaken verklaart, zal dit leiden
tot een protest der Zweedsche regeering'tc
Londen.
Britsche communisten eischen
aftreden van ministers.
In Londensche politieke kringen verluidt
dat. de Engelsche communistische partij het
aftreden eischt. van den minister van oorlog,
den staatssecretaris voor Indië, den lord kan
selier, de ambassadeurs te Madrid en Wash
ington en van eenige andere diplomaten. Zij
motiveert haar eisch aldus, dat de betrokken
bewindslieden onbekwaam zijn om den oorlog
tegen de totalitaire mogendheden te voeren.
maximum.
.economisch opperbevel"?
De leider van het Amerikaansche bureau
voor de oorlogsproductie. Donald Nelson,
heeft verklaard, dat de Ver. Staten bijna
het maximum van hun productie hebben
bereikt. Toen daarna aan Nelson de vraag
werd gesteld, hoe de jongste verklaringen
van president Roosevelt hiermede in over
eenstemming kunnen zijn, antwoordde hij.
dat hij met de woorden „Amerika nadert
het punt van de maximumproductie" be
doeld heeft, dat de tijd gekomen is, waarop
het bureau voor de oorlogsproductie plan
nen kan opstellen voor toekomstige mas
saproductie in speciale bedrijven.
President Roosevelt had n.l. Maan
dag in het Congres, naar de Ameri
kaansche berichtendienst meldt, een
nieuw crediet aangevraagd van
2.731.154.307 dollar voor de marine.
Naar United Press inmiddels meldt, zal
van 2 October af een leger vaij vrachtauto's
door de straten van New York rijden om
huis aan huis afval van metalen in te za
melen.
Volgens „Time" is Roosevelt van plan
ter bestrijding der inflatie een nieuw bu
reau voor, economische zaken in te pel
len, dat o.a. zal bestaan uit den com
missaris voor de prijzen, Henderson, den
minister van landbouw, Wickard, den
voorzitter van het bureau voor oorlogs
werkzaamheden, Davis en den minister van
financiën, Morgenthau, die blijkbaar het
door de openbare meening zoozeer ge-
wenschte „economische opperbevel" zal
vormen. Het tijdschrift acht het succes van
dit plan echter twijfelachtig, daar in hoofd
zaak dezelfde mannen genoemd worden,
die de moeilijkheden, die zich tot nu toe
hebben voorgedaan, niet meester hebben
kunnen worden.
Communisten winnen bij
Zweedsche verkiezingen.
Groote aandacht voor dit feit
te Berlijn.
Bij de Zondag gehouden verkiezingen voor
de gemeenteraden in Zweden heeft de sociaal
democratische regeeringspartij volgens d<
voorloopige uitslagen de zwaartste nederlaag
geleden. In Stockholm b.v. heeft zij zes man
daten aan de communisten moeten afstaan,
die sinds vier jaar met slechts drie mandaten
in het raadhuis van de hoofdstad vertegen
woordigd waren en thans over negen zetels
beschikken. .Ook de rechtsche partij heeft zich
niet kunnen handhaven en verschillende man
daten moeten afsfaan.
Gewonnen hebben eigenlijk alleen de com
munisten en vooral ook de boerenpartij. De
verschuiving der zetels zal over het alge
meen nauwelijks merkbaar zijn, met uitzon
dering van Stockholm, waar de sociaal-demo
cratische meerderheid verdwenen is. Op het
platteland echter is de boerenpartij het sterkst
toegenomen. Volgens de Zweedsche pers moet
dit feit worden toegeschreven aan de ont
stemming in het land over de landbouwpoli
tiek der regeering, vooral over de prijspoli
tiek voor landbouwproducten.
Naar de meening $/an Berlijnsche politieke
kringen moet het toenemen van het aantal
communistische mandaten bij de Zweedsche
verkiezingen ook van Europeesch standpunt
bezien worden. Berlijn is door deze ontwik
keling niet verrast. De ontwikkeling van po
litiek en wereldbeschouwing in Zweden komt
tot uiting, aldus zegt men te Berlijn, in het
verlies van sociaal democratische en de
winst van aommunistische stemmen. Zij kan
niet als geëindigd beschouwd worden en zal
door de Europeesche mogendheden, die een
gemeenschappelijken strijd tegen het bolsje
wisme voeren, aandachtig moeten worden ge
volgd.
De verkiezingen hebben tot de volgende
resultaten geleid: sociaal-democraten 831
mandaten, (verlies 33), rechtspartij 266 man
daten (verlies 10), boerenbond 212 mandaten
(winst 36), volkspartij 169 mandaten (winst
6), communisten 42 mandaten (winst 16). na
tionale partij (verlies 1). In totaal leverden de
verkiezingen dus 1532 mandaten tegen 1519
totdusver.
Een tweedie maarschalk F och
gezocht
Shinwell bestrijdt de Churchill-mythe.
De „New York Post" schrijft:
„Het is hoog tijd naar een „nieuwen
maarschalk Foch" te zoeken. Het blad
verlangt, dat onmiddellijk een opperbevel
hebber voor de Geallieerden wordt be
noemd. Men heeft reeds genoeg catastrofes
meegemaakt, dan dat men door het gemis
van verstandige plannen nog meer veroor
zaken mag.
De leider van het Amerikaansche pro
ductiebureau, Donald Nelson, heeft inmid
dels in een rede verklaard, dat de Ver.
Staten voor den oorlog offers zullen moeten
brengen, die wellicht nog grooter zullen
zijn dan die der Britten.
De Engelsche Labour-afgevaardigde
Shinwell gaf Zondag in een rede te Bred-
ford als zijn zienswijze, dat de leden der
regeering bij voortduring beweren, dat de
Gallieerden als overwinnaars uit dezen oor
log te voorschijn zullen komen, maar dat
het echter \*prre was van het Bi'itsche pu
bliek om dergelijke uitlatingen voor goede
munt op te nemen.
Anderzijds gaat het Engelsche publiek
verkeerdelijk uit van de voorstelling, dat
er geen vervanging voor den huidigen pre
mier bestaat. Als men evenwel in Enge
land al in een dermate desolaten toestand
is gekomen, dat men gelooft, dat er slechts
één enkele man in liet land is, die de be
kwaamheid bezit de regeering te leiden, dan
kan men zich wel laten begraven, aldus
Shinwell.
Spr. was in ieder geval niet van meening
dat de huidige Britsche premier of de re
geering in haar huidige samenstelling niet
te vervangen is. Wie van een andere opvat
ting is, valt ten offer aan de Churchill-
mythe, die een gevaar vormt voor het land
en Groot-Brittannië op zekéren dag nog
eens duur te staan zal komen.
Italiaansche avondbladen houden zich
bezig met de meeningsverschülen tusschen
Moskou eenerzijds en Londen en Washing
ton anderzijds, welke een gevolg zijn van
het uitblijven van een tweede front. De
Russen hebben gelijk, zoo schrijft de Gior-
nale d'Itaiia, wanneer zij van meening zijn,
dat zij door hun bondgenooten zyn verx-a-
den. Moskou beschouwde de overeenkom
sten van Juni 1942 betreffende de vorming
van een tweede front als een concreet feit,
dat niet op zich zou laten wachten. Te
Londen noch te Washington heeft men dat
ooit tegengesproken. Thans is het duidelijk
dat Engeland en de Vereenigde Staten toen
reeds moesten weten, hoe groot de moei
lijkheden bij de vorming van een tweede
front zouden zijn. Die moeilijkheden zijn
niet een aangelegenheid van de laatste we
ken. Churchill en Roosevelt hebben hun
plechtige belofte slechts gedaan om Stalin
er toe te brengen nog meer mannen, mid
delen en gebied te offeren in het belang van
Engeland en Amerika, waarbij het hun on
verschillig was of Rusland ten slotte leeg
gebloed en uitgeput zou zijn.
Lichte Duitsche vlootcenheden tijdens een patrouillevaart voor de kust in ffet hooge
Noorden. Voor de manschappen, die geen wacht hebben, is er altijd wat te doen.
Aardappelen schillen op' het achterdek. (P.K. Taux*eg-P.B.Z.-P.H. c)
Een on-Nederlantlsch voorstel.
In Nederlandsche taal.
Reuter verspreidt in een telegram uit
Londen het voorstel om na de over
winning der „Geallieerden" de Duit
sche kinderen te internationaliseeren.
Het in de Britsche hoofdstad verschij
nende emigx-antenblad „Vrij Nederland"
eischt, dat alle Duitsche kinderen in
den leeftijd van 2 tot 6 jaar van hun
moeders weggenomen en voor den duur
van 25 jaar in het buitenland gebracht
worden, om hen op deze wijze van hun
nationaliteit los te maken.
Tevens moet door overeenkomstige maat
regelen in Duitschland zelf een mengsel
van volken worden teweeggebracht, dat
niet meer als Duitsch te beschouwen zou
:zyn. V
Het feiL dat het officieele Engelsche pers
bureau dit voorstel van een in Britschen
dienst staand emigrantenblad overneemt
en zooveel mogelijk verspreidt, bewijst,
dat de gedachte om het Duitsche volk uit
te roeien in de hersens van de plutocrati
sche en bolsjewistische bondgenooten tot
nieuwen bloei is gekomen. Nog herinnert
zich iedereen den duivelschen eisch van
den Amerikaanschen jood' Kaufmann om
all^ Duitsche mannen te steriliseeren, Men
mag allengs van een opzettelijk plan sprer
ken, dat past in het kader van al datgene,
wat vooraanstaande politici in de vijande
lijke landen soms slechts aanduiden, soms
echter ook luid verkondigen, zooals dezer
dagen nog de minister van marine der Ver.
Staten, Knox, dxe in Kansas City o.a. zeide:
Na de Overwinning zal een vrede gedic
teerd worden, waardoor de Spilmogendhe-,
den volkomen uitgeschakeld zullen worden,
want met haar kan geen compromis wor
den gesloten.
In toonaangevende Duitsche kringen
worden dergelijke ideeën, eischen en
verklaringen op passende wijze ter ken
nis genomen. Zij geven te verstaan dat
met diegenen, die zulke misdadige
ideeën aanhangen, inderdaad een com-
{M-omis onmogelijk is en dat hun het
ot, dat zij of hun voornemens ver
dienen, niet bespaard zal blijven.
Het Duitsche volle en zijn bondge
nooten echter hiervan kunnen zij
overtuigd zijn zullen den strijd om
de eindoverwinning des te vastberade
ner voeren nu hun zwart op wit ge
geven is wat zij te verwachten hebben
van hen, die een Sir Samuel Hoare on
danks den argwaan zelfs in pro-Engel-
sche neutrale kringen zoo warm in be
scherming heeft willen nemen.
Met welke methoden de bolsjewistische
handlangers van een Churchill en Roose
velt zich vergrepen hebben aan de jeugd
van de door hen overweldigde gebieden,
daarvoor zijn talrijke bewijzen voorhan
den. Zoo meldde New York Journal Ameri
can in October 1941, dat 150.000 Litauers,
onder wie kinderen van twee jaar, door de
Sowjets naar Siberië weggevoerd waren
en dat duizenden onmondige kinderen aan
hun lot werden overgelaten. Volgens Stock-
holms Tidningen zijn uit Letland 200.000
bewoners van het kleinste kind af naar de
Russische steppen en naar Noord-Sibei'ië
overgebracht. Van de kinderen ontbreekt
iedêr spoor. Op het goederenstation in Riga
werden door Duitsche troepen vier gesloten
goederenwagens vol met kinderlijkjes ge
vonden. Het Finsche blad „Aamulehti"
meldt, dat het wegvoeren en terechtstellen
van de eersten niet alleen een maatregel
vormde om de politieke klasse vijanden uit
den weg te ruimen, doch dat het een uit-
roeiïngsproces was. Bij het wegvoeren heeft
men kunnen constateeren, dat de gezinnen
uiteen werden gerukt en dat de kinderen
eenvoudig van de ouders werden wegge
nomen.
Dit zijn slechts enkele grepen uit een
tooneel van ontzetting, dat de bolsjewisten
overal waar zij konden verschijnen met
bloed hebben geschildexrd. Een soortgelijk
lot wordt thans den Duitschen kinderen
toegedacht. Men vergist zich nauwelijks
wanneer men veronderstelt, dat dit plan
zich niet beperkt alleen tot de Duitsche
jeugd, doch zich ook uitstrekt tot de jeugd
van alle ordelievende en tot den opbouw
bereide mogendhduëh, die de doelstellingen
van de plutocratische en bolsjewistische
imperialisten in den weg staan. Hetant
woord kan slechts zijn het bekrachtigen
van den wil om eens en voor altijd den
pesthaard uit te roeien, waarin zulke mis
dadige instincten rijpen
V. d. L. Waarom moet juist een blad
als „Vrij Nederland", dat in het Geallieer
de kamp toch een vertegenwoordiger van
Nederland bedoelt te zijn, een zoo afschu
welijk voorstel publiceeren, als het boven
aangehaalde? Zelfs hij, die op het natio-
naal-socialisme in Nederland wil aanmer
ken, dat het on-Nederlandsche elementen
bevat, zal toch zeker niet een dergelijk
voorstel als Nederlandsch willen verdedi
gen.
Het is wellicht passend er aan te herin-
neren hoe tijdens en na den vorigen we
reldoorlog juist Nederland gezorgd heeft
voor buitenlandsche kinderen, waaronder
zeer, zeer vele jange Duitschers, die door
hun vaderland in die vreeselijke uren van
zijn geschiedenis niet konden worden ge
voed. Thans wordt in dezelfde taal, maar
stellig niét in denzelfden geest, een maat
regel voorgesteld, die een zwarte schand
vlek zou zijn op Nederlands internationale
bemoeiingen, indien hier een Nederland
sche pen zou hebben geschreven.
Beseft men wat het beteekent. dit voor
stel? Begrijpt men dat dergelijke dingen
juist het tegenovergestelde bewerkstelligen
dan intimidatie, want als zoodanig zijn
zy vermoedelijk toch bedoeld?
Een volk, dat met kinderroof en alge-
heele vernietiging van zijn volkskracht
wordt bedreigd, zal eens te feller strijden
voor zijn bestaan. Zulke ondooi-dachte. het
kenteeken van de historische misdaad dra
BEKENDMAKING.
Het bureau van den Weermachts
bevelhebber in Nederland deelt het
volgende mede:
Herhaaldelijk is geconstateerd, dat
burgers de plaatsen naderen, waar
vijandelijke vliegtuigen zijn neerge
stort of waar vliegtxu|onderdeelen ver
spreid liggen, om zich uitrustingstuk
ken of voorwerpen toe te eigenen.
Hiertegen wordt dringend gewaar
schuwd.
Wie zich n.l. uitrustingsstukken van
vijandelijke vliegers, of onderdeden of
instrumenten van vijandelijke vliegers
toeeigent, en daardoor voowverpen, die
tot den in de lucht behaalden buit be-
hooren aan de Duitsche weermacht ont
trekt, onverschillig, of er sprake is
van zaken die als onbeteekenend voor
komen, begunstigt hierdoor den vijand
en kan met den dood gestraft worden
HET
VOORBEELD
ZWEDEN.
VAN
gende, maatregelen strooien het zaad voor
steeds grooter onheilen der Londensche
zaak, maar maken wellicht ook de situatie
weer moeilijker voor het volk, waarvoor
men ginds zegt op de bres te staan.
Uit dit alls spreekt slechts machteloos
heid. Een volk, dat men op andere wijze
niet aan kan, tracht men, ook al is het
slechts in een wenschdroom, te treffen in
zijn kinderen, het kostbaarste) wat het
bezit. Wat den geest betreft, waarin deze
machteloosheid tot uiting komt, zijn de aan
gehaalde voorbeelden der Sowjet-methoden
voldoende. Dit voorstel, on-Nederlandsch
in karakter, draagt niet het stempel van
het Westen; het is geschreven in een taal,
welke ons maar al te bekend in de ooren
klinkt, de taal van het bolsjewisme, waar
tegen in vroegere tijden ten onzent ir.
woord en geschrift zoo'n felle propaganda
is gevoerd....
Canacleezen zouden in totaal
6300 man verlogen hebben.
Het hoofdkwartier voor de nationale ver
dediging van Canada raamt de verliezen
van het Canadeesche leger aarf gesneuvel
den. gewonden, vermisten en gevangenen' )vas hct
;inds het uitbreken van den oorlog op on- r"
geveer 6300 man.
In een commentaar op de landing bij
Dieppe verklaart het Canadeesche mini
sterie van defensie, dat de derde Britsche
commandogroep niet in staat is geweest
haar opdracht uit te voeren. Een Cana-
deesch regiment uit Toronto kwam zoo laat
aan het strand, dat het bij daglicht moest
landen en buitengewoon zware verliezen
leed. De Canadeesche troepen, altiïis de
commentaar, hebben voor de opgedane er-
aring een hoogen prijs betaald.
Soldaat der V.S. te Belfast
doodgeschoten.
Naar United Press meldt, is te Belfast een
Amerikaansche soldaat kort nadat hy zyn
wachtpost betrokken had, doodgeschoten.
De Zwitsersche politiek.
In een toespraak te Biasca in Tessino heeft
de Zwitsersche bondsraad Celio onder meer
gezegd: „Wij Zwitsers hebben niet het recht
op te treden als zedemeesters voor het tragi
sche gebeuren, dat de wereld op haar grond
vesten doet schudden. Onze zorg is het, dat
Zwitserland blijft zooals zijn Beschermengel
het wil hebben: een volk van vrije menschen
op een klein gebied, een volk, dat naar niets
anders streeft dan dat zijn land een middel
punt. van Christelijke naastenliefde, van vrede
en beschaving blijft, maar ook een volk, dat
tot alles bereid is voor de verdediging van zijn
bestaan".
De Zwitsersche verordening over den ar
beidsdienstplicht van 17 Mei 1940 is gewijzigd
in den zin van plaatsing van meer werkkrach
ten in landbouw en industrie.
In een officieelen commentaar werd hier
omtrent verklaard, dat de landbouwproductie
en de grondverbeteringsweVkzaamheden tot
het uiterste moeten worden 'bevorderd Daar
de tot dusver hiervoor beschikbare werk
krachten onvoldoende zijn, moeten voortaan
geschikte personen in veel grooter mate wor
den tewerkgesteld hierbij.
Beursmaatregelen in
overweging.
Men neme zich in acht voor
geruchten.
Bs. Toen wij ons in den strijd voor het
Nationaal-Socialisme geworpen hadden, ge
schiedde dit omdat wij de overtuiging gekre
gen hadden, dat Europa bij een overwinnjjta
der geallieerden niet meer van het bolsjf1-
wisme te redden was.
De handelingen van Engeland, het in het
nauw geraakte en door onkundige politiekers
bestuurde Imperium, waren van dien aard,
dat een andere uitspraak niet meer mogelijk
was. Daarbij kwam, dat Frankrijk, zooals
wij het vóór den oorlog kenden, stormrijp
open lag vpor Stalin, dat in Spanje een groote
partij aanwezig is," die eveneens niets liever
wil en, dat men van de zegevierende bols
jewistische horden al heel bezwaarlijk kan
verwachten, dat zij kalm bij den Rijn zouden
blijven staan, een eeresaluut brengend, om
dat daar-aan-den-overkant het gebied ligt van
een gekroonde bondgenoote. Van Engeland
dat zijn gevechtswaarde al zoovele malen
gedemonstreerd heeft en laatst in Dieppe nog
uitblonk, verwachten wij n.l. niet zoo héél
veel, temeer niet. omdat het immers Europa
bijvoorbaat als invloedssfeer aan de bolsje-
wiki had toegezegd.
Dit was in grove trekken de situatie zoo
als wij haar zagen, wat de oorlogvoering
betreft. Zij is niet volledig en zou nog rpet
•ele directer gegevens kunnen worden aan
gevuld, maar het ligt niet in onze bedoeling
een recapitulatie te geven van alles wat reeds
zooveel maal eerder over dit onderwerp in ons
blad werd behandeld.
Daarnaast bestond nog het groote gevaar,
dat het bolsjewisme, ook al zouden de bolsje
wisten inderdaad er niet toe komen ons land
te bezetten, door de wijze waarop zij op dit
oogenblik in de democratische landen als
redder der geallieerden worden vertroeteld,
een grooten, ja een overweldigeftden vooruit
gang maken zou en menig Europeesch land
voor het er erg in had, op een goeden mor
gen als onderdeel der Sovjet-Unie ontwaken
zou, zonder dat er daarvoor één schot ge
vallen was; de schoten zouden dóórna wel
vallen, evenals in LembergTe Moscoö, in
de Komintern zetelen té goede meesters der
propaganda dan dat een andere gang van
zaken tegenover dc aan aderverkalking en
lgemeene ouderdomsverschijnselen lijdende,
impotente, democratie denkbaar ware.
Dat wij deze zaak niet van den verkeerden
kant bekeken hebben, blijkt thans uit de ver
kiezingsuitslagen in Zweden. Bij den eersten
stoot reeds welke de democraten hebben ont-»
vangen, liggen ze onderste boven en het bols-*-
jewisme marcheert vooruit.
Nederland kan in zeker opzicht blij zijn met
deze uitslagen, want een gewaarschuwd man
geldt voor twee. De kerkelijke partijen, die
vóór den oorlog geen kwaad genoeg van de
bolsjewisten bijeen konden zamelen, de gees
telijkheid die met stelligheid overtuigd was
van de kerkvervolging die haar te wachten
staat, zoodra het bolsjewisme over een land
vaardig wordt: zij hebben gezwegen van het
oogenblik af, dat de Nationaal-Socialistische
revolutie begonnen was: verblind als zij wa
ren door de wetenschap,' dat het Nationaal-
Socialisme, dat het Godsvertrouwen als eerste
punt op zijn vaandel schreef, niet langer het
verschijnsel van politiseerende geestelijken
dulden kon. Zij hebben zich in hun kleinhar
tigheid door dezen redelijken eisch. die hun
Groote Voorganger niet anders gewild zou
hebben, zoozeer laten verblinden, dat zij het
groote gevaar, waarmede het geheele bestaan
van zich zelf en hun kudde gemoeid is, over
het hoofd gezien engezwegen. Zij hebben
daarmede het gevaar een heel eind nader
helpen brengen en laadden een groote
schuld op zich, tegenover God cn tegenover
degenen die zich aan hun hoede hebben toe
vertrouwd.
Wat hier voor de kerkelijke partijen en de
geestelijkheid geldt is ook waar wat betreft
ne vele burgerlijke partijen en instanties, die
moedwillig de oogen gesloten hebben en
directe eigenbelangen de richting lieten geven
bij het bepalen van hun Standpunt Voor hen
was het begrip „volksgemeenschap" een
leege ruimte geworden en thans staan zij
met heel hun hebben en houden aan den kant
der partij, die ons het bolsjewisme brengen
zal en ons land wil doen ondergaan in een
orgie van haat en misdaad.
Wij hebben de gelegenheid gretig aangegre
pen. omdat het voorbeeld van de Zweedsche
verkiezingen duidelijke onmiskenbare taal
spreekt, maar wij stellen ons geen oogenblik
voor. dat zij door hen die het betreft, zal be
grepen worden en zoo dit al het geval was
dat zij den mannenmoed zullen hebben er
ridderlijk de consequenties uit te trekken.
Intusschen: de gelegenheid is er!
De voorzitter van de vereeniging v
den effectenhandel deelt het volgende
mede:
Uit een onderhoud, hetwelk het bestuur
der vereeniging voor den effectenhandel
(bedryfsgroep effectenhandel) mei den
waarnemend secretaris-generaal van hei
departement van financiën en president van
5e Nederlandsche bank N.V. heeft gehad,
is gebleken, dat de maatregelen, welke
door de autoriteiten worden overwogen
nog in een voorbereidend stadium zijn. Hoe
deze uiteindelijk zullen luiden, staat nog
geenszins vast.
Duidelijk is echter komen vast te staan,
dat het niet de bedoeling van de autoritei
ten is, den beurshandel onmogelijk te maker
of zoodanig aan banden te leggen, dat koo-
oers en vex-koopers elkaar practisch nir
tot normale koersen zullen kunnen vinder
en dat het evenmin de bedoeling is der
bonafide belegger in de maatregelen te
betrekken.
Onder de gegeven omstandigheden meent
het bestuur dan ook in ernstige overwe
ging te moeten geven, zich niet door ge
ruchten te laten beïnvloeden.
Inlevering van buiten omloop
gestelde munten.
Uiterlijk op 5 October 1942.
In de Nederlandsche Staatscourant van
Maandag Ls afgekondigd een besluit van
de secretarissen-generaal der departemen
ten van financiën en van justitie, waarbij
:s bepaald, dat met ingang van lieden leder,
die zilveren rijksdaalders, guldons. halve
guldens, vijf-en-twintig centstukken, en
tien-centstukken, nikkelen stuivers, bron
zen twee-en-een-halve centen en centen
ouder zich heeft, verplicht is, voorzoover
de genoemde munten sedert 1 Maart 1942
buiten omloop zijn gesteld, deze uiterlijk 5
October 1942 in te leveren bh' een der kan
toren van de Nederlandsche Bank N.V., een
oostkantoor, een bijkantoor der posterijen,
een hulpkantoor der posterijen of een post
station.
Degenen, die na afloop van den hier-
boven voor de inlevering gestelden termijn
munten, welke sedert 1 Maart 1942 buiten
omloop zijn gesteld, onder zijn berusting
is verplicht de munten uiterlijk
ien derden dag na dien, waarop hij deze
mtvangen heeft, bij een der genoemde in-
tellingen in te leveren. Deze verplich
tingen gelden niet, voor zoover degene,
die daaraan zou moeten voldoen, van den
secretaris-generaal van het departement
van financiën voor den afloop van de voor
de inlevering gestelde termijnen schrifte
lijk vergunning verkregen heeft om be
paalde munten onder zich te houden. Voor
de ingeleverde munten wordt bij de inle
vering de nominale waarde aan'den inle-
veraar vergoed in gangbare Nederlandsche
betaalmiddelen.
Het niet nakomen van de hiervoor op
gelegde verplichtingen wordt gestraft met
hechtenis van ten hoogste zes maanden of
geldboete van ten hoogste duizend gudlen.
De munten, ten aanzien waarvan het straf
bare feit is begaan, worden verbeurd ver
klaard, ook indien zii niet aan den veroor
deelde toebehooren. De bij dit besluit straf
baar gestelde feiten worden beschouwd als
overtredingen.
Geen suiker voor koffie en tliec
in hotels en cafe's.
Met ingang van 4 October 1942 zullen de
hotels, cafe's en restaurants niet meer in
ie gelegenheid zijn suiker bij koffie cn
♦he© tc geven of by de bereiding van andere
dranken te gebruiken, altlus deelt het
Rijksbureau voor dc voedselvoorziening In
oorlogstijd mede. Rij liet ingaan van de
nieuwe tocwuzmgsperiode zal namelijk de
verstrekking van suiker voor dat IWel stop
gezet worden. Het is de bedoeling hotels en
cafe's uitsluitend suiker te verstrekken
voor het bereiden van spijzen en niet meeu
toot h~t zert^n van dranken.